حفاظت از حقوق شهروندی در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری جدید

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حفاظت از حقوق شهروندی در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری جدید
عنوانحفاظت از حقوق شهروندی در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری جدید
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحمداسماعیل محمدی
استاد راهنماعلی طالع زاری
استاد مشاوررضا زارعی سمنگان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود



حفاظت از حقوق شهروندی در پرتو قانون آیین دادرسی کیفری جدید عنوان پایان نامه ای است که توسط محمداسماعیل محمدی، با راهنمایی علی طالع زاری و با مشاوره رضا زارعی سمنگان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود دفاع گردید.

چکیده

حقوق شهروندی از مفاهیم نوین حقوقی در حقوق ایران است. ظهور این مفهوم در سطح جهان را می توان مصادف با پیدایش نخستین دولت های ملی دانست. تصریح به حقوق شهروندی در ایران به برنامه توسعه چهارم اقتصادی و اجتماعی مربوط است، تصریح و تاکید بر رعایت حقوق شهروندی یکی از نوآوری های قانون جدید آیین دادرسی کیفری است. ۱– آیین دادرسی کیفری ایران برای حفظ جایگاه حقوق شهروندی در قانون آیین دادرسی کیفری جدید صلاحیت های قانونی بازپرس، ممنوعیت کنترل ارتباطات مخابراتی و حسابهای بانکی و مراسلاتی افراد ، استفاده از اسناد و مدارک متهم برای کشف جرم ، احضار و جلب متهم در صورت وجود دلیل کافی و مستند ؛ ابلاغ احضاریه توسط ماموران ابلاغ، بدون استفاده از لباس رسمی و با ارایه کارت شناسایی ، استفاده از سامانه های (سیستم های) رایانه ای و مخابراتی و... برای طرح شکایت یا دعوا، ارجاع پرونده، احضار متهم، ممنوعیت شکنجه متهم ، ثبت و ضبط تاریخ، زمان و طول مدت بازجویی، اجازه موردی برای ورود به منازل، اماکن تعطیل و بسته و تفتیش آنها، ممنوعیت تحت نظر قرار دادن متهم بیش از ۲۴ ساعت، تفهیم صریح موضوع اتهام و ادله آن ، حق همراه داشتن وکیل را قانونی دانسته است. ۲– حفاظت از حقوق شهروندی در قوانین آیین دادرسی کیفری ایران با تحولات جدی مواجه است. این تحولات را در کیفیت و روش انجام وظیفه ضابطان دادگستری و وظایف بازپرس و دادستان و تخصیص زمان برای رسیدگی به اتهام متهمین و همچنین روش ابلاغ اتهام و احضار و رعایت کرامت و حیثیت انسانی افراد می توان شاهد بود.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱

مقدمه ۲

الف) بیان مسیله ۲

ب)اهمیت و ضرورت انجام تحقیق : ۳

ج) سوابق مطالعات ۴

د) اهداف تحقیق ۶

و) سوالات تحقیق ۶

ز) فرضیه های تحقیق ۶

ح) روش شناسایی تحقیق: ۹

ط) تعریف مفهومی واژه ها ۷

فصل نخست:مفاهیم ، سوابق، مبانی نظری و تضمینات حفظ حقوق شهروندی در حقوق کیفری ایران ۹

مبحث اول: مفاهیم و سوابق تاریخی حقوق شهروندی ۱۰

گفتار اول: مفهوم شناسی شهروند ۱۰

بند اول: شهروندی ۱۰

بند دوم حقوق شهروندی ۱۱

بند سوم دولت ۱۴

بند چهارم : ضابطین دادگستری ۱۵

الف: ضابطین دادگستری در قانون جدید آیین دادرسی کیفری ۱۶

ب: وظایف ضابطین ۲۵

ج: ریاست ضابطین دادگستری ۲۰

گفتار دوم: سوابق تاریخی حقوق شهروندی ۲۱

مبحث دوم:: مبانی و تضمینات اساسی حفظ حقوق شهروندی در حقوق کیفری ایران ۳۱

گفتار اول: مبانی حقوق شهروندی ۲۴

بند اول: نظریه ی حق طبیعی ۳۲

بند دوم: نظریه قراداد اجتماعی ۳۵

بند سوم: نظریه اجرای حق ۲۷

بند چهارم: نظریه تعارض دو حق و نادیده گرفتن حق کم اهمیت ۳۶

بند پنجم: نظریه حقوق شهروندی ۳۸

گفتار دوم: ابزارهای قانونی تضمین حقوق و آزادی های مشروع در حقوق کیفری ایران ۲۹

بند اول:استقلال قوه قضاییه و قضات ۳۹

بند دوم: سهولت دسترسی به دادگاه صلاحیتدار ۴۰

بند سوم: علنی بودن محاکمات ۳۰

بند چهارم: مستدل و مستند بودن احکام دادگاهها ۳۱

بندپنجم: حق داشتن وکیل دعاوی ۳۱

بند ششم: جبران خسارت طرفین دعوی در صورت تفسیر یا اشتباه قاضی ۳۲

بند هفتم: اصل عدم جواز تاثیر یا استنکاف قاضی در رسیدگی به دادخواهی ۳۳

بند هشتم: اصل قانونی بودن جرم و مجازات ۴۵

بند نهم:حضور هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی وسیاسی ۳۴

بند دهم: منع دستگیری خود سرانه و لزوم و تفهیم فوری اتهام ۴۶

بند یازدهم: ممنوعیت هرگونه شکنجه برای کسب اقرار اطلاع و سوگند ۴۷

بند دوازدهم: تضمین حقوق متهمان در مراحل تعقیب و دادرسی ۴۸

فصل دوم: بررسی موازین حقوق شهروندی در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ ۵۱

مبحث اول: نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری جدید در باب حقوق شهروندی ۵۲

گفتار اول: لزوم رعایت حقوق مساوی طرفین پرونده و ضرورت رعایت حقوق اساسی ، بشری و شهروندی مردم ۵۲

گفتار دوم: حق دفاع و حقوق متهم ۵۳

بند اول: حق دفاع و وکالت در فرایند دادرسی کیفری ۵۴

الف: ضرورت آگاهی متهم از حقوق شهروندی و اساسی خویش ۵۵

ب: حق حضور وکیل و ملاقات با متهم ۵۵

ج: لزوم تفهیم مکتوب و مستند حقوق متهم ۵۵

بند دوم: تضمین سلب حق دفاع قانونی وکیل قانونی ۵۷

مبحث دوم: حقوق متهم و وظایف قانونی ضابطان دادگستری با نظر داشت موازین حقوق شهروندی ۶۰

گفتار اول : بررسی جرایم ضابطین دادگستری علیه حقوق شهروندی افراد جامعه ۶۰

بند اول: انجام شکنجه ۶۰

بند دوم : ورود غیر قانونی به منزل اشخاص: ۶۲

بند سوم : مفتوح یا توقیف یامعدوم نمودن یا ضبط یا بازرسی یا استراق سمع یا افشاء غیرقانونی مراسلات یا مخابرات یا مکالمات تلفنی اشخاص ۶۳

بند چهارم: جلب و بازداشت غیرقانونی اشخاص ۶۴

بند پنجم: مسامحه دردستگیری متهم و مجرم ۶۵

بند ششم: عدم گزارش یا گزارش خلاف واقع ۶۶

بند هفتم: تخلف از اجرای دستورات مقام قضایی و تاخیر در انجام دستورات قضایی ۶۷

بند هشتم : عدم استماع شهادت کسانی که حبس غیرقانونی شده اند ۶۷

مبحث سوم: اقدامات ضابطین در ارتباط با شخص مظنون با نظر داشت موازین حقوق شهروندی ۶۸

گفتار اول: کیفیت دستگیری و جلب متهم ۶۸

بند اول: تشریفات جلب ۶۹

۱– برگ متهم به موجب برگه جلب ۶۹

۲– شیوه های استثانی جلب متهم ۷۱

الف:جلب بدون احضار ۷۱

ب:جلب در شب ۷۳

ج:جلب سیار ۷۴

بند دوم: حقوق و تضمینات متهم مجلوب ۷۵

الف: مدلل و مستندبودن جلب ۷۵

ب: رعایت حیثیت وکرامت انسانی متهم هنگام جلب ۷۶

ج: تحویل فوری متهم مجلوب به مرجع قضایی ۷۹

ه: تفهیم اتهام و شروع فوری تحقیق پس از جلب ۸۰

گفتار دوم : حقوق شخص مظنون پس از دستگیری تا موقع حضور نزدمقام قضایی ۸۳

بند اول: حق اطلاع دادن موقعیت خود به افراد خانواده یا دیگران ۸۳

بند دوم: حق استفاده از معاضدت وکیل ۸۴

بند سوم: حق معاینه پزشکی ۸۵

بند چهارم: حق اطلاع دادن مراتب دستگیری به دادستان ۸۵

گفتار سوم: کیفیت بازجویی از مظنون توسط ضابطین ۸۶

خلاصه و نتیجه گیری ۸۷

پاسخ به سیوال اول تحقیق ۸۷

پاسخ به سیوال دوم تحقیق ۹۰

پاسخ به سیوال سوم تحقیق: ۹۱

پیشنهادات ۹۳

منابع و مآخذ ۹۵

کلیدواژه ها

  • حقوق شهروندی
  • قانون آیین دادرسی کیفری
  • دادستان
  • بازپرس
  • حقوق شهروندی
  • قانون آیین دادرسی کیفری
  • دادستان
  • بازپرس
  • متهم
  • وکیل
  • نظام حقوقی
  • ایران