تحولات معیار عقلایی بودن در نظارت قضایی ایالات متحده آمریکا
تحولات معیار عقلایی بودن در نظارت قضایی ایالات متحده آمریکا نام مقاله‌ای از خدیجه شجاعیان است که در شماره شصت و یکم (اسفند 1397) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
معیار عقلایی بودن یکی از جهات نظارت قضایی در نظام کامن لا است. خاستگاه آن انگلستان بوده و به کشورهای دیگر این نظام با تغییراتی وارد شده و اعمال میشود. این معیار در نظام حقوقی آمریکا، به عنوان یکی از جهات نقض قواعد غیررسمی سازمانهای اداری، تحت عنوان «معیار عمل خودسرانه و نامعقول» به کار میرود. در ماده 706 قانون آیین اداری مصوب 1946 به آن پرداخته شده است. مقاله با توجه به رویه قضایی، به توصیف و تحلیل تحولات روی داده در اعمال معیار مذکور در دادگاههای کشور آمریکا میپردازد. بررسی رویه قضایی نشان میدهد که در طول زمان تفسیر دادگاهها از این معیار تغییر کرده و از برداشتی مضیق در برابر تصمیمات سازمانهای اداری به سمت معیاری سختگیرانه عزیمت نمودهاند و شدت آن را در مقایسه با معیار انگلیسی بالاتر بردهاند. بر اساس معیار سختگیرانه، دادگاهها برای تضمین عقلایی بودن تصمیمات اداری، باید به دقت بر فرآیند تصمیمگیری سازمانهای اداری نظارت نمایند. بر این اساس، سازمانهای اداری باید همه ابعاد مهم موضوع و راهحلهای جایگزین را مورد بررسی قرار دهند و با استناد به مدارک، توضیحات مفصلی برای تصمیمات جدید خود و تغییر رویه قبلی خود ارائه دهند.
کلیدواژه‌ها
- عقلایی بودن
- قاعده سازی
- نظارت سختگیرانه
- اعمال خودسرانه
- معیار عمل خودسرانه و نامعقول
مواد مرتبط
- اصل ۱۷۰ قانون اساسی
- ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
- ماده ۱۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری