حاکمیت دولتها در فضای ماورای جو با نگرشی جدید بر مبنای حقوق مالکیت

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حاکمیت دولتها در فضای ماورای جو با نگرشی جدید بر مبنای حقوق مالکیت
عنوانحاکمیت دولتها در فضای ماورای جو با نگرشی جدید بر مبنای حقوق مالکیت
رشتهحقوق بین الملل
دانشجواحسان صفری
استاد راهنماسپنتا مجتهدزاده
استاد مشاورزهرا محمودی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه مازندران



حاکمیت دولتها در فضای ماورای جو با نگرشی جدید بر مبنای حقوق مالکیت عنوان پایان نامه ای است که توسط احسان صفری، با راهنمایی سپنتا مجتهدزاده و با مشاوره زهرا محمودی در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران دفاع گردید.

چکیده

با شروع فعالیت های فضایی در اواسط دهه ی ۵۰ میلادی، جامعه ی بین المللی با چالش تعیین هنجارهای حاکم بر فعالیت انسان ها در فضای ماورای جو روبه رو بود. در این میان مسیله ی حد ابتدایی ممنوعیت اعمال حاکمیت دولت ها در فضای ماورای جو و تملک خصوصی اقمار و اجرام آسمانی یکی از مسایل لاینحل، پیش–روی حقوق فضا بود. تاکنون جامعه جهانی به اجماعی در خصوص حد ابتدایی فضای ماورای جو توفیقی نداشته است؛ مطابق با اصل ممنوعیت تخصیص ملی مندرج در ماده ی ۲ و نیز با عنایت به ماده ی ۱۱ موافقت نامه ی ماه، تملک خصوصی اقمار و اجرام آسمانی منع شده است ولیکن به دلیل عدم پذیرش عام دولت ها بالاخص دولت های فضایی پیشرو، موافقت نامه ی ماه عقیم و ناتوان ماند و هم چنان مسیله ی مالکیت خصوصی اشخاص بدون پاسخ باقی مانده است. اما چندیست انسان بر کره ی ماه قدم نهاده و مشتاقانه به سوی اجرام آسمانی دیگر نیز پیش می رود، تا جایی که نسبت به فضا رویکرد اقتصادی و تجاری یافته است. در پژوهش پیش رو، تلاش شده تا به بررسی حاکمیت دولت ها در فضای ماورای جو و اجرام آسمانی ذیل ماده ی ۲ معاهده ی فضای ماورای جو پرداخته شود و با تحلیل گزارش های کوپیوس و رویکردهای قوانین ملی دولت های فضایی، حد ابتدایی فضای ماورای جو را در ارتفاع ۶۲ مایل از سطح دریا ترسیم نماییم. با تفسیر موسع از ماده ی ۲ معاهده ی فضای ماورای جو مبنی بر ممنوعیت تخصیص اعم از ملی و خصوصی و نیز ایجاد حق اولویت برای متصدیان خصوصی به موضوعیت استخراج منابع معدنی اقمار و اجرام آسمانی در قالب فرایند مشخص ذیل موافقت نامه ای تحت عنوان موافقتنامه ای بین المللی در خصوص استخراج منابع طبیعی اقمار و سایر اجرام آسمانی همت گمارده تا اینکه ممنوعیت تخصیص خصوصی موجب کاهش سرمایه گذاری بخش خصوصی در فعالیت های اکتشافی و استخراجی– که این امر خود موجبات تحولات و پیشرفت های علمی را فراهم خواهد نمود– نشود.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه۱۱– طرح موضوع:۱۲– سوالات پژوهش:۴۳– پیشینه ی پژوهش:۴۴– فرضیه های پژوهش:۷۵– روش پژوهش:۷فصل اولبررسی حاکمیت دولت ها بر فضای ماورای جو در چارچوب معاهده ی مبنایی حقوق بین الملل فضا۸۱

مقدمه۹۱
کلیات۱۰۱ ۲
تفسیر اصطلاحات۱۰۱ ۲ ۱
فضای ماورای جو و اجرام آسمانی۱۰۱ ۲ ۱
اشیای فضایی۱۱۱ ۲ ۱
بهره برداری صلح آمیز۱۲۱ ۲
قلمرو حقوقی بهره برداری از فضای ماورای جو۱۴۱ ۲ ۲
فضا به عنوان قلمرو عمومی۱۴۱ ۲ ۲ ۱
میراث مشترک بشریت۱۶۱ ۲ ۲ ۱ ۲: پیدایش حقوق مالکیت در مشترکات عمومی۱۷۱ ۲ ۲
فضا به عنوان قلمرو خصوصی و تجاری۱۸۱
نگاهی اجمالی بر اصول مندرج در معاهده فضای ماورای جو ۱۹۶۷۲۰۱ ۳
ممنوعیت تخصیص ملی۲۱۱ ۳ ۱
موضوع تخصیص۲۲۱ ۳ ۱
مفهوم تخصیص۲۳۱ ۳
بهره برداری صلح آمیز از فضای ماورای جو۲۴۱ ۳
آزادی انجام تحقیقات علمی در فضای ماورای جو۲۵۱ ۳
فضا به عنوان میراث مشترک بشریت ۲۵۱ ۳
همکاری بین المللی دولت ها۲۷۱
حاکمیت در هوای جو و فضای ماورای جو۲۷۱ ۴
اعمال حاکمیت از سوی دولت ها در هوای جو و فضای ماورای جو؛ رویکرد دو ابر قدرت فضایی۲۸۱ ۴ ۱
حاکمیت بر هوای جو مافوق دولت زیرین۳۰۱ ۴ ۱
حاکمیت بر فضای ماورای جو مافوق دولت زیرین۳۱۱ ۴ ۱
رویکرد ایالات متحده امریکا و اتحاد جماهیر شوروی نسبت به مسیله ی حاکمیت در هوای جو و فضای ماورای جو۳۳۱ ۴ ۱ ۳
رویکرد ایالات متحده امریکا۳۳۱ ۴ ۱ ۳
رویکرد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی۳۴۱ ۴
تحدید حدود میان هوای جو و فضای ماورای جو۳۵۱ ۴ ۲
نظریه های تحدید حدود۳۶۱ ۴ ۲ ۱
رویکرد کارکردگرایانه۳۷۱ ۴ ۲ ۱
رویکرد فاصله ای۳۸۱ ۴ ۲
تحدید حدود از منظر دولت های عضو و ناظران دایمی کوپیوس ۴۱۱ ۴ ۲ ۲
مواضع دولت های عضو۴۱۱ ۴ ۲ ۲ ۱
استرالیا۴۲۱ ۴ ۲ ۲ ۱
بلاروس۴۳۱ ۴ ۲ ۲ ۱
ژاپن۴۳۱ ۴ ۲ ۲ ۱
فدراسیون روسیه و ایالات متحده امریکا۴۴۱ ۴ ۲ ۲
مواضع ناظران دایمی(سازمان های بین المللی دولتی)۴۵۱ ۴ ۲ ۲ ۲
سازمان هواشناسی جهانی۴۵۱ ۴ ۲ ۲ ۲
موسسه هوانوردی تجاری و حقوق هوانوردی و فضایی ایبرو امریکن۴۶۱ ۴ ۲
رویکردی تلفیقی۴۷فصل دوممالکیت خصوصی در فضای ماورای جو و اجرام آسمانی؛گامی در جهت قاعده مند نمودن فعالیت های تجاری در فضا۵۲۲
مقدمه۵۳۲
حاکمیت و حقوق مالکانه در فضای ماورای جو و اجرام آسمانی۵۴۲ ۲
تاثیر حاکمیت دولت ها بر فرض مالکیت خصوصی در فضای ماورای جو و اجرام آسمانی۵۴۲ ۲ ۱
فرضیه اول "تجویز تملک خصوصی"۵۶۲ ۲ ۱
فرضیه دوم "منع تملک خصوصی"۵۶۲ ۲ ۱
راه حل هایی به منظور مالکیت فرازمینی مشروع و قانونی بر اجرام آسمانی۵۸۲ ۲ ۱ ۳
لغو اصل عدم تخصیص۵۸۲ ۲ ۱ ۳
اداره و حاکمیت بین المللی۵۹۲ ۲
پذیرش یا رد مالکیت اشخاص ۶۰۲ ۲ ۲
تخصیص فضای ماورای جو در سیاق ماده ی

معاهده ی فضا ۱۹۶۷۶۰۲ ۲ ۲ ۱

تخصیص ملی۶۱۲ ۲ ۲ ۱
ممنوعیت حقوق مالکیت به عنوان یک هنجار عرفی۶۳۲ ۲ ۲
بررسی مقررات همسان در موافقتنامه ی ماه ۱۹۷۹۶۴۲ ۲
تجاری سازی فضای ماورای جو در مقابل اصل عدم تخصیص۶۶۲
تدوین موافقتنامه ای عام در چارچوب تجاری سازی فضای ماورای جو ۷۰۲ ۳
قانون گذاری ملی دولت های فضایی در تجاری سازی فضای ماورای جو۷۱۲ ۳ ۱
ایالات متحده امریکا۷۱۲ ۳ ۱
فدراسیون روسیه۷۳۲ ۳ ۱
استرالیا۷۵۲ ۳ ۱
فرانسه۷۶۲ ۳
فقدان همکاری بین المللی فضایی؛ گام برداشتن در جهت اصلاح آن۷۸۲ ۳ ۲
بررسی وجوه اشتراک و افتراق دیدگاه دولت های صنعتی و در حال توسعه۷۸۲ ۳ ۲
بازنگری معاهده ی فضای ماورای جو ۱۹۶۷۸۰۲ ۳
طرح ریزی پیش نویس موافقتنامه ای بین المللی در خصوص استخراج منابع طبیعی اقمار و سایر اجرام آسمانی۸۴۲ ۳ ۳
بنیان های اساسی رژیم حقوقی نوین فضایی۸۵۲ ۳ ۳
ماهیت رژیم حقوقی نوین فضایی؛ به سوی موافقتنامه ای بین المللی۸۶۲ ۳ ۳
مقام بین الملل فضایی۸۹۲ ۳ ۳
آیین اعطای مجوز به منظور استخراج منابع طبیعی اجرام آسمانی۹۰۲ ۳ ۳ ۴
ابعاد حقوقی مرحله ی اکتشاف۹۰۲ ۳ ۳ ۴
درخواست مجوز۹۲۲ ۳ ۳
مسیولیت در قبال آسیب ناشی به محیط فضایی۹۲۲ ۳ ۳
سازکار حل وفصل اختلافات ناشی از فعالیت های استخراجی از اجرام آسمانی۹۴۲ ۳ ۳ ۶
احساس نیاز به سازکار حل وفصل اختلافات۹۵۲ ۳ ۳ ۶
سازکار حل وفصل اختلافات رژیم حقوقی استخراج منابع معدنی فرازمینی۹۶ارزیابی نهایی۱۰۰پیوست:۱۰۳پیش نویس موافقتنامه ای بین المللی در خصوص استخراج منابع طبیعی ماه و سایر اجرام آسمانی۱۰۳فهرست منابع و ماخذ:۱۱۴ABSTRACT۱۲۵

کلیدواژه ها

  • حاکمیت
  • مالکیت
  • تخصیص ملی
  • فضای ماورای جو
  • حقوق بین الملل فضایی