تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی با تاکید بر بیمه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی با تاکید بر بیمه
عنوانتحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی با تاکید بر بیمه
رشتهحقوق اقتصادی
دانشجومحمدقاسم حاجیان
استاد راهنماعباس طوسی
استاد مشاورحبیب اله رحیمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی با تاکید بر بیمه عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدقاسم حاجیان، با راهنمایی عباس طوسی و با مشاوره حبیب اله رحیمی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

طراحی قواعد و قوانین مناسب در زمینه حقوق مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی و بیمه حوادث رانندگی، نقشی تعیین کننده در تحول نظام مسیولیت مدنی داشته است. تحلیل اقتصادی حقوق با تجزیه و تحلیل های خود به اصلاح و کارآمدی نظام مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی کمک می کند.در این پژوهش، مبنا، ارکان و آثار مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی از منظر تحلیل اقتصادی حقوق مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی مبنای مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی در تحلیل اقتصادی حقوق به این نتیجه می رسیم قواعد مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی، به وسیله اصول متعددی قابل توجیه است و برگزیدن هر یک از مبانی یا قواعد مسیولیت مدنی در مورد حوادث رانندگی، با توجه به شرایط و مقتضیاتی است که در هر جامعه ای متفاوت و متغیر است. ارکان مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی، فعل زیان بار، ورود ضرر و رابطه سببیت است و دستاورد تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی در این زمینه، تهیه سازوکار بهینه در جهت سامان دهی این ارکان است. به تناسب بحث از رابطه سببیت، درباره بهترین قاعده در مورد دارنده، راننده، خودروساز و عوامل خارجی بحث و از دستاوردهای تحلیل اقتصادی استفاده شده است.درمورد رفتار راننده و قاعده کارآمد در این خصوص باید به ماهیت حادثه توجه نمود. انتخاب قاعده مناسب بستگی به این دارد که عامل موثر در ریسک حادثه را فعالیت زیان دیده ببینیم یا زیان زننده، زیرا معمولا سطح فعالیت یک طرف بیشتر از سطح فعالیت طرف دیگر بر حوادث موثر است. درباره خودروسازان هم با توجه به موقعیت و جایگاه تولید کننده و سختی اثبات تقصیر در مورد وی، مسیولیت بدون تقصیر را برگزیدیم. علل خارجی سبب معافیت کلی یا جزیی شخص مسیول می شود. این اسباب عبارتند از قوه قاهره و حوادث ناگهانی، تقصیر زیان دیده، فعل شخص ثالث و عدم ایمنی راه ها. در مورد آثار مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی باید گفت اثر مسیولیت مدنی در نظریات سنتی جبران خسارت است. با این حال در تحلیل اقتصادی حقوق اثر مسیولیت مدنی علاوه بر جبران خسارت، می تواند پیش گیری باشد. در مقابل بیمه حوادث رانندگی ممکن است اثر پیش گیرانه مسیولیت مدنی را کاهش دهد. تحلیل اقتصادی حقوق می تواند راه حلی برای جمع جبران خسارت توسط بیمه و اثر پیش گیرانه مسیولیت مدنی ارایه دهد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول : مفاهیم و پیشینه ها ۴

مبحث اول : مسیولیت مدنی ۶

گفتار اول : مفهوم مسیولیت مدنی ۶

گفتار دوم : پیشینه مسیولیت مدنی ۸

مبحث دوم : حوادث رانندگی ۱۱

گفتار اول : مفهوم حوادث رانندگی ۱۴

گفتار دوم : پیشینه حوادث رانندگی و رابطه حوادث رانندگی با مسیولیت مدنی ۱۳

مبحث سوم : تحلیل اقتصادی حقوق مسیولیت مدنی ۱۶

گفتار اول : مفهوم تحلیل اقتصادی حقوق و تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ۱۷

گفتار دوم : پیشینه تحلیل اقتصادی حقوق و تحلیل اقتصادی مسیولیت مدنی ۲۵

فصل دوم : مبانی مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی ۲۹

مبحث اول : مبانی نظری سنتی مسیولیت مدنی ۳۰

مبحث دوم : مبانی نظری مسیولیت مدنی مبتنی بر تحلیل اقتصادی حقوق ۳۴

گفتار اول : کارایی به عنوان هدف و مبنای حقوق مسیولیت مدنی ۳۵

گفتار دوم : اهداف دیگر در تحلیل اقتصادی حقوق ۴۱

گفتار سوم : نقد اهداف مسیولیت مدنی ۴۵

مبحث سوم: مبنای مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی از منظر اخلاق و حقوق ایران ۴۷

گفتار اول : مبنای مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی از منظر فقه و اخلاق ۴۸

گفتار دوم : مبنای مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی از منظر حقوق ایران ۵۲

فصل سوم : ارکان مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی ۵۶

مبحث اول : تحقق خسارت (وجود ضرر) ۵۸

گفتار اول : مفهوم و انواع ضرر ۵۸

گفتار دوم : شرایط ضرر قابل مطالبه ۶۰

مبحث دوم : وقوع تصادم (فعل زیان بار) ۶۴

گفتار اول : تقصیر ۶۴

گفتار دوم: ضابطه و معیار تقصیر ۶۵

مبحث سوم : رابطه سببیت ۷۲

گفتار اول : راننده ۷۳

گفتار دوم : دارنده ۷۹

گفتار سوم : خودرو ساز ۸۱

گفتار چهارم: اسباب خارجی ۸۳

فصل چهارم : آثار مسیولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی ۹۰

مبحث اول : جبران خسارت ۹۰

گفتار اول : جبران خسارت از طرف عامل زیان ۹۱

گفتار دوم : جبران خسارت از طرف بیمه گر ۹۴

گفتار سوم : جبران خسارت از طرف صندوق تامین خسارات بدنی ۹۹

مبحث دوم : بازدارندگی ۱۰۲

گفتار اول : بیمه و گرایش به سوی مخاطره ۱۰۲

گفتار دوم : راه های ایجاد بازدارندگی (تلفیق بیمه و مسیولیت مدنی) ۱۰۴

نتیجه گیری ۱۰۸

منابع ۱۱۲

کلیدواژه ها

  • بیمه مسیولیت مدنی
  • تحلیل اقتصادی حقوق
  • تحلیل اقتصادی
  • حقوق مدنی
  • حادثه رانندگی
  • بیمه