جایگاه و کاربرد اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

عنوان	جایگاه و کاربرد اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق
رشته	حقوق اقتصادی
دانشجو	یاس علیاری
استاد راهنما	مجتبی قاسمی
استاد مشاور	صادق ضیایی بیگدلی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

جایگاه و کاربرد اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق عنوان پایان نامه ای است که توسط یاس علیاری، با راهنمایی مجتبی قاسمی و با مشاوره صادق ضیایی بیگدلی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

حقوق یک نظام رفتاری است؛ به دنبال شکل دادن به رفتار انسان است، برای تنظیم گری و ایجاد انگیزه است که مردم به چه نوعی رفتار نمایند و به چه نوعی رفتار ننمایند. یکی از اهداف قوانین، تغییر رفتارهاست. ممکن است قوانین به دنبال افزایش یا کاهش فعالیت های مختلف باشند. اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق ، یک زمینه ی تحقیق در حقوق و اقتصاد است که از روش های وام گرفته شده از اقتصاد رفتاری استفاده می کند. اقتصاد رفتاری، ترکیبی از اقتصاد و روانشناسی شناختی است و بنا به نتایج تحقیقات این شاخه از اقتصاد، نشان داده می شود که به طور کلی انتخاب افراد در شرایط تصمیم گیری مختلف، ممکن است از آنچه اقتصاد سنتی نیوکلاسیک پیش بینی می کند، فاصله بگیرد و دچار سوگیری های روانشناختی مختلف بشود. انسان در این دنیای پیچیده، آنقدر مشغول به زندگی است که فرصتی برای صرف هزینه و دقت زیاد در انتخاب هایش ندارد، انتخاب های سرانگشتی می کند که گاهی او را به بیراهه می کشاند، سوالات را به همان شکلی که مطرح می شوند، می پذیرد؛ بدون اینکه با تغییر چارچوب بندی پرسش ها، به پاسخ های جایگزین و متفاوت بیندیشد. در نتیجه می توان گفت که انسان ها قابلیت اثرپذیری از اشارات و تلویحات را دارند. اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق، زمینه ای نسبتا جدید و رو به رشد است و تقریبا در تمام زمینه های حقوق، از جمله، حقوق ضمانی، حقوق قراردادها، حقوق بیمه، حقوق رقابت، حقوق مالی، حقوق تجارت، حقوق جزا، حقوق محیط زیست مورد استفاده قرار گرفته و نتایج تحقیقاتی جالب و گاه برانگیزاننده ای ایجاد می کند. این تحقیق، در تلاش است از طریق آشنایی با چیستی اقتصاد رفتاری و جایگاه آن در تحلیل اقتصادی حقوق، به کاربردها و چالش های اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق، بپردازد و با توجه بیشتر به بینش های مربوط به رفتار واقعی انسان، چشم انداز گسترده ای از چگونگی بهبود تحلیل اقتصادی حقوق ارایه دهد؛ مباحث خاصی را در تحلیل اقتصادی حقوق در نظر گرفته و برای پرداختن به این مباحث، مدل ها و رویکردهای جدیدی را بیان کند. اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق، از آنجا که به رفتار واقعی مردم توجه دارد، نتایج واقعی تر و راه حل های مناسب تری را نیز ارایه می نماید؛ می تواند به عنوان ابزاری قدرتمند در دست حقوقدانان، قانون گذاران، قضات، سیاست گذاران و سایر دست اندرکاران، در جهت تنظیم رفتار مردم به کار گرفته شود و همراه با حکمرانی خوب، جامعه را به خیر جمعی نزدیک تر نماید.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مقدمه

۱ اقتصاد رفتاری

۱–۱ اقتصاد رفتاری چیست

۱–۲ تاریخچه ی اقتصاد رفتاری

۱–۳ اقتصاد رفتاری و رفتار انسان

۱–۳–۱ معمارِ انتخاب

۱–۳–۲ پدرسالاری آزادی خواهانه

۱–۳–۳ انسان اقتصادی و انسان امروزی

۱–۳–۴ دو نظام فکری

۱–۳–۵ قاعده ی سرانگشتی

۱–۳–۶ خوش بینی و فرااطمینانی

۱–۳–۷ سود و زیان

۱–۳–۸ سوگیری با وضعیت موجود

۱–۳–۹ چارچوب بندی

۱–۳–۱۰ شش اصل معماریِ انتخاب

۱–۴ چالش های اقتصاد رفتاری

۱–۴–۱ انتقادات ایدیولوژیکی

۱–۴–۲ انتقاد از شواهد و مدارک مشکوک

۱–۴–۳ انتقاد از کاربرد علمی در سیاست های عمومی

۲ اقتصاد رفتاری و تحلیل اقتصادی حقوق

۲–۱ جایگاه اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۲–۲ اهمیت اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۲–۳ وظایف اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۲–۴ انسان امروزی و اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۲–۴–۱ قوانین توزیعی حقوق

۲–۴–۲ قوانین کشف در دادخواهی ۵۰ ۲–۴–۳ قانون "داوری کسب و کار" در حقوق شرکت ها

۲–۴–۴ قوانین حاکم بر مذاکره ی مجدد در قرارداد

۲–۵ نوآوری های اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۳ کاربردهای اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۳–۱ حقوق اموال و مالکیت

۳–۱–۱ تملک و تصرف

۳–۱–۲ بازتوزیع

۳–۲ حقوق ضمانی

۳–۲–۱ چشم اندازی از مدل اقتصادی استاندارد

۳–۲–۲ ادغام بینش اقتصاد رفتاری با مدل استاندارد

۳–۳ حقوق قراردادها

۳–۴ حقوق کیفری

۳–۴–۱ دیدگاه سنتی و دیدگاه رفتاری به حقوق کیفری

۳–۴–۲ دیدگاه مردم به حقوق کیفری

۳–۴–۳ یافته های رفتاری و ارتباط آن ها با حقوق کیفری

۳–۵ حقوق بیمه

۳–۶ حقوق رقابت

۳–۷ حقوق محیط زیست

۳–۷–۱ مکانیسم های درک عمومی از خطر

۳–۷–۲ توصیه هایی برای سیاست گذاری در حقوق محیط زیست

۳–۸ حقوق بین الملل عمومی

۳–۹ تصمیم گیری شهروندان، سیاست گذاری و تصمیم گیری قضایی

۴ چالش های اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق

۴–۱ چالش سیاست گذاری

۴–۲ چالش سوگیری ها و راه حل آن

۴–۳ چالش انسجام نظری سوگیری ها و توجیه پذیری تجویزها

۴–۴ انتقاد و دیدگاه اقتصاددانان و حقوقدانان

۴–۴–۱ نقد اقتصاد رفتاری از دیدگاه اقتصاددانان

۴–۴–۲ نقد اقتصاد رفتاری در تحلیل اقتصادی حقوق از دیدگاه حقوقدانان

۴–۵ کاستی های تجربی: استحکام و تفسیر داده ها

نتیجه گیری

پیشنهادها

منابع

واژه نامه ی توصیفی (واژگان مهم)

واژه نامه ی فارسی به انگلیسی (واژگان مهم)

واژه نامه ی انگلیسی به فارسی (واژگان مهم)

فهرست جدول (ها) جدول ۱ تفاوت های اقتصاد سنتی و رفتاری

فهرست شکل( ها) شکل ۱ هرم انتقاد: حوزه های مستعد حمله

شکل ۲ وظایف رویکرد مبتنی بر اقتصاد رفتاری

شکل ۳ ویژگی های انسان امروزی برخلاف انسان اقتصادی

کلیدواژه ها

• اقتصاد رفتاری
• تحلیل اقتصادی حقوق
• عقلانیت محدود
• رفتار عقلانی