تنظیم گری فعالیت های اقتصادی توسط شورای رقابت از منظر حقوق عمومی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
تنظیم گری فعالیت های اقتصادی توسط شورای رقابت از منظر حقوق عمومی
عنوانتنظیم گری فعالیت های اقتصادی توسط شورای رقابت از منظر حقوق عمومی
رشتهدادرسی اداری
دانشجومحمد مهدی افتخاری
استاد راهنماایرج حسینی صدرآبادی
استاد مشاورولی رستمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



تنظیم گری فعالیت های اقتصادی توسط شورای رقابت از منظر حقوق عمومی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد مهدی افتخاری، با راهنمایی ایرج حسینی صدرآبادی و با مشاوره ولی رستمی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

یکی از اساسی ترین موضوعات حقوق عمومی اقتصادی، تنظیم گری است. تنظیم گری چندین دهه است به علت مفید بودن مورد توجه و علاقه اقتصاددانان در سرتاسر جهان قرار گرفته است. با تغییر نگرش از دولت تصدی گر و دخالت مستقیم آن در بازار به دولت تنظیم گر و مقررات گذار، دولت تنظیم گر با اعطای وظایف غیر حاکمیتی به بدنه جامعه از حجم کارهای خود می کاهد و باعث وجود رشد فعالیت های اقتصادی در جامعه شده و خود به طور مستقیم یا غیر مستقیم به تنظیم گری می پردازد. همچنین در ایران و پس از ابلاغ سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی که نقطه ی عطفی در سیاست اقتصادی ایران به شمار می آید و باعث به وجود آمدن نهادی مانند شورای رقابت جهت پیشبرد مسایلی همچون رشد اقتصادی، تسهیل رقابت و منع انحصار شد، از جمله دستاورد های اصلی تنظیم گری در نظام رقابتی ایران است. شورای رقابت از جمله نهادهای ناظر بر رقابت و از اصلی ترین نهادهایی است که وظیفه تنظیم گری و مقررات گذاری در نظام حقوقی ایران دارد. از جمله مسایلی که شورای رقابت از لحاظ کارکردی با آن سرو کار دارد چگونگی سیاست گذاری و مقررات گذاری در سطح بازار است، به نحوی که با نظارت بر بنگاه های اقتصادی و فعالیت های آن ها از طریق تصویب مصوبات و دستورالعمل ها از بروز رویه های ضد رقابتی جلوگیری کرده و در صورت ارتکاب رویه های ضد رقابتی با این رویه ها برخورد کند. به همین منظور در این پژوهش به بررسی نقش شورای رقابت به عنوان نهاد ناظم، ناظر و داور بر رقابت که در صدد تسهیل رقابت در بازار و رفع رویه های ضدر رقابتی بنگاه های اقتصادی با وضع تصمیمات و ضمانت اجراهای موثر و برگرداندن رقابت به بازار می باشد پرداخته شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: مقدمه و کلیات

۱– تبیین موضوع تحقیق

۲– ضرورت و اهداف تحقیق

۳– سوالات تحقیق

۴– نوع و روش تحقیق

۵– پیشینه تحقیق

۶– نوآوری تحقیق

۷– ساختار و سازمان دهی تحقیق

فصل دوم: مفاهیم و منابع تنظیم گری

مبحث اول: مفاهیم و تاریخچه تنظیم گری

گفتار اول: مفهوم و محدوده تنظیم گری

گفتار دوم: تاریخچه و خاستگاه تنظیم گری

مبحث دوم: اهداف و اصول تنظیم گری

گفتار اول: اهداف تنظیم گری

بند اول: رویکرد منفعت عمومی

۱– ابعاد و جهات رویکرد منفعت عمومی

الف– ضرورت تنظیم گری از منظر سیاسی

ب– ضرورت تنظیم گری از منظر ارتقای قابلیت و ظرفیت حکمرانی

ج– ضرورت تنظیم گری از منظر نظریات اقتصادی

د– ضرورت تنظیم گری از منظر اقتصاد سیاسی

ه– ضرورت تنظیم گری از منظر فنی– تخصصی

و– شکست نظام قضایی و توسعه تنظیم گری

۲– نقد رویکرد منفعت عمومی

بند دوم: رویکرد منفعت خصوصی

۱– نظریه مکتب شیکاگو

الف– اصول حاکم بر مکتب شیکاگو

ب– نقدهای حاکم بر نظریه مکتب شیکاگو

۲– نظریه مکتب ویرجینیا

گفتار دوم: اصول حاکم بر تنظیم گری

بند اول: اصل استقلال نظام تنظیم گری

بند دوم: اصل پاسخگویی نظام تنظیم گری

بند سوم: اصل شفافیت نظام تنظیم گری

بند چهارم: اصل اجتناب از خدمات مستقیم دولت در نظام تنظیم گری

فصل سوم: صلاحیت شورای رقابت در سیاست گذاری و مقررات گذاری

مبحث نخست: ساختار شورای رقابت

گفتار اول: تاریخچه شورای رقابت

گفتار دوم: محدوده شورای رقابت

بند اول: محدوده حقوق رقابت

بند دوم: مفهوم حقوق رقابت

بند سوم: مدل های اساسی حقوق رقابت

۱– مدل رقابت کامل

۲– مدل رقابت عملی

۳– مدل بازار قابل رقابت

گفتار سوم: ماهیت شورای رقابت

بند اول: ماهیت اداری

۱– انواع نهادهای ناظر بر رقابت با ماهیت اداری

الف) مدل تک نهادی اداری

ب) مدل دوگانه اداری

۲– تحلیل نظر اداری بودن ماهیت شورای رقابت در حقوق ایران

بند دوم: ماهیت قضایی

۱– انواع نهادهای ناظر بررقابت با ماهیت قضایی

الف) مدل تک نهادی قضایی

ب) مدل دوگانه قضایی ۵۰ ۲– تحلیل نظریه قضایی بودن شورای رقابت در حقوق ایران

بند سوم: ماهیت نهاد ناظر بر رقابت در حقوق ایران

مبحث دوم: نقش و محدوده شورای رقابت در سیاست گذاری و مقررات گذاری

گفتار اول: درآمدی بر مفاهیم و نظریات سیاست گذاری و مقررات گذاری

بند اول: مفهوم و محدوده سیاست گذاری اقتصادی

بند دوم: مفهوم و محدوده مقررات گذاری اقتصادی

گفتار دوم: درآمدی بر سیاست گذاری و مقررات گذاری در شورای رقابت

بند اول: رویه های پس نگر

۱– تصمیمات ناظر بر رویه های ضد رقابتی یک جانبه بنگاه ها

الف) سوءاستفاده از موقعیت اقتصادی مسلط

ب) رویه های ضد رقابتی مربوط به اخلال در قیمت ها

۲– تصمیمات ناظر بر رویه های ضد رقابتی جمعی بنگاه ها

الف) توافقات افقی

۱– توافقات تثبیت قیمت

۲– توافقات کنترل تولید

۳– توافقات تقسیم بازار

۴– تبانی در معاملات و مناقصات رقابتی

ب) توافقات عمودی

۱– تثبیت قیمت بازفروش

۲–معاملات انحصاری

بند دوم: رویه های پیش نگر

۱– مصادیق اصلی رویه های پیش نگر در نظام های حقوقی

الف) تصویب مقررات قانونی

ب) سیاست گذاری در مورد برنامه های معافیت و ارفاق

ج) ارایه نظرات مشورتی

۲– مصادیق رویه های پیش نگر در حقوق ایران

الف) ماده ی

قانون اصل

۷۸ بررسی موردی مصوبات شورای رقابت در ارتباط با پرونده داروخانه ها ۷۸ مصوبه

شورای رقابت ۸۰ ب) ماده ی

قانون اصل

۸۰ ج) ماده ی

قانون اصل

۸۱ د) ماده ی

قانون اصل

۸۲ ه) بند د ماده ی

قانون اصل

۸۲ بند سوم: رویه هایی با ماهیت دوگانه

۱– تصمیمات ناظر به تمرکز اقتصادی ضد رقابتی

الف) ادغام

ب) تملک سرمایه یا سهام شرکت ها

ج) جوینت ونچر

۲– تصمیمات ناظر به کمک های دولتی

فصل چهارم: شورای رقابت به مثابه ناظر و داور در تنظیم گری اقتصادی

مبحث اول: نقش شورای رقابت در فرآیند رسیدگی و تنظیم گری اقتصادی

گفتار اول: فرآیند و جریان رسیدگی در شورای رقابت

بند اول: تحقیق و بازرسی

بند دوم: شروع رسیدگی

۱– شروع رسیدگی به صلاحدید شورای رقابت

۲– شروع رسیدگی با شکایت اشخاص حقیقی و حقوقی

گفتار دوم: ضمانت اجراهای شورای رقابت در مورد نقض قواعد رقابتی

بند اول: اصول حاکم بر ضمانت اجراهای شورای رقابت

بند دوم: انواع ضمانت اجراهای شورای رقابت

۱– فسخ و بطلان

۲– جریمه نقدی

۳– دستور توقف

۴– توقیف اموال

۵– تعلیق و تجزیه در ادغام ها

مبحث دوم: فرآیند تجدید نظرخواهی از تصمیمات شورای رقابت

گفتار اول: مراجع تجدید نظرخواهی از تصمیمات شورای رقابت

بند اول: هییت تجدید نظر

بند دوم: دیوان عدالت اداری

بند سوم: محاکم عمومی دادگستری

بند چهارم: دیوان عالی کشور

گفتار دوم: آیین و نحوه ی تجدید نظرخواهی از تصمیمات شورای رقابت

بند اول: آیین تجدید نظرخواهی از تصمیمات شورای رقابت

۱– تصمیمات قابل تجدید نظر در شورای رقابت

۲– طرفین دعوای تجدید نظر در شورای رقابت

بند دوم: نحوه ی تصمیم گیری مراجع تجدید نظر از تصمیمات شورای رقابت در ایران

۱– نحوه ی تصمیم گیری در هییت تجدید نظر

۲– نحوه ی تصمیم گیری در دیوان عدالت اداری

بررسی موردی پرونده پتروشیمی ها ۱۲۰ فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

  • شورای رقابت
  • تنظیم گری