تحلیل اقتصادی اجرای اجباری قراردادها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تحلیل اقتصادی اجرای اجباری قراردادها
عنوانتحلیل اقتصادی اجرای اجباری قراردادها
رشتهحقوق اقتصادی
دانشجومحسن عابدی جزی
استاد راهنماحمیدرضا علومی یزدی
استاد مشاورعباس طوسی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



تحلیل اقتصادی اجرای اجباری قراردادها عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن عابدی جزی، با راهنمایی حمیدرضا علومی یزدی و با مشاوره عباس طوسی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

روش اجرای اجباری قرارداد در کنار روش فسخ و جبران خسارت، از دیرباز، از روش های سنتی جبران خسارت به حساب آمده است. کشورهای تابع حقوق آنگلوساکسون، بیشتر تابع روش فسخ و جبران خسارت بوده اند و کشورهای دارای نظام حقوق نوشته، روش اجرای اجباری قرارداد را در پیش گرفته اند. در این تحقیق، سعی بر آن بوده است که با استفاده از ابزار تحلیل اقتصادی حقوق که همانا استفاده از منطق اقتصاد خرد در علم حقوق و ارزیابی اثراتِ قواعد حقوقی بر رفتار مصرف کنندگان (تابعان حقوق) است، میزان کارآمدی هر یک از دو روش فوق، سنجیده شود و به نحوه ای علمی، اثبات گردید که در حقوق ایران، روش اجرای اجباری قرارداد، دارای کارآمدی بیش تری است و ایراد اساسی وارد به این روش که همانا، جلوگیری از جریان نقض کارآمد قرارداد است، توهمی بیش نیست. از طرف دیگر، با بررسی مفهوم، جایگاه و کارکرد نهادها در جامعه، نشان داده شده که از دیدگاه نهادگرایانه نیز، روش اجرای اجباری، با طبع حقوق، فقه و فرهنگ جامعه ما، سازگاری بیشتری دارد و بر روش دیگر ترجیح دارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

خلاصه III

پیشگفتار IV

مقدمه ۶

بخش اول ۱۱

تبیین جایگاه اجرای اجباری تعهد قراردادی ۱۱

فصل اول ۱۱

تعریف ماهیت و اقسام اجرای تعهد ناشی از قرارداد ۱۱

مبحث اول – تعهد قراردادی ۱۱

مبحث دوم – تعریف اجرای تعهدات ناشی از قرارداد ۱۲

مبحث سوم – اقسام اجرای تعهد قراردادی ۱۳

گفتار اول – اجرای اختیاری تعهد قراردادی ۱۳

گفتار دوم: اجرای اجباری تعهد قراردادی ۱۴

الف– تعریف اجرای اجباری تعهد قراردادی ۱۴

ب– خصوصیات اجرای اجباری تعهد قراردادی ۱۷

ج– منشا اجبار ۱۷

مبحث چهارم – انواع ضمانت اجرا ۱۹

گفتار اول – ضمانت اجراهایی که ریشه قانونی دارد ۱۹

الف– اجبار به انجام تعهد قراردادی ۱۹

ب– حق فسخ ۲۰

ج– حق حبس ۲۱

د– حق مطالبه خسارت یا مسیولیت قراردادی (الزام متعهد به جبران خسارت ناشی از عدم اجرای تعهد) ۲۱

گفتار دوم – ضمانت اجراهایی که ریشه قراردادی دارند ۲۲

مبحث پنجم – قاعده اجبار ۲۳

گفتار اول – اقسام اجبار ۲۳

الف– اجبار مستقیم ۲۳

ب– اجبار غیر مستقیم ۲۷

۱–توقیف متعهد ۲۸

۲–اجبار مالی ۲۹

گفتار دوم – جبران های مشابه با اجبار به انجام عین تعهد قراردادی در حقوق سایر کشورها ۳۰

فصل دوم ۳۴

بررسی گرایش به اجرای اجباری تعهد قراردادی در فقه، حقوق موضوعه و سایر نظام های حقوقی ۳۴

مبحث اول – فقه اسلامی ۳۴

۱–نظریه در معرض زوال قرارگرفتن عقد ۳۵

۲–تخییر بین الزام و فسخ ۳۶

۳– اجبار مشروط علیه ۳۷

مبحث دوم – حقوق موضوعه ایران ۳۸

مبحث سوم – اجبار به انجام تعهد قراردادی در حقوق فرانسه ۴۰

مبحث چهارم – اجبار به انجام تعهد قراردادی در حقوق انگلیس و آمریکا ۴۲

مبحث پنجم – اجبار به انجام تعهد در کنوانسیون بیع بین المللی کالا ۴۴

مبحث ششم – اجبار به انجام تعهد قراردادی در عرف های تجاری ۴۶

بخش دوم ۴۹

اجبار از منظر تحلیل اقتصادی حقوق ۴۹

فصل اول ۴۹

نگرش اقتصادی به حقوق ۴۹

مبحث اول – تاریخچه نگرش اقتصادی به حقوق ۴۹

گفتار اول – هزینه اجتماعی ۵۰

الف– مفهوم هزینه اجتماعی ۵۱

ب– نظریه کاوز ۵۳

مبحث دوم – معیار کارایی ۵۶

گفتار اول– نظریه پارتو ۵۶

گفتاردوم – نظریه کالدور–هیکس ۵۷

گفتار سوم – به حداکثررسانیدن مطلوبیت ۵۷

گفتار چهارم– به حداکثر رساندن ثروت ۵۸

مبحث سوم – تیوری انتخاب عقلانی ۵۹

مبحث چهارم– تحلیل اثباتی و تحلیل هنجاری ۶۰

گفتار اول– تحلیل اثباتی ۶۰

گفتار دوم– تحلیل هنجاری ۶۲

فصل دوم ۶۶

ضمانت اجرا ۶۶

مبحث اول – فلسفه وجود ضمانت اجرا ۶۶

گفتار اول– بازی نمایندگی ۶۸

گفتار دوم– بازی مکرر ۷۲

گفتار سوم– پایان بازی ۷۳

گفتار چهارم: لزوم وجود ضمانت اجرا ۷۵

مبحث دوم– انواع ضمانت اجرا ۷۵

گفتار اول: انتخاب ارادی ضمانت اجرا در قرارداد ۷۷

گفتار دوم – الزام به ایفاء عین تعهد ۷۹

الف– نقض کارآمد قرارداد ۸۱

گفتار سوم – روش جبران خسارت ۸۴

فصل سوم ۸۵

بررسی نهادگرایانه اجرای اجباری قرارداد ۸۵

مبحث اول – مفهوم نهاد ۸۵

گفتار اول: تعریف نهاد ۸۸

گفتار دوم: ریسک و عدم اطمینان ۸۹

گفتار سوم: کارکرد نهادها ۹۳

گفتار چهارم: مفهوم هزینه های معاملاتی ۹۴

مبحث دوم – دلایل برتری روش اجرای اجباری قرارداد ۹۷

گفتار اول – مقایسه روش اجرای اجباری با روش جبران خسارت ۹۷

الف– ایرادات وارد بر روش جبران خسارت ۹۷

ب– ایرادات وارد بر روش اجرای اجباری تعهد قراردادی ۹۹

گفتار دوم – دلایل نهادگرایانه برتری روش اجرای اجباری تعهد قراردادی در ایران ۱۰۰

الف – عدم امکان تصور اجرای این روش در حقوق ایران ۱۰۰

ب – قضا ناپذیری مردم در کشورهای در حال توسعه ۱۰۱

ج – فساد اداری در کشورهای در حال توسعه ۱۰۲

د – مسیله ی انتقال مالکیت ۱۰۲

نتیجه گیری ۱۰۴

فهرست منابع و ماخذ ۱۰۶

کلیدواژه ها

  • اجرای عین تعهد
  • ضمانت اجرای قانونی
  • تحلیل اقتصادی
  • قرارداد
  • اقتصاد
  • تحلیل اقتصادی حقوق
  • ضمانت اجرا
  • اجرای اجباری