جایگاه بزه دیده در سیاست کیفری عوام گرا
 | |
| عنوان | جایگاه بزه دیده در سیاست کیفری عوام گرا |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | جواد رجبی سلمان |
| استاد راهنما | علی حسین نجفی ابرند آبادی، سید محمود میرخلیلی |
| استاد مشاور | مهدی شیداییان ارانی، عباس منصور آبادی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۵ |
| دانشگاه | دانشگاه تهران |
جایگاه بزه دیده در سیاست کیفری عوام گرا عنوان رساله ای است که توسط جواد رجبی سلمان، با راهنمایی علی حسین نجفی ابرند آبادی و سید محمود میرخلیلی و با مشاوره مهدی شیداییان ارانی و عباس منصور آبادی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.
چکیده
بزه دیده به شکلهای مختلفی موجب تاثیر افکار عمومی بر سیاست کیفری و ایجاد عوامگرایی کیفری میشود. ترس از جرم و نگرانی عمومی از آن، با سایه افکندن بر سیاست کیفری، بهنوعی سختگیری کیفری عوامگرا را تشدید میکند. اغلب جرایمی با بزهدیدگان خاص (از حیث سن و جنسیت) توجه رسانهها و افکار عمومی را بیشتر جلب میکند. لذا این جرایم بیشتر موجب برانگیختگی احساسات عمومی و تاثیر آن بر سیاست کیفری میشود. بزه دیدگان با بیان توقعاتی که از نظام عدالت کیفری دارند، بهطور مستقیم و غیرمستقیم در فرآیند کیفری شرکت میکنند. از این طریق نیز بزه دیدگان میتوانند موجب جهتدهی سیاست کیفری بهسوی عوامگرایی شوند. بزه دیده، بهعنوان آسیبدیدهترین فرد از بزهکاری، با گزارش جرم و در مواردی بیان غیرواقعی بزهدیدگی و اغراق در آن، زمینه تمرکز رسانهها و مردم بر موضوعهای کیفری را فراهم میکند. در این شرایط، امکان حرکت سیاست کیفری بهسوی سیاست عوامگرای مردمپسند فراهم میشود. همچنین، اندیشه حمایت افراطی از بزه دیدگان، میتواند سیاست کیفری را تا مرز نادیده گرفتن حقوق متهمان و مجرمان پیش ببرد. سیاست کیفری عوامگرا نیز متقابﻼ پیامدهای متعددی برای بزهدیده دارد. ازجمله اینکه میتواند زمینه مشارکت بزهدیده را در فرآیند کیفری فراهم کند. همچنین موجب تاثیر بزهدیده در تصمیمگیریهای کیفری و تعیین مجازات میشود. تحتفشار افکار عمومی و با مصالح مختلف، ممکن است برخی از کنشگران عدالت کیفری، بزهدیده را ترغیب به طرح شکایت و حضور در فرآیند کیفری نمایند. سیاست کیفری عوامگرا مهار بزهکاری را تنها از گذر سختگیری کیفری و در حالت خوشبینانه همراه با اعمال تدبیرهای پیشگیری از گونه وضعی آن ممکن میداند و از این طریق نیز موجب مشارکت بزهدیده در پیشگیری از جرم و افزایش رعایت اصول ایمنی و کاهش بزهدیدگی میشود. عﻼوه بر این سیاست کیفری عوامگرا ممکن است موجب لطمه به حیثیت بزه دیدگان شود و در مواردی با تضعیف رویکرد بازپروری مجرمین به دلیل پیروی از سیاستهای مقطعی موجب بزه–دیدگی مجدد بزهدیدگان شود و در مواردی نیز با محوری قلمداد نمودن مسیله امنیت مردم موجب ایجاد ترس از جرم بین بزهدیدگان بالقوه میگردد
کلیدواژه ها
- بزه دیده
- عوام گرایی
- سیاست کیفری
- سیاست کیفری عوام گرا تقدیر و سپاس