جایگاه ملاحظات اخلاقی در تفسیر قوانین کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جایگاه ملاحظات اخلاقی در تفسیر قوانین کیفری
عنوانجایگاه ملاحظات اخلاقی در تفسیر قوانین کیفری
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوبهاره حمزه زاده
استاد راهنمافرهاد الله وردی
استاد مشاورکیومرث کلانتری
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه مازندران



جایگاه ملاحظات اخلاقی در تفسیر قوانین کیفری عنوان پایان نامه ای است که توسط بهاره حمزه زاده، با راهنمایی فرهاد الله وردی و با مشاوره کیومرث کلانتری در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.

چکیده

حقوق در معنای واقعی خود چیزی نیست جز تفسیر قوانین؛ مفهومی که در پرتو تحولات فلسفه ی حقوق کیفری کاملا دگرگون شده است. رویکرد تفسیرگرایی حقوقی (هرمنوتیک حقوقی) نشان داده است که قوانین حقوقی ازآن جهت که متن هستند به ناگزیر امری تفسیرپذیرند و فرایند تفسیر قوانین فقط محدود به موارد اجمال، ابهام، سکوت و تعارض قوانین نیست؛ در این پایان نامه بر نقش ملاحظات اخلاقی در فرایند تفسیر قوانین کیفری تمرکز کرده و به دنبال آن بودیم که نشان دهیم که در مرحله تفسیر قضایی، قاضی باید شهودات و ملاحظات اخلاقی را جدی گرفته و تفسیری اخلاقی از قوانین کیفری به دست بدهد. رابطه این نوع از تفسیر با سایر روش های تفسیر قوانین کیفری، حکومت است؛ یعنی تفسیر اخلاقی حاکم بر تفسیر موسع یا مضیق قوانین کیفری است. ویژگی اصلی تفسیر اخلاقی قوانین کیفری، به کارگیری استدلال های اخلاقی، در عین استناد روشمند به قوانین است. این نوع از تفسیر علاوه بر اینکه دارای جذابیت اخلاقی است، متن قانون را به کناری نمی نهد بلکه تلاش دارد از متن گرایی صرف به سمت نوعی زمینه گرایی قانونی حرکت کند. نتایج این پایان نامه نشان می دهد چالش های اصلی تفسیر اخلاقی را می توان در پرونده های دشوار و همین طور در مواردی که نصوص کیفری مخالفت آشکار با شهودات اخلاقی دارد، دانست. در حقوق کیفری ایران، موارد ارجاع قانون به فقه را می توان بر اساس مفهوم تفسیر اخلاقی مورد بازخوانی قرارداد، به این معنا که در مواردی که قاضی بر اساس اصل ۱۶۷ ق.ا و ماده ۲۲۰ ق.م.ا موظف به رجوع به فتاوی فقهی است، می تواند بر اساس ارزیابی اخلاقی این فتاوی، فتوایی را انتخاب کند که بیشترین همبستگی را با ملاحظات اخلاقی داشته باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالبمقدمهطرح مسیله ۱سوال ها ۲پیشینه پژوهش ۳فرضیه های پژوهش ۴روش پژوهش ۵سامان دهی تحقیق ۵فصل اول: کلیات و مفهوم شناسی۱– مبانی نظری ۷۱–۱– هرمنوتیک حقوقی به مثابه گفتمان جدید ۸۱–۲–تفاوت رویکرد جدید با رویکرد گذشته ۱۲۱–۳–نظریه تفسیری رونالد دورکین ۱۴۲–مفاهیم کلیدی ۱۷۲–۱– تفسیر ۱۷۲–۲–اخلاق ۲۲فصل دوم: بایسته های تفسیر اخلاقی قوانین کیفری۲–۱–ویژگی ها و محدودیت های تفسیر اخلاقی قوانین کیفری ۲۵ ۲–۱–۱– ویژگی ها ۲۵۲–۱–۱–۱– استناد روشمند به قوانین کیفری ۲۶۲–۱–۱–۱–۱– فراروی از تفسیرهای لفظ گرایانه و فرمالیستی ۲۷۲–۱–۱–۱–۲– توجه به مراتب طولی قوانین ۲۸۲–۱–۱–۲– استدلالی بودن ۳۱۲–۱–۱–۲–۱– ارجاع به اصول بنیادین حقوقی در آرای کیفری ۳۲۲–۱–۱–۲–۲– استفاده از استدلالات قیاسی غیر ممنوعه ۳۶۲–۲–۱–۲– چالش ها و محدودیت ها ۳۷۲–۱–۲–۱– تفسیر اخلاقی در پرونده های دشوار ۳۸۲–۱–۲–۲– تفسیر اخلاقی در مقابل نصوص کیفری ۴۰۲–۲–مطالعه موردی : تفسیر قضایی جرایم منافی عفت و ملاحظات اخلاقی ۴۱۲–۲–۱– تحلیل تفسیرهای قضایی ۴۸۲–۲–۲– مصاحبه با قضات ۵۰فصل سوم : تفسیر قوانین در پرتو تفسیر اخلاقی آموزه های فقه جزایی۳–۱–فقه مقاصدی و تفسیر اخلاقی ۵۴ ۳–۱–۱– کیفیت تفسیر فقه به نفع اخلاق ۶۰ ۳–۱–۲– از اخلاق قانون گذاری کیفری تا اخلاق تفسیر قضایی ۷۰۳–۲–ارجاع قانون به فقه : ارزیابی اخلاقی فتاوی فقهی ۷۱۳–۲–۱– بازخوانی اصل

ق ا : ظرفیتی برای دستیابی به تفسیر اخلاقی ۷۲۳–۲–۲– تفسیر اخلاقی ماده ۲۲۰ق م ا ۷۸۳–۲–۲–۱– ارتداد ۷۹۳–۲–۲–۲– بدعت ۸۳نتیجه گیری ۸۴منابع و ماخذ ۸۵

کلیدواژه ها

  • معادله حالت هسته
  • بابونه آلمانی
  • فورا ۲
  • ریچارد نتون
  • نواقلاطونی
  • تعهد حرفه ای