تحلیل فرآیند تعقیب انضباطی دانشجویان در ایران در پرتو اصول دادرسی منصفانه
 | |
| عنوان | تحلیل فرآیند تعقیب انضباطی دانشجویان در ایران در پرتو اصول دادرسی منصفانه |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| دانشجو | سحر یوسف نیا |
| استاد راهنما | محمدرضا ویژه |
| استاد مشاور | جواد محمودی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
تحلیل فرآیند تعقیب انضباطی دانشجویان در ایران در پرتو اصول دادرسی منصفانه عنوان پایان نامه ای است که توسط سحر یوسف نیا، با راهنمایی محمدرضا ویژه و با مشاوره جواد محمودی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
دادرسی منصفانه، مجموعه ای از اصول و قواعد است که در نهایت روند رسیدگی های قضایی یا اداری را به سوی اصل انصاف سوق می دهد و به تضمین بهتر حقوق شهروندی مربوطه می انجامد. دادرسی اداری در صورتی که مطابق با اصول دادرسی منصفانه باشد، می تواند موجب تحقق عدالت اداری شود. در هر کشور به موازات مراجع قضایی صلاحیت دار، مجموعه ای از مراجع شبه قضایی به چشم می خورند که دارای کاربرد های ترافعی، تشخیصی، اعلامی، انضباطی و... می باشند. یکی از این مراجع شبه قضایی در دانشگاه ها، کمیته های انضباطی اند که مستقل از دادگاه ها هستند که یا برای کنترل رفتار اعضای هیات علمی یا برای کنترل رفتار دانشجویان دایر شده اند. ارتکاب تخلف از سوی دانشجویان در مراجع شبه قضایی (کمیته های انضباطی) رسیدگی خواهند شد که می توانند بنا به مورد اقدام به صدور اخراج، محرومیت از تحصیل و... بنمایند. بنابراین برای حفظ کرامت و حقوق دانشجویان می بایست اصول دادرسی منصفانه در تمام مراحل آن، رعایت شود. حوزه ی مطالعه در موضوع پیشنهادی، کمیته های انضباطی در دانشگاه های دولتی و آزاد است. نظر به اهمیت رسیدگی ها در این مراجع و تاثیری که آرای آنها بر سرنوشت دانشجو دارد این پژوهش به آسیب شناسی این رسیدگی ها در کمیته های انضباطی و ساختار و صلاحیت ها در پرتو اصول دادرسی منصفانه می پردازد و سطح رعایت اصول دادرسی منصفانه در فرآیند رسیدگی های انضباطی و ابهامات مربوطه مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و کاستی های مندرج در مقررات، بررسی شده و نیز پیشنهاداتی برای بهبود این روند، ارایه می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
بخش اول آسیب شناسی ساختار و صلاحیت مراجع تعقیب انضباطی دانشجویی در پرتو اصول دادرسی منصفانه ۱۱
فصل اول ارزیابی ساختار مراجع انضباطی در پرتو اصول دادرسی منصفانه ۱۱
گفتار اول شناخت ساختار مراجع انضباطی ۱۱
بند اول هیات های بدوی انضباطی در دانشگاه های دولتی ۱۲
بند دوم هیات های انضباطی بدوی در دانشگاه های غیردولتی ۱۳
بند سوم هیات های تجدیدنظر انضباطی در دانشگاه های دولتی ۱۴
بند چهارم مراجع تجدیدنظر انضباطی در دانشگاه های غیردولتی ۱۴
گفتار دوم نقد ساختار مراجع انضباطی در پرتو اصول ساختاری دادرسی منصفانه ۱۵
بند اول نقض اصل قاضی خود نبودن در مراحل رسیدگی انضباطی ۱۵
بند دوم عدم حضور نمایندگان اصناف دانشجویی در ترکیب هیات انضباطی ۱۶
بند سوم نقش نمایندگان قدرت رسمی در ترکیب هیات ها ۱۷
بند چهارم نقش نهاد حراست در هیات ها ۱۹
فصل دوم آسیب شناسی صلاحیت مراجع تعقیب انضباطی در پرتو اصول دادرسی منصفانه ۲۰
گفتار اول گستره ی صلاحیت هیات ها ۲۰
گفتار دوم ارزیابی از منظر صلاحیت مرجع تصویب مقررات انضباطی (شورای عالی انقلاب فرهنگی) ۲۲
بند اول ارزیابی از منظر نقض اصول حقوقی ۲۲
۱ نقض اصل صلاحیت ایجاد حق و تکلیف توسط مجلس شورای اسلامی ۲۲
۲ نقض اصل قانونمندی جرایم و مجازات ها در آیین نامه ۲۴
۳ نقض استقلال دانشگاه در وضع قواعد درون سازمانی مربوطه ۲۵
بند دوم ارزیابی از منظر چگونگی نظارت قضایی بر تصمیمات هیات های انضباطی ۲۶
۱ فقدان مقام قضایی در مرحله ی تجدیدنظر ۲۶
۲ در چگونگی اعتراض به مقام قضایی ۲۷
الف رویه ی دیوان عدالت اداری در رسیدگی شکایت از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ۲۷
یک واکنش سلبی و ایجابی ۲۷
دو وضعیت جاری در قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ۳۲
ب رویه ی عملی دادگاه های دادگستری به آرای انضباطی صادره از دانشگاه های غیردولتی ۳۳
فصل سوم صلاحیت رسیدگی به تخلفات و اعمال مجازات ها در پرتو اصول دادرسی منصفانه ۳۵
گفتار نخست صلاحیت رسیدگی به تخلفات ۳۷
بند اول تخلفات عمومی ۳۷
۱ تهدید ۳۷
۲ تطمیع ۳۷
۳ توهین ۳۸
۴ رشوه ۳۸
۵ اختلاس ۳۹
۶ کلاهبرداری ۴۰
بند دوم تخلفات آموزشی و اداری ۴۰
بند سوم تخلفات سیاسی ۴۱
۱ عضویت یا فعالیت یا تبلیغ به نفع گروه های الحادی یا محارب یا مفسد ۴۱
۲ توهین به شعایر اسلامی یا ملی و ارتکاب اعمالی بر ضد نظام جمهوری اسلامی ۴۲
بند چهارم تخلفات اخلاقی ۴۲
۱ استفاده از مشروبات الکلی ۴۳
۲ اعتیاد به مواد مخدر ۴۳
۳ نگهداری، خرید و فروش و یا توزیع مشروبات الکلی ۴۳
۴ ارتکاب قمار ۴۴
۵ عدم رعایت پوشش اسلامی یا آرایش مبتذل ۴۴
۶ عدم رعایت شیون دانشجویی ۴۴
۷ عدم رعایت موازین محرز شرعی در ارتباط با نامحرم ۴۵
گفتار دوم مجازات ها ۴۵
بند اول بررسی پیوستگی یا گسستی میان مجازات ها و تخلفات ۴۵
بند دوم انواع مجازات ها ۴۶
بخش دوم: آسیب شناسی نحوه ی رسیدگی انضباطی در پرتو اصول دادرسی منصفانه ۵۰
فصل اول: شروع رسیدگی ها ۵۰
گفتار اول بررسی ادله ی رسیدگی ها ۵۰
بند اول بررسی ادله ی رسیدگی ها توسط هیات ها در دانشگاه های دولتی ۵۰
بند دوم بررسی ادله ی رسیدگی ها توسط هیات ها در دانشگاه های غیردولتی ۵۱
گفتار دوم گستره نظام تعقیب انضباطی ۵۲
بند اول گستره ی مکانی ۵۲
بند دوم گستره ی موضوعی ۵۴
گفتار سوم مبنای گزارش ها ۵۶
فصل دوم حقوق شاکیان و مشتکی عنهم و جبران خسارت های وارده در فرآیند رسیدگی ها ۵۸
گفتار اول حقوق شاکیان و مشتکی عنهم ۵۸
بند اول حقوق شاکیان ۵۸
۱ حق بر رسیدگی بر اساس مقررات انضباطی ۵۸
۲ حق شرکت در رسیدگی ها ۵۹
۳ حق بر اعتراض به مراجع قضایی ۵۹
۴ نقش شاکی در تشدید میزان مجازات ها ۶۰
بند دوم حقوق مشتکی عنه ۶۱
۱ حق بر رسیدگی بر اساس مقررات انضباطی ۶۱
۲ حق بر حضور در جلسات رسیدگی و دفاع از خود ۶۲
۳ حق بر محرمانه بودن رسیدگی ها ۶۳
۴ حق اعتراض به مراجع انضباطی بالاتر ۶۳
۵ حق اعتراض به مرجع قضایی صلاحیتدار ۶۴
۶ حق داشتن وکیل ۶۵
۷ حق دسترسی به اسناد و اطلاعات ۶۶
۸ حق تفهیم اتهام ۶۶
۹ حق بر سکوت ۶۷
گفتار دوم حق بر جبران خسارت ۶۷
بند اول حق شاکی بر جبران خسارت ۶۸
بند دوم حق مشتکی عنه بر جبران خسارت ۶۹
فصل سوم تاثیر متقابل میان رسیدگی های انضباطی و قضایی ۷۰
گفتار اول رابطه ی رسیدگی های قضایی و انضباطی ۷۰
بند اول رسیدگی موازی و توامان ۷۰
بند دوم رسیدگی انضباطی مشروط به رسیدگی کیفری ۷۲
گفتار دوم تاثیر رسیدگی قضایی بر فرآیند انضباطی مربوطه و بررسی تطبیقی آن با سایر مراجع شبه قضایی ۷۳
بند اول تاثیر رسیدگی قضایی در فرآیند انضباطی مربوطه در دانشگاه ها ۷۳
بند دوم تاثیر رسیدگی قضایی بر فرآیند انتظامی و اداری در سایر مراجع شبه قضایی ۷۵
۱ در فرآیند تعقیب انتظامی اعضای هیات علمی دانشگاه ها ۷۵
۲ در فرآیند رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان ۷۶
نتیجه گیری ۷۸
فهرست منابع ۸۱
پیوست ها ۸۶
کلیدواژه ها
- دادرسی منصفانه
- کمیته انضباطی دانشگاه
- رسیدگی قضایی
- حقوق شهروندی
- آیین دادرسی اداری
- هییت منصفه
- دانشگاه آزاد اسلامی
- دانشگاه دولتی