تحلیل موارد و مقررات اجرای مجازات اعدام در حقوق ایران
عنوان | تحلیل موارد و مقررات اجرای مجازات اعدام در حقوق ایران |
---|---|
رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
دانشجو | سید شهاب الدین محور |
استاد راهنما | قاسم رنجران |
مقطع | کارشناسی ارشد |
سال دفاع | ۱۳۹۶ |
دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان |
تحلیل موارد و مقررات اجرای مجازات اعدام در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سید شهاب الدین محور، با راهنمایی قاسم رنجران در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.
چکیده
یکی از معمولی ترین و سخت ترین مجازات ها از دوران های قدیم، کیفر اعدام بوده است که در نظام حقوق کیفری کنونی کشور ما، مواد مختلفی از قوانین جزایی ایران، در اجرای مقررات حدود (و در موارد محدودی تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی)) به آن اختصاص داده شده است که دو دسته ی کلی جرایم مستوجب مجازات اعدام را تشکیل می دهند. و اغلب در موارد جرایم علیه مقدسات مذهبی و امنیت اجتماعی کشور، جرایم مواد مخدر و جرایم اقتصادی مورد استناد قرار می گیرد. آنچه از جرایم حدودی که ممکن است مجازات اعدام را در پی داشته باشد عبارت است از : بعضی از انواع زناف لواط و تفخیذ که از هر سه مورد به عنوان جرایم جنسی تعبیر می شود و جرایم سب نبی، محاربه، افساد فی الارض و بغی ، که از این جرایم می توان به عنوان، جرایم علیه مقدسات مذهبی و امنیت اجتماعی کشور یاد کرد.از دیگر مواردی که حکم اعدام درباره ی مجرم مطرح است و گروهی از فقها ان را نیز به عنوان حد مطرح کرده اند، تکرار سه مرتبه ای یک نوع جرم موجب حد است، که در صورت تحمل مجازات مربوطه در هر بار و ارتکاب مجدد آن در مرتبه ی چهارم، مجازات مرتکبف اعدام است. جرایم تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) مستوجب مجازات اعدام در قوانین جزایی ایران، متعدد هستند؛ که بسیاری از آن قوانین سال هاست که در حقوق ایران مورد استفاده قرار نگرفته اند و جزء قوانین متروک، قدیمی و غیرضروری محسبوب می شوند. در این دسته ی اخیر، دو قانونی که مجازات اعدام برای ارتکاب جرایم مربوط به آن قوانین اجرا می شود، عبارتند از: قانون مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور، مصوب ۱۹/۹/۱۳۶۹ .مراد از مقررات اجرای مجازات اعدام در حقوق ایران، شرایط و حالاتی است که به هنگام اجرای مجازات اعدام مراعات آن ها لازم است، و مسلما اختصاص به نوع خاصی از مجازات اعدام نداشته و در هر دو نوع مجازات اعدام (حدی و تعزیری) مشترک هستند.این مقررات را در دو فصل جداگانه تحلیل و بررسی می کنیم:۱– فرایندهای قبل و بعد از اجرای مجازات اعدام: شامل شرایط و حالات مربوط به اجراکننده ی اعدام، خود اعدام و اعدام شونده می شود.۲– اجرای مجازات اعدام حدی و ابزار مدرن که برای تبیین این موضوع به طرح این نظر می پردازیم که مجازات اعدام حدی تا مقدار بسیار زیادی تابع تحولات و تغییرات زمان و مکان بوده و با توسعه ی تمدن و پیشرفت جامعه و ابزار موجود روش های اجرای این مجازات نیز می تواند تغییر یابد؛ به عبارت دیگر آن چه در این مجازات موضوعیت دارد ازهاق روح مجرم است، اما ابزار و وسایل موضوعیت ندارند و از وسایل دیگر جز این ابزار نیز می توان برای رسیدن به این هدف استفاده کرد؛ همان گونه که در دو قرن اخیر در کشورهای تابع حقوق عرفی دانشمندان علوم جزایی با ارایه ی راه های مختلفی به دنبال اصلاح اجرای مجازات اعدام و اجرای آن با ابزار و آلاتی بوده اند که در عین این که از محکوم ازهاق روح می کنند هیچ گونه دردی را بر وی وارد نسازند و هم اینک نیز به دنبال راه های جدیدی همچون آمپول های بدون درد برای ایجاد مرگ سریع هستند.کلید واژه ها : مجازات اعدام، جرایم،حدی، تعزیری و احکام سلطانیه(حکومتی)، حقوق ایران
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالبچکیده۱مقدمه۲الف)بیان مسیله۲ب)پیشینه تحقیق۳ج) ضرورت انجام تحقیق۴د) اهداف تحقیق۴ه–) سوالات تحقیق۴۱–سوال اصلی۴۲–سوالات فرعی۴و) فرضیه های تحقیق۵ز)روش تحقیق۵ح)سامان دهی تحقیق۵بخش اول: تحلیل کلیات مربوط به مجازات اعدام و موارد اجرای آن در حقوق ایران۶فصل اول: مجازات اعدام در ایران۶گفتار اول: مجازات اعدام در سیستم جزایی ایران باستان۸الف) مجازات اعدام در دوران هخامنشیان۱۰ب)مجازات اعدام در دوران ساسانیان۱۱گفتار دوم موقعیت ضوابط قانونی قانونگذار و مراجع قضایی در قبال کیفر اعدام در حقوق ایران۱۲گفتار سوم: تفاوت مجازات اعدام با مجازات قصاص نفس۱۳گفتار چهارم: رویکرد قانون جدید مجازات اسلامی مصوب (۱۳۹۲)، در رابطه با مجازات اعدام۱۵گفتار پنجم: دلایل موافقان و مخالفان مجازات اعدام۱۶الف)دلایل موافقان۲۰ب)دلایل مخالفان۲۴فصل دوم: جرایم حدی ، تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) مستوجب مجازات اعدام۳۵گفتار اول: جرایم حدی مستوجب مجازات اعدام۳۵الف)بایسته های حدود۳۵۱–نگاهی به حدود۳۵۲–مقایسه و تطبیق تغیرات بی عبارات ماده ای (۱۳) قانون مجازات اسلامی با ماده ی (۱۵) قانون مجازات اسلامی لاحق (جدید) در خصوص تعریف مجازات حد۳۸۳–اهمیت اجرای حدود در حقوق اسلامی۳۸۴– انواع جرایم حدی۳۹۵– تاملی بر حدود با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۴۴ب)جرایم جنسی مستوجب مجازات اعدام حدی۴۵۱–زنا و موارد مستوجب مجازات اعدام بودن آن۴۷۱–۱–نگاهی به جرم زنا۴۷۱–۱–۱ خصوصیات خاص جرم زنا (ویژگی)۴۹۱–۱–۱–۱ از نظر نامشروع بودن عمل۴۹۱–۱–۱–۲ از نظر قصد مرتکب۵۰۱–۱–۱–۳ از نظر خصوصیات مرتکبان جرم۵۰۱–۱–۲مبنای شرعی حکم حرمت زنا۵۰۱–۱–۲–۱ آیات قرآن کریم۵۰۱–۱–۲–۲ روایات۵۱۱–۱–۳ حدزنا در ماده ی (۲۲۴) قانون جدید مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲۵۱۱–۱–۴ –مقایسه مقایسه و تطبیق حکم ماده ۲۲۴ قانون مجازات اسلامی لاحق با ماده
قانون مجازات اسلامی سابق در خصوص حد زنا۵۲۱–۲ زنا با محارم۵۴۱–۲–۲ مجازات زنای با محارم در قوانین جزایی ایران۵۸۱–۳ زنای مرد غیر مسلمان بازن مسلمان۵۸۱–۳–۲ مجازات زنای مرد غیر مسلمان با زن مسلمان در قوانین جزایی ایران۶۰۱–۴ زنای به عفت یا اکراه از سوی زانی۶۱۱–۴–۲–مجازات زنای به عنف یا اکراه در قوارنین جزایی ایران ۶۲۱–۵ زنای محصن و محصنه۶۳۱–۵–۱ زنای محصن و محصنه در فقه عامه۶۷۱–۵–۲ مجازات زنای محصن و محصنه در قوانین جزایی ایران؛ اجرای اجباری یا اختیاری اعدام؟۶۸۲–لواط یا همجنس بازی دو انسان مذکر۶۹۲–۱ سابقه ی حرمت شرعی لواط۶۹۲–۲– نگاهی به جرم لوط۷۰۳–۲ مبنای شرعی حرمت لواط۷۲۲–۳–۱ آیات قرآن کریم۷۲۲–۳–۲ روایات۷۲۲–۵ دیدگاه فقها در خصوص موضوع و حکم لواط۷۴۲–۵–۱ شیخ الطایقه(شیخ طوسی) در کتاب الخلاف، مسیله ی ۲۲ ۷۴۲–۵–۲ شیخ طوسی در کتاب المبسوط۷۴۲–۵–۳ علامه حلی در کتاب ارشاد الازهان۷۴۲–۶ لواط در فقه امامیه و عامه۷۵۲–۷ مجازات لواط درقوانین جزایی ایران۷۶۲–۸– مقایسه و تطبیق تغییرات، نوآوریها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق درخصوص مجازات لواط۷۷۲–۹– تاملی بر لواط با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۷۸۳– تفخیذ۷۹۳–۱– نگاهی به جرم تفخیذ۷۹۳– ۲– مبنای شرعی حرمت تفخیذ ۸۰۳–۳– مجازات تفخیذ در قوانین جزایی ایران۸۰۳–۴– مقایسه و تطبیق تغییرات، نوآوریها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق درخصوص تفخیذ ۸۱۳–۵– تاملی بر تفخیذ با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۸۱۴–ادله ی اثبات در جرایم جنسی مستوجب مجازات اعدام حدی۸۲۴–۱ اقرار۸۳۴–۲ شهادت۸۳۴–۳ علم قاضی۸۵۵– بررسی اصل تناسب بین جرم و مجازات در جرایم جنسی مستوجب مجازات اعدام حدی۸۵ج) جرایم علیه مقدسات مذهبی و امنیت اجتماعی کشور۸۷۱– سب نبی۸۷۱–۱– نگاهی به جرم سب نبی۸۸۱–۲– مبنای شرعی حرمت سب نبی۸۹۱–۳– منبع قانونی ممنوعیت سب نبی۹۱۱–۴– مختصات خاص جرم سب نبی۹۲۱–۴–۱– از نظر نحوهی ارتکاب جرم۹۲۱–۴–۲– از نظر ماهیت و طبع قضایی جرم۹۲۱–۴–۳– مرتکب جرم سب نبی لزوما از معانی کلمات موهن انتسابی به مقاماتی که در مادهی ۲۶۲ و تبصرهی آن قید شده است آگاه و مطلع باشد:۹۲۱–۵– موانع مسیولیت کیفری مرتکب جرم سب نبی و تبدیل حد آن به تعزیر۹۳۱–۶– مقایسه و تطبیق تغییرات، نوآوریها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق در خصوص سب نبی ۹۳۱–۷– تاملی بر سب نبی با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن ۹۴۲– محاربه۹۶۲–۱– نگاهی به جرم محاربه۹۶۲–۱–۱– معانی لغوی محاربه۹۶۲–۱–۲– مفهوم اصطلاحی محاربه۹۷۲–۱–۳– تعریف نهایی محاربه۹۹۲–۱–۴– تعریف محاربه از نظر حضرت امام خمینی (ره)۹۹۲–۲– مصادیق محاربه۱۰۰۲–۳– دفاع در مقابل محاربان، با رعایت دفاع مشروع محار به محسوب نمیشود۱۰۲۲–۴– شرایط دفاع در مقابل محاربان۱۰۳۲–۵– مبنای شرعی دفاع در مقابل محاربان۱۰۳۲–۶– رابطه ی سرقت و محاربه ۱۰۴۲–۷– مبنای شرعی مادهی ۲۸۱ (راهزنی مسلحانه)۱۰۴۲–۸– مجازات محاربه در قوانین جزایی ایران۱۰۴۲–۹– مجازات محاربه؛ تخییری یا ترتیبی؟۱۰۵۲–۹–۱– مجازات محاربه بر اساس تخییر حاکم۱۰۶۲–۹–۲– مجازات محاربه بر اساس ترتیب۱۰۶۲–۱۰– مقایسه و تطبیق تغییرات ، نوآوری ها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق در خصوص محاربه۱۰۹۲–۱۱– تاملی بر محاربه با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۱۱۰۳ – افساد فی الارض۱۱۲۳–
– نگاهی به جرم افساد فی الارض۱۱۲۳–
– بررسی ماهیت و مختصات جرم افساد فی الارض۱۱۳۳–
–۱– از نظر مرتکب جرم۱۱۳۳– ۲– ۲– از نظر کمیت جرایم ارتکابی۱۱۴۳– ۲– ۳– از نظر کیفیت و قصد مرتکب جرم۱۱۴۳– ۲– ۴– از نظر نوع و میزان مجازات۱۱۴۳– ۳– مبنای شرعی جرم دانستن و تعیین کنندهی مجازات محاربه و افساد فی الارض۱۱۴۴– ۳– مقایسه و تطبیق تغییرات ، نوآوری ها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق درخصوص حد محاربه و افساد فی الارض۱۱۵۳–۵– تاملی بر افساد فیالارض با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۱۱۵۴– بغی۱۱۷۴–۱– نگاهی به جرم بغی۱۱۷۴–۲– نمونه ی نصوص قانونی بغی از کتاب و سنت۱۱۹۴–۳– تبیین رابطه ی بغی و افساد فیالارض۱۲۱۴–۴– بیان ماهیت و مقایسهی جرم بغی با محاربه و افساد فیالارض۱۲۱۴–۵– مجازات بغی در قوانین جزایی ایران۱۲۳۴–۶– مقایسه و تطبیق تغییرات، نوآوریها و رویکردهای نوین قانونگذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق درخصوص بغی۱۲۳۴–۷– تاملی بر بغی با نگاهی اجتمالی بر نکات مهم آن۱۲۳۵– ادله ی اثبات در جرایم علیه مقدسات مذهبی و امنیت اجتماعی کشور۱۲۵۶– بررسی اصل تناسب بین جرم و مجازات در جرایم علیه مقدسات مذهبی و امنیت اجتماعی کشور۱۲۵د) تکرار یک نوع جرم موجب حد بعد از چهار مرتبه۱۲۶۱– نگاهی به تکرار جرم۱۲۷۲– تکرار جرم در فقه عامه۱۲۸۳– مجازات تکرار جرم از نظر ماهیت جرایم ارتکابی مجرم۱۲۹۴– مجازات تکرار جرم از نظر رعایت فاصلهی زمانی بین دو محکومیت۱۲۹۵– مجازات تکرار یک نوع جرم موجب حد بعد از چهار مرتبه و شرح آن۱۳۰۶– مقایسه و تطبیق تغییرات، نوآوری ها و رویکردهای نوین قانون گذار در قانون مجازات اسلامی لاحق نسبت به قانون مجازات اسلامی سابق درخصوص تکرار یک نوع جرم موجب حد۱۳۱۷– تاملی بر تکرار یک نوع جرم موجب حد با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۱۳۲۸– بررسی اصل تناسب بین جرم و مجازات در اعدام مربوط به تکرار یک نوع جرم موجب حد۱۳۳گفتار دوم: جرایم تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) مستوجب مجازات اعدام۱۳۴الف) بایسته های تعزیرات و احکام سلطانیه (حکومتی) ۱۳۵۱– نگاهی به تعزیرات۱۳۵۲– نگاهی به مجازات اعدام به عنوان حکم سلطانیه (حکومتی)۱۳۶۳– مقایسه و تطبیق تعریف تعزیر در قانون مجازات اسلامی سابق و قانون مجازات اسلامی لاحق۱۳۷۴– قلمرو مجازاتهای تعزیری در فقه امامیه۱۳۹۴–۱– مصلحت فرد و جامعه۱۴۱۴–۲– قیام در مقابل افساد فیالارض۱۴۱۴–۳– نهی از منکر۱۴۳۵– قلمرو مجازاتهای تعزیری در فقه اهل سنت۱۴۴۶– احکام اولیه و ثانویه و مجازاتهای تعزیری شدید۱۴۵۷– تفاوت حدود و تعزیرات۱۴۷۸– تاملی بر تعزیرات با نگاهی اجمالی بر نکات مهم آن۱۴۸ب) اعدام تعزیری۱۵۰ج)مهم ترین مصادیق قانونی مجازات اعدام تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) پیش بینی شده در حقوق ایران۱۵۱۱– لوایح و قوانین متفرقه۱۵۱۲– مجازات اعدام پیشبینی شده در قوانین متعدد جزایی که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به تصویب رسید و برای حفظ نظام و جلوگیری از تخلفات و حفظ حق مردم، اجرای قوانی، مادام که مخالفت آن با موازین اسلامی اعلام نشده است و مخالفت با فتاوی صریح حضربت امام (ره) نمیباشد، بلامانع است۱۵۱۳– آیین نامه، نامه ی نحوه ی اجرای حکم سلب حیات موضوع ماده ی
قانون جدید آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری، مصوب ۴/۱۲/۱۳۹۲رییس قوه ی قضاییه۱۵۱۱–۱– قانون مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام۱۵۲۱–۱–۲– نگاهی به جرایم مواد مخدر۱۵۲۱–۱–۳– ماهیت مجازاتهای جرایم مواد مخدر۱۵۳۱–۱–۳–۱– از باب حدود است به لحاظ افساد فی الارض۱۵۳۱–۱–۳–۲– از باب تعزیر است و قابل تخفیف۱۵۴۱–۱–۳–۳– از باب احکام سلطانیه (حکومتی) است۱۵۵۱–۱–۴– صلاحیت رسیدگی به جرایم مواد مخدر۱۵۶۱–۱–۵– فقدان تجدید نظر در جرایم موادمخدر۱۵۷۱–۱–۵–۱– احکام اعدام۱۵۷۱–۱–۵–۲– احکام غیراعدام۱۵۸۱–۱–۶– نمونه هایی از مواد قانون مبارزه با مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام۱۵۸۱–۱–۷– برخی از نارسایی های مقررات قانونی مبارزه با موادمخدر۱۶۰۱–۲– قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور، مصوب ۱۹/۹/۱۳۶۹ ۱۶۰۱–۲–۱– نگاهی به جرایم اقتصادی۱۶۲۱–۲–۲– تحلیل مبنای قواعد حاکم بر جرایم اقتصادی در حقوق ایران۱۶۳۱–۲–۲–۱– لزوم توجه به اوضاع و احوال اقتصادی و اجتماعی کشور۱۶۴۱–۲–۲–۲– لزوم حمایت دولت به ویژه مسیولین قوه ی قضاییه برای سیاست گذاری تقنینی اقتصادی۱۶۵۱–۲–۲–۳– لزوم ایجاد نظم نوین و عدالت در روابط اقتصادی افراد در جامعه۱۶۵۱–۲–۲–۴– برداشت نهایی۱۶۵۱–۲–۳– تعیین محکمه ی صلاحیت دار برای رسیدگی به جرایم اقتصادی در حقوق ایران۱۶۶۱–۲–۴– شمار مصادیق جرایم اقتصادی در قانون مجازات اخلال گران در نظام اقتصادی کشور۱۶۷د) ادله ی اثبات در جرایم تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) مستوجب مجازات اعدام۱۶۸ه–) بررسی اصل تناسب بین جرم و مجازات در جرایم تعزیری و احکام سلطانیه (حکومتی) مستوجب مجازات اعدام۱۶۸بخش دوم: تحلیل مقررات اجرای مجازات اعدام در حقوق ایران۱۶۸فصل اول: فرآیندهای قبل و بعد از اجرای مجازان اعدام۱۶۹گفتار اول: پیش شرط ها و مقدمات اجرای مجازات اعدام حدی۱۷۰الف) انجام تکالیف مذهبی قبل از اجرای مجازات اعدام حدی۱۷۰ب) اقامه کننده ی مجازات اعدام حدی۱۷۱ج) علنی بودن اجرای مجازات اعدام حدی۱۷۳د) نقش مکان در اجرای مجازات اعدام حدی۱۷۵ه–) نقش زمان در اجرای مجازات اعدام حدی۱۷۸و) اجتماع حدود و جمع مجازات ها۱۷۸گفتار دوم:شرایط اجرای مجازات اعدام حدی در مورد اشخاص خاص محکوم به آن۱۸۳الف)اجرای مجازات اعدام حدی نسبت به مریض۱۸۳ب) اجرای مجازات اعدام حدی نسبت به مجنون۱۸۴ج) اجرای مجازات اعدام حدی نسبت به زن باردار۱۸۷فصل دوم :اجرای مجازات اعدام حدی و ابزار مدرن۱۹۰گفتار اول: تحول اجرای مجازات اعدام در طول دو قرن اخیر۱۹۰گفتار دوم: نقش ابزار جدید در اجرای مجازات اعدام حدی۱۹۲نتیجه گیری۱۹۶فهرست منابع۱۹۸الف)منابع فارسی۱۹۸ب)منابع عربی۲۰۳ج)منابع انگلیسی۲۰۵چکیده انگلیسی ۲۰۵
کلیدواژه ها
- مجازات اعدام، حقوق ایران
- جرایم
- تعزیری
- حدی