تاثیر اندیشه های فلسفی ابن سینا در نظام حقوق خانواده
تاثیر اندیشه های فلسفی ابن سینا در نظام حقوق خانواده عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی اسماعیلی نژاد، با راهنمایی ناصر علیدوستی شهرکی و با مشاوره عباس تولیت در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
 | |
| عنوان | تاثیر اندیشه های فلسفی ابن سینا در نظام حقوق خانواده |
|---|---|
| رشته | حقوق خانواده |
| دانشجو | مهدی اسماعیلی نژاد |
| استاد راهنما | ناصر علیدوستی شهرکی |
| استاد مشاور | عباس تولیت |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
چکیده
خانواده نخستین نهادی است که انسان از بدو تولد با آن سر و کار دارد و به همین دلیل نقش تعیین کننده ای در دستیابی جامعه به سعادت و رستگاری ایفا میکند. ابن سینا به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان ایران و اسلام، پیرامون موضوعات مختلفی پژوهش کرده که خانواده یکی از آنها میباشد. بررسی نظرات ابن سینا در حوزه خانواده از این جهت حایز اهمیت است که برگرفته از فقه اسلامی بوده و تا حد زیادی با قواعد حقوقی ایران از یک ریشه است. از این گذشته، تحلیل نظرات ابن سینا میتواند حکمت بسیاری از قواعد حقوقی را بر ما نمایان کرده و از بروز اختلاف جلوگیری کند؛ زیرا بوعلی به عنوان یک فیلسوف، همیشه بر عقل مداری تاکید داشته و سعی کرده با دلیل و منطق نظراتش را مطرح کند. پژوهش پیشرو سعی در بررسی تاثیر اندیشه های ابن سینا در نظام حقوق خانواده ایران دارد. به همین منظور به بیان بخشی از نظرات شیخ الرییس که در ارتباط با حقوق خانواده بوده پرداخته و سپس آنها را از دیدگاه حقوق ایران مورد نقد قرار داده است. بررسی دقیق نظرات بوعلی به این نتیجه منجر شد که مباحث مطرح شده از سوی وی تا حد زیادی با قواعد به کار رفته در نظام حقوق خانواده ایران مطابقت دارد و دلیل این موضوع استفاده هر دو از فقه به عنوان منبع است. تفاوتهایی هم که گاه میان نظرات شیخ با قواعد حقوقی ایران مشاهده میشود جزیی است و به ندرت تعارض جدی در این زمینه وجود دارد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
بیان مسیله
اهمیت و ضرورت تحقیق
فرضیه های تحقیق
پیشینه تحقیق
قلمرو تحقیق
روش تحقیق و شیوه جمع آوری اطلاعا ت
ساختار تحقیق
فصل اول: مفاهیم، تعاریف و پیشینه
مبحث نخست: آشنایی با ابن سینا و اندیشه های او
گفتار نخست: معرفی ابن سینا و آشنایی با آثار وی
گفتار دوم: مفهوم حکمت از نظر ابن سینا
گفتار سوم: اقسام حکمت در اندیشه ابن سینا
گفتار چهارم: ابعاد وجودی انسان از دیدگاه اندیشمندان غربی و دانشمندان مسلمان
مبحث دوم: فلسفه و رابطه آن با علم حقوق
گفتار نخست: آشنایی با علم فلسفه
گفتار دوم: جایگاه فلسفه در میان علوم اسلامی
گفتار سوم: ضرورت وجود مطالعات فلسفی در علم حقوق
گفتار چهارم: موضوع فلسفه حقوق
گفتار پنجم: رابطه فلسفه حقوق با علم حقوق
مبحث سوم: نهاد خانواده در حقوق ایران
گفتار نخست: خانواده و کارکردهای آ ن
گفتار دوم: انواع خانواده
بند نخست: خانواده به معنی عام
بند دوم: خانواده به معنی خاص
گفتار سوم: خانواده در قوانین ایران
گفتار چهارم: خانواده در اسناد بین المللی
گفتار پنجم: جایگاه حقوق خانواده در نظام حقوقی ایران
گفتار ششم: تاریخچه حقوق خانواده در ایران
گفتار هفتم: سیر قانونگذاری در حقوق خانواده ایرا ن
فصل دوم: نظرات و دیدگاه های ابن سینا در حوزه خانواده ۳۴ مبحث نخست: جایگاه نکاح و لوازم آن در اندیشه ابن سینا
گفتار نخست: انگیزه های ازدواج
بند نخست: اقتصاد ی
بند دوم: اجتماعی
بند سوم: محبت و آرامش
بند چهارم: رفع نیاز جنسی
گفتار دوم: درجه بندی انگیزه های ازدواج از حیث میزان اهمیت
گفتار سوم: دعوت جوانان به تشکیل خانواده
گفتار چهارم: نقش حکومت در تشکیل خانواده
گفتار پنجم: لزوم آشکار بودن وقوع عقد نکاح و مزایای آن
گفتار ششم: وحدت و تعدد زوجات
مبحث دوم: روابط اعضای خانواده و نحوه اداره آن از دیدگاه ابن سینا
گفتار نخست: جایگاه ریاست خانواده
گفتار دوم: نحوه تربیت فرزندان
بند نخست: اصول تربیت فرزندان
بند دوم: شیوه آموزش علوم و فنون به فرزندان
گفتار سوم: روابط میان زن و شوهر
بند نخست: صفات همسر شایسته ۵۰ بند دوم: حقوق زن برعهده مرد ۵۰ الف( حق نفقه
ب( حق صیانت
ج( حق احترام و کرامت
بند سوم: خانه داری برای زن
بند چهارم: اصول سیاست مرد درباره زن
الف( هیبت شدیده
ب( کرامت تامه
ج( مشغول داشتن خاطر زن به کاری مهم
گفتار چهارم: عقل مداری در خانواده
مبحث سوم: انحلال نکاح و شرا یط آن از دیدگاه ابن سینا
گفتار نخست: ضرورت استواری رابطه نکاح
گفتار دوم: طلاق
بند نخست: علل و جهات طلاق
بند دوم: ضرورت دشوار بودن طلاق
بند سوم: صاحب اختیار طلاق
فصل سوم: مقا یسه اندیشه های ابن سینا با قواعد حقوقی به کار رفته در نظام حقوق خانواده ایران ۶۴ مبحث نخست: قواعد مرتبط با انعقاد نکاح در حقوق ایران
گفتار نخست: تعیین سن ازدوا ج
گفتار دوم: ضرورت ثبت انعقاد نکا ح
گفتار سوم: میزان و نحوه مداخله دولت در نهاد خانواده
گفتار چهارم: وحدت و تعدد زوجات در نظام حقوق خانواده ایران
مبحث دوم: روابط اعضای خانواده در نظام حقوق خانواده ایران
گفتار نخست: ریاست مرد بر خانواده
بند نخست: احتیاج خانواده به مدیریت و سرپرستی
بند دوم: نظرات پیرامون جایگاه ریاست و مدیریت خانواده
بند سوم: آثار ریاست مرد بر خانواده
الف( تعیین مسکن
ب( شغل زن
ج( تمکین زن
گفتار دوم: آموزش و تربیت کود ک
بند نخست: تعریف کودک
بند دوم: حقوق و تکالیف کودک بر ذمه والدین
الف( حق بر آموزش کودک
ب( حق بر تربیت و تادیب کودک
گفتار سوم: حقوق و تکالیف زن و شوهر
بند نخست: حسن معاشرت
بند دوم: معاضدت
بند سوم: نفقه
گفتار چهارم: حدود استقلال مالی زن
مبحث سوم: انحلال نکاح در قواعد حقوقی ایران
گفتار نخست: مذموم بودن طلاق در حقوق ایرا ن
گفتار دوم: اقسام طلاق
گفتار سوم: موجبات طلاق
گفتار چهارم: ضرورت ثبت طلاق
گفتار پنجم: صاحب اختیار طلاق
نتیجه گیری ۹۶ پیوست
فهرست منابع
چکیده انگیسی
کلیدواژه ها
- ابن سینا
- خانواده
- حقوق ایران
- حقوق خانواده
- نکاح
- طلاقِ