تعارض اصل ضرر و اصل آزادی اراده در جرم انگاری سقط جنین
تعارض اصل ضرر و اصل آزادی اراده در جرم انگاری سقط جنین نام مقاله ای است از اسماعیل هادی تبار و مریم مهری متانکلایی که در شماره صد و پنج دوره 83(بهار 1398) مجله حقوقی دادگستری منتشر شده است.
چکیده
سقط جنین، در اکثر نظام های حقوقی دنیا جرم انگاری شده است. مبانی جرم انگاری، بر حسب رویکردهای مذهبی، اخلاقی و فلسفی، متفاوت بوده و جرم انگاری و جرم‌زدایی از آن نیز موافقان و مخالفان گستردهای دارد. این موضوع، از سویی با حیات جنین مرتبط می باشد و از این دیدگاه، مباحث مربوط به حفظ حیات و احترام به آن، مهم‌ترین مبنای جرم انگاری است و از سوی دیگر، حمایت از حقوق مادر و احترام به آزادی اراده او، گروهی را به جرم‌زدایی از آن سوق داده است. مبنای گروه نخست، غالباً، بر اصل خودداری از ورود زیان به دیگری استوار می باشد که از آن به «اصل ضرر»، تعبیر و توصیف میگردد. گروه دوم نیز مبنای موردنظر خویش را «اصل آزادی اراده» بیان نموده و از این منظر به توجیه مدعای خویش می پردازند. بنابراین، دو اصل ضرر و آزادی اراده در برابر یکدیگر قرار گرفته و تعارض ایجاد میگردد. پرداختن به مفهوم شخصیت حقوقی جنین و زمان ایجاد آن، محوری ترین موضوع و کانون اختلاف این تعارض است؛ چه آنکه در فرض عدم پذیرش شخصیت حقوقی جنین، این تعارض بروز و ظهور نمی یابد. لذا واکاوری اصول پیش‌گفته در جرم انگاری سقط جنین، در این نوشتار مورد اهتمام قرار می گیرد.
کلیدواژه‌ها
- اصل ضرر
- اصل آزادی اراده
- جرم انگاری
- سقط جنین
- شخصیت حقوقی