جایگاه دولت در مهندسی نظام جامع حقوقی رسانه ای کشور
 | |
| عنوان | جایگاه دولت در مهندسی نظام جامع حقوقی رسانه ای کشور |
|---|---|
| رشته | حقوق ارتباطات |
| دانشجو | بهناز احمدوند |
| استاد راهنما | باقر انصاری |
| استاد مشاور | بهزاد رضوی فرد |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
جایگاه دولت در مهندسی نظام جامع حقوقی رسانه ای کشور عنوان پایان نامه ای است که توسط بهناز احمدوند، با راهنمایی باقر انصاری و با مشاوره بهزاد رضوی فرد در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
تحولات شگفت انگیز در عرصه ی ارتباطات به ویژه در دو دهه ی اخیر، تمامی مناسبات بشری را دگرگون ساخته است و سرمایه گذاری های کلان در این زمینه، تعریف جدیدی از قدرت و موازنه ی آن در دنیای کنونی ارایه داده است. لذا رابطه ی دولت و رسانه در نظام های مختلف حقوقی در سه مرحله ی سیاست گذاری، قانون گذاری و مقررات گذاری نقش بسیار تعیین کننده ای خواهد داشت.اصولا وقتی نام حقوق و قانون به زبان می آید، محدودیت، تلخی، نهی، قواعد آمره و الزام آوری که حامی بزرگی به نام دولت پشت آن ایستاده است به ذهن متبادر می شود. در مورد فعالیت رسانه ها نیز از ابتدا که مطبوعات و بعد رادیو در ایران مورد استفاده قرار گرفته نیز چنین بوده است و بعد از آن نیز هر گاه یک ابزار ارتباط جمعی یا حتی ارتباطی صرف (مانند دورنگار) در ایران وارد شده روح کلی مقررات دولتی در مورد آنها محدود کننده و اصطلاحا پیشگیرانه بوده است نه حمایتی. اینک در خصوص نظام جامع رسانه ها نیز این پرسش جدی مطرح است که آیا در این نظام جامع، دولت در همه زمینه ها و در همه سطوح می تواند مداخله کند؟ یا اینکه رسانه ها هم حقوقی خواهند داشت؟ و اگر از حقوقی متمتع می باشند این حقوق به چه میزان است و چه تضمیناتی از آن حمایت خواهد کرد؟به نظر می رسد، دولت در نظام جمهوری اسلامی ایران از یک روش متعادل تر و بینابین در مهندسی نظام جامع رسانه های همگانی بهره خواهد برد که نه کاملا لیبرال است و نه کاملا سوسیال.رسانه ها نیز در نظام جامع رسانه ها، از حقوقی متمتع خواهند بود. در نظر گرفتن تشکل های صنفی و شورای رسانه ای در نظام جامع تضمینی برای حمایت از حقوق رسانه ها در برابر دولت به شمار خواهد رفت.این نوشتار تلاشی است تا جایگاه دولت را در مهندسی نظام جامع رسانه ای کشور واکاوی کند و سطح دخالت دولت و ماهیت آن را در انواع رسانه های همگانی با رویکردی تطبیقی به چهار کشور انگلستان، ایالات متحده امریکا، فرانسه و هند، مورد مداقه قرار دهد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست کلی مطالب
مقدمه ۱
فصل مقدماتی: تبیین مفاهیم و جایگاه دولت در مدل های رسانه ای ۱۰
گفتار نخست :مفهوم شناسی نظام جامع رسانه ها ۱۱
گفتار دوم: مدل های رابطه دولت و رسانه ۱۸
فصل نخست: جایگاه دولت در رسانه های نوشتاری (مطبوعات) ۴۲
گفتار نخست : مدل های تنظیم فعالیت های مطبوعاتی و جایگاه دولت در آن ها ۴۴
گفتار دوم : بررسی سیر تاریخی مداخله دولت در اداره مطبوعات در جهان ۵۳
گفتار سوم : بررسی جایگاه دولت در نظام حقوقی مطبوعاتی جمهوری اسلامی ایران ۶۷
گفتار چهارم : بررسی مدل پیشنهادی اداره رسانه های نوشتاری در نظام جامع رسانه ای کشور ۸۵
فصل دوم :جایگاه دولت در رسانه های دیداری – شنیداری (رادیو –تلویزیون) ۹۴
گفتار نخست : بررسی مدل های تنظیم فعالیت های رادیو – تلویزیونی در جهان ۹۵
گفتار دوم : بررسی جایگاه دولت در اداره نظام رادیو– تلویزیون در سایر کشورها ۹۹
گفتار سوم : بررسی جایگاه دولت در اداره ی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۲۲
گفتار چهارم : بررسی مدل پیشنهادی نظام رادیو– تلویزیون در نظام جامع رسانه ای کشور ۱۴۵
فصل سوم: جایگاه دولت در رسانه های دیجیتالی (اینترنت) ۱۵۳
گفتار نخست: راهبری شبکه ی جهانی اینترنت ۱۵۴
گفتار دوم: جایگاه دولت در اداره اینترنت در سایر کشورها ۱۶۰
گفتار سوم: جایگاه دولت در اداره اینترنت در جمهوری اسلامی ایران ۱۶۹
گفتار چهارم: بررسی مدل پیشنهادی اداره اینترنت در نظام جامع اطلاعات و فناوری ارتباطات ۱۸۲
نتیجه و پیشنهاد ۱۸۸
فهرست منابع ۱۹۲
فهرست تفصیلی مطالب
مقدمه ۱
طرح مساله ۱
سوال اصلی ۳
سوالات فرعی ۳
فرضیات ۳
پیشینه ی پژوهش ۵
سازماندهی مطالب ۷
فصل مقدماتی: تبیین مفاهیم و جایگاه دولت در مدل های رسانه ای ۱۰
گفتار نخست :مفهوم شناسی نظام جامع رسانه ها ۱۱
بند نخست : تعریف واژگان ۱۱
الف) نظام جامع رسانه ها …………………………………………………………………………………………… ۱۱
ب) رسانه های همگانی………………………………………………………………………………………………… ۱۲
ج) انواع رسانه های همگانی………………………………………………………………………………………… ۱۳
بند دوم: تمایز نظام جامع رسانه ها و قانون جامع رسانه ها ۱۴
گفتار دوم: مدل های رابطه دولت و رسانه ۱۸
بند نخست : بررسی درجه و ماهیت جایگاه دولت در مدل های رسانه ای ۱۹
الف) مدل لیبرال ۱۹
ب) مدل صنف گرای دموکرات ۲۴
ج)مدل تکثرگرای قطبی شده ۲۷
د) مدل پست کمونیست ۳۰
ﻫ) سایر مدل ها ۳۲
بند دوم : بررسی درجه و ماهیت جایگاه دولت در مدل رسانه ای ایران ۳۳
فصل نخست: جایگاه دولت در رسانه های نوشتاری (مطبوعات) ۴۲
گفتار نخست : مدل های تنظیم فعالیت های مطبوعاتی و جایگاه دولت در آن ها ۴۴
بند نخست : نظریه ها و نظام های آزادی و کنترل مطبوعات ۴۴
الف) نظام اقتدارگرا ۴۴
ب) نظام لیبرال ۴۵
ج) نظام مسیولیت اجتماعی ۴۶
د) نظام کمونیستی شوروی ۴۷
بند دوم : رویکردها و نظام های حقوقی تاسیس و انتشار مطبوعات ۵۰
الف) رویکرد های تاسیس و انتشار مطبوعات ۵۰
۱ رویکرد پیشگیری ۵۰
۲ رویکرد تنبیهی ۵۰
ب) نظام های حقوقی تاسیس و انتشار مطبوعات ۵۱
۱ نظام اعلام نامه ۵۱
۲ نظام ثبت نام ۵۱
۳ نظام مختلط ۵۲
۴ نظام اجازه ی قبلی ۵۲
۵ نظام انتشار آزاد ۵۲
گفتار دوم : بررسی سیر تاریخی مداخله دولت در اداره مطبوعات در جهان ۵۳
بند نخست : انگلستان ۵۴
بند دوم : ایالات متحده امریکا ۵۷
بند سوم : فرانسه ۵۹
بند چهارم : هند ۶۳
گفتار سوم : بررسی جایگاه دولت در نظام حقوقی مطبوعاتی جمهوری اسلامی ایران ۶۷
بند نخست: بررسی سیر تاریخی تحولات نظام و قوانین مطبوعاتی ایران ۶۸
بند دوم: بررسی جایگاه دولت در ساختار کنونی اداره ی مطبوعات جمهوری اسلامی ایران ۷۶
الف) نظام انتشار مطبوعات در ایران ۷۶
ب) ترکیب و صلاحیت های هییت نظارت بر مطبوعات ۷۹
۱ ترکیب هییت نظارت بر مطبوعات ۷۹
۲ صلاحیت های هییت نظارت بر مطبوعات ۸۰
ج) ساختار و صلاحیت های هییت منصفه ۸۳
گفتار چهارم : بررسی مدل پیشنهادی اداره رسانه های نوشتاری در نظام جامع رسانه ای کشور ۸۵
فصل دوم :جایگاه دولت در رسانه های دیداری – شنیداری (رادیو –تلویزیون) ۹۴
گفتار نخست : بررسی مدل های تنظیم فعالیت های رادیو – تلویزیونی در جهان ۹۵
بند نخست: نظام حقوقی رادیو– تلویزیون دولتی ۹۷
بند دوم: نظام حقوقی رادیو– تلویزیونی خصوصی ۹۷
بند سوم: نظام حقوقی رادیو– تلویزیون مختلط یا دوگانه (رادیو – تلویزیون خدمت عمومی و خصوصی) ۹۸
گفتار دوم : بررسی جایگاه دولت در اداره نظام رادیو– تلویزیون در سایر کشورها ۹۹
بند نخست : ایالات متحده امریکا ۹۹
بند دوم : انگلستان ۱۰۲
بند سوم :فرانسه ۱۰۵
بند چهارم : هند ۱۱۲
گفتار سوم : بررسی جایگاه دولت در اداره ی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۲۲
بند نخست : سیر تاریخی نظام رادیو – تلویزیون در ایران ۱۲۲
بند دوم : بررسی جایگاه دولت در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از نظر قوانین مربوطه ۱۲۴
الف) جایگاه دولت در اداره ی رادیو – تلویزیون در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۱۲۴
ب) جایگاه دولت در قانون اداره ی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۲۹
ج) جایگاه دولت در قانون خط مشی گذاری و اصول برنامه های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۳۰
د) جایگاه دولت در اساسنامه ی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۳۴
ﻫ) مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص نحوه ی اجرای اصل
قانون اساسی در بخش نظارت ۱۳۶
بند سوم : بررسی امکان یا عدم امکان قانونی تاسیس رادیو– تلویزیون خصوصی در جمهوری اسلامی ایران ۱۳۷
گفتار چهارم : بررسی مدل پیشنهادی نظام رادیو– تلویزیون در نظام جامع رسانه ای کشور ۱۴۵
فصل سوم: جایگاه دولت در رسانه های دیجیتالی (اینترنت) ۱۵۳
گفتار نخست: راهبری شبکه ی جهانی اینترنت ۱۵۴
گفتار دوم: جایگاه دولت در اداره اینترنت در سایر کشورها ۱۶۰
بند نخست: ایالات متحده امریکا ۱۶۱
بند دوم: انگلستان ۱۶۳
بند سوم: فرانسه ۱۶۵
بند چهارم: هند ۱۶۷
گفتار سوم: جایگاه دولت در اداره اینترنت در جمهوری اسلامی ایران ۱۶۹
بند نخست : بررسی سیر تاریخی جایگاه دولت در اداره اینترنت در جمهوری اسلامی ایران ۱۶۹
بند دوم: بررسی نهادهای مقررات گذار در فضای اینترنت در جمهوری اسلامی ایران ۱۷۰
گفتار چهارم: بررسی مدل پیشنهادی اداره اینترنت در نظام جامع اطلاعات و فناوری ارتباطات ۱۸۲
نتیجه و پیشنهاد ۱۸۸
فهرست منابع ۱۹۲
۱) منابع فارسی ۱۹۲
الف: کتاب ها ۱۹۲
ب: مقاله ها ۱۹۵
ج: قوانین، مقررات و اسناد ۱۹۷
د: پایان نامه، رساله و طرح پژوهشی ۱۹۸
ﻫ) مصاحبه ها، مطبوعات و گزارش ها ۱۹۹
۲) منابع انگلیسی ۲۰۰
A:Books ۲۰۰
B: Articles ۲۰۱
C: Documents ۲۰۱
۳) منابع فرانسه ۲۰۱
۴) سایت ها ۲۰۲
فهرست جداول
جدول شماره ۱ مشخصات نظریات معروف نظام های مطبوعاتی ۴۸
جدول شماره۲ مروری بر سیر تاریخی حقوق مطبوعات در ایران(به تاریخ هجری شمسی) ۷۴
جدول شماره ۳ مزایا و معایب گزینه های پیشنهادی برای اداره صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ۱۴۷
جدول شماره ۴ هزینه سازمان صدا وسیما و درصد رشد استفاده از بودجه عمومی دولت ۱۴۹
جدول شماره ۵ ساختار و نمودار سازمانی آی کان ۱۵۸
جدول شماره۶ ضرورت تشکیل، نقشه و چارت سازمانی شورای عالی فضای مجازی ۱۷۵
جدول شماره ۷ راهبردها و راهکارهای تدوین نظام جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات ۱۸۴
کلیدواژه ها
- دولت
- نظام حقوقی
- رسانه جمعی
- مطبوعات
- رسانه دیجیتالی
- سامانه اطلاعاتی
- دولت
- نظام جامع رسانه های همگانی
- رسانه های مکتوب
- رسانه های دیداری– شنیداری