تعهد دولت های هسته ای به انتقال فناوری هسته ای به کشورهای در حال توسعه از منظر حقوق بین الملل
 | |
| عنوان | تعهد دولت های هسته ای به انتقال فناوری هسته ای به کشورهای در حال توسعه از منظر حقوق بین الملل |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | سیدمحمدهادی ساداتی |
| استاد راهنما | سیدباقر میرعباسی |
| استاد مشاور | سیدقاسم زمانی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
تعهد دولت های هسته ای به انتقال فناوری هسته ای به کشورهای در حال توسعه از منظر حقوق بین الملل عنوان پایان نامه ای است که توسط سیدمحمدهادی ساداتی، با راهنمایی سیدباقر میرعباسی و با مشاوره سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
حقوق مجموعه موازین و قواعد حاکم بر نظم دادن روابط جمعی است وحقوق بین الملل،روابط تابعان که یک روابط جمعی است را نظم می بخشد.ظهور پدیده های جدید که در نتیجه تسریع در ابداعات بشری در قرن بیستم رخ داد،سامان دادن به این نوآوری ها،قاعده مند کردن به کارگیری آن ها وایجاد رویه هایی برای بهره برداری بهینه از آنها را ضروری ساخته است.در این راستا،انرژی هسته ای از زمان کشف تاکنون همواره از دوجهت کاربرد نظامی واستفاده صلح آمیز مورد توجه حقوقدانان وسیاستمداران بوده است.هرچند کاربردهای نظامی از پدیده هسته ای مورد تقبیح جامعه بین المللی است وجهان حاضر به پذیرش تکرار حادثه تلخ هیروشیما وناکازاکی نیست،اما پنج کشور هسته ای با بی میلی نسبت به خلع سلاح هسته ای وحفظ این سلاح ها درصدند با هنجارسازی حقوقی،استفاده نظامی از این سلاح را در شرایط حاد دفاع مشروع برای خود مشروعیت حقوقی ببخشند.اما علی رغم وجود منابع غیرقابل انکار حقوقی درزمینه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در چارچوب انتقال این فناوری،به عنوان حق لاینفک همه کشورها،دولت های هسته ای تلاش کرده اندکه در هنجارسازی حقوقی خود بین انتقال فناوری هسته ای وعدم اشاعه سلاح های هسته ای ارتباط نزدیکی برقرار نموده و به بهانه عدم اشاعه،محدودیت های غیرقانونی در زمینه گسترش انتقال فناوری صلح آمیز هسته ای ایجاد نمایند.این پژوهش درصدد است با بررسی اسناد ومنابع حقوقی،وضعیت هنجارهای حقوق بین الملل در زمینه انتقال فناوری هسته ای را بررسی کرده وبه تبیین لزوم تلاش جهت تفکیک میان عدم اشاعه سلاح هسته ای و انتقال فناوری صلح آمیزانرژی هسته ای به کشورهای درحال توسعه و ضمانت اجرای آن و ضرورت رفع محدودیت ها در زمینه گسترش استفاده های صلح آمیز از انرژی هسته ای بپردازد.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
تبیین مساله ۴
سوال تحقیق ۵
پیشینه تحقیق ۶
اهداف تحقیق ۷
فرضیه تحقیق ۷
نقطه تمرکز تحقیق ۷
سازماندهی تحقیق ۸
بخش اول:فناوری هسته ای وحقوق هسته ای
فصل اول: فناوری
گفتاراول:مفهوم فناوری ۱۰
گفتاردوم:اجزا فناوری ۱۰
گفتار سوم:مفهوم انتقال فناوری ۱۱
گفتارچهارم:روش های انتقال فناوری ۱۲
گفتارپنجم:فرآیند انتقال فناوری ۱۳
گفتارششم:اهمیت انتقال فناوری ۱۳
فصل دوم: فناوری هسته ای ۱۶
گفتاراول تعریف فناوری هسته ای ۱۶
بند اول فناوری صلح آمیزهسته ای وفوایداستفاده ازآن ۱۷
بنددوم فناوری نظامی هسته ای ۱۹
گفتاردوم مفهوم دولت های هسته ای ۲۰
بنداول دولت های دارای سلاح هسته ای ۲۰
الف دولت های دارای سلاح هسته ای رسمی ۲۱
ب دولت های دارای سلاح هسته ای غیررسمی ۲۱
ج دولت های دارای وضعیت ابهام هسته ای ۲۲
بنددوم:دولت های فاقدسلاح هسته ای ۲۲
الف دولت های درآستانه هسته ای ۲۲
ب دولت های دارای توانمندی هسته ای ۲۳
ج دولت های غیرهسته ای ۲۳
گفتارسوم:اصول کلی حقوق هسته ای ۲۳
بنداول اصل ایمنی ۲۵
الف اصل پیشگیری ۲۵
ب اصل حفاظت ۲۵
ج اصل احتیاط ۲۶
بنددوم اصل امنیت ۲۶
بندسوم اصل مسوولیت ۲۶
بندچهارم اصل مجوز ۲۷
بندپنجم اصل نظارت مداوم ۲۷
بندششم اصل توسعه پایدار ۲۷
بندهفتم:اصل تبعیت ۲۸
بندهشتم:اصل شفافیت ۲۸
بندنهم:اصل همکاری بین المللی ۲۸
فصل سوم:تاریخچه و تحولات حقوق هسته ای ۲۹
گفتاراول تاریخچه حقوق هسته ای ۲۹
گفتاردوم انتقال فناوری و مقررات نظام عدم گسترش ۳۱
بنداول خصوصیات نظام عدم گسترش ۳۴
الف ایجاد دو گروه دولت در مسایل هسته ای ۳۴
ب ظهورکشورهای درآستانه هسته ای شدن: ۳۴
ج عدم تعادل درتعهدات وحقوق نظام عدم گسترش ۳۴
بنددوم اهداف نظام عدم گسترش ۳۵
الف خلع سلاح هسته ای ۳۶
ب تعهدات بین المللی به انتقال فناوری ۳۶
بندسوم ماده۴ معاهده عدم گسترش ۳۸
الف حق ذاتی تمام کشورها ۳۸
ب تعهدبه تسهیل ومشارکت در تبادل ۳۹
۱ تبادل تجهیزات ومواد ۴۰
۲ تبادل اطلاعات علمی وفنی ۴۰
۳ همکاری درمشارکت ۴۱
ج تفاسیرمتفاوت از ماده۴ ۴۳
د عبارت مطابق با مواد۱و۲ ۴۴
ه پیش نویس معاهده عدم گسترش در مورد حق مسلم ۴۴
و پیش نویس نهایی ماده۴ ۴۵
بخش دوم تعهد به انتقال فناوری هسته ای درحقوق بین الملل
فصل اول حق توسعه وحق بر توسعه ۴۸
گفتاراول حق توسعه صلح آمیز هسته ای ۴۹
بنداول تعهدات ناشی از توسعه صلح آمیز هسته ای ۵۰
الف تعهدات سلبی ۵۱
۱ منع ازانجام اقدامات داخلی مغایربا ماده۴ ۵۱
۲ منع از انجام اقدامات بین المللی مغایربا ماده۴ ۵۲
ب تعهدات ایجابی ۵۴
بند دوم دیدگاه متفاوت در مورد حق توسعه و مشارکت مذکور ماده۴ ۵۴
الف اصالت یا فرعیت حق توسعه ۵۹
ب حق غنی سازی اورانیوم ۶۰
ج تفاوت حقوق آژانس بین المللی انرژی اتمی ونظام عدم گسترش ۶۰
د برتری مقررات وحقوق آژانس بین المللی انرژی اتمی ۶۱
ه نظام حقوق هسته ای مبتنی بر مقررات آژانس ۶۳
ز تفسیرسلبی حق غنی سازی ۶۷
۱–مطلق نبودن حق توسعه هسته ای ۶۷
۲–منجزنبودن حق توسعه هسته ای ۶۸
بندسوم رفع ابهام از طریق تفسیر طبق عهدنامه حقوق معاهدات ۷۰
بندچهارم حق توسعه واسنادبین المللی ۷۲
الف حق توسعه ومنشورسازمان ملل متحد ۷۲
ب حق توسعه ومنشورحقوق وتکالیف اقتصادی دولت ها ۷۵
ج حق توسعه ومعاهده عدم گسترش سلاح های هسته ای ۷۶
گفتاردوم انتقال فناوری وحق برتوسعه هسته ای ۷۹
بنداول ماهیت حق برتوسعه ۸۱
بنددوم حق برتوسعه واسناد بین المللی ۸۲
الف حق برتوسعه ومیثاق بین المللی حقوق اقتصادی،اجتماعی وفرهنگی ۸۲
ب حق برتوسعه واعلامیه حق برتوسعه ۸۳
فصل دوم دولت های هسته ای وتعهدبه انتقال فناوری هسته ای ۸۷
گفتاراول وضعیت کنونی نظام عدم گسترش و اصل عدم تبعیض ۸۸
بنداول ظهورکشورهای درحال توسعه دارای فناوری هسته ای ۸۹
بنددوم صادرات فناوری راکتورهای هسته ای ۹۱
بندسوم انتقال فناوری و دولت های هسته ای غیرعضو در معاهده عدم گسترش ۹۲
بندچهارم محدودیت های غیرقانونی برانتقال فناوری هسته ای ۹۳
بند پنجم اثرگذاری خله سلاح بر انتقال فناوری هسته ای ۹۵
گفتاردوم:نقش دولت های هسته ای در چارچوب سازمان های بین المللی ۹۷
بنداول کمیته زانگر ۹۸
بنددوم گروه تامین کنندگان هسته ای ۱۰۰
بندچهارم آژانس بین المللی انرژی اتمی ۱۰۱
الف ارزیابی پیشنهاد بانک سوخت هسته ای ۱۰۲
ب بانک جهانی سوخت و تحدید ماده ۴ ۱۰۳
ج حقوق بین الملل نرم وقطعنامه های آژانس ۱۰۷
د نقش موافقتنامه های بین المللی درانتقال فناوری ۱۰۸
فصل سوم ارزیابی نظام پادمان هسته ای ۱۰۸
گفتاراول ضمانت اجرای تعهدات کشورهای غیرهسته ای ۱۰۹
بنداول قراردادهای بازرسی ۱۱۰
الف قرارداد بازرسی۶۶ ۱۱۰
ب قرارداد بازرسی۱۵۳ ۱۱۰
بنددوم روش های گوناگون بازرسی ۱۱۱
الف بازرسی عادی ۱۱۱
ب بازرسی ویژه ۱۱۲
ج بازرسی داوطلبانه ۱۱۲
گفتاردوم ضمانت اجرای تعهدات دولت های هسته ای ۱۱۳
بنداول ماده
اساسنامه آژانس ۱۱۳
بنددوم ماده
اساسنامه ۱۱۴
بندسوم شورای حکام آژانس ۱۱۴
بندچهارم ماده
اساسنامه ۱۱۵
بندپنجم تعلیق امتیازات ۱۱۵
بندششم بند۳ ماده
معاهده عدم گسترش ۱۱۶
بندهفتم ماده
معاهده عدم گسترش ۱۱۶
بندهشتم رعایت اصل عدم تبعیض ۱۱۶
بندنهم بازنگری درنحوه اجرا ۱۱۷
نتیجه گیری ۱۱۸
منابع ۱۲۴
کلیدواژه ها
- انتقال فناوری هسته ای
- فناوری هسته ای
- تعهدات بین المللی
- انتقال حق توسعه
- انتقال فناوری
- کشورهای در حال توسعه
- حقوق بین الملل
- سلاح هسته ای