حقوق ابزارهای مالی اوراق اجاره استصناع و مرابحه
 | |
| عنوان | حقوق ابزارهای مالی اوراق اجاره استصناع و مرابحه |
|---|---|
| رشته | حقوق اقتصادی |
| دانشجو | جواد عسگری |
| استاد راهنما | حمیدرضا علومی یزدی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
حقوق ابزارهای مالی اوراق اجاره استصناع و مرابحه عنوان پایان نامه ای است که توسط جواد عسگری، با راهنمایی حمیدرضا علومی یزدی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
از دیرباز یکی از روشهای مناسب برای تامین سرمایه ی مورد نیاز دولت، بنگاههای اقتصادی بزرگ و کوچک، انجام پروژه–های بزرگ اقتصادی و همچنین استفاده از سرمایه های کوچک سرمایه گذاران، ابزارهای مالی بوده است، یکی از ابزارهای مالی، اوراق قرضه است که بخاطر دارا بودن ویژگی تضمین اصل سرمایه و سود (ثابت بودن سود)، در بازارهای مالی و اقتصادی دنیا مورد استقبال قابل اعتنایی قرار گرفتند اما انتشار آنها در کشورهای اسلامی به جهت وجود ربا، همواره ممنوع بوده است، به همین جهت حقوقدانان و اقتصاددانان مسلمان با استفاده از عقود شرعی، به طراحی ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) پرداختند که به سه گروه بزرگ، ۱– ابزارهای مالی اسلامی غیرانتفاعی، ۲– ابزارهای مالی اسلامی انتفاعی با بازدهی معین و۳– ابزارهای مالی انتفاعی با بازدهی انتظاری تقسیم می شوند از میان آنها ابزارهای مالی اسلامی با بازدهی معین، که عبارتند از اوراق بهادار اجاره، استصناع و مرابحه، دارای دو ویژگی تضمین اصل سرمایه و سود و فاقد ایراد شرعی ربا هستند بخاطر همین زودتر از اقسام دیگر مورد توجه بازارهای مالی اسلامی قرار گرفتند در ایران نیز شورای عالی بورس اقدام به تصویب دستورالعمل انتشار آنها کرده است، و به موضع اجرا گذاشته شده است برای انتشار آنها لازم است از نظر فقهی – حقوقی مورد بررسی قرار گیرند به همین خاطر در این تحقیق، به بررسی ماهیت و معرفی اوراق، ماهیت اعمال حقوقی که در فرایند انتشار اوراق واقع می شوند و همچنین به تکالیف و تعهدات عناصر فعال در فرایند انتشار پرداخته می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
اول: طرح مسیله ۱
دوم: سوالات و فرضیه ها ۲
سوم: پیشینه تحقیق ۳
چهارم: نوع، روش و مشکلات تحقیق ۳
پنجم: سابقه تاریخی ابزارهای مالی اسلامی ۴
ششم: معرفی ابزارهای مالی اسلامی ۵
۱– تعریف ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) ۵
۲– ویژگی های ابزارهای مالی اسلامی ۷
۳– انواع ابزارهای مالی (صکوک) ۹
هفتم: تقسیم مطالب ۱۰
فصل اول: ماهیت، مبانی و انواع ابزارهای مالی اسلامی انتفاعی با بازدهی معین ۱۲
گفتار اول: ماهیت حقوقی ابزارهای مالی انتفاعی با بازدهی معین ۱۲
اول: مالیت داشتن اوراق بهادار اسلامی ۱۳
دوم: ویژگیهای اوراق بهادار اسلامی ۱۴
۱– نمایانگر حق مشاع دارنده ورقه در سرمایه اصلی ۱۴
۲– قابلیت انتقال ۱۵
۳– منقول یا غیر منقول بودن اوراق بهادار ۱۹
۴– بانام یا بی نام بودن اوراق ۲۰
۵– قابلیت وثیقه گذاری اوراق بهادار ۲۲
۶– قابل توقیف بودن اوراق بهادار ۲۴
گفتار دوم: مبانی و موانع اوراق بهادار اسلامی(صکوک) ۲۴
اول: مبانی و علل ایجاد اوراق بهادار اسلامی(صکوک) ۲۵
۱– کسب منفعت برای دارندگان سرمایه های کوچک ۲۵
۲– تامین منابع مالی بنگاه های اقتصادی بزرگ ۲۶
۳– تنوع صکوک و برآورده شدن اهداف سرمایه گذاران ۲۷
۴– تنوع صکوک و مطابقت آنها با روحیات و سلیقه های خریداران ۲۸
۵– قابلیت استفاده برای سیاست مالی ۲۹
۶– قابلیت استفاده برای سیاست پولی ۲۹
۷– تبدیل آسان اوراق بهادار به نقدینگی ۳۰
۸– همسو بودن اوراق بهادار اسلامی با عدالت اقتصادی ۳۱
دوم: موانع اوراق بهادار اسلامی ۳۲
۱– ممنوعیت غرر ۳۲
۲– ممنوعیت ضرر و ضرار ۳۴
۳– ممنوعیت ربا ۳۶
۴– ممنوعیت اکل مال به باطل ۳۸
گفتار سوم: انواع ابزارهای مالی اسلامی انتفاعی با بازدهی معین ۴۱
اول: اوراق بهادار اجاره ۴۱
۱– تعریف و عناصر دخیل اوراق بهادار اجاره ۴۱
۲– کاربرد اورق بهادار اجاره ۴۲
۳– انواع اوراق اجاره ۴۳
دوم: اوراق بهادار استصناع ۵۰
۱– تعریف اوراق استصناع ۵۰
۲– ویژگی های اوراق استصناع ۵۱
۳– عناصر اصلی اوراق استصناع ۵۳
۴– کاربرد اوراق استصناع ۵۴
۵– مدل های اجرایی اوراق استصناع ۵۵
سوم: اوراق بهادار مرابحه ۵۷
۱– تعریف اوراق مرابحه ۵۷
۲– عناصر اصلی اوراق مرابحه ۵۸
۳– قلمرو اوراق مرابحه ۵۸
۴– انواع اوراق مرابحه ۵۹
فصل دوم: ۶۲
ماهیت اعمال حقوقی موجود در ایجاد و انتشار ابزارهای مالی اسلامی انتفاعی با بازدهی معین ۶۲
گفتار اول: ماهیت عقود مبنایی ابزارهای مالی انتفاعی با بازدهی معین ۶۳
اول: عقد اجاره در حقوق ایران ۶۲
دوم: عقد مرابحه در فقه و حقوق ایران ۶۳
۱– عقد مرابحه در فقه اسلامی ۶۴
۲– عقد مرابحه در حقوق ایران ۶۵
سوم: عقد استصناع در فقه امامیه و حقوق ایران ۶۷
۱– مفهوم استصناع و دیدگاههای فقهاء ۶۷
۲– استصناع در حقوق ایران ۷۵
گفتار دوم: ماهیت عقود در روند ابزارهای مالی با بازدهی معین ۷۹
اول: خرید و فروش وکالتی ۷۹
دوم: بیع العینه ۸۳
۱– تعریف بیع العینه ۸۳
۲– انواع بیع العینه ۸۴
سوم: بیع دین (تنزیل) ۸۷
۱– نظر فقهاء ۸۸
۲– بیع دین در حقوق ایران ۹۳
فصل سوم: شرایط و آثار ابزارهای مالی با بازدهی معین ۱۰۰
گفتار اول: شرایط و ضوابط انتشار ابزارهای مالی با بازدهی معین ۱۰۱
اول: شرایط و ضوابط انتشار اوراق مرابحه و اجاره ۱۰۱
۱– شرایط منتشرکنندگان اوراق بهادار مرابحه و اجاره ۱۰۱
۲– شرایط دارایی مبنای انتشار اوراق اجاره و مرابحه ۱۰۷
۳– شرایط خریداران اوراق بهادار اجاره و مرابحه (دارندگان) ۱۱۰
۴– شرایط انتشار اوراق بهادار اوراق اجاره و مرابحه ۱۱۰
دوم: شرایط و ضوابط انتشار اوراق بهادار استصناع ۱۱۵
گفتار دوم: آثار ابزارهای مالی با بازدهی معین ۱۱۷
اول: حقوق و تعهدات طرفهای ابزارهای مالی با بازدهی معین ۱۱۷
۱–تعهدات و حقوق اطراف انتشار اوراق بهادار اجاره ۱۱۸
۲– حقوق و تعهدات طرفهای اوراق مرابحه ۱۲۷
۳– حقوق و تعهدات طرفهای اوراق استصناع ۱۳۰
دوم: نظارت بر فرآیند ابزارهای مالی با بازدهی معین ۱۳۵
نتیجه گیری ۱۳۷
منابع و مآخذ ۱۴۰
الف) منابع فارسی ۱۴۰
۱–کتابها ۱۴۰
۲– مقالات ۱۴۳
ب) منابع عربی ۱۴۵
کلیدواژه ها
- اجاره
- اوراق بهادار
- صکوک (ابزارهای مالی اسلامی)
- عقد استصناع
- مرابحه
- بنگاه های اقتصادی
- سیاست مالی
- صکوک