حقوق شهروندی در فرآیند کشف جرم در حقوق ایران
 | |
| عنوان | حقوق شهروندی در فرآیند کشف جرم در حقوق ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | ساناز کشوردوست |
| استاد راهنما | تهمورث بشیریه |
| استاد مشاور | ناجی زواره |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
حقوق شهروندی در فرآیند کشف جرم در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط ساناز کشوردوست، با راهنمایی تهمورث بشیریه و با مشاوره ناجی زواره در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
حفظ نظم و امنیت جامعه و همچنین تحقق عدالت همواره از اهداف اصلی حقوق کیفری هستند. برای اعاده نظم مخدوش شده به واسطه ارتکاب جرم همواره باید دو اصل کلی و مهم یعنی "تلاش برای حفظ نظم و امنیت" و "حفظ و مراعات حقوق و آزادی های فردی" هم زمان و توامان مدنظر قرار گیرند. بر این اساس در راستای اجرای عدالت در جامعه حفاظت و پاسداری از حقوق شهروندی امری لازم و ضروری است. حقوق شهروندی اصحاب دعوا و سایر اشخاص مرتبط با جرم در مراحل مختلف دادرسی از جمله کشف جرم به عنوان اولین مرحله از این فرآیند، قابل تصور است. مرحله کشف جرم اهمیت به سزایی دارد چراکه مقدمه ورود به مراحل دیگر دادرسی است و همچنین اولین مواجه افراد با دستگاه عدالت کیفری در این مرحله صورت می گیرد، بنابراین رعایت حقوق شهروندی اشخاص نیز در این مرحله حساسیت خاص خود را خواهد داشت. بی شک کشف جرم و متعاقب آن دستگیری مرتکبان برای ضابطین به ویژه پلیس دشوار است اما این مسیله بهانه ای برای انجام هر نوع رفتار با متهم و مظنون به جرم نخواهد بود. امروزه قسمت مهمی از بحث های حقوق بشر و شهروندی ناظر به آیین دادرسی کیفری و حقوق اشخاص در مراحل نخستین رسیدگی و مواجه با ضابطین از جمله پلیس است. چراکه مقررات آیین دادرسی هر کشور آینه حقوق شهروندی آن کشور است و مشخص می کند که قوای حاکم تا چه اندازه به حقوق و آزادی های شهروندان خود اهمیت می دهد. بنابراین برای حسن جریان دادرسی کیفری به ویژه کشف جرم، تضمین حقوق متهم و شاکی از طریق پیش بینی شفاف و همه جانبه حقوق آنها در قوانین و نیز پیش بینی دقیق وظایف ضابطین در این مرحله از دادرسی اهمیت خاصی دارد. در این پایان نامه که مشتمل بر سه فصل است پس از تعریف مفاهیم مربوط به موضوع، حقوق متهم و مظنون به جرم، شاکی و سایر افراد مرتبط با جرم در مرحله کشف جرم در قوانین داخلی بررسی شده و در مقایسه ای مختصر با اسناد بین المللی و قوانین برخی کشورها مشخص شد بسیاری از مقررات و موازین در جهت رعایت حقوق این اشخاص در قوانین یا وجود ندارد یا به صورت محدود و ناقص مورد توجه بوده و بسیاری از حقوق درنظر گرفته شده مربوط به مرحله دادسرا است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مق–دمه ۱
الف) بیان مسیله و اهمیت آن : ۱
ب) ضرورت پژوهش : ۷
ج) اهداف پژوهش : ۷
د) سوالات پژوهش : ۸
ه–) پلان و ساختار پژوهش : ۸
و) روش پژوهش: ۹
ز) پیشینه پژوهش: ۹
فصل اول:مفاهیم حقوق شهروندی و کشف جرم
مبحث اول : حقوق شهروندی ۱۳
گفتار اول : تعریف و مفهوم حقوق شهروندی ۱۴
گفتار دوم : مصادیق حقوق شهروندی ۲۱
گفتار سوم : تمایز و تفکیک حقوق شهروندی از مفاهیم مشابه ۲۶
الف) حقوق شهروندی و تابعیت ۲۶
ب) حقوق شهروندی و حقوق بشر ۳۲
پ) حقوق شهروندی و حقوق و آزادی های فردی ۳۵
مبحث دوم : کشف جرم ۳۷
گفتار اول : تعریف کشف جرم ۳۸
گفتاردوم : انواع جرایم بر اساس اقدامات پس از کشف جرم ۴۳
الف) جرایم مشهود ۴۴
ب) جرایم غیرمشهود ۵۴
گفتار سوم : مسیولین کشف جرم ۶۰
فصل دوم: حقوق متهم
مبحث اول : حقوق دفاعی متهم ۷۱
گفتار اول : رعایت اصل برایت ۷۲
گفتار دوم : لزوم برخورداری از حق سکوت ۷۹
گفتار سوم : حق استفاده از معاضدت وکیل ۸۵
مبحث دوم : حفظ حرمت و تمامیت و زندگی خصوصی متهم ۹۲
گفتار اول : احترام به حیثیت متهم یا مظنون و کرامت انسانی او ۹۳
گفتار دوم : حریم خصوصی متهم ۹۸
الف : تفتیش و بازرسی منزل، محل کار، اماکن و اشیاء ۱۰۰
ب : استراق سمع و به کار بردن دوربین ۱۰۹
پ : بازرسی بدنی و بازرسی مراسلات و مکاتبات ۱۱۲
گفتار سوم : منع شکنجه و اجبار برای اقرار ۱۱۶
مبحث سوم : حقوق متهم در مرحله دستگیری ۱۲۴
گفتار اول : دستگیری با رعایت ضوابط و شرایط ۱۲۵
گفتار دوم :آگاهی از موضوع اتهام و دلایل دستگیری ۱۳۳
گفتار سوم : لزوم بهره مندی از حق اطلاع خانواده و وکیل ۱۴۱
مبحث چهارم : حقوق متهم در مرحله تحت نظر پلیس ۱۴۵
گفتار اول : ضوابط لازم الرعایه و حقوق متهم بعد از دستگیری ۱۴۶
الف : حق دسترسی به معاینات پزشکی ۱۵۰
ب : حق اطلاع از محتویات پرونده و آگاه شدن از اتهامات ۱۵۲
پ : منع بازداشت بیش از
ساعت ۱۵۴
گفتار دوم : بازجویی و حقوق متهم در آن ۱۵۷
فصل سوم: حقوق شاکی و سایر افراد مرتبط با جرم
مبحث اول : حقوق شاکی و بزه دیده از جرم ۱۶۶
گفتار اول : احترام به بزه دیده بر مبنای رفتار منصفانه ۱۶۷
گفتار دوم : حق اعلام شکایت و دادخواهی ۱۷۴
گفتار سوم : حق برخورداری از تامین امنیت ۱۸۲
مبحث دوم : حقوق سایر افراد مرتبط با جرم ۱۹۰
گفتار اول : حقوق معاضدان در کشف و تحقیقات اولیه ۱۹۱
الف) حقوق اعلام کننده جرم ۱۹۱
ب) حقوق معاضدان در تحقیقات اولیه ضابطین ۱۹۴
گفتار دوم : حقوق شهود و مطلعین ۱۹۸
الف) عدم جلب شاهد با اولین احضار ۲۰۱
ب) عدم اجبار شاهد به ادای شهادت ۲۰۲
پ) حق شاهد و مطلع بر داشتن امنیت ۲۰۳
ت) عدم تفهیم اتهام به شاهد یا مطلع ۲۰۵
ث) سایر حقوق شهود و مطلعین ۲۰۶
نتیجه گیری و پیشنهادها ۲۰۷
منابع و مآخذ ۲۱۹
کلیدواژه ها
- حقوق شهروندی
- کشف جرم
- حقوق شهروندی
- قانون
- ایران
- کشف
- جرم (رفتار انسان)
- نظام حقوقی