تحلیل فرایند خصوصی سازی در ایران از منظر حقوقی و اقتصادی

عنوان	تحلیل فرایند خصوصی سازی در ایران از منظر حقوقی و اقتصادی
رشته	حقوق اقتصادی
دانشجو	مهدی رضایی
استاد راهنما	عباس طوسی
استاد مشاور	محمدرضا ویژه
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه علامه طباطبایی

تحلیل فرایند خصوصی سازی در ایران از منظر حقوقی و اقتصادی عنوان پایان نامه ای است که توسط مهدی رضایی، با راهنمایی عباس طوسی و با مشاوره محمدرضا ویژه در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

با مشخص شدن نا کارآمدی اقتصاد دولتی، خصوصی سازی یکی از ابزارهای مهم دولتها برای اجرای برنامه های اقتصادی و اجتماعی، به ویژه در دهه های اخیر بوده و به یکی از مباحث مهم علمی ایران دراین سالها تبدیل شده است. فرایند خصوصی سازی به عنوان عملی ذاتا اقتصادی پیرو سیاستگذاری های قانونی اتفاق می افتد؛ از این رو مطالعه توامان ابعاد حقوقی و اقتصادی فرایند خصوصی سازی از اهمیت و ضرورت فوق العاده ای برخوردار است. تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با هدف تحلیل میزان افزایش سهم بخش های خصوصی و تعاونی در اقتصاد ملی و میزان کاهش بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیت های اقتصادی با ابزارهای حقوق اقتصادی به انجام رسیده است. نتایج این پژوهش گویای آن است که روشهای مختلف واگذاری از بعد حقوقی اثربخش نبوده و از نقطه نظر اقتصادی نیز از کارایی لازم برخوردار نبوده است و اصولاخصوصی سازی آنطور که انتظار میرفت موجب ثروت آفرینی در کشور نشده است.با توجه به برنامه بودجه سالانه کشور از حجم دولت کاسته نشده و بالطبع بار مالی و مدیریتی دولت در تصدی فعالیتهای اقتصادی کاهش محسوسی نداشته است. همچنین شاخص کاهش وابستگی دولت به فروش نفت از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست.مالکین جدید بنگاههای واگذار شده به معنای واقعی خصوصی نبوده و توسعه مالکیت در سطح عمومی اتفاق نیفتاده و شاخص رقابت پذیری ارتقاء نیافته است. همچنین موانع مختلف حقوقی، اقتصادی و سیاسی در مواجهه با فرایند خصوصی سازی موجب عدم دستیابی این سیاست به اهداف از پیش تعیین شده، گردیده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه مقدمه:

۱– بیان مسیله:

۲– اهداف تحقیق

۳– سوالات تحقیق

۴– فرضیه های تحقیق:

۵– پیشینه بررسی موضوع :

۶– روش تحقیق:

۷– ساماندهی تحقیق

فصل اول شناسایی خصوصی سازی و فرآیند آن

مبحث نخست– مفاهیم ، اهداف و انواع خصوصی سازی

گفتارنخست – تعریف خصوصی سازی

گفتار دوم– اهداف خ–صوصی سازی

گفتار سوم– انواع روشهای خصوصی سازی

مبحث دوم– مبانی نظری

گفتار نخست– دیدگاه مکاتب مختلف در مورد نقش دولت در اقتصاد

الف– مکتب اتریش

ب– مکتب پولی

پ–مکتب کلاسیک

ت–مکتب کینزی

ث–مکتب نیوکلاسیک

ج–نهادگرایان

چ–مکتب سوسیالیزم

گفتار دوم– فرآیندخصوصی سازی از لحاظ نظری

الف– گام اول: شناسایی

ب– گام دوم: مطالعه امکان سنجی

پ–گام سوم : برنامه خصوصی سازی

ت– گام چهارم: کسب تاییدیه

ث–گام پنجم: واگذاری

مبحث سوم– پیشینه تاریخی خصوصی سازی در ایران

گفتار نخست– خصوصی سازی پیش از انقلاب

گفتار دوم– خصوصی سازی پس از انقلاب

فصل دوم فرایند خصوصی سازی از منظر قوانین و مقررات

مبحث نخست – بررسی تقنینی و ساختاری خصوصی سازی در ایران

گفتار نخست– بررسی تقنینی

الف– قانون اساسی

ب– سیاست های کلی اصل ۴۴

پ– قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴

ت –سایر قوانین و مقررات مرتبط…

گفتار دوم– بررسی ساختاری نهادی مرتبط با خصوصی سازی

الف– سازمان خصوصی سازی

ب –شورای عالی اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم

پ– هییت عالی واگذاری

ت– هییت داوری

ث –سایر مراکز نظارتی

مبحث دوم– فرآیند عملیاتی خصوصی سازی در ایران

گفتار نخست– مرحله آماده سازی(اقدامات قبل از واگذاری)

الف– تعیین و تصویب فهرست شرکتهای مشمول واگذاری

ب –تعیین و تصویب قیمت و روش واگذاری و شرکتهای مشمول واگذاری:

۱–تعیین و تصویب روش واگذاری

۲–تعیین و تصویب قیمت

گفتار دوم– مرحله واگذاری(فروش)

الف– انواع فرایند واگذاریها بر اساس روش واگذاری

ب –واگذاری بر اساس بازار عرضه

پ– واگذاری بر اساس روش عرضه

مبحث سوم–فرایند توزیع سهام عدالت و چالش های آن

گفتار اول– فرآیند توزیع سهام عدالت

گفتار دوم– عمده چالش های توزیع سهام عدالت

فصل سوم آثار اقتصادی، چالش ها و تحلیل فرایند خصوصی سازی

مبحث نخست– آثار اقتصادی مورد انتظار از خصوصی سازی

گفتار نخست– فواید و آثار خصوصی سازی

الف– کاهش اندازه(حوزه)فعالیت بخش دولتی

ب– انتقال مالکیت و کنترل اقتصادی

پ– افزایش کارایی

ت –کاهش بدهی های مالی و کسری بودجه

ث– تعدیل یارانه ها و اختلال قیمت ها

ج – مقررات زدایی

چ– افزایش رقابت

ح–تامین منافع مصرف کنندگان

گفتار دوم– موانع خصوصی سازی در ایران

الف) موانع تاریخی و فرهنگی

ب) موانع سیاسی و اج–تماعی

پ) موانع قانونی

ت) موانع اقتصادی

ث) ات–خاذ س–یاستهای نادرست در اجرای خصوصی سازی

مبحث دوم – چالش و تحلیل فرایند خصوصی سازی در ایران

گفتار نخست– چالش های حقوقی

الف– مشکلات مربوط به تعاریف بخش عمومی و خصوصی

ب– ابهامات تقنینی سیاست های کلی اصل

۸۱ پ– متناسب نبودن برخی مقررات با اهداف سیاست های کلی

ت–کیفیت اجرای مقررات تنظیمی

گفتار دوم– چالش های اقتصادی اجرای سیاست های ک–لی اصل(۴۴)قانون اساسی

الف– توسعه نیافتن بازار سرمایه و نامناسب بودن فضای کسب و کار

ب– عدم هماهنگی لازم بین نهادها و دستگاه های ذیربط

پ– حاکمیت فرهنگ ضعیف سهام داری در بازار بورس

ت –ساختار نامناسب شرکت های مشمول واگذاری

ث –محدودیت های مالی و مدیریتی بخش غیر دولتی

ج –دس–ترسی پای–ین به اطلاعات

مبحث سوم– بررسی فرایند اجرایی خصوصی سازی در ایران

گفتار نخست– آخرین گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

گفتار دوم– مرور نتایج یک تحقیق علمی در باره عملکرد اجرای خصوصی سازی

گفتار سوم– بررسی وضعیت کنونی یک مورد واگذار شده(شرکت هپکو)

نتیجه گیری و پیشنهادها:

فهرست منابع

کلیدواژه ها

• خصوصی سازی
• تحلیل اقتصادی
• فرایند
• تحلیل حقوقی