تأملی در مبانی حکم مجازات زناکار مجنون

تأملی در مبانی حکم مجازات زناکار مجنون مقاله ای از علی سعیدی، مهدی منتظرقائم و بتول پاکزاد که در شماره 36 (آذر 1403) فصلنامه نشریه علمی مطالعات فقه و حقوق اسلامی منتشر شده است.

مطالعات فقه و حقوق اسلامی
عنوانتأملی در مبانی حکم مجازات زناکار مجنون
نویسندهعلی سعیدی
مهدی منتظرقائم
بتول پاکزاد
محور موضوعیحقوق جزا
سال نشر۱۴۰۳
منتشر شده درنشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی
دوره۱۶
شماره۳۶
دانلود مقالهدانلود از سایت نشریه


چکیده

وجود روایات متعارض از یک سو، و برخورداری شخص مجنون از قوه ممیّزه و قصد استمتاع به واسطه ارتکاب زنا یا لواط که ثبوت تکلیف شرعی را موجّه می سازد، فقیهان را درباره مسئولیت کیفری مرد مجنونی که مرتکب جرم زنا شده یا فاعلِ عمل لواط واقع شده باشد، به تردید واداشته است. استقراء در متون فقهی حاکی از وجود سه دیدگاه مختلف در این مساله است؛ به طوری که مشهور متأخرین و عمده معاصرین، حدّ شرعی را مرتفع می­دانند؛ مشهور قدما، حدّ کامل - یعنی شلاق در فرض عدم احصان و رجم یا اعدام در فرض احصان - را ثابت می­دانند. اما دیدگاه سوم، بدون تفاوت بین فرض احصان و عدم احصان، فقط حدّ شلاق را ثابت می­داند. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، ضمن بررسی نقادانه مبانی فقهی دیدگاه­ های مطرح و با بهر­ه­گیری از مستندات فقهی و مؤیدات قانونی (نظیر ماده 149، بند «الف» ماده 226، تبصره 2 ماده 234 ق.م.ا)، به این نتیجه رسیده است که دیدگاه سوم، از مبانی مستحکم تری برخوردار است؛ از اینرو قول به اثبات مجازات شلاق به تنهایی، موجّه به نظر می رسد.

کلیدواژه ها

مواد مرتبط