تاثیر "اصل سلطه موثر" بر تثبیت حاکمیت ارضی دولتها در حقوق بین الملل
 | |
| عنوان | تاثیر "اصل سلطه موثر" بر تثبیت حاکمیت ارضی دولتها در حقوق بین الملل |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل عمومی |
| دانشجو | محمد قربان پور نجف آبادی |
| استاد راهنما | سیدقاسم زمانی |
| استاد مشاور | امیرحسین رنجبریان، همایون حبیبی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
تاثیر "اصل سلطه موثر" بر تثبیت حاکمیت ارضی دولتها در حقوق بین الملل عنوان رساله ای است که توسط محمد قربان پور نجف آبادی، با راهنمایی سیدقاسم زمانی و با مشاوره امیرحسین رنجبریان و همایون حبیبی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
تفاوت های موجود میان دو نظام "جامعه داخلی" و "نظام بین المللی" موجب ایجاد تفاوت هایی در نحوه ادعا، اثبات، شناسایی و رد یک حق در این دو سیستم حقوقی گردیده است. برخلاف حقوق داخلی، نظام بین المللی فاقد یک قدرت فایقه مرکزی برای اجرای حقوق و وظایف دولت هاست، بنابراین در سطح بین المللی صرف وضعیت های عینی از اهمیت بسیار بالایی برای ارزیابی وضعیت های حقوقی برخوردار می گردند. اگر چه در حقوق داخلی رابطه وضعیت های حقوقی به ویژه به عنوان یک پیش شرط در مالکیت از جایگاه در خوری برخوردار است، اما، این مهم به وسعت اهمیت این امر در نظام بین المللی نیست. بر اساس حقوق داخلی، این حکومت است که به نحو موثر حقوق فردی را اجرا می کند، در حالی که نظام بین المللی فاقد چنین اختیار و قدرت مرکزی برای انجام این امر است. از این رو دارنده یک حق در نظام بین المللی بایستی عملا قادر باشد خود حقوقش را کسب کرده و از آنها حمایت نماید. بر طبق آنچه بیان گردید، می توان نتیجه گرفت که نظام بین المللی یک "نظام خود اجرا" است. در این نظام یک وضعیت عینی در حقوق بین الملل اهمیت حقوقی بدست می آورد. در حقیقت در این نظام وجود یا فقدان "کارایی" می تواند نقشی تعیین کننده در ارزیابی وضعیت های حقوقی ایفا کند. ارزیابی استقرار وضعیت های عینی یا فقدان آن بدان معنا است که صرف یک وضعیت عینی می تواند یا حتی بایستی مورد احترام قرار گیرد. بنابراین اصل کارایی به عنوان یک اصل تعیین کننده در نظام بین المللی دارای نقشی قابل توجه در حقوق بین الملل است. به نظر می رسد نقش ممتاز این اصل در حفظ صلح و امنیت خلاصه گردد. "بر اساس مفهوم فعلی حقوق بین الملل، اصل کارایی بایستی از تثبیت نظم حقوقی بین المللی حمایت کند."
ساختار و فهرست رساله
فهرست اجمالی
مقدمه ۱
بخش ۱: تبیین مبانی و مفهوم " اصل سلطه موثر" در حقوق و روابط بین المللی ۱۸
فصل اول – تبیین مبانی فلسفی و کارکردی اصل کارایی ۱۹
فصل دوم – ماهیت حقوقی اصل کارایی ۳۳
فصل سوم– حوزه های اعمال اصل کارایی در حقوق بین الملل ۴۰
فصل چهارم– رابطه عامل "قدرت" و اصل کارایی ۵۹
فصل پنجم– نقش اعتبار و مشروعیت در اعمال اصل کارایی ۷۸
فصل ششم– مناسبات متقابل "شناسایی" و اصل کارایی ۸۲
بخش دوم– جایگاه اصل سلطه موثر در حل و فصل اختلافات ارضی دولتها ۹۷
فصل اول– حاکمیت سرزمینی و اصل سلطه موثر ۹۹
فصل دوم – روشها و توجیهات تحصیل مالکیت سرزمین در حقوق بین الملل ۱۱۱
فصل سوم– حاکمیت و عنوان مالکیت ایران بر جزایر تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی ۱۶۵
نتیجه گیری ۱۸۶
منابع
فهرست تفصیلی
مقدمه ۱
۱– تبیین مساله ۱
۲– پرسش اصلی و پرسشهای فرعی ۹
الف– پرسش اصلی ۹
ب– پرسشهای فرعی ۹
۳–فرضیه ها ۹
الف– فرضیه اصلی ۹
ب– فرضیه های فرعی ۱۰
۴– شناسایی متغیرها ۱۰
۵– آثار اثبات فرضیه ۱۱
۶– بررسی منابع و پیشینه تحقیق ۱۱
۷– هدف تحقیق ۱۴
۸– تعریف مفاهیم ۱۴
۹– نقطه تمرکز ۱۷
۱۰– روش تحقیق و گردآوری مطالب ۱۷
۱۱– سازماندهی پژوهش ۱۷
بخش ۱: تبیین مبانی و مفهوم " اصل سلطه موثر" در حقوق و روابط بین المللی ۱۸
کلیات ۱۸
فصل اول – تبیین مبانی فلسفی و کارکردی اصل کارایی ۱۹
گفتار اول– تبیین مبانی فلسفی اصل کارایی ۱۹
گفتار دوم– تبیین مبانی کارکردی اصل کارایی ۲۶
جمع بندی ۳۲
فصل دوم – ماهیت حقوقی اصل کارایی ۳۳
گفتار اول– اقتضایات روابط بین المللی و اصل کارایی ۳۳
گفتار دوم– آیا اصل کارایی اصل کلی حقوق است یا اصل بنیادین حقوق بین الملل؟ ۳۶
گفتار سوم– کارکردهای اصل کارایی به عنوان اصل بنیادین حقوق بین الملل ۳۸
جمع بندی ۴۰
فصل سوم– حوزه های اعمال اصل کارایی در حقوق بین الملل ۴۰
گفتار اول– عرف و اصل استقرار وضعیت حقوقی ۴۱
گفتار دوم– سلطه موثر و شرایط دولت بودن ۴۲
گفتار سوم– محاصره و اصل سلطه موثر ۴۶
گفتار چهارم– تابعیت و اصل سلطه موثر ۴۹
گفتار پنجم– تغییر بنیادین اوضاع و احوال و اصل سلطه موثر ۵۵
جمع بندی ۵۹
فصل چهارم– رابطه عامل "قدرت" و اصل کارایی ۵۹
گفتار اول– مطالعه ارتباط حقوق و روابط بین المللی ۵۹
گفتار دوم– برابری دولتها در حقوق و روابط بین المللی ۶۲
گفتار سوم– ماهیت محافظه کارانه حقوق بین الملل و ارتباط آن با عامل قدرت ۶۶
گفتار چهارم– جایگاه و میزان تاثیرگذاری عامل "قدرت" در نظام متحول بین المللی ۶۹
جمع بندی ۷۷
فصل پنجم– نقش اعتبار و مشروعیت در اعمال اصل کارایی ۷۸
گفتار اول– معیارهای اعتبار هنجارهای حقوقی ۷۸
گفتار دوم– کارا و موثر بودن به عنوان معیار اعتبار هنجارهای حقوقی؟ ۷۹
گفتار سوم– معیار کارایی و انطباق عملکرد اکثریت بر هنجارهای حقوقی ۸۱
جمع بندی ۸۲
فصل ششم– مناسبات متقابل "شناسایی" و اصل کارایی ۸۲
گفتار اول– شناسایی دولت و ارتباط آن با اصل کارایی ۸۲
گفتار دوم– شناسایی وضعیت های عینی و ارتباط آن با اصل کارایی ۸۶
گفتار سوم– شناسایی آثار اعمال ناشی از نقض هنجارهای قانونی ۸۸
جمع بندی ۹۵
بخش دوم– جایگاه اصل سلطه موثر در حل و فصل اختلافات ارضی دولتها ۹۷
کلیات ۹۷
فصل اول– حاکمیت سرزمینی و اصل سلطه موثر ۹۹
گفتار اول– مفهوم سرزمین و حاکمیت در حقوق بین الملل ۹۹
گفتار دوم– جایگاه زمان در مقوله اختلاف سرزمینی ۱۰۴
گفتار سوم– اعمال قانون حاکم بر زمان وقوع یک واقعه ۱۰۷
جمع بندی ۱۱۱
فصل دوم – روشها و توجیهات تحصیل مالکیت سرزمین در حقوق بین الملل ۱۱۱
گفتار اول– دارا شدن "عنوان مالکیت" در حقوق بین الملل ۱۱۲
گفتار دوم– روشهای تحصیل حاکمیت سرزمینی و ارتباط آن با تحصیل عنوان مالکیت ۱۱۷
بند اول – ایجاد عنوان مالکیت سرزمینی از طریق معاهده ۱۱۹
الف– دایمی بوده آثار معاهده ارضی ۱۲۰
ب– معاهدات مرزی مربوط به مرزهای اداری باقی مانده از دوران استعمار ۱۲۱
پ– معاهدات ارضی و تغییر بنیادین اوضاع و احوال ۱۲۳
بند دوم– ایجاد عنوان مالکیت سرزمینی از طرق غیر معاهده ای ۱۲۳
الف– رضایت ۱۲۴
ب– استاپل ۱۲۷
پ– عملکرد بعدی کشورها ۱۲۸
ت– واگذاری یا اعراض ۱۲۹
ث– تثبیت تاریخی عنوان مالکیت ۱۳۱
گفتار سوم– ارتباط اصل سلطه موثر با دارا بودن عنوان مالکیت سرزمینی ۱۳۲
گفتار چهارم– توجیهات مربوط به تحصیل مالکیت سرزمین در حقوق بین الملل ۱۳۵
بند اول– معاهدات ۱۳۶
بند دوم– موقعیت جغرافیایی ۱۳۶
بند سوم– توجیهات اقتصادی ۱۳۷
بند چهارم– توجیهات فرهنگی ۱۳۷
بند پنجم– حاکمیت اقلیت نخبه ۱۳۸
بند ششم– ایدیولوژی ۱۳۸
بند هفتم– کنترل موثر ۱۳۹
بند هشتم– توجیهات تاریخی ۱۳۹
بند نهم– رویه قضایی بین المللی و توجیهات مربوط به تحصیل عنوان مالکیت ۱۴۰
گفتار پنجم– تحصیل عنوان مالکیت، اصل سلطه موثر و عناصر آن ۱۴۲
بند اول– مرور زمان و اصل سلطه موثر ۱۴۲
بند دوم– اشغال و اصل سلطه موثر ۱۴۸
بند سوم– سلطه موثر و عناصر آن ۱۵۳
جمع بندی ۱۶۱
فصل سوم– حاکمیت و عنوان مالکیت ایران بر جزایر تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی ۱۶۵
گفتار اول– موقعیت جغرافیایی جزایر ۱۶۵
گفتار دوم– اقدامات ایران جهت تحکیم حاکمیت خود بر جزایر و واکنش بریتانیا ۱۶۵
گفتار سوم– استدلال بریتانیا مبنی بر بلاصاحب بودن جزایر ۱۶۷
گفتار چهارم– استدلال بریتانیا مبنی بر مالکیت ناشی از تصرف بلامنازع و مستمر ۱۶۹
گفتار پنجم– ادعای امارات مبنی بر رضایت بریتانیا و ایران نسبت به تصرف جزایر توسط شارجه و راس الخیمه ۱۷۱
گفتار ششم– نژاد و قومیت ساکنین جزایر ۱۷۲
گفتار هفتم– کنترل جزایر توسط قبایل تابع ۱۷۲
گفتار هشتم– نقشه های مستند ۱۷۶
گفتار نهم– انعقاد یادداشت تفاهم ۱۹۷۱ و بازگرداندن جزایر به ایران ۱۸۰
گفتار دهم– سوء تفاهم امارات در رابطه با مالکیت جزایر ۱۸۳
جمع بندی ۱۸۵
نتیجه گیری ۱۸۶
منابع
کلیدواژه ها
- قلمرویت
- دولت
- حقوق بین الملل
- صلح
- امنیت
- حل اختلاف
- کارایی
- اصل موثر بودن
- قدرت
- شناسایی
- روابط بین الملل
- اصل بنیادین حقوق بین الملل
- حاکمیت سرزمینی
- اصل سلطه موثر
- حاکمیت