جایگاه بزه دیدگان و شهود در اسناد و رسیدگی های دیوان کیفری بین المللی
 | |
| عنوان | جایگاه بزه دیدگان و شهود در اسناد و رسیدگی های دیوان کیفری بین المللی |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | حسن فقیه محمدی |
| استاد راهنما | بهزاد رضوی فرد |
| استاد مشاور | محمدجواد شریعت باقری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
جایگاه بزه دیدگان و شهود در اسناد و رسیدگی های دیوان کیفری بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن فقیه محمدی، با راهنمایی بهزاد رضوی فرد و با مشاوره محمدجواد شریعت باقری در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
دیوان کیفری بین المللی در راستای اتخاذ رویکردی هماهنگ با تحولات نیمه دوم قرن بیستم در توجه به حقوق بزه دیدگان، جایگاهی را به آنان اعطا نمود که پیش از این نهاد، در هیچ یک از دادگاههای کیفری بین المللی تجربه نگردیده بود. بزه دیدگان بر اساس ماده ۶۸ اساسنامه رم و در تطابق با قواعد مرتبط از آیین دادرسی و ادله، می توانند در فرآیند رسیدگی دیوان، چه به طور شخصی و چه از طریق نماینده حقوقی خود، مشارکت نموده و جبران خسارات خود را خواستار شوند. حق بزه دیدگان بر مشارکت – در صورتی که قضات دیوان آن را مقتضی بدانند – در تمامی مراحل فرآیند رسیدگی، قابل اجرا بوده و حتی این حق در مرحله مقدماتی فرآیند رسیدگی مربوط به مرحله وضعیت، یعنی پیش از آن که متهم معینی شناخته شود، در آراء دیوان به رسمیت شناخته شده است. مقررات موضوعه دیوان درخصوص موضوع مشارکت بزه دیدگان، کلی بوده و این امر در برخی موارد، سبب عدم اتفاق نظر در بین قضات دیوان، در مقام اجرای این حق شده است. در مورد شهود، مقررات موضوعه دیوان، صراحتی در خصوص حق آنان بر محفوظ ماندن هویت خود در برابر متهم ندارد. آرایی که در این زمینه اصدار یافته است، نشان می دهد که در موارد لازم به منظور حفاظت از شهود، عدم افشای هویت آنان در برابر عموم پذیرفته گردیده است و آگاهی متهم از هویت اتهام زنندگان به خود، از حقوق بنیادین وی دانسته شده است. فرآیند آماده سازی شاهد نیز، بر خلاف دادگاه های کیفری بین المللی اختصاصی در دیوان پذیرفته نشده است. لیکن، امکان ارایه شهادت زنده از طریق ارتباط زنده صوتی – تصویری با جلسه دادگاه و نیز، ارایه شهادت از قبل ثبت شده، در دیوان مورد قبول قرار گرفته است.
ساختار و فهرست پایان نامه
طالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
۱ بیان مساله تحقیق ۲
۲ اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن ۳
۳ هدفهای تحقیق ۴
۴ سوالات اصلی ۴
۵ سوالات فرعی ۴
۶ فرضیه های تحقیق ۵
۷ چهارچوب نظری تحقیق ۵
۸ مدل تحقیق ۶
۹ روش تحقیق ۶
۱۰ روش گرد آوری اطلاعات ۶
۱۱ متغیرها و واژه های کلیدی ۶
بخش اول: وضعیت حقوقی بزه دیدگان در دیوان کیفری بین المللی ۷
فصل اول: پیشینه و مفاهیم ۸
مبحث اول: مفهوم بزه دیده و پیشینه توجه به بزه دیدگان ۱۰
گفتار اول: فرآیند توجه به بزه دیده در علم حقوق ۱۰
گفتار دوم: رویکرد جهانی سازمان ملل متحد نسبت به بزه دیدگان ۱۷
بند اول اعلامیه ۱۹۸۵ سازمان ملل متحد و حقوق شناسایی شده برای بزه دیدگان ۱۸
بند دوم اصول اساسی و رهنمودهای به حق دادخواهی و جبران خسارت برای بزه دیدگان نقضهای فاحش حقوق بشر بین المللی و نقض های شدید حقوق بشر دوستانه بین المللی ۲۵
مبحث دوم : نگرش دادگاه های کیفری بین المللی نسبت به بزه دیدگان ۳۲
گفتار اول: بزه دیدگان ودادگاه های نظامی بین المللی نورنبرگ و شرق دور ۳۲
گفتار دوم: نقش بزه دیدگان در دادگاههای کیفری بین المللی اختصاصی ۳۸
بند اول بررسی مقررات و برخی آراء دادگاههای کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق و رواندا در مورد بزه دیدگان ۳۸
بند دوم بزه دیدگان در دادگاه های کیفری بین المللی نسل سوم ۵۷
۱ دادگاه ویژه سیرالیون ۵۷
۲ شعب فوق العاده دردادگاه های کامبوج ۵۹
مبحث سوم: بزه دیدگان در مقررات موضوعه دیوان کیفری بین المللی ۶۰
گفتار اول: زمینه های توجه به بزه دیدگان در سایه تاسیس دیوان کیفری بین المللی ۶۰
گفتار دوم: بزه دیدگان در اساسنامه و آیین دادرسی و ادله دیوان کیفری بین المللی ۷۰
بند اول ارایه تعریف از بزه دیده ۷۰
بند دوم ضرورت حفاظت از بزه دیدگان در پرتو نگاهی به ماده
اساسنامه ۷۶
بند سوم حقوق مشارکتی بزه دیدگان در دیوان ۹۲
بند چهارم وظایف دادسرا و شعب مقدماتی در قبال بزه دیدگان ۱۱۳
بند پنجم بزه دیدگان در مراحل بدوی و تجدیدنظر ۱۲۰
بند ششم جبران خسارات بزه دیدگان ۱۲۲
بند هفتم صندوق امانی ۱۳۹
فصل دوم: بزه دیدگان در فرآیند رسیدگی دیوان کیفری بین المللی ۱۴۴
مبحث اول: مشارکت بزه دیدگان در مرحله مقدماتی ۱۴۷
گفتار اول: وضعیت جمهوری دموکراتیک کنگو در شعبه مقدماتی ۱۴۷
بند اول آیا فرآیند رسیدگی، مرحله تحقیق را نیز در برمی گیرد؟ ۱۴۹
۱ استدلال لغوی ۱۵۰
۲ استدلال متنی ۱۵۱
۳ استدلال غایی ۱۵۴
بند دوم شرایط اعمال ماده (۳)
در مرحله تحقیق ۱۵۶
بند سوم ملاکهای لازم برای بدست آوردن موقعیت بزه دیده ۱۶۰
گفتار دوم: ارتباط بین اتهامات مندرج در قرار بازداشت متهم و اتهامات مطرح شده از جانب بزه دیدگان متقاضی ۱۶۵
بند اول توجه شعبه مقدماتی به رابطه سببیت در آراء مورخ
ژوین و
جولای ۲۰۰۶ ۱۶۵
بند دوم تاکید بر رابطه سببیت در رای مورخ
اکتبر ۲۰۰۶ ۱۶۸
بند سوم تبیین چارچوب مشارکت بزه دیدگان در مرحله تایید اتهامات توسط شعبه مقدماتی ۱۷۴
گفتار سوم: پرونده وضعیت در اوگاندا و دعوای دادستان علیه جوزف کنی و سایرین ۱۷۷
بند اول بررسی درخواستهای مشارکت بزه دیدگان در پرتو ارایه ملاکی برای سنجش ۱۷۸
بند دوم درخواست بزه دیدگان مرحله وضعیت ۱۸۱
گفتار چهارم: وضعیت دارفور در شعبه مقدماتی ۱۸۸
بند اول رای مورخ
دسامبر ۲۰۰۷ درخصوص بررسی تقاضای مشارکت ۱۹۰
۱ اظهارات دادستان ۱۹۱
۲ اظهارات دفتر مشاور عمومی برای متهم ۱۹۲
۳ ارزیابی تقاضاهای افراد برای مشارکت به عنوان بزه دیده ۱۹۵
مبحث دوم: مشارکت بزه دیدگان در مرحله رسیدگی بدوی ۱۹۹
گفتار اول: مشارکت بزه دیدگان در مرحله بدوی در دعوای دادستان علیه لوبانگا از منظر اکثریت قضات بدوی ۱۹۹
بند اول اظهارات نمایندگان حقوقی بزه دیدگان ۲۰۰
بند دوم اظهارات وکیل متهم ۲۰۲
بند سوم اظهارات دادستان ۲۰۵
بند چهارم رای قضات ۲۰۷
۱ روش های مشارکت ۲۱۲
۲ دسترسی بزه دیدگان به سوابق پرونده ۲۱۳
۳ ادله ۲۱۴
۴ حق مشارکت بزه دیدگان در جلسات استماع و در طی محاکمه و ارایه لوایح کتبی ۲۱۵
۵ فرآیند رسیدگی براساس مقرره
از مقررات دیوان ۲۱۶
۶ اقدامات حفاظتی و ویژه برای بزه دیدگان ۲۱۶
گفتار دوم: انتقاد از رای اکثریت ۲۱۸
مبحث سوم: مشارکت بزه دیدگان در مرحله تجدیدنظر ۲۲۴
گفتار اول: مشارکت بزه دیدگان در مرحله تجدیدنظر در دعوای دادستان علیه لوبانگا ۲۲۴
بند اول رای اکثریت ۲۲۷
بند دوم نظر مجزای قاضی پیکیس ۲۲۹
گفتار دوم: مشارکت بزه دیدگان در مرحله تجدیدنظر در دعوای دادستان علیه جوزف کنی و سایرین ۲۳۴
بند اول رای اکثریت ۲۳۵
بند دوم نظر اقلیت قاضی پیکیس ۲۳۷
مبحث چهارم: ارایه تحلیل و پیشنهاد درخصوص مشارکت بزه دیدگان در دیوان ۲۴۱
گفتار اول: تحلیلی بر جایگاه بزه دیدگان در دیوان ۲۴۱
گفتار دوم: بررسی راهکارهایی جهت بهبود مشارکت بزه دیدگان در دیوان ۲۴۶
بخش دوم: جایگاه شهود در دیوان کیفری بین المللی ۲۵۵
فصل اول: رویکردها و رویه ها ۲۵۶
مبحث اول: مباحث نظری مطروحه در خصوص شهود و ادای شهادت در دادگاههای کیفری بین المللی ۲۵۸
گفتار اول: مباحث مقدماتی ۲۵۸
بند اول ارایه تعریف ۲۶۰
بند دوم شهود کارشناس ۲۶۲
گفتار دوم: حفاظت از شهود ۲۶۴
مبحث دوم: شهود در دادگاههای کیفری بین المللی ۲۷۴
گفتار اول: دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق ۲۷۴
بند اول بهره گیری از شهود و فرآیند ادای شهادت ۲۷۶
بند دوم حفاظت از شهود ۲۸۸
بند سوم شهادت در جرایم جنسی ۳۰۵
گفتار دوم: دادگاه کیفری بین المللی رواندا ۳۰۹
بند اول روش افشای هویت شهود در پرتو قاعده (A)۶۹ آیین دادرسی و ادله ۳۰۹
بند دوم قابلیت پذیرش ادله استشهادی جدید در پرتو قاعده (A) (ii)
آیین دادرسی و ادله ۳۱۳
بند سوم توجه به برخی موضوعات مرتبط با شهود در آراء دادگاه ۳۱۷
۱ کفایت شهادت یک شاهد ۳۱۷
۲ شهادت کذب ۳۱۸
۳ توجه به تاثیر ضربات روحی بر شهود ۳۲۰
مبحث سوم: آماده سازی شهود در دادگاههای کیفری بین المللی ۳۲۳
گفتار اول: طرح موضوع ۳۲۳
گفتار دوم: آماده سازی شاهد در دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق ۳۲۷
گفتار سوم: آماده سازی شاهد در دادگاه کیفری بین المللی رواندا ۳۳۲
گفتار چهارم: آماده سازی شاهد در دادگاه ویژه سیرالیون ۳۳۷
بند اول اظهارات وکیل متهمان ۳۳۷
بند دوم پاسخ دادستان ۳۳۸
بند سوم رای دادگاه ۳۴۰
مبحث چهارم: شهود در مقررات موضوعه دیوان کیفری بین المللی ۳۴۴
گفتار اول: مباحث مقدماتی ۳۴۴
گفتار دوم: توجه به شهود و ادای شهادت در اساسنامه و آیین دادرسی و ادله دیوان ۳۴۸
بند اول ادای شهادت ۳۴۸
بند دوم شهادت کذب ۳۵۱
بند سوم حضور شاهد و پرسش از وی ۳۵۲
بند چهارم مزایای محرمانه ماندن ۳۵۸
بند پنجم ناشناس ماندن هویت شهود ۳۶۱
بند ششم واحد بزه دیدگان وشهود ۳۶۵
فصل دوم: شهود در فرآیند رسیدگی دیوان کیفری بین المللی ۳۷۰
مبحث اول: فرآیند آماده سازی شهود در دعوای مطروحه در دیوان کیفری بین المللی ۳۷۲
گفتار اول: نخستین رویکرد به آماده سازی شهود در دیوان کیفری بین المللی ۳۷۲
گفتار دوم: بازتاب رای شعبه مقدماتی دیوان کیفری بین المللی در دادگاههای کیفری بین–المللی اختصاصی ۳۸۳
بند اول بازتاب رای شعبه مقدماتی دیوان در دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق ۳۸۳
بند دوم بازتاب رای شعبه مقدماتی دیوان در دادگاه کیفری بین المللی رواندا ۳۸۸
۱ رسیدگی به طرح درخواست بر ممنوعیت آماده سازی شاهد در مرحله بدوی ۳۸۹
۲ طرح مسیله آماده سازی شهود در مرجع تجدیدنظر ۳۹۵
گفتار سوم: طرح موضوع آماده سازی شهود در مرحله بدوی در دیوان کیفری بین المللی ۳۹۹
بند اول مفاد لایحه دادستان با موضوع درخواست بازنگری رای شعبه مقدماتی ۳۹۹
بند دوم فرآیند آماده کردن و آشناسازی شهود از منظر قضات بدوی دیوان ۴۰۲
۱ اظهارات شرکت کنندگان در جلسه رسیدگی ۴۰۲
۲ تحلیل قضات ۴۰۵
بند سوم نمود منفی ممنوعیت آماده سازی شهود در شهادت نخستین شاهد در مرحله بدوی ۴۰۹
بند چهارم تبیین پروتکلی برای آشناسازی شهود و مقدمات ادای شهادت جهت محاکمه در مرحله بدوی ۴۱۴
مبحث دوم: بررسی برخی موضوعات مرتبط با شهود و ادای شهادت در آراء دیوان کیفری بین المللی ۴۲۳
گفتار اول: چارچوب کلی و کیفیت ادای شهادت در محاکمه ۴۲۳
بند اول نظرات دادستان ۴۲۳
بند دوم نظرات وکیل متهم ۴۲۵
بند سوم نظرات نمایندگان حقوقی بزه دیدگان ۴۲۶
بند چهارم رای قضات ۴۲۹
گفتار دوم: ادای شهادت خارج از دادگاه از منظر قضات دیوان ۴۳۳
بند اول ادای شهادت از طریق ارتباط ویدیویی ۴۳۳
بند دوم قابلیت پذیرش شهادت از قبل ثبت و ضبط شده ۴۳۷
گفتار سوم: اقدامات حفاظتی ۴۴۲
بند اول امکان حذف برخی از اظهارات شهود در پرتو قاعده (۴)
آیین دادرسی و ادله ۴۴۲
بند دوم حفاظت از هویت شاهد ۴۴۷
نتیجه گیری ۴۵۳
منابع و مآخذ ۴۵
کلیدواژه ها
- قربانی
- شاهد
- شهادت(گواهی)
- رویه قضایی
- مشارکت
- دیوان بین المللی کیفری
- بزه دیده
- شهود
- آیین دادرسی بین المللی
- حمایت قانونی
- دیوان کیفری بین المللی
- بزه دیده
- حق مشارکت در رسیدگی
- شاهد
- آماده سازی شاهد