جرایم محیط زیستی در سنجه عدالت ترمیمی: از سیاست‌ها تا برنامه‌ها
 | |
| عنوان | جرایم محیط زیستی در سنجه عدالت ترمیمی: از سیاست‌ها تا برنامه‌ها |
|---|---|
| نویسنده | عرفان باباخانی |
| محور موضوعی | حقوق کیفری بین الملل |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش های حقوقی |
| دوره | ۲۲ |
| شماره | ۵۳ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
جرایم محیط زیستی در سنجه عدالت ترمیمی: از سیاست‌ها تا برنامه‌ها مقاله ای از عرفان باباخانی که در خرداد 1402 و در شماره 53 فصلنامه نشریه پژوهش های حقوقی منتشر شده است.
چکیده
در طول سدۀ اخیر، مسألۀ بحران محیط زیست جنبه جهانی به خود گرفته و به یک بحران پایدار در جامعه بین‌‌المللی تبدیل شده است؛ مسئله‌ای که بقا و سلامت بشریت را تهدید جدی می‌نماید و در حال حاضر نیز با شدّت گرفتن گرمایش جهانی و بحران تغییرات اقلیمی، ابعاد تازه‌‌ای به خود گرفته است. هزینه و عواقب ارتکاب جرایم محیط‌زیستی می‌تواند به عنوان آسیب جدی برای سلامتی، ایمنی و زندگی افراد و حیات وحش و همچنین آلودگی شــدید زیســتگاه، تنوع زیســتی و تغییر آب و هوا قلمداد شود؛ اما ماهیت خاص این جرایم که از ســود بالا و ریسک کیفر کمی برخوردار می‌باشــند باعث شــده است تا توسل به حقوق کیفری نتواند کاهش قابل توجهی در نرخ این جرایم ایجاد کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد عدالت کیفری به تنهایی توان پاسخی کارآمد به این‌گونه جرایم را ندارد. در حالی که رویکرد عدالت ترمیمی نسبت به جرایم محیط‌زیستی دو مزیت اصلی می‌تواند داشته باشد. از یک‌سو اجازه می‌دهد تا ماهیت چندبُعدی بی‌عدالتی‌های محیط زیستی را در نظر گرفت و بر طیف گسترده‌ای از نیازهای بزه‌دیدگان «غیر انسان» تمرکز کرد؛ یعنی نیاز به جبران و ترمیم خسارت‌های گذشته ـ در راستای اعاده وضع به حالت سابق ـ، نیاز به پذیرش مسؤولیت، نیاز به مشارکت و همکاری در فرآیند رسیدگی به جرم محیط زیستی تأمین شود. از سوی دیگر فرآیند و برنامه‌های ترمیمی امکان پیشگیری از تکرار جرم و خسارات به محیط‌زیست در آینده را نیز فراهم می‌کنند.
کلیدواژه ها
- جرایم محیط زیستی
- عدالت کیفری
- عدالت ترمیمی
- بزه دیده
- احیای محیط زیست