تحول در نظام امنیت جمعی سازمان ملل متحد در پرتو دکترین مسیولیت حمایت
 | |
| عنوان | تحول در نظام امنیت جمعی سازمان ملل متحد در پرتو دکترین مسیولیت حمایت |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | رقیه محتشم |
| استاد راهنما | علیرضا حجت زاده |
| استاد مشاور | حسین شریفی طرازکوهی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه پیام نور استان تهران |
تحول در نظام امنیت جمعی سازمان ملل متحد در پرتو دکترین مسیولیت حمایت عنوان پایان نامه ای است که توسط رقیه محتشم، با راهنمایی علیرضا حجت زاده و با مشاوره حسین شریفی طرازکوهی در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.
چکیده
سازمان ملل متحد بعنوان گسترده ترین و بزرگترین سازمان بین المللی در حال حاضر مسیولیت برقراری صلح و امنیت بین المللی را بر عهده دارد. این سازمان و بازوی اجرایی و عملیاتی آن در طی جنگ سرد عملکرد منفعلانه ای در اجرای این مسیولیت داشت. پایان جنگ سرد افق روشنی بود تا شورای امینت بتواند حدود نیم قرن بطالت در عمر خود را جبران کند. به موازات از بین رفتن بلوک بندی شرق و غرب در اواخر دهه هشتاد، اصل عدم مداخله نیز تعدیل یافت تا جامعه بین المللی بتواند از جنگ های اسفبار و کشتار بی رحمانه انسانها به توسط حکومت های جبار و خودکامه جلوگیری کند. در پی این تعدیل و تحت تاثیر فجایع رخ داده در دهه نود، دکترین مداخله بشردوستانه متولد شد. مداخله بشردوستانه، مداخله برای حقوق بنیادین بشری را بدون لحاظ بعد جغرافیایی آن توجیه می ساخت. تاریخ نشان داده است این دکترین جز در چند مورد معدود آن هم با تاخیر و ضعف در تصمیم و عمل، نتوانست کمینه جان انسانها را از ستم حکومتهایشان نجات دهد. چرا که جامعه جهانی دیدگاه مثبتی نسبت به آن نداشت و آن را ترویج مداخله نظامی به بهانه دفاع و حمایت از انسانها می دانست. ازین روی در پایان دهه نود دکترین مسیولیت حمایت با مولفه های جدیدی ظهور یافت و مبنای حقوقی نوی را بوجود آورد تا از نقض بنیادین حقوق بشری جلوگیری کند. این دکترین رویکردی پیشگیرانه و بازسازانه دارد که آن را از دکترین مداخله بشردوستانه متمایز می سازد. تاکید و بسط مولفه پیشگیری از بحران ها در جهان می تواند از وقوع جنگ جلوگیری کرده و صلح پایدار را بوجود آورد. شورای امنیت تحت این لوای این دکترین توانسته است نسبت به دهه های گذشته در جلوگیری از نقض گسترده حقوق بشر فعالتر باشد حتی اگر این رویه، کمابیش در صدور قطعنامه ها و ابراز انزجار بوده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
مقدمه ۹
فصل اول: صلح و امنیت بین المللی در چهارچوب سازمان ملل متحد ۱۶
مبحث اول: امنیت جمعی در منشور ۱۷
گفتار اول: مفهوم امنیت و پیوند آن با تعریف کلاسیک از حاکمیت ۱۷
بند اول: مبانی و مفاهیم ۱۹
بند دوم: امنیت فردی و یکجانبه ۲۰
بند سوم: امنیت جمعی ۲۴
گفتار دوم: حاکمیت در حقوق بین الملل ۲۷
بند اول: حاکمیت مطلق ۱۸
بند دوم: حاکمیت در منشورسازمان ملل متحد ۲۱
مبحث دوم: گستره اقدامات و عملکرد شورای امنیت پیش از دهه ۱۹۹۰ م ۳۳
گفتار اول: اقدامات شورای امنیت در سایه جنگ سرد ۳۴
بند اول: مخاصمات بین المللی ۳۶
بند دوم: جنگ ها و شورشهای داخلی ۴۱
فصل دوم: مداخله بشردوستانه ۴۴
مبحث اول: مداخله بشردوستانه و حمایت از حقوق بشر ۴۵
گفتار اول: کلیات ۴۵
بند اول: پیشینه تاریخی و مفهوم ۴۵
بند دوم: مداخلات یکجانبه و جمعی ۴۸
بند سوم: مشروعیت مداخلات بشردوستانه بدون مجوز شورای امنیت ۵۳
گفتار دوم: دفاع از حقوق بشر مبنایی برای مداخله بشردوستانه ۶۴
مبجث دوم: اصل عدم مداخله در حقوق بین الملل ۶۸
گفتار اول: بررسی اجمالی ماده ۲ بند ۷ منشور ملل متحد ۷۰
گفتار دوم: اصل عدم مداخله در نظم نوین جهانی ۷۳
فصل سوم: دکترین مسیولیت حمایت ۷۷
مبحث اول: روند شکل گیری دکترین مسیولیت حمایت و قلمرو آن ۷۸
گفتار اول: مبانی نظری و مفاهیم موثر در شکل گیری دکترین مسیولیت حمایت ۸۰
بند اول: مبانی نظری : ۸۰
بند دوم: مفاهیم موثر در شکل گیری: ۸۳
۱– جهانی شدن حقوق بشر ۸۳
۲– امنیت انسانی ۱۰۴
۳– حاکمیت به مثابه مسیولیت ۱۰۷
۴– مفهوم جدید صلح و امنیت بین المللی ۱۱۰
الف) عصر جنگ های جهانی ۱۱۱
ب) عصر جنگ سرد ۱۱۵
پ) دوران پس از جنگ سرد ۱۱۹
مبحث دوم: قلمرو و ساختارهای اجرایی دکترین مسیولیت حمایت ۱۲۱
گفتار اول: قلمرو دکترین مسیولیت حمایت ۱۲۱
گفتار دوم: ساختارهای اجرایی ۱۳۰
مبحث سوم: دکترین مسیولیت حمایت و جامعه بین الملل ۱۷۳
گفتار اول: شورای امنیت سازمان ملل متحد ۱۷۴
گفتار دوم: سازمان های منطقه ای ۲۱۱
گفتار سوم: رویه دولتها ۲۲۲
مبحث چهارم: مشروعیت عملیات نظامی سازمان ملل متحد ۲۳۲
گفتار اول: مشروعیت عملیات نظامی در چهارچوب اسناد بین المللی ۲۳۲
گفتار دوم : مشروعیت عملیات نظامی در چهارچوب اصول حقوق بین الملل ۲۳۶
مبحث پنجم: پیدایش دکترین مسیولیت حمایت در چهاچوب نظام امنیت جمعی ۲۳۸
گفتار اول: مسیولیت در حین حمایت RWP)) ۲۳۹
گفتار دوم: آثار اجرای مسیولیت حمایت در قلمرو امنیت جمعی ۲۴۳
نتیجه گیری ۲۴۹
منابع ۲۵۲
کلیدواژه ها
- سازمان ملل متحد
- شورای امنیت
- نظام امنیت جمعی
- حقوق بشر
- دکترین مسیولیت حمایت
- سازمان ملل متحد
- مسیولیت حمایت