تحلیل فقهی حقوقی تاثیر برداشتن رحم بر روابط نکاحیه زوجین

عنوان	تحلیل فقهی حقوقی تاثیر برداشتن رحم بر روابط نکاحیه زوجین
رشته	حقوق خانواده
دانشجو	سید مهدی معصوم پور
استاد راهنما	ناصر علیدوستی شهرکی
استاد مشاور	حسین فضاعلی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۰
دانشگاه	دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

تحلیل فقهی حقوقی تاثیر برداشتن رحم بر روابط نکاحیه زوجین عنوان پایان نامه ای است که توسط سید مهدی معصوم پور، با راهنمایی ناصر علیدوستی شهرکی و با مشاوره حسین فضاعلی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

در سایه ی پیشرفتهای حوزه ی علوم پزشکی، صدها مساله نوپای فقهی متولد گشته که پاسخ به اصل جواز و دامنه ی تصرفات آنها، فقهای شیعه و اهل سنت را برآن داشته تا با بهره مندی از عنصر اجتهاد، راه حلی درخور با زبان روز، برای آنان ارایه کنند. در این تعامل علم و دین، پویایی فقه شیعه در مرحله ی نخست وابسته به شناخت کامل موضوع های جدید پزشکی و در مرحله ی بعد آشنایی با شیوه های استنباط حکم فقهی آنها است که البته این امر، به وسیله ی برخی قواعد و اصول استخراج شده از دامن منابع فقه تحقق یافته است، زیرا این مجموعه ی قواعد و اصول چنان توانی به فقیه می دهد که بعد از تطبیق آنها بر موضوع های جدید پزشکی، میتواند حکم فقهی آنها را مشخص کند. در هرحال با استفاده از قواعد و اصول فقهی میتوان معضلات حقوقی عدیده ای را در ارتباط با مسایل پزشکی و مسایل مستحدثه ی مربوط به خانواده حل نمود. مشکلاتی که گاه ناشی از مشخص نبودن مبنای شرعی و حقوقی برخی تصرفات در جسم است. بر همین مبنا خارج سازی رحم به دلایل مختلفی صورت میگیرد. گاهی زن به دلیل جلوگیری از بارداری با این توضیح که نمیخواهد اندام و زیبایی اش بهم بخورد، اقدام به خارج سازی رحم میکند.گاهی خارج سازی رحم با تجویز پزشک صورت میگیرد با این توضیح که حیات بیمار متوقف بر خارج سازی است. از جمله مواردیکه پزشک به بیمار این عمل را توصیه میکند عبارت اند از: خونریزیهای شدید در طی دوران قاعدگی، احساس درد طولانی مدت در قسمت لگن، وجود تومورهای غیر سرطانی، سرطان تخمدان و رحم و بیماریهای عفونی و غیره میباشد. در هر حال این پدیده منشا بروز مسایل مختلف فقهی و حقوقی شده است. در نتیجه برای برون رفت از این مشکل، مبانی فقهی و حقوقی مرتبط با بحث خارج سازی رحم را بررسی کرده و رویکرد هر یک از این قواعد در رابطه با خارج سازی رحم توضیح داده خواهد شد و سپس به تاثیر فقهی و حقوقی این پدیده در روابط بین زوجین و همچنین به بررسی تاثیراتی که این پدیده قبل از شکل گیری رابطه ی زوجیت، در طول رابطه ی زوجیت، درانحلال نکاح و طلاق داشته است، پرداخته خواهد شد

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱ الف– تبیین مسیله ۱ ب– ضرورت و اهداف تحقیق ۱ پ– سوالات تحقیق ۱ ت– فرضیه های تحقیق ۲ ث– پیشینه ی تحقیق ۲ ج– قلمروی تحقیق ۲ چ– روش تحقیق ۳ ح– ساختار تحقیق ۳ فصل اول: مطالعه ی مفاهیم کاربردی و مبانی حاکم بر خارج سازی رحم ۴ مبحث اول: مفاهیم ۵ گفتار اول: رحم ۵ گفتار دوم: روابط نکاحیه ۶ بند اول: تعریف نکاح لغوی و اصطلاحی ۶ بند دوم: تقسیم بندی روابط نکاحیه ۶ الف احکام و حقوق مرتبط قبل از شکل گیری عقد ازدواج ۷ ب حقوق ثابت پس از ازدواج ۷ ج حقوق خویشاوندی ۷ د انحلال نکاح ۷ گفتار سوم: مسایل مستحدثه ۸ بند اول: تعریف لغوی و اصطلاحی مسایل مستحدثه ۸ بند دوم: ضرورت بحث از مسایل مستحدثه ۸ گفتار چهارم: حق فرزندآوری ۹ بند اول: تعریف لغوی و اصطلاحی حق در قران و روایت ۹ الف قرآن ۱۰ ب روایت ۱۱ بند دوم: تعریف حق ۱۱ بند سوم: انواع حق ۱۲ الف حق طبیعی ۱۲ ب حق استیلاد (فرزندآوری) ۱۳ بند چهارم: فواید فرزندآوری در آموزه های دینی ۱۳ الف یاور والدین ۱۳ ب نور چشم و زینت زندگی ۱۴ ج نیرویی در خدمت دین ۱۵ د ادامه دهنده ی راه والدین ۱۵ ه بهره مندی پس از مرگ ۱۶ و کارامدی خانواده و افزایش روزی ۱۷ ز تعالی شخصیت والدین ۱۸ مبحث دوم: مبانی خارج سازی رحم ۱۸ گفتار اول: مبانی اولیه ی خارج سازی رحم ۱۹ بند اول: : تعریف حکم شرعی و انواع آن و تطبیق آن با خارج سازی رحم ۱۹ بند دوم: اصل اباحه ۱۹ بند سوم: اصل حلیت ۱۹ بند چهارم: قاعده ی غرور ۲۰ الف مبانی فقهی قاعده ی غرور ۲۱ ۱ سنت ۲۱ ۲ بنای عقلاء ۲۲ ۳ اجماع ۲۲ ب: تبیین قاعده ی غرور ۲۲ ۱ معنای کلمه ی غرور ۲۲ ۲ رابطه ی غرور و تسبیب ۲۳ ج: قلمروی قاعده ی غرور ۲۳ ۱ نقش علم و جهل دختر یا کسان او در جریان قاعده ی غرور ۲۳ ۲ قصد غرور توسط دختر یا کسان او ۲۵ ۳ وجود رابطه ی سببیت بین عمل خدعه آمیز و فعل دختر یا کسان او ۲۶ ۴ فریب داماد به وسیله ی چند نفر ۲۶ د: موارد تطبیق قاعده ی غرور در خارج سازی رحم ۲۷ بند پنجم: قاعده ی شروط ۲۸ الف: مبانی فقهی قاعده ی شروط ۲۸ ۱ کتاب ۲۸ ۲ سنت

ب: تبیین قاعده ی شروط ۲۹ ۱ شرط ضمن عقد ۲۹ ۲ شرط متاخر ۳۰ ۳ شروط ضمنی عرفی ۳۰ ج: شرایط صحت شرط ۳۱ ۱ مقدور بودن ۳۱ ۲ دارای فایده ی عقلایی ۳۱ ۳ شرط فی نفسه حلال ۳۱ ۴ عدم مخالفت با کتاب و سنت ۳۱ ۵ عدم مخالفت با مقتضای عقد ۳۲ ۶ عدم مجهول بودن ۳۲ د: شرایط بطلان شرط ۳۲ ۱ شروط مبطل عقد ازدواج ۳۲ ۲ شروط باطل که مبطل ازدواج نیست

ه: تطبیق قاعده ی شروط در خارج سازی رحم ۳۳ بند ششم: قاعده ی اقدام ۳۴ الف: مبانی فقهی قاعده ی اقدام ۳۴ ۱ کتاب ۳۴ ۲ روایت ۳۵ ۳ بنای عقلاء ۳۵ ۴ اجماع ۳۵ ب: تبیین قاعده ی اقدام ۳۵ ج: کاربرد قاعده ی اقدام در حقوق خانواده و خارج سازی رحم ۳۶ ۱ ارتداد پیش از دخول ۳۶ ۲ نشوز مسقط نفقه ۳۶ ۳ اقدام طرفین ضمن عقد نکاح ۳۶ ۴ اقدام زوجه در خارج سازی رحم ۳۷ گفتار دوم: مبانی ثانویه خارج سازی رحم ۳۷ بند اول: قاعده ی نفی ضرر ۳۷ الف: مبانی فقهی قاعده ی نفی ضرر ۳۷ ۱ کتاب ۳۷ ۲ روایت ۳۸ ۳ بنای عقلا ۳۸ ۴ اجماع ۳۹ ب: تبیین قاعده ی نفی ضرر ۳۹ ج: قلمروی قاعده ی نفی ضرر ۴۰ ۱ شخصی یا نوعی بودن ملاک تحقق ضرر در اقدامات پزشکی ۴۰ ۲ ملاک تعیین ضرر در اقدامات پزشکی

د: موارد تطبیق قاعده ی نفی ضرر در خارج سازی رحم ۴۲ بند دوم: قاعده ی نفی عسر و حرج ۴۳ الف: مبانی فقهی قاعده ی نفی عسر و حرج

۱ کتاب ۴۳ ۲ روایت ۴۳ ۳ عقل ۴۴ ۴ اجماع ۴۵ ب: تبیین قاعده ی نفی عسر و حرج ۴۵ ج: قلمروی قاعده ی نفی عسر و حرج ۴۶ د: موارد تطبیق قاعده ی عسر و حرج بر خارج سازی رحم ۴۷ بند سوم: قاعده ی سلطنت ۴۷ الف: مبانی فقهی قاعده ی سلطنت ۴۷ ۱ کتاب ۴۸ ۲ بنای عقلا ۴۸ ب: تبیین قاعده ی سلطنت ۴۹ ج: قلمروی قاعده ی سلطنت ۵۰ ۱ نظریه ی مالکیت ۵۰ ۲ نظریه ی سلطنت ۵۳ ۳ تعارض قاعده ی سلطنت با تصرفهای جسمی ضرردار بیمار ۵۴ د: موارد تطبیق قاعده ی سلطنت بر خارج سازی رحم ۵۶ بند چهارم: قاعده ی اضطرار ۵۶ الف: مبانی فقهی قاعده ی اضطرار ۵۶ ۱ کتاب ۵۷ ۲ روایت ۵۷ ۳ عقل ۵۸ ۴ اجماع

ب: تبیین قاعده ی اضطرار ۵۸ ج: قلمروی قاعده ی اضطرار

۱ ملاک تشخیص اضطرار در فعالیتهای پزشکی

د: موارد تطبیق قاعده ی اضطرار بر خارج سازی رحم ۶۱ فصل دوم: تاثیر خارج سازی رحم در روابط زوجین ۶۲ مبحث اول: مسایل فقهی و حقوقی خارج سازی رحم قبل از ازدواج ۶۳ گفتار اول: خواستگاری ۶۳ بند اول: مفهوم خواستگاری ۶۳ بند دوم: خواستگاری و خارج سازی رحم ۶۳ گفتار دوم: وکالت ۶۴ بند اول: مفهوم وکالت در نکاح ۶۵ بند دوم: نکاح فضولی

بند سوم: وکالت در نکاح و خارج سازی رحم ۶۶ گفتار سوم: حق فرزندآوری زوجین ۶۷ بند اول: دلایل موافق مقتضای ذات عقد نکاح بودن استیلاد ۶۸ الف: فرزندآوری و مقتضای ذات عقد نکاح ۶۸ ب: اقوال فقهاء در رابطه با حرمت عزل ۶۹ بند دوم: ادله ی مقتضای ذات نبودن فرزندآوری ۶۹ الف: دلالت آیات و روایات بر الزامی بودم فرزندآوری ۶۹ ب: استحباب انتخاب زن فرزندآور ۷۰ ج: فرزندآوری هدف بنیادین نکاح و نه ماهیت آن ۷۱ د: عقم و عیوب مجوز فسخ نکاح ۷۳ بند سوم: شرط صفت بودن فرزندآوری ۷۳ مبحث دوم: مسایل فقهی و حقوقی خارج سازی رحم بعد از ازدواج ۷۴ گفتار اول: تاثیر اذن زوج در خارج سازی رحم

بند اول: تعریف اذن

بند دوم: ویژگیهای اذن

الف یکطرفه بودن اذن ۷۶ ب– قابل رجوع بودن از اذن ۷۷ ج قابلیت حق یا حکم بودن اذن ۷۷ بند سوم: اذن زوج و خارج سازی رحم ۷۷ گفتار دوم: مهر زوجه ی فاقد رحم ۸۱ بند اول: مهرالمثل ۸۲ بند دوم: مهرالمثل زوجه ی فاقد رحم ۸۲ گفتار سوم: تمکین زوجه ۸۳ بند اول: مفهوم تمکین ۸۳ بند دوم: خارج سازی رحم و تمکین زوجه ۸۴ گفتار چهارم: خارج سازی رحم و مجوز انحلال توسط زوج ۸۴ بند اول: ازدواج مجدد زوج ۸۵ الف: ازدواج مجدد زوج و خارج سازی رحم ۸۵ بند دوم: طلاق توسط زوج ۸۶ بند سوم: فسخ ازدواج توسط زوج ۸۸ بند چهارم: تدلیس در نکاح ۸۹ الف: تدلیس در نکاح در قانون مدنی ۸۹ ب: تفاوت عیوب مجوز فسخ نکاح با تدلیس ۹۰ ج: شرایط تاثیر تدلیس در فسخ نکاح ۹۰ د: تدلیس و خارج سازی رحم ۹۱ بند پنجم: تخلف از شرط صفت ۹۲ گفتار پنجم: عده ی زنان فاقد رحم ۹۳ بند اول: مفهوم عده و اقسام آن ۹۳ بند دوم: عده ی زنان فاقد رحم ۹۴ نتیجه گیری ۹۷ پیوست اول: استفتایات فقهیه ۱۰۱ فهرست منابع ۱۰۱ کتب فارسی ۱۰۱ کتب عربی ۱۰۳ مقالات ۱۰۴ منابع الکترونیک ۱۰۴ چکیده ی انگلیسی ۱۰۵

کلیدواژه ها

• مسایل مستحدثه
• خارج سازی رحم
• فقه پزشکی
• حقوق خانواده
• تصرفات در جسم