تعامل حقوق محیط زیست و حقوق بلایای طبیعی در تأمین امنیت محیط زیستی
تعامل حقوق محیط زیست و حقوق بلایای طبیعی در تأمین امنیت محیط زیستی نام مقاله ای است از مسعود فریادی که در شماره سه دوره پنجاه و دو (پاییز 1401) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.
چکیده
امروزه با توجه به آثار مخرب بحران‌های طبیعی، حفظ محیط زیست برای تأمین ثبات و امنیت جوامع ضرورت دارد. تأمین امنیت محیط زیستی به پیشگیری از تخریب محیط زیست و بحران‌های طبیعی بستگی دارد. بدین‌ترتیب نوعی تعامل علمی و کاربردی میان حقوق محیط زیست و حقوق بحران‌های طبیعی شکل گرفته است که به تقویت همدیگر کمک می‌کنند. حقوق محیط زیست با سازوکارهای پیشگیری از تخریب محیط زیست و سازگاری در برابر تغییرات محیطی به پیشگیری یا کاهش آثار منفی بحران‌های طبیعی و به رشد علمی حقوق بلایای طبیعی کمک می‌کند. حقوق بلایای طبیعی نیز با ارائة قواعد حقوقی وضعیت‌های اضطراری می‌تواند با ضرورت‌بخشی به تأمین امنیت محیط زیستی، ضمانت اجراهای حقوقی در حفظ محیط زیست را ارتقا دهد و حقوق محیط زیست را در عمل تقویت کند. در این مقاله با روش تحلیل حقوقی ضمن تبیین تعامل میان دو حوزة مطالعاتی حقوق محیط زیست و بلایای طبیعی، تأمین امنیت محیط زیستی با پیشگیری از بحران‌های طبیعی و ضرورت تحول در سازوکارهای حقوق محیط زیست با کاربست قواعد حقوقی وضعیت اضطراری بررسی می‌شود. کاربست این قواعد در حقوق محیط زیست از طریق قانونگذاری و مقررات‌گذاری می‌تواند ضمن اولویت‌بخشی به حفاظت از اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر، تأمین امنیت محیط زیستی را تضمین کند.
کلیدواژه‌ها
- اصل پیشگیری
- امنیت محیط زیستی
- بحران های طبیعی
- حقوق محیط زیست
- وضعیت اضطراری