تعیین مسیول خسارت وارده به بار در قراردادهای چارتر پارتی

عنوان	تعیین مسیول خسارت وارده به بار در قراردادهای چارتر پارتی
رشته	حقوق حمل و نقل تجاری
دانشجو	آمال رفیق خواه شلمانی
استاد راهنما	مجتبی اشراقی آرانی
استاد مشاور	جعفر نوری یوشانلویی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه تهران

تعیین مسیول خسارت وارده به بار در قراردادهای چارتر پارتی عنوان پایان نامه ای است که توسط آمال رفیق خواه شلمانی، با راهنمایی مجتبی اشراقی آرانی و با مشاوره جعفر نوری یوشانلویی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

یکی از مهم ترین مسایل در دعاوی مربوط به بار در قراردادهای چارترپارتی ، شناسایی مسیول جبران خسارت وارده به بار در جریان حمل است. در صورت خسارت وارده به بار به نفع صاحبان کالاست که بدانند علیه چه شخصی باید اقامه دعوا کنند تا با انتخاب صحیح، علاوه بر احتراز از هزینه های گزاف از خطر مرور زمان طرح دعوا علیه متصدیان حمل و نقل در امان باشند. اگر کالای تحت حمل متعلق به مستاجر باشد و خسارات وارده ناشی از نقض تعهدات مالک باشد،بدیهی است که وی می تواند بر اساس قواعد عام ناظر بر قراردادهای اجاره کشتی به مالک رجوع نموده و جبران خسارت خود را مطالبه کند.اما بیشتر دعاوی که در رابطه با جبران خسارت وارده به بار مطرح می شوند از سوی اشخاص ثالث دارنده بارنامه هستند که در فرآیند قرارداد اجاره دخیل نبوده اند، بنابراین این مساله بروز می نماید که کدامیک از مالک و مستاجر کشتی در برابر ثالث مسیول جبران خسارت وارده به بار هستند؟ یکی از راهکارهای حل این مساله شناسایی متصدی حمل است:اینکه احراز کنیم چه کسی در برابر ثالث متصدی حمل است. بررسی قواعد عام قراردادی از جمله نحوه صدور بارنامه ای که متعاقب چارترر پارتی صادر می گردد و نیز شروط قرادادی مندرج در آن نظیر شرط واگذاری مسسیولیت و شرط هویت متصدی حمل می تواند به شناسایی متصدی حمل منتج گردد. راهکار دیگر احراز رابطه سببیت میان خسارات وارده و فعل مستاجر یا مالک کشتی است، که بررسی این موضوع در اجاره های زمانی به جهت اینکه مدیریت بازرگانی کشتی در اختیار مستاجر قرار دارد پیچیده تر است از این رو معمولا طرفین قرارداد اجاره مسیولیت را میان خود بر اساس نوع رابطه علیت، تقسیم کنند. از آنجایی که دعاوی راجع به بار اغلب بر مبنای بارنامه مطرح می گردد و مسیولیت متصدی حمل بر مبنای بارنامه تحت پوشش قوانین آمره است این امر غالبا با آزادی قراردادی حاکم بر قرارداد اجاره در تعارض است، از این رو تعیین مسیول جبران خسارت وارده به بار با پیچیدگی هایی همراه است که گاه با وجود شرط پارامونت در قرارداد اجاره برای حاکم نمودن قواعد لاهه و لاهه ویزبی، موضوع پیچیده تر نیز می شود.در این میان، باشگاه های حمایت و غرامت(p&i)، ابتکار عمل را بدست گرفته و برای جلوگیری از این اختلافات، موافقت نامه بین باشگاهی(ICA) را برای تقسیم مسیولیت دعاوی راجع به بار تحت فرم بورس کالای نیویورک (NYPE) یا Asbatime و قراردادهای حمل مجاز تحت چنین اجاره هایی ارایه نموده اند که هدف از تدوین آن رسیدگی سریع و عادلانه به دعاوی و احراز از هزینه های هنگفت و اطاله دادرسی می باشد. بررسی های انجام شده حاکی از آن است که در تعیین مسیول جبران خسارت وارده به بار در قراردادهای چارترپارتی چارترپارتی نمی توان ضابطه از پیش تعیین شده ای ارایه نمود و عوامل مختلفی در شناسایی مسیول جبران خسارت وارده به بار دخیل می باشد از این رو بررسی اسباب ایجاد مسیولیت قانونی و قراردادی و ارایه راهکارهای لازم برای حل مساله و حمایت از حقوق صاحبان کالا از اهداف تحقیق حاضر است.در این راستا با روش تحلیلی–توصیفی،مطالعه کتب، مقالات علمی معتبر در مجلات تخصصی و بررسی آراء صادره در حوزه تحقیق سعی در تحلیل و تبیین مباحث مطروحه خواهیم داشت.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

تعریف مساله، اهداف و ضرورت اجرای طرح:

سوالات تحقیق :

سوال اصلی:

سوالات فرعی

فرضیات تحقیق:

فرضیه اصلی:

فرضیه های فرعی:

روش و فنون اجرایی طرح :

فصل بندی

پیشینه تحقیق( همراه با ذکر منابع اساسی)

فصل اول– انواع قراردادهای چارترپارتی و اسباب مسیولیت طرفین آن

مبحث اول– ماهیت و انواع قراردادهای چارترپارتی

گفتار اول– اجاره بدون خدمه کشتی

گفتار دوم– اجاره همراه با خدمه کشتی و انواع آن

الف– اجاره زمانی

ب– اجاره سفری

مبحث دوم–تعهدات مشترک در قراردادهای چارترپارتی

گفتار اول– تعهدات مالک کشتی در قبال مستاجر

الف– تحویل کشتی با قابلیت دریانوردی کشتی

ب– عدم انحراف از مسیر مورد توافق

ج– انجام به موقع تعهدات

د– مراقبت و نگهداری از محموله

گفتار دوم– تعهدات مستاجر در قبال مالک

الف– تعیین بندر امن

۱–موافقت مالک برای حرکت به سمت بندر نا امن

۲–پرونده The Evaggelos

ب– عدم ارسال کالای خطرناک

مبحث سوم– تعهدات خاص قراردادهای چارترپارتی

گفتار اول– تعهدات مالک در چارترپارتی سفری

الف– سفر تقرب

ب– سفر مربوط به حمل برای تحویل محموله

گفتار دوم – تعهدات مستاجر در اجاره سفری

الف– عملیات بارگیری

ب– بارچینی کالاها

ج–عملیات تخلیه

گفتار سوم–تعهدات مالک در اجاره زمانی

الف–ذکر دقیق اوصاف و مشخصات کشتی

ب– نگهداری کشتی در وضعیت مناسب

گفتار چهارم– مسیولیت مستاجر در اجاره زمانی

الف–تامین و پرداخت سوخت کشتی

ب– پرداخت مخارج بندر، عوارض اسکله و لنگرگاه و

فصل دوم– تعیین مسیول جبران خسارت بر اساس احراز رابطه قراردادی حمل

مبحث اول– تعیین مسیول جبران خسارت بر اساس اوضاع و احوال حاکم بر انعقاد قرارداد حمل

گفتار اول–هویت متصدی حمل

الف–ذکر موضوع

ب–اهمیت موضوع

گفتار دوم–مفهوم متصدی حمل دریایی و مسیولیت او در قوانین و مقررات

الف–متصدی حمل قراردادی

ب–متصدی حمل واقعی

مبحث دوم –بارنامه دریایی و نقش آن در تعیین متصدی حمل

گفتار اول– بارنامه صادره تحت قرارداد اجاره کشتی

الف–ارتباط بین بارنامه و قرارداد اجاره کشتی

ب– تعارض بارنامه دریایی با قرارداد اجاره کشتی

گفتار سوم – امضاء بارنامه

الف) بررسی صدور بارنامه از طرف مالک و مستاجر کشتی

۱–امضاء بارنامه توسط فرمانده کشتی

۲– بررسی صلاحیت فرمانده برای امضاء بارنامه

۳– امضاء بارنامه توسط مستاجر کشتی یا نماینده او

ب– بررسی صدور بارنامه به نمایندگی

ج– فرضی که بارنامه دریایی به نفع شخص ثالث صادر می شود

۱–تعیین متصدی حمل در برابر ثالث

۲–شروط قراردادی در رابطه با ثالث

مبحث سوم–تعیین مسیول جبران خسارت بر اساس شروط قراردادی مندرج در بارنامه دریایی

گفتار اول– شروط واگذاری مسیولیت (شرط دیمایز) و شناسایی متصدی حمل

الف– مفهوم و ماهیت شرط واگذاری مسیولیت

ب– مفهوم و ماهیت شرط شناسایی متصدی حمل

گفتار دوم– اعتبار شروط مذکور

الف–کشورهای کامن لا

ب–کشورهای رومی ژرمنی

ج–بررسی موضوع در حقوق ایران

فصل سوم– تعیین مسیول جبران خسارت بر اساس موافقت نامه بین باشگاهی (ICA)

مبحث اول–بررسی خاستگاه موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)

گفتار اول– باشگاه های حمایت و غرامت

الف–ساختار باشگاه های حمایت و غرامت هدف از ایجاد آن

ج– قاعده پرداخت کن تا به به تو پرداخت شود(pay to be paid )

گفتار دوم–موافقت نامه بین باشگاهی( ICA)

الف– تاریخچه و جایگاه موافقت نامه بین باشگاهی( ICA) ۵۰ ب–هدف از تدوین موافقت نامه بین باشگاهی( ICA) ۵۰ گفتار سوم–بررسی نسخه های مختلف موافقت نامه بین باشگاهی (۱۹۸۴،۱۹۹۶،۲۰۱۱)

الف–مقایسه نسخه های ۱۹۸۴ و ۱۹۹۶

ب– نسخه ۲۰۱۱

مبحث دوم–مفاد موافقت نامه بین باشگاهی(ICA) برای تقسیم مسیولیت

گفتار اول– شرایط لازم برای اعمال موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)

الف–دعاوی راجع به بار باشد

ب– بررسی بارنامه صادره بر مبنای قراداد اجاره برای قابلیت اعمال موافقت نامه بین باشگاهی (بند۴ a)

۱–پرونده The ELPA

۲–پرونده The Holstencruiser

۳–بررسی بارنامه های الکترونیکی برای قابلیت اعمال شروط ica

ج– بررسی اصلاح اساسی شرط مسیولیت راجع به بار(شروط استثناء مسیولیت)(بند۴ b )

۱–رای داوری London Arbitration ۱۶/۸۴ (LMLN ۱۲۸)

۲–رای داوری London Arbitration ۱۷/۸۴ (LMLN ۱۲۸)

۳–رای داوری London Arbitration ۵/۰۰ (LMLN ۵۳۹)

۴–شرط هیمالیا (شرط عدم مسیولیت عوامل متصدی)

د– حل و فصل یا سازش دعوای مربوطه و پرداخت خسارت وارده( (c) بند۴ )

ه– مرور زمان طرح دعوا بر مبنای شروط ica

گفتار دوم–شرط پارامونت و قراردادهای اجاره کشتی

الف– تاثیر شرط پارامونت بر شروط ica

ب–تعارض مرور زمان طرح دعوا بر مبنای شرط پارامونت و شروط ica

مبحث سوم– نحوه تقسیم مسیولیت منطبق با مفاد موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)

گفتار اول– مبنای تقسیم مسیولیت منطبق با مفاد موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)

الف–احراز رابطه سببیت

۱(پرونده Yangtze Xing Hua

ب–تاثیر ماهیت قرارداد اجاره زمانی بر تخصیص ریسک بین مالکان و مستاجران

۱( شرط راجع به استفاده از کشتی و تضمین خسارت برگشتی

۲(شرط تحمیل هزینه بارگیری در مبدا و تخلیه در مقصد بر مستاجر کشتی( Fiost)

۳–رجوع ثالث به مالک و مستاجر کشتی بر مبنای شروط قراردادی

گفتار دوم–میزان تخصیص مسیولیت طبق بند

موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)

الف–دعاوی ناشی از عدم قابلیت دریانوردی کشتی

۱(عدم قابلیت دریانوردی که از بارچینی بد ناشی شده باشد

۲) تمایز بین غیر قابل دریانوردی بودن کشتی و بارچینی بد

ب–دعاوی ناشی از عملیات جابجایی و چیدمان بار

۱)مسیولیت عملیات بارگیری، بارچینی و تخلیه

۲) Court Line v Canadian Transport co

۳) بارگیری و بارچینی کالا توسط مستاجر،تحت نظارت و مسیولیتِ فرمانده

د–دعاوی راجع به نقصان بار و یا حمل بیش از ظرفیت

۱)تلف جزیی

۲)تلف کلی

ه– سایر دعاوی راجع به بار (از جمله ادعای تاخیر بار)

نتیجه

منابع

کلیدواژه ها

• چارترپارتی
• دعاوی راجع به بار
• اسباب ایجاد مسیولیت
• مسیول جبران خسارت
• متصدی حمل
• بارنامه
• موافقت نامه بین باشگاهی(ICA)