جرم ناپدیدی اجباری اشخاص در اسناد بین المللی با نگاهی بر نظام حقوقی ایران

عنوان	جرم ناپدیدی اجباری اشخاص در اسناد بین المللی با نگاهی بر نظام حقوقی ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	ایمان عطری
استاد راهنما	ناصر قاسمی
استاد مشاور	حمید دلیر
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۹
دانشگاه	مرکز پیام نور تهران

جرم ناپدیدی اجباری اشخاص در اسناد بین المللی با نگاهی بر نظام حقوقی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط ایمان عطری، با راهنمایی ناصر قاسمی و با مشاوره حمید دلیر در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

ناپدیدی اجباری یا ناخواسته،پدیده ای است جدید و آن یک شکل پیچیده از نقض چندین حقِ حقوق بشری همچون:حق آزادی از شکنجه،حق آزادی و حمایت از اشخاص، حق شناخته شدن به عنوان یک شخص در برابر قانون،حق حیات،حق حمایت از اشخاص خانواده و حق بر حقیقت می باشد. این جرم که غالبا توسط دولت یا اشخاص و گروه های وابسته یا تحت حمایت دولت به منظور حذف فیزیکی اشخاص با انتقال اجباری یا بازداشت یا حتی قتل آنان صورت می پذیرد یکی از پدیده های شوم قرن اخیر می باشد که قربانیان مختلف و مرتکبین متعدد دارد؛اثبات آن دشوار است و مجازات عاملان به لحاظ دخیل بودن مسولان دولتی با مشکل مواجه می شود.همین عوامل موجب گردیده تا مجمع عمومی سازمان ملل متحد و کمیسیون حقوق بشر توجه خاصی به این پدیده شوم داشته باشند و با صدور قطعنامه ها و اعلامیه هایی ابعاد مختلف آنرا روشن سازند و در جهت محکومیت آن گام هایی بردارند.النهایه ،آخرین سند لازم الاجرا،در این خصوص کنوانسیون حمایت از کلیه اشخاص در برابر ناپدیدی اجباری می باشد که در سال ۲۰۰۶ به وسیله مجمع عمومی ملل متحد به تصویب رسید که می توان از آن به عنوان یک سند لازم الاجرا که تا حدودی ابعاد مختلف این جرم علیه بشریت را روشن و مشخص ساخته است،نام برد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده فارسی

مقدمه

۱–تعریف مساله و بیان اهمیت آن

۲–سوالات تحقیق

۳–فرضیه های تحقیق

۴–پیشینه و ضرورت تحقیق

۵–هدف های تحقیق

۶–کاربرد تحقیق

۷–روش تحقیق

۸–ساختار تحقیق ۱

۱

۳

۴

۴

۶

۷

۷

۷

پیشگفتار ۹

بخش اول :پیشینه،تعاریف،مفاهیم ومبانی جرم ناپدیدی اجباری ۱۲

۱–۱–پیشینه ۱۳

۱–۲–واکنش جامعه جهانی ۱۸

۱–۳– تبارشناسی اصطلاح ناپدیدی اجباری افراد ۲۱

۱–۳–۱–در حقوق خارجی ۲۱

۱–۳–۲–در حقوق ایران ۲۴

۱–۴–تعریف ناپدیدی اجباری در اسناد بین المللی و نظام حقوقی ایران ۲۶

۱–۴–۱– تعریف ناپدیدی اجباری در اسناد بین المللی ۲۶

۱–۴–۱–۱–نقد و ارزیابی تعریف ناپدیدی اجباری در اسناد بین–المللی ۲۹

۱–۴–۲–تعریف ناپدیدی اجباری در نظام حقوقی ایران ۳۳

۱–۴–۲–۱–نقد و ارزیابی تعریف ناپدیدی اجباری در نظام حقوقی ایران ۳۴

۱–۵–قربانیان و حقوق مرتبط ۳۴

۱–۵–۱–قربانیان مستقیم و حقوق آنها ۳۶

۱–۵–۱–۱– حق آزادی و امنیت فردی ۳۷

۱–۵–۱–۲– حق در نظر گرفتن شخصیت حقوقی فرد در برابر قانون ۳۷

۱–۵–۱–۳– حق حیات ۳۷

۱–۵–۱–۴– حق رهایی از شکنجه و رفتار انسانی با قربانی ۳۸

۱–۵–۲–قربانیان غیرمستقیم و حقوق آنها ۳۹

۱–۵–۲–۱–حق حمایت از زندگی خانوادگی ۴۱

۱–۵–۲–۲–حق بر حقیقت ۴۱

۱–۵–۲–۳–حق چاره جویی و جبران موثر ۴۲

۱–۵–۳–قربانیان بالقوه و حقوق آنها ۴۲

۱–۵–۳–۱–حق بر پیشگیری ۴۳

۱–۶– ا نواع ناپدیدی اجباری ۴۵

۱–۶–۱– ناپدیدی های منتسب به دولت ۴۵

۱–۶–۱–۱– علیه اتباع ۴۵

۱–۶–۱–۱–۱–درون مرزی ۴۵

۱–۶–۱–۱–۲–برون مرزی ۴۵

۱–۶–۱–۲–علیه بیگانگان ۴۵

۱–۶–۱–۲–۱–درون مرزی ۴۶

۱–۶–۱–۲–۲–برون مرزی ۴۶

۱–۶–۲–ناپدیدی های منتسب به سازمان های سیاسی ۴۷

۱–۶–۲–۱– سازمان های داخلی ۴۷

۱–۶–۲–۲–سازمان های خارجی ۴۸

۱–۷– ماهیت و ویژگی های جرم ناپدیدی اجباری ۴۹

۱–۷–۱– فعل یا ترک فعل بودن جرم ناپدیدی اجباری ۴۹

۱–۷–۲– آنی یا مستمر بودن جرم ناپدیدی اجباری ۴۹

۱–۷–۳– ساده یا مرکب بودن جرم ناپدیدی اجباری ۵۱

بخش دوم : ناپدیدی اجباری در اسناد بین المللی ونظام حقوقی ایران ۵۳

۲–۱– ناپدیدی اجباری در اسناد بین المللی ۵۴

۲–۱–۱–دراسنادبین المللی عام ۵۴

۲–۱–۱–۱–اعلامیه و برنامه عمل وین ۵۴

۲–۱–۱–۲– اساسنامه دیوان کیفری بین المللی ۵۵

۲–۱–۱–۲–۱– مبانی تاریخی ۵۶

۲–۱–۱–۲–۲– محتوای اساسنامه ۵۷

۲–۱–۲–دراسنادبین المللی خاص ۶۰

۲–۱–۲–۱– اعلامیه ملل متحد در مورد حمایت از کلیه افراد در برابر ناپدیدی اجباری ۶۱

۲–۱–۲–۱–۱– مبانی تاریخی ۶۱

۲–۱–۲–۱–۲– محتوای اعلامیه ۶۳

۲–۱–۲–۲–کنوانسیون آمریکایی در مورد ناپدیدی اجباری افراد ۶۴

۲–۱–۲–۲–۱–مبانی تاریخی ۶۴

۲–۱–۲–۲–۲–محتوای کنوانسیون ۶۶

۲–۱–۲–۳–پیش نویس کنوانسیون بین المللی حمایت از کلیه افراد در برابر ناپدیدی اجباری ۶۸

۲–۱–۲–۳–۱– مبانی تاریخی ۶۸

۲–۱–۲–۳–۲–محتوای پیش نویس کنوانسیون ۶۹

۲–۱–۲–۴–کنوانسیون بین المللی حمایت از کلیه افراد در برابر ناپدیدی اجباری ۷۰

۲–۱–۲–۴–۱–مبانی تاریخی ۷۱

۲–۱–۲–۴–۲–محتوای کنوانسیون ۷۲

۲–۲–ناپدیدی اجباری درنظام حقوقی ایران ۷۴

۲–۲–۱–در قوانین موضوعه ۷۴

۲–۲–۲–در لوایح ۷۵

بخش سوم : رویه قضایی بین المللی ونهادهای غیرقضایی فعال در زمینه ناپدیدی اجباری ۷۸

۳–۱–رویه قضایی بین المللی ۷۹

۳–۱–۱– کمیته حقوق بشر ۷۹

۳–۱–۱–۱–رسیدگی به شکایات فردی وفق پروتکل ۸۰

۳–۱–۱–۱–۱–قضیه بلیر علیه اروگویه ۸۱

۳–۱–۱–۱–۲–قضیه کویینترس آلمیدا علیه اروگویه ۸۱

۳–۱–۱–۱–۳– قضیه سن جون آروالو علیه کلمبیا ۸۲

۳–۱–۱–۱–۴– قضیه موجیکا علیه جمهوری دومینیکن ۸۲

۳–۱–۱–۱–۵– قضیه بوتیستادو آرلانا علیه کلمبیا ۸۲

۳–۱–۱–۱–۶– قضیه لورینو علیه پرو ۸۳

۳–۱–۱–۱–۷– قضیه موناکو و ویکاریو علیه آرژانتین ۸۴

۳–۱–۱–۲–رسیدگی های نظارتی وفق میثاق ۸۴

۳–۱–۲– دیوان آمریکایی حقوق بشر ۸۵

۳–۱–۲–۱– قضیه ولاسکویز رودریگز علیه هندوراس ۸۶

۳–۱–۲–۲– قضیه گودنیزکروز علیه هندوراس ۸۷

۳–۱–۲–۳– قضیه کابالرو دلگادو وسانتانا علیه کلمبیا ۸۷

۳–۱–۲–۴– قضیه بلک علیه گواتمالا ۸۷

۳–۱–۲–۵– قضیه ویلیگران مورالس و آلکس علیه گواتمالا ۸۸

۳–۱–۲–۶– قضیه باماکا ولاسکویز علیه گواتمالا ۸۸

۳–۱–۲–۷– قضیه دوراندو اوگارت علیه پرو ۸۹

۳–۱–۲–۸– قضیه تروجیلو اوروزا علیه بولیوی ۹۰

۳–۱–۳– دیوان اروپایی حقوق بشر ۹۰

۳–۱–۳–۱–رسیدگی به شکایات فردی ۹۲

۳–۱–۳–۱–۱– قضیه کورت علیه ترکیه ۹۲

۳–۱–۳–۱–۲– قضیه کایا علیه ترکیه ۹۳

۳–۱–۳–۱–۳– قضیه تاس علیه ترکیه ۹۴

۳–۱–۳–۱–۴– قضیه سیسک علیه ترکیه ۹۴

۳–۱–۳–۲–زسیدگی به شکایات دولتی ۹۴

۳–۱–۳–۲–۱– قضیه قبرس علیه ترکیه ۹۵

۳–۱–۴–دفتر حقوق بشر بوسنی و هرزه گوین ۹۵

۳–۱–۴–۱– قضیه آودو واسما پالیک علیه جمهوری صربستان ۹۶

۳–۱–۴–۲– قضیه دردوآنکویک علیه فدراسیون بوسنی و هرزه–گوین ۹۷

۳–۲–نهادهای غیر قضایی فعال ۹۹

۳–۲–۱– نهادهای دولتی بین المللی ۹۹

۳–۲–۱–۱– سازمان ملل متحد؛ گروه کاری در مورد ناپدیدی های اجباری یا ناخواسته ۹۹

۳–۲–۱–۱–۱– مبانی تاریخی ۹۹

۳–۲–۱–۱–۲– وظایف ۱۰۰

۳–۲–۱–۱–۳– روش کار ۱۰۲

۳–۲–۱–۱–۳–۱–در پرونده های ناپدیدی ۱۰۲

۳–۲–۱–۱–۳–۱–۱–پذیرش گزارشها و شکایات ۱۰۲

۳–۲–۱–۱–۳–۱–۲–بررسی و پیگیری پرونده ۱۰۳

۳–۲–۱–۱–۳–۲–در حمایت از شهود و بستگان ۱۰۵

۳–۲–۱–۱–۳–۳–در امر نظارت توسط دولت–ها ۱۰۶

۳–۲–۲– نهادهای داخلی ؛ کمیسیون های حقیقت یاب ۱۰۶

۳–۲–۲–۱– بولیوی ۱۰۷

۳–۲–۲–۲– اروگویه ۱۰۷

۳–۲–۲–۳– شیلی ۱۰۸

۳–۲–۲–۴– السالوادور ۱۱۰

۳–۲–۲–۵– هاییتی ۱۱۱

۳–۲–۲–۶– آرژانتین ۱۱۲

۳–۲–۳– نهادهای غیردولتی ۱۱۴

۳–۲–۳–۱– سازمان های غیردولتی عام مرتبط با ناپدیدی اجباری ۱۱۴

۳–۲–۳–۱–۱–کمیته بین المللی صلیب سرخ ۱۱۴

۳–۲–۳–۱–۲– عفو بین الملل ۱۱۷

۳–۲–۳–۲– سازمان های غیردولتی خاص مرتبط با ناپدیدی اجباری ۱۱۹

۳–۲–۳–۲–۱– مادر بزرگ های میدان می ۱۱۹

۳–۲–۳–۲–۲– مادران شنبه ۱۲۰

۳–۲–۳–۲–۳–فدراسیون آسیایی علیه ناپدیدی اجباری ۱۲۰

۳–۲–۳–۲–۴– به یاد می آوریم ۱۲۰

۳–۲–۳–۲–۵– فدراسیون خانواده های ناپدیدشدگان آمریکای لاتین ۱۲۱

نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۲۲

فهرست منابع ۱۲۵

چکیده انگلیسی ۱۳۳

کلیدواژه ها

• حقوق بشر
• نظام حقوقی
• حمایت
• احتمال خطر ناخواسته
• اجبار
• محدودیت ها
• ناپدید شدن
• ناپدیدی
• اجباری
• ناخواسته
• حقوق بشر