جنبه های حقوق بشری اصل احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست
 | |
| عنوان | جنبه های حقوق بشری اصل احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | زهرا قاسمی نجف آباد |
| استاد راهنما | علیرضا آرش پور |
| استاد مشاور | منوچهر توسلی نایینی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۹ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی |
جنبه های حقوق بشری اصل احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست عنوان پایان نامه ای است که توسط زهرا قاسمی نجف آباد، با راهنمایی علیرضا آرش پور و با مشاوره منوچهر توسلی نایینی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.
چکیده
اصل احتیاطی از جمله مهمترین اصول ظهوریافته محیط زیستی است که نقش به سزایی را درجهت حمایت و حفاظت از محیط زیست ایفاء می کند. از اصل احتیاطی به عنوان یکی از ارکان مهم بازدارندگی یاد می شود. براساس این اصل دولت ها فقط زمانی می توانند به عملی اقدام نمایند که علت تامه ی ورود خسارات غیرقابل جبران به محیط زیست نباشد. رابطه ی بین حقوق بشر و آسیب های زیست محیطی این اجازه را می دهد که بتوان نقش اصل احتیاطی را در ارتقاء حقوق بشر و حفاظت از محیط زیست موثردانست. اتخاذ تدابیر احتیاطی، بهترین، آسانترین و مهمترین کاری است که دولت می توانند انجام دهند تا سرنوشت بشریت را به خیر و نیکی و محیط زیست رابه آرامش سوق دهند. با وجود اینکه در بین مفاهیم و مقالات متنوع حقوق بشری، عنوان حقوق انسانی در فضاهای بشری، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیشتر از دیگر حقوق مورد توجه قرار گرفته است ولی پیش فرض تحقق بخشیدن و عینیت دادن به تمامی حقوق بشری این هست که بسترهای زندگی بشر و عناصر حیاتی زیست محیطی در جهت بقاء او مهیا باشد. زیرا بشریت در محیط زیست نامساعد، حقوق، اعتبار، موجودیت و کارآمدی خود را از دست می دهد درنوشتار حاضر با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی به جنبه های حقوق بشری اصل احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست می پردازیم که این جنبه های حقوق بشری شامل حق حیات و حق بر محیط زیست سالم که عبارتند ازحق بر هوای پاک، حق بهره مندی ازآب سالم و پاک، حق برغذای سالم و کافی، حق بر بهداشت و... می باشد. همچنین به بررسی آثار حقوق بشری عدم رعایت اصل احتیاطی و تاثیر تعامل بین اصل احتیاطی و رعایت حقوق بشر برمحیط زیست نیزخواهیم پرداخت.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب عنوان صفحه ۱ مقدمه
۲ بیان مساله
۳ اهمیت و ارزش تحقیق
۴ اهداف تحقیق
۵ سوالات تحقیق
۶ فرضیه های تحقیق
۷ روش تحقیق
۸ کاربرد نتایج تحقیق
۹ ساماندهی (طرح )تحقیق
فصل اول:مفاهیم بخش اول: مفهوم حقوق بین الملل محیط زیست
گفتار اول: تعاریف جامع ازحقوق بین الملل
۱ تعریف امروزی حقوق بین الملل
۲ تعریف محیط زیست
۳ قلمرو مفهوم حقوق محیط زیست
۴ مفهوم حقوق بین الملل محیط زیست
الف محیط زیست
ب انواع محیط زیست
یک محیط زیست طبیعی
دو محیط زیست انسانی
گفتار دوم: تبیین حقوق بین الملل محیط زیست
گفتارسوم: دستاورد نگرانی های زیست محیطی
بخش دوم: مفهوم اصلی احتیاطی
گفتاراول: تعریف و مفهوم اصل احتیاطی
۱ ظهور و تکامل مفهوم اصل احتیاطی درحقوق بین الملل محیط زیست
۲ حقوق بین الملل محیط زیست با رهیافت احتیاطی
۳ شکل گیری مفهوم اصل احتیاطی درحقوق بین الملل محیط زیست
گفتاردوم: عدم وحدت نظر درباب تعریف اصل احتیاطی
۱ اصل احتیاطی و اختلافات موجود در تعریف آن
۲ اصل احتیاطی به معنای محتاط بودن و اصل احتیاط
عنوان صفحه گفتارسوم: بررسی اصل احتیاطی دراسناد و آراء و رویه های بین المللی
۱ بیانیه ها و کنوانسیون های مختلف درباب اصل احتیاطی
۲ آراء رویه های بین المللی
گفتارچهارم: بررسی احتیاط در معنای فقهی به مثابه اصل زیست محیطی احتیاط
بخش سوم: مفهوم حقوق بشر
گفتاراول: تعریف حقوق بشر
۱ اعلامیه جهانی حقوق بشر
۲ اصول و مفاهیم حقوق بشر
الف حق
ب حقوق بشرو نظام بین المللی بشر
یک حقوق بشر
دو نظام بین الملی حقوق بشر
گفتاردوم: نسل های حقوق بشر
گفتارسوم: حقوق همبستگی
گفتار چهارم: تفکیک ناپذیری حقوق بشر
گفتارپنجم: حقوق محیط زیستی بشر
فصل دوم: اصل احتیاطی و جنبه های حقوق بشری آن بخش اول: اصل نفع بشریت درمحیط زیست بین المللی
گفتاراول: محیط زیست بین المللی
۱ حق حیات
۲ حق برمحیط زیست سالم
الف تعریف حق برمحیط زیست سالم
ب اسناد بین المللی حق برمحیط زیست
یک اعلامیه استکلهم
دو منشور جهانی طبیعت
سه پیش طرح سومین میثاق بین المللی حقوق بشربه نام حقوق همبستگی
چهار:آینده مشترک ما
پنج اعلامیه لاهه
شش قطعنامه مصوب ۱۴دسامبر۱۹۹۰ مجمع عمومی سازمان ملل
هفت اعلامیه ریو
هشت اعلامیه وین
نه طرح اعلامیه ی اصول حقوق بشرو محیط زیست
عنوان صفحه ده اعلامیه هزاره ی سازمان ملل
پ محتوای حق برمحیط زیست سالم با رویکرد احتیاطی
ت الزامات و حقوق ناشی از حق برمحیط زیست سالم
یک حق بر محیط زیست سالم به عنوان حق فردی وحق جمعی
دو حق برمحیط زیست سالم به عنوان یک حق رفاهی
۳ ابعاد حق بر محیط زیست سالم با تاکید براصل احتیاطی
الف حق برخورداری از محیط زیست سالم به عنوان حق بشریت در پرتوی اصل احتیاطی
ب حق بر میراث طبیعی در پرتو اصل احتیاطی
پ حق بر حفظ گونه های در معرض خطر در پرتو اصل احتیاطی
ت حق بر حفاظت گونه های مهاجر
۴ اصول مرتبط با اعمال حق برمحیط زیست سالم با رویکرد احتیاطی
الف حق مشارکت شهروندان در اتخاذ تصمیمات زیست محیطی
ب حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی
ت حق دادخواهی و عدالت زیست محیطی
گفتار دوم: شناسایی حق بشر برمحیط زیست در سایه ی اصل احتیاطی در سطح بین المللی
۱ حق به محیط زیست سالم به عنوان حق اساسی و بنیادین
۲ حق برمحیط زیست ازنظرحقوق بیشر بین المللی
۳ حق برمحیط زیست از منظراسلام با تاکید براصل احتیاطی
۴ رویکردهای حقوق بشری برای تامین هوای پاک ۵۰ الف حق برهوای پاک به عنوان یک حق بشری مستقل ۵۰ ب حق برهوای پاک به عنوان یک حق مشتق ازسایر حقوق بشر ۵۰ گفتارسوم: حق برمحیط زیست سالم درگستره ی مباحث حقوق بین الملل محیط زیست
۱ گستردگی موضوعات زیست محیطی
الف آلودگی محیط زیست
ب تعریف آلودگی
پ تعریف آلودگی زیست محیطی
۲ مولفه های حقوق بشری محیط زیست
الف میراث مشترک بشریت
ب حق نسل های آینده
پ توسعه ی پایدار
ت منافع عمومی بشر
۳ حق برمحیط زیست سالم وحقوق بین الملل محیط زیست
عنوان صفحه الف رابطه ی حق برمحیط زیست با اصل احتیاطی
ب رابطه ی حق برمحیط زیست سالم و مفاهیم حقوق بین الملل محیط زیست
یک رابطه ی حق برمحیط زیست سالم و میراث مشترک بشریت
دو رابطه ی مفهوم حق نسلهای آینده با حق برمحیط زیست
سه رابطه ی توسعه ی پایدار و حق برمحیط زیست سالم
چهار: رابطه ی منافع عمومی بشر و حق برمحیط زیست سالم
بخش دوم: جایگاه اصل احتیاطی در گستره ی حق برمحیط زیست سالم
گفتار اول: واکاوی برحق برمحیط زیست سالم درچهارچوب آموزه های حقوق بشری درپرتو اصل احتیاطی
۱ حق برمحیط زیست سالم وسه نسل مختلف حقوق بشر
الف حق برمحیط زیست سالم و نسل اول حقوق بشر
ب حق بر محیط زیست سالم ونسل دوم حقوق بشر
پ حق برمحیط زیست سالم ونسل سوم حقوق بشر
۲ بررسی تفصیلی حق برمحیط زیست سالم
الف حق برمحیط زیست سالم به عنوان یک حق بشری مستقل
ب مولفه های بنیادین حق برمحیط زیست سالم
گفتاردوم:جایگاه حق برمحیط زیست سالم دراسناد و رویه های حقوق بشری
۱ حق برمحیط زیست سالم دراسناد بین المللی حقوق بشر
۲ حق برمحیط زیست سالم دراسناد جهانی حقوق بشری
۳ حق برمحیط زیست سالم دراسناد منطقه ای حقوق بشر
۴ حق برمحیط زیست سالم و رویه دولتها ورویه های بین المللی
الف حق برمحیط زیست سالم دررویه دولت ها
ب حق بر محیط سالم دررویه قضایی بین المللی
یک رویه قضایی منطقه ای درزمینه ی حقوق محیط زیست
دو حق برمحیط زیست سالم در رویه دیوان بین المللی دادگستری
فصل سوم:آثارحقوق بشری عدم رعایت اصل احتیاطی بخش اول: نقش اصلی احتیاطی درحفاظت از محیط زیست و پیشگیری از تخریب و آلودگی آن
گفتار اول: اصل احتیاط زیست محیطی مرتبط با حقوق بشر
۱ دلایل عدم کارایی حقوق بین الملل محیط زیست
۲ رهیافت پیشگیرانه محیط زیست
گفتاردوم: چالش های حقوق فراروی اصل احتیاطی در حفاظت در محیط زیست
۱ نتیجه ی عمل به اصل احتیاطی
عنوان صفحه ۲ چاره اندیشی پیرامون در معرض تخریب قرارگرفتن محیط زیست
گفتارسوم: رابطه ی بین حقوق بشر و محیط زیست ازمنظر جامعه ی بین المللی
۱ دیدگاه های مختلف درمورد رابطه ی محیط زیست و حقوق بشر
۲ بررسی نسلهای سه گانه ی حقوق بشر درباب اصل احتیاطی
الف نسل اول حقوق بشر
ب نسل دوم حقوق بشر
پ نسل سوم حقوق بشر
گفتارچهارم:رهیافت برنامه ریزی محیط زیست مبتنی برحقوق بشر
۱ تاریخچه پیوند محیط زیست وحقوق بشر
۲ واکاوی حق بشربر محیط زیست
۳ نقض حق برمحیط زیست سالم
۳ تعهد به اصل احتیاط
بخش دوم: تاریخچه حقوق بین الملل محیط زیست و آثارحقوق بشری عدم رعایت اصل احتیاطی
گفتار اول: توسعه ی مقررات بین المللی محیط زیست
۱ اعلامیه کنفرانس ملل متحد درمورد محیط زیست (اعلامیه استکهلم)
۲ منشورجهانی طبیعت ۱۹۸۲
۳ اعلامیه کنفرانس ملل متحد درمورد محیط زیست و توسعه (اعلامیه ریو ۱۹۹۲)
۴ سند کنفرانس جهانی توسعه پایدار، آفریقای جنوبی –ژوهانسبورگ ۲۰۰۲
گفتارسوم: عدم رعایت اصل احتیاطی و تخریب و انهدام محیط زیست
۱ تخریب محیط زیست درخلال مخاصمات مسلمانه
۲ استفاده ی بی رویه از محیط زیست و منابع طبیعی
گفتارچهارم: نگاهی به وضعیت محیط زیست درگذشته، و حال با تکیه بر اصل احتیاطی
گفتار پنجم: مهمترین مشکلات زیست محیطی ناشی از عدم رعایت اصل احتیاطی
۱ تخریب لایه ازن
۲ اثرگلخانه ای
۳ باران اسیدی
۴ جنگل زدایی درمناطق گرمسیری و نابودی تنوع زیستی
۵ آلودگی آب و هوا وخاک
فصل چهارم:تاثیر تعامل بین اصل احتیاطی و رعایت حقوق بشر برحمایت از محیط زیست بخش اول: تعامل اصل احتیاطی و حقوق بشر
گفتاراول
۱ جایگاه اصل احتیاطی درحقوق بین الملل محیط زیست
عنوان صفحه ۲ حرکت از مرحله ی آگاهی تا وضع قوانین موثر درباب اصل احتیاطی
گفتاردوم: نقش اصل احتیاطی در پیوند حقوق بشرو محیط زیست
۱ پذیرش جهانی حق بر محیط زیست
۲ حق بشر بر محیط زیست و نحوه ی حمایت از آن با تاکید براصل احتیاطی
گفتارسوم: رابطه ی بین حقوق بشرو محیط زیست
۱ حقوق بشر و حفاظت از محیط زیست
۲ رویکرد انسان محور محیط زیست
بخش دوم: حمایت از حقوق محیط زیست ازمنظر حقوق بین الملل بشر با تکیه براصل احتیاطی
گفتاراول: جنبه های حق بر محیط زیست با تاکید براصل احتیاطی
۱ اصل احتیاطی به عنوان یک اصل پایه ای درحقوق بین الملل محیط زیست
۲ بهره مندی ازحقوق بشری به عنوان پیش شرط حمایت موثر از محیط زیست
الف حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی
یک کنوانسیون چهارچوب سازمان ملل
دو:ماده
اعلامیه ریو
ب حق مشارکت عموم در تصمیمات زیست محیطی
یک اعلامیه ریو
دو اصل ۲۳منشور جهانی طبیعت
سه کنوانسیون تغییرات آب وهوایی
ج حق برخورداری از جبران خسارت درصورت بروز آسیب های زیست محیطی
یک اصل
اعلامیه ریو
دو دستور۲۱
سه کنوانسیون اسپو
گفتاردوم: مصادیق حقوق بشری مرتبط باحمایت از محیط زیست
۱ حق مالکیت
۲ حق آزادی اطلاعات
۳ حق برخورداری از سطح زندگی مناسب
گفتار سوم: تعامل اصول حقوق بین الملل و حقوق بشر با تاکید براصل احتیاطی
گفتارچهارم: ابعاد و زمینه های حقوق بشر در را بطه با محیط زیست با نگاه براصل احتیاطی
۱ حق بهره مندی از هوای پاک
الف پیدایش معضل آلودگی هوا
ب بین المللی معضل آلودگی هوا
۲ حق بهره مندی از آب
عنوان صفحه الف مسیولیت دولتها
ب حق برآب و رویکرد احتیاطی برای حفظ آن
۳ حق برغذای سالم و کافی
۴ حق برصلح
گفتار پنجم: ضرورت حفاظت از محیط زیست با تکیه بر اصل احتیاطی
۱ سیاست گذاری های دولت و بخش اقتصادی جهت حفاظت از محیط زیست
۲ اصل احتیاطی درحفاظت در محیط زیست
۳ امنیت انسانی و اصل احتیاطی
نتیجه
منابع
کلیدواژه ها
- حقوق بین الملل محیط زیست
- حقوق بشر
- اصل احتیاطی
- حق حیات
- حق برمحیط زیست سالم