تاثیر انقلاب مشروطیت بر توسعه حقوق عمومی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تاثیر انقلاب مشروطیت بر توسعه حقوق عمومی ایران
عنوانتاثیر انقلاب مشروطیت بر توسعه حقوق عمومی ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوطیبه سادات کشفی
استاد راهنمامنوچهر طباطبایی
استاد مشاورپرویز علوی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



تاثیر انقلاب مشروطیت بر توسعه حقوق عمومی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط طیبه سادات کشفی، با راهنمایی منوچهر طباطبایی و با مشاوره پرویز علوی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

در سیر تاریخی اندیشه امروز ایران و انتشار انتقادی متون، رساله حقوق اساسی یا اصول مشروطیت یکی از رسالاتی است که در تاریخ قانون خواهی ایرانیان و مشروطه طلبان از جایگاه عناصر برخوردار است؛ رویداد مشروطیت با تمامی خواسته ها و کنش ها، درصدد ایجاد نظام حقوقی نوینی بوده که در آن حق طبیعی انسان ها به رسمیت شناخته شود، امور قضایی انتظام گیرد، قواعد و قوانینی عرفی و موضوعه پایه محاکم و قضاوت قرار داده شود تاسیس پارلمان و تدوین قانون اساسی در گسست از حقوق سنتی و راهسپاری به دادگستری مدرن که حوزه ی شخصی را به رسمیت می شناخت و حوزه ی عمومی را منتظم می کرد، شکل گرفت و ایران زمین به زمره ممالک دارای قانون وارد شد. سیر قانون خواهی که پیش از استقرار مشروطیت و با تاسی به ترقی جوامع انسانی در میان برخی از فرهیختگان ایرانی آغاز شده بود. در زمینه های اجرایی به برپایی مجلس شورای ملی منجر شد و در عرصه حقوق عمومی، رفتارها، ساختارها و نهادهای حکومت قانون پدید آورد. هدف از ارایه این پژوهش، نحوه پیدایش، بسط و گسترش مفاهیم بنیادین حقوق عمومی در جریان انقلاب مشروطیت و در خاتمه تاثیر حقهای بنیادین و اصول حقوق عمومی برآمده از این واقعه تاریخی بر توسعه حقوق عمومی ایران است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف: بیان مساله و اهمیت تحقیق ۱۸

ب: پیشینه و اهداف تحقیق ۲۰

ج: سوالات و فرضیات تحقیق ۲۱

د– جنبه جدید بودن ونوآوری در تحقیق: ۲۴

و– اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی): ۲۵

ه– روش، سازماندهی، محدودیت ها و موانع تحقیق ۲۵

بخش اول: نگرشی تاریخی به اندیشه مشروطه خواهی و بحران خودکامگی در ایران ۲۷

فصل اول: نظری به اندیشه دموکراسی خواهی در ایران ۲۸

مبحث اول: تطور تاریخی ایده پیدایش دولت مشروطه در ایران ۳۱

گفتار اول: درآمدی بر فضای سیاسی ایران درعهد ناصری و مظفری ۳۱

بند اول: وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران در نیمه سده عصر ناصری: ۳۷

بند دوم: بحران در نظام حکومت خودکامه: ۳۸

الف– تاسیس دارالشورای کبری یا درباراعظم ۴۰

ب– اصلاحات نافرجام ناصری: ۴۱

گفتار دوم: بررسی نقش روشنفکران در تدوین گفتمان مشروطه خواهی ۴۲

بند اول: حرکت اجتماعی در جهت تغییر نظام سیاسی ۴۷

بند دوم: جنبش مشروطیت تحولی نوین در تاریخ سیاسی ایران ۴۸

مبحث دوم: بررسی مبانی فکری و اجتماعی مشروطیت ایران ۴۸

گفتار اول: مهم ترین عامل ذاتی نهضت مشروطه خواهی در ایران ۵۰

بند اول: بررسی اندیشه سیاسی و نقش روحانیت مشروطه خواه ۵۴

بند دوم: تبدیل حقوق شرع به نظام حقوقی جدید ۵۶

گفتار دوم: از تجدد به مشروطیت ۵۸

بند اول: استبداد دینی، ذهنیت سنتی و مذهبی ایرانیان: ۶۳

بند دوم: تقلیل مفاهیم جدید مشروطه و تطابق آن با شرع ۶۴

فصل دوم: تثبیت نظام سیاسی و نظام حقوقی ۶۸

مبحث اول: توزیع قدرت در اواخر عصر ناصری و اوایل حکومت مشروطه ۷۰

گفتار اول : گفتمان مشروطه مشروعه ۷۳

بند اول : قانون از دیدگاه آیت اله نایینی ۷۷

بند دوم: انواع حکومت از منظر نایینی ۷۸

الف – نهضت تجدد فکر مذهبی ۸۰

ب – بسط نظریه قرارداد اجتماعی ژان ژاک روسو ۸۱

گفتار دوم : آزادی و برابری مفاهیمی نوبنیان پس از مشروطیت ۸۴

بند اول : مفهوم جدید آزادی ۸۶

بند دوم : نظریهی روسو پیرامون آزادی ۸۷

مبحث دوم : تعارض میان سنت و مدرنیته ۸۹

گفتار اول : استقرار تفکر مشروطه خواهی در ایران ۹۱

بند اول : ماهیت انقلاب مشروطیت ایران ۹۴

بند دوم : تاسیس عدالتخانه ۹۶

گفتار دوم: تغییر خواسته جنبشی مردم از اعتراض به انقلاب: ۹۹

بند اول : انقلاب مشروطه و ستیز سنت و تجدد ۱۰۳

بند دوم : حکومت از منظر فقهای شیعه ۱۰۵

بخش دوم : عدم شناخت ماهیت بنیادهای مدرنیته در مشروطه ایرانی ۱۰۶

فصل اول : نوگرایی دینی ۱۰۹

مبحث اول : منشاء استبداد از منظر علمای شیعه ۱۱۴

گفتار اول : فرجام انقلاب مشروطیت ایران ۱۱۶

بند اول : مجلس دوم نماد مشروطه خواهی ۱۱۷

بند دوم : موج خشونت و ترور درون مجلس ۱۱۸

گفتار دوم : گام نخست حکومت قانون ۱۲۰

بند اول : تعارض بین آزادی و حکومت قانون ۱۲۳

بند دوم: گذار از حکومت خودکامه به دولت ملی تحت لوای قانون مشروطیت ۱۲۵

مبحث دوم : اساسیترین هدف جنبش مشروطه استقرار حکومت قانون در ایران ۱۲۵

گفتار اول : استقرار نهادهای نظام سیاسی جدید و تثبیت آزادیها ۱۳۰

بند اول : حکومت ملی و نظام شهروندی ۱۳۵

بند دوم : حقوق شهروندی و مشروطیت در جوامع اسلامی ۱۳۷

گفتار دوم : تفاوت اساسی میان مقاصد و اهداف مشروطیت در ایران و مشروطیت اروپایی ۱۳۹

بند اول : انقلاب کبیر فرانسه در بیان مفهوم دولت مشروطه ۱۴۴

بند دوم : مفهوم فرانسوی دولت مشروطه ۱۴۵

فصل دوم : شروط دولت مشروطه مدرن ۱۴۷

مبحث اول : عناصر سازنده دولت مشروطه ۱۵۰

گفتار اول : قالب هنجاری دولت مشروطه ۱۵۲

بند اول : اصل عدم صلاحیت در حقوق عمومی ۱۵۵

بند دوم : غایت عالی ۱۵۶

گفتار سوم : دولت، سیاست، خرد جمعی ۱۵۷

بند اول : تمایز میان دولت و سیاست ۱۶۲

بند دوم : استدلال عمومی برای حل و فصل تنشهای سیاسی ۱۶۵

مبحث دوم : مهمترین ایرادات وارده مشروطیت ۱۶۷

گفتار اول : تمایز بنیادین میان انقلاب مشروطیت و انقلاب اسلامی ایران ۱۷۰

بند اول : استبداد دینی خطرناکتر از استبداد سیاسی ۱۷۲

بند دوم : ذبح اسلامی دموکراسی در انقلاب مشروطه ۱۷۲

گفتار دوم : رابطهی اسلام شریعت و مشروطیت ۱۷۳

بند اول : حقوق مشروطه در تفسیر سنتی از شریعت ۱۷۶

بند دوم : آرمانهای شریعت در قالب الگوی عملی از حکومت ۱۷۷

نتیجه گیری ۱۸۰

منابع و مآخذ ۱۸۶

کلیدواژه ها

  • قانون
  • مشروطیت
  • حقوق شهروندی