جرم انگاری در عرصه ملی و بین المللی برای مبارزه با گروه ها و سازمان های تروریستی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جرم انگاری در عرصه ملی و بین المللی برای مبارزه با گروه ها و سازمان های تروریستی
عنوانجرم انگاری در عرصه ملی و بین المللی برای مبارزه با گروه ها و سازمان های تروریستی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحمد جواد آقاباقری
استاد راهنمابهزاد رضوی فرد11
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه عدالت



جرم انگاری در عرصه ملی و بین المللی برای مبارزه با گروه ها و سازمان های تروریستی عنوان رساله ای است که توسط محمد جواد آقاباقری، با راهنمایی بهزاد رضوی فرد 11 در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه عدالت دفاع گردید.

چکیده

سال هاست که جامعه ی جهانی با پدیده ای ضد حقوق بشر، جنایت آفرین و روبه گسترش روبروست. امروزه انتشار اخبار اقدامات تروریستی محدود به افغانستان، پاکستان، عراق و یا سوریه نبوده و گستره ی آن از غرب آسیا به قلب اروپا و آمریکا امتداد یافته است. ده ها هزار قربانی، میلیون ها زن و کودک آواره، رعب و هراس فراگیر، بحران پناهندگان، ضررهای غیرقابل جبران، نابودی سرمایه ها و... به عنوان بخشی از آثار این پدیده ی شوم؛ نظریه پردازان و فعالان عرصه های مختلف خصوصا حقوقدانان را بر آن داشته است که به سهم خود در راستای کنترل تروریسم تدبیری نمایند. در این میان توسعه ی کمی و کیفی گروه های تروریستی و ساختارمند شدن آن ها چالشی جدید تحت عنوان مبارزه با سازمان های تروریستی را ایجاد نموده است. شخصیت حقوقی این سازمان ها اگرچه در عمل و ذیل اقدامات کلان مبارزه با اشخاص حقیقی تروریست مورد هدف قرار می گیرد اما به ندرت به صورت استقلالی مطمح نظر دکترین قرار گرفته است. این پژوهش با روش جمع آوری کتابخانه ای و اتخاذ رویکرد توصیفی تحلیلی ابتدا در مقام بازنگری مفاهیم ترور، تروریسم، شخصیت حقوقی و کشف امکان قانونی محکومیت این اشخاص حقوقی در قوانین ایران و بین الملل برآمده و بعد از حصول نتیجه ی خلا تقنینی در این حوزه؛ با هدف ارایه ی یک بسته ی کاربردی کیفری برای مبارزه با سازمان های تروریستی به تجمیع و تحلیل امکان ها و سازِکارهای کیفری ملی و بین المللی خصوصا مصادیق تاکتیک مبارزه ی جزء به کل پرداخته است. مبارزه با اقسام متعدد تامین مالی به عنوان شریان اصلی حیات این اشخاص، دیوان کیفری بین المللی و تعقیب عناصر شاخص تشکیل دهنده ی سازمان ها، برپایی دادگاه های کیفری مختلط، اصل صلاحیت جهانی، استفاده از ظرفیت اینترپل و همکاری پلیس های کشورهای مختلف، موافقت نامه ها ی قضایی خصوصا استرداد مجرمین و... از جمله امکان های کیفری مبارزه با شخصیت حقوقی سازمان های تروریستی می باشد.

ساختار فهرست رساله

فهرست مطالب فصل اول: مفاهیم و مبانی نظری

۱. تروریسم

۱–۱. تعدد تعاریف ترور در منابع داخلی

۱–۱–۱. تاثیر معانی عرفی و فقهی ترور

۱–۱–۲. لزوم توجه به معنای اصیل غربی ترور

۱–۲. تفاوت ترور با قتل هدفمند

۱–۳. معانی تروریسم و نسبت سنجی آن با محاربه

۱–۴. اسناد بین المللی ارایه کننده ی تعریف تروریسم

۱–۴–۱. کنوانسیون ۱۹۳۷ جامعه ی ملل

۱–۴–۲. گزارش کمیسیون حقوق بین الملل

۱–۴–۳. کنوانسیون بین المللی جلوگیری از بمب گذاری های تروریستی

۱–۴–۴. کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم

۱–۴–۵. کنوانسیون جامع مبارزه با تروریسم

۱–۴–۶. قطعنامه ۱۵۶۶ شورای امنیت

۱–۴–۷. کنوانسیون بین المللی جلوگیری از اعمال تروریسم هسته ای

۱–۴–۸ . رای دادگاه ویژه ی لبنان

۱–۵. چالش یکی انگاری یا افتراق ترور و تروریسم

۲. شخصیت حقوقی

۲–۱. سازمان های تروریستی و اشخاص حقوقی مسیول در قوانین ایران

۲–۲. اشخاص حقوقی غیرقانونی در اسناد بین المللی

۲–۳. مسیولیت کیفری بین المللی اشخاص حقوقی غیرقانونی

۲–۳–۱. عوامل موجد مسیولیت کیفری سازمان های تروریستی

۲–۳–۲. عوامل رافع مسیولیت کیفری سازمان های تروریستی

۳. ضرورت توجه به علل جرم شناختی عضویت در سازمان های تروریستی

فصل دوم: جرم انگاری و مبارزه با تروریسم در حقوق ایران

۱. جرم انگاری تروریسم در قوانین جمهوری اسلامی ایران

۲. پاسخ های کیفری به اقدامات تروریستی

۲–۱. قوانین مربوط به اشخاص حقیقی تروریست

۲–۱–۱. سلاح کشی و جنایت بر نفس

۲–۱–۲. ارعاب با تهدید به بمب گذاری

۲–۱–۳. اخلال در امنیت پرواز و هواپیماربایی

۲–۱–۴. آدم ربایی و گروگان گیری

۲–۱–۵. جرایم گسترده و قیام مسلحانه

۲–۱–۶. تشکیل، مدیریت و عضویت در گروه تروریستی

۲–۲. قوانین مربوط به اشخاص حقوقی تروریست

۲–۲–۱. مبارزه با تامین مالی سازمان های تروریستی

۲–۲–۱–۱. تامین مالی فردی

۲–۲–۱–۲. تامین مالی سازمانی

۲–۲–۲. تهیه و انتشار لیست سازمان های تروریستی

فصل سوم: سازِکارهای مبارزه با تروریسم در حقوق بین الملل

۱. دیوان کیفری بین المللی

۱–۱. موردکاوی تروریسم در گستره ی صلاحیت ذاتی دیوان

۱–۱–۱. نسبت سنجی تروریسم و نسل کشی

۱–۱–۲. نسبت سنجی تروریسم و جنایات علیه بشریت

۱–۱–۳. نسبت سنجی تروریسم و جنایات جنگی

۱–۱–۴. نسبت سنجی تروریسم و تجاوز

۱–۲. تروریسم و رویه ی قضایی دیوان

۱–۳. دیوان و سازمان های تروریستی

۲. کاربست اصل صلاحیت جهانی در مبارزه با سازمان های تروریستی

۳. سازمان بین المللی پلیس جنایی (اینترپل)

۳–۱. اعلان های اینترپل، امکان های تحدید سازمان های تروریستی

۳–۱–۱. اعلان آبی (استعلام)

۳–۱–۲. اعلان سبز (هشدار)

۳–۱–۳. اعلان زرد (گمشدگان)

۳–۱–۴. اعلان مشکی (اجساد شناسایی نشده)

۳–۱–۵. اعلان قرمز (تحت پیگرد)

۳–۱–۶. اعلان نارنجی

۳–۱–۷. اعلان بنفش

۳–۱–۸ . اعلان ویژه ی شورای امنیت سازمان ملل متحد

۳–۲. سازِکار صدور اعلان ها و استرداد مجرمین

۳–۳. ضرورت تاسیس نهاد بین المللی ناظر بر قاعده ی استرداد یا محاکمه

۳–۳. کارکِرد اینترپل در مبارزه با سازمان های تروریستی

۴. سازمان ملل متحد

۴–۱. کاربست کنوانسیون بین المللی مقابله با تامین مالی تروریسم در چالش مصادیق تروریسم

۴–۲. دادگاه کیفری مختلط، امکان مغفول مبارزه با سازمان های تروریستی

۴–۲–۱. مدل دادگاه کامبوج به مثابه ی نقشه ی راه کشورهای ایران، عراق و ترکیه

۴–۲–۱–۱. پیشینه ی اختصاری ظهور خِمِرهای سرخ

۴–۲–۱–۲. پیشینه ی حقوقی تشکیل دادگاه مختلط کامبوج

۴–۲–۲. سازمان مجاهدین خلق، مشتکی عنه مشترک ایران و عراق

۴–۲–۳. پ.ک.ک مشتکی عنه مشترک ایران، سوریه، عراق و ترکیه

جمع بندی و برآمد

منابع

کتب فارسی

کتب عربی

کتب لاتین

مقالات فارسی

مقالات لاتین

تارنما

کلیدواژه ها

  • دادگاه کیفری مختلط
  • اینترپل
  • دیوان کیفری بین&#۱۷۲;المللی
  • استرداد مجرمین
  • سازمان&#۱۷۲;های تروریستی
  • تروریسم
  • ترور