جایگاه اخلاق در جرم انگاری از منظر فقه و حقوق موضوعه
 | |
| عنوان | جایگاه اخلاق در جرم انگاری از منظر فقه و حقوق موضوعه |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | بهروز سجودی |
| استاد راهنما | رضا زهروی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۵ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس |
جایگاه اخلاق در جرم انگاری از منظر فقه و حقوق موضوعه عنوان پایان نامه ای است که توسط بهروز سجودی، با راهنمایی رضا زهروی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس دفاع گردید.
چکیده
چون، بر اساس دیدگاه امامیه، احکام فقهی خدا در عالم ثبوت، مبتنی بر اخلاق است،لذا در مقام اثبات و استنباط حکم نیز، می بایست، احکام کیفری، موافق با فضایل اخلاقی و مخصوصا عدالت باشند. قانونگذار نیز، با توجه به آنچه در قانون اساسی، بدان تصریح نموده، چون خود را مطیع موازین اسلامی و فقه امامیه می داند، می بایست در جرم انگاری، عمل خود را بر اخلاقیات منطبق نماید و بر وی، روا نیست که از قواعد اخلاقی غفلت ورزد. در عمل نیز، دسته بزرگی از قوانین کیفری، از قواعد اخلاق، متاثر شده است. قتل، دزدی، کلاهبرداری، خیانت در امانت، هتک ناموس و مانند اینها از اعمال منافی اخلاق است که به وسیله قانون نیز منع شده است و درجه بندی بعضی جرایم، بر حسب عمد و شبه عمد و غیر عمد بودن، لزوم سوء نیت مجرم، معافیت از مجازات در دفاع مشروع، از نشانه های نفوذ اخلاق در این گونه قوانین جزایی است. قانونگذار، برای حفظ نظم و تامین اجرای قانون، باید قواعد اخلاقی را رعایت کند؛ یعنی تا حد امکان، به کاری فرمان دهد که مردم نیز آن را نیکو می شمرند و امری را نهی کند که اخلاق اجتماعی نیز ناپسند می داند. علاوه بر این، اگر اصول اخلاقی، معیار و ملاک ارزیابی قوانین نباشد، نمی توان عادلانه و یا ظالمانه بودن (خوب یا بد بودن) قانونی را شناخت.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
چکیده ۱
کلیات تحقیق ۲
۱ سوالات تحقیق ۲
۲ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۲
۳ اهداف تحقیق ۳
۴ فرضیه های تحقیق ۴
۵ پیشینه تحقیق ۴
۶ روش اجرای تحقیق ۵
مقدمه ۸
بخش اول: مفاهیم و مبانی
فصل اول: مفهوم شناسی ۱۱
پیشگفتار ۱۱
مبحث اول: تعریف و اقسام اخلاق ۱۱
مبحث دوم: تعریف جرم انگاری ۲۴
فصل دوم: مبانی تاثیرِ گزاره های اخلاقی در جرم انگاری ۲۶
پیشگفتار ۲۶
مبحث اول: رابطه اخلاق و فقه در مقام ثبوت ۲۶
مبحث دوم: رابطه حقوق و اخلاق ۳۰
بخش دوم: تاثیر اخلاق در جرم انگاری
فصل اول: جایگاه اخلاق در جرم انگاری از منظر فقه اسلامی ۳۶
پیشگفتار ۳۶
مبحث اول: اهمیت اخلاق از دیدگاه دین اسلام ۳۶
مبحث دوم: بررسی تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی ۴۱
فصل دوم: تاثیر اخلاق در جرم انگاری از منظر حقوق موضوعه کیفری ۴۸
پیشگفتار ۴۸
مبحث اول: نظریات مطرح در مورد جایگاه اخلاق در تقنین قوانین کیفری ۴۸
مبحث دوم: منبع اصول اخلاقی ۶۵
مبحث سوم: اصول و الگوهای اخلاقی و نقش آنها در جرم انگاری ۷۱
نتیجه گیری ۱۰۳
فهرست منابع و مآخذ ۱۰۷
چکیده انگلیسی ۱۱۵
فهرست تفصیلی مطالب
عنوان صفحه
چکیده ۱
کلیات تحقیق ۲
۱ سوالات تحقیق ۲
۱ ۱ سوال اصلی ۲
۱ ۲ سوالات فرعی ۲
۲ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۲
۳ اهداف تحقیق ۳
۴ فرضیه های تحقیق ۴
۵ پیشینه تحقیق ۴
۶ روش اجرای تحقیق ۵
۶ ۱ شرح روش تحقیق بر حسب هدف ۶
۶ ۲ شرح روش تحقیق بر حسب نوع داده ها ۶
۶ ۳ شرح روش تحقیق بر حسب نحوه اجرا ۷
مقدمه ۸
بخش اول: مفاهیم و مبانی
فصل اول: مفهوم شناسی ۱۱
پیشگفتار ۱۱
مبحث اول: تعریف و اقسام اخلاق ۱۱
گفتار اول: تعریف اخلاق ۱۱
بند اول: اخلاق در لغت ۱۱
بند دوم: اخلاق در اصطلاح ۱۲
الف: گزاره های اخلاقی(فضایل اخلاقی) ۱۴
ب: علم اخلاق ۱۶
گفتار دوم: اقسام اخلاق ۱۶
بند اول: اخلاق غایت گرا و اخلاق وظیفه گرا ۱۷
الف: اخلاق غایت گرا(نتیجه گرا) ۱۷
ب: اخلاق وظیفه گرا ۱۷
بند دوم: اخلاق عقلی و دینی ۲۰
الف: اخلاق عقلی ۲۰
ب: اخلاق دینی ۲۰
مبحث دوم: تعریف جرم انگاری ۲۴
گفتار اول: جرم انگاری در اصطلاح فقهی ۲۴
گفتار دوم: جرم انگاری در اصطلاح حقوقی ۲۵
بند اول: فیلتر اصول ۲۵
بند دوم: فیلتر پیش فرض ها ۲۵
بند سوم: فیلتر کارکرد ها ۲۶
فصل دوم: مبانی تاثیرِ گزاره های اخلاقی در جرم انگاری ۲۶
پیشگفتار ۲۶
مبحث اول: رابطه اخلاق و فقه در مقام ثبوت ۲۶
گفتار اول: بررسی دیدگاه ابتنای اخلاق بر فقه ۲۸
گفتار دوم: بررسی دیدگاه ابتنای فقه بر اخلاق ۳۰
مبحث دوم: رابطه حقوق و اخلاق ۳۰
گفتار اول: رابطه مفهوم شناسانه حقوق و اخلاق ۳۰
گفتار دوم: رابطه قلمرو حقوق و اخلاق ۳۲
گفتار سوم: رابطه هدف و غایت حقوق و اخلاق ۳۳
گفتار چهارم: رابطه روش شناسانه حقوق و اخلاق ۳۴
بخش دوم: تاثیر اخلاق در جرم انگاری
فصل اول: جایگاه اخلاق در جرم انگاری از منظر فقه اسلامی ۳۶
پیشگفتار ۳۶
مبحث اول: اهمیت اخلاق از دیدگاه دین اسلام ۳۶
مبحث دوم: بررسی تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی ۴۱
گفتار اول: نظریه عدم لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۳
بند اول: ایرادات نظریه عدم لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۴
بند دوم: رویکرد مدافعان نظریه عدم لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۴
گفتار دوم: نظریه لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۴
بند اول: ایرادات نظریه لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۵
بند دوم: رویکرد مدافعان نظریه لزوم تاثیر اخلاق در استنباط احکام فقهی کیفری ۴۵
فصل دوم: تاثیر اخلاق در جرم انگاری از منظر حقوق موضوعه کیفری ۴۸
پیشگفتار ۴۸
مبحث اول: نظریات مطرح در مورد جایگاه اخلاق در تقنین قوانین کیفری ۴۸
گفتار اول: بررسی دیدگاه قایلین به عدم تاثیر اخلاق در جرم انگاری ۴۸
گفتار دوم: بررسی دیدگاه قایلین به تاثیر اخلاق در جرم انگاری ۵۴
مبحث دوم: منبع اصول اخلاقی ۶۵
مبحث سوم: اصول و الگوهای اخلاقی و نقش آنها در جرم انگاری ۷۱
گفتار اول: اوصاف اصول اخلاقی ۷۱
بند اول: نسبی نبودن اصول اخلاقی ۷۱
بند دوم: عقلی بودن اصول اخلاقی ۷۲
گفتار دوم: الگوهای اخلاقی و نقش آنها در جرم انگاری ۷۶
بند اول: لزوم تقنین قوانین کیفری همسو با رشد فضایل اخلاقی آحاد جامعه ۷۶
بند دوم: لزوم احترام اخلاق حسنه حاکم بر جامعه در جرم انگاری ۷۷
بند سوم: کرامت ذاتی توام با مسولیت انسان و جایگاه آن در جرم انگاری ۸۱
بند چهارم: لزوم احترام قانونگذار کیفری به حق حیات و آزادی انسان ۸۲
بند پنجم: لزوم لحاظ عنصر روانی (اخلاقی ) جرم در جرم انگاری ۸۳
بند ششم: لزوم احترام قانونگذار کیفری به امر به معروف و نهی از منکر ۸۳
الف: اخلاقی بودن ذاتی امر به معروف و نهی از منکر ۸۴
ب: نقش امر به معروف و نهی از منکر در جرم انگاری ۸۵
گفتار سوم: اصول اخلاقی مبتنی بر اصل عدالت ۸۵
بند اول: اخلاقی بودن اصل عدالت و جایگاه آن در جرم انگاری ۸۵
بند دوم: تساوی، شخصی بودن و فردی کردن مجازات ها ۸۷
الف: تساوی مجازات ها ۸۷
ب: شخصی بودن مجازات ها ۹۰
ج: فردی کردن مجازات ها ۹۱
بند سوم: لزوم عادل بودن قضات ۹۲
بند چهارم: قبح اخلاقی ظلم و ستم در جرم انگاری ۹۳
بند پنجم: قبح اخلاقی تفتیش و جایگاه آن در جرم انگاری ۹۴
بند ششم: قاعده قبح عقاب بلا بیان ۹۴
الف: اخلاقی بودن قاعده قبح عقاب بلابیان ۹۵
ب: جایگاه قاعده قبح عقاب بلابیان در جرم انگاری ۹۶
گفتار چهارم: اصول مبتنی بر پسینی بودن مجازات ۹۹
بند اول: اخلاقی بودن پسینی بودن مجازات ۹۹
بند دوم: اصل منتفی شدن مجازات در صورت تردید ۱۰۰
الف: اخلاقی بودن قاعده درء ۱۰۰
ب: جایگاه قاعده درء در جرم انگاری ۱۰۰
بند سوم: اصل برایت ۱۰۰
الف: اخلاقی بودن اصل برایت ۱۰۰
ب: جایگاه اصل برایت در جرم انگاری ۱۰۱
بند چهارم: لزوم پذیرش توبه مجرم ۱۰۱
الف: اخلاقی بودن لزوم پذیرش توبه ۱۰۱
ب: جایگاه توبه در جرم انگاری ۱۰۲
نتیجه گیری ۱۰۳
فهرست منابع و مآخذ ۱۰۷
چکیده انگلیسی ۱۱۵
کلیدواژه ها
- اصول اخلاقی
- عدالت
- جرم انگاری
- تقنین
- تشریع
- اصول اخلاقی
- حقوق موضوعه
- فقه
- عدالت
- جرم زدایی