جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران مطالعه تطبیقی با حقوق آمریکا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران مطالعه تطبیقی با حقوق آمریکا
عنوانجرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران مطالعه تطبیقی با حقوق آمریکا
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجورضا حسین پور فینی
استاد راهنماامین امیریان فارسانی
استاد مشاورمحمد رضا شادمان فر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۲
دانشگاهدانشگاه شهید اشرفی اصفهانی



جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران مطالعه تطبیقی با حقوق آمریکا عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا حسین پور فینی، با راهنمایی امین امیریان فارسانی و با مشاوره محمد رضا شادمان فر در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.

چکیده

هدف در تحقیق حاضر، بررسی و مطالعه ماهیت جرم فیشینگ رایانه ای(اینترنتی/ سایبری) و تحلیل رویکرد حقوق کیفری آمریکا و ایران نسبت به این جرم است. فیشینگ، یکی از رفتارهای مجرمانه و غیر قانونی شایع در فضای مجازی است. این اصطلاح، در حقوق کیفری سایبری که به بحث از جرایم اینترنتی می پردازد، در دو معنای عام و خاص به کار می رود. در معنای عام، هر نوع تحصیل غیر مجاز و غیر قانونی اطلاعات و داده های متعلق به دیگری(دولت، اشخاص حقیقی یا حقوقی) و در معنای خاص، سه جرم سرقت رایانه ای، کلاهبرداری رایانه ای و جاسوسی رایانه ای، مشمول عنوان فیشینگ قرار می گیرند. در برخی از کشورها در کنار این سه جرم، فیشینگ رایانه ای به طور مستقل و مجزا جرم انگاری شده است که این امر، مبتنی بر رویکرد اسناد و کنوانسیون های بین المللی راجع به جرایم سایبری به ویژه کنوانسیون مهم بوداپست است. نمونه بارز این کشورها ایالات متحده آمریکاست. با این حال، در برخی دیگر از کشورها جرم انگاری خاصی در مورد فیشینگ صورت نگرفته و به طور معمول، سرقت رایانه ای، کلاهبرداری رایانه ای و جاسوسی رایانه ای، به عنوان فیشینگ رایانه ای مطرح است. با عنایت به اهمیت این مقوله و نیاز به جرم انگاری مستقل فیشینگ در حقوق کیفری ایران و ضرورت بهره گیری از تجربیات نظام کیفری آمریکا در مورد جرم فیشینگ رایانه ای، تحقیق حاضر نگاشته شده است. دستاوردهای کلی حاصل از این تحقیق، اولا این است که به نظر می رسد حقوق کیفری ایران به منظور مواجهه بهتر و کارآمدتر با جرایم سایبری، نیازمند جرم انگاری مستقل فیشینگ در کنار سرقت رایانه ای، کلاهبرداری رایانه ای و جاسوسی رایانه ای است. ثانیا گونه های مختلفی از پیشگیری از وقوع این جرم می تواند به کار رود که پیشگیری های وضعی، اجتماعی(فردمدار و جامعه مدار) و فنی، مهم ترین سازوکارهای پیشگیری از وقوع این جرم هستند. نوع تحقیق حاضر، بنیادی، رویکرد آن، توصیفی– تحلیلی، روش انجام آن، مطالعه کتابخانه ای و ابزار گردآوری اطلاعات در آن نیز فیش برداری است.

ساختار و فهرست پایان نامه

کلیات و ساختار تحقیق

۱–مقدمه

۲–بیان مساله

۳–پیشینه تحقیق

۴–اهمیت و ضرورت تحقیق

۵–سوالات تحقیق

۶–فرضیات تحقیق

۷–اهداف تحقیق

۸–نوع و روش تحقیق و ابزار گردآوری اطلاعات

۹–سازماندهی پژوهش

فصل اول:مفاهیم بنیادین و مبانی نظری

مبحث اول: مفاهیم بنیادین

گفتار اول: فضای سایبر

بند اول: تعریف فضای سایبر

بند دوم: اوصاف فضای سایبر

بند سوم: ساختار فضای سایبر

گفتار دوم: امنیت سایبری

گفتار سوم: نهادهای امنیت سایبری

مبحث دوم: مبانی نظری تحقیق

گفتار اول: مبنای فنی

گفتار دوم: مبنای امنیتی

گفتار سوم: مبنای سیاسی

گفتار چهارم: مبنای اقتصادی

گفتار پنجم: مبنای نظامی

گفتار ششم: مبنای حقوقی

فصل دوم:ماهیت جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران و آمریکا

مبحث اول: جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران

گفتار اول: دسترسی غیر مجاز

گفتار دوم: سرقت رایانه ای ۵۰ گفتار سوم: کلاهبرداری رایانه ای

مبحث دوم: جرم فیشینگ در حقوق کیفری آمریکا

گفتار اول: جرم سرقت هویت و مشخصات دسترسی

گفتار دوم: جرم سرقت هویت و مشخصات دسترسی به صورت عنفی، اکراهی یا خشونت آمیز

گفتار سوم: کلاهبرداری و جرایم وابسته به آن در ارتباط با وسایل دسترسی

گفتار چهارم: کلاهبرداری و جرایم وابسته به آن در ارتباط با رایانه های شخصی یا دولتی

گفتار پنجم: کلاهبرداری و جرایم وابسته به آن در ارتباط با نامه ها و ایمیل های الکترونیکی

گفتار ششم: کلاهبرداری به وسیله رادیوهای و تلویزیون های اینترنتی

فصل سوم:پیشگیری از وقوع جرم فیشینگ در حقوق کیفری ایران و آمریکا

مبحث اول: پیشگیری وضعی

گفتار اول: مولفه های پیشگیری وضعی

بند اول: افزایش خطر ارتکاب جرم

بند دوم: کنترل ورودی ها و خروجی ها

بند سوم: کنترل ابزاری که ارتکاب جرم تسهیل می کند

بند چهارم: کاهش جاذبه آماج ها

گفتار دوم: گونه های پیشگیری وضعی از وقوع فیشینگ در حقوق کیفری ایران و آمریکا

بند اول: راهبردهای ناظر بر سخت کردن آماج جرم

بند دوم: راهبردهای ناظر بر کنترل ورودی ها و دسترسی ها

بند سوم: تدابیر مربوط به کنترل خروجی ها

بند چهارم: راهبردهای ناظر بر تغییر جهت اهداف مجرمانه و منحرف کردن بزهکاران

بند پنجم: سازوکارهای راجع به ایجاد محدودیت ها و کنترل ابزارها

مبحث دوم: پیشگیری اجتماعی

گفتار اول: مولفه های پیشگیری اجتماعی

گفتار دوم: گونه های پیشگیری اجتماعی از وقوع فیشینگ در حقوق کیفری ایران و آمریکا

بند اول: پیشگیری رشدمدار

بند دوم: پیشگیری جامعه مدار

نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • فیشینگ
  • جرایم سایبری
  • سرقت رایانه ای
  • کلاهبرداری رایانه ای
  • جاسوسی رایانه ای
  • سرقت اطلاعات در فضای سایبری
  • قانون جرایم رایانه ای