حق بر خویشتن و جلوه های آن در حقوق کیفری

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حق بر خویشتن و جلوه های آن در حقوق کیفری
عنوانحق بر خویشتن و جلوه های آن در حقوق کیفری
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومهدی جلیلیان
استاد راهنمااحمد حاجی ده آبادی
استاد مشاورمحمد ابراهیم شمس ناتری
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۶
دانشگاهدانشگاه تهران



حق بر خویشتن و جلوه های آن در حقوق کیفری عنوان رساله ای است که توسط مهدی جلیلیان، با راهنمایی احمد حاجی ده آبادی و با مشاوره محمد ابراهیم شمس ناتری در سال ۱۳۹۶ و در مقطع دکتری دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

حق بر خویشتن یکی از موضوعات مهم در مباحث حقوقی است. به این دلیل که تعیین حکم موضوعات متعددی در علم حقوق بستگی به چگونگی تحلیل این موضوع دارد. به بیان دیگر مشروعیت انواع خودکشی و قتل از روی ترحم، مصالحه بر قطع عضو و اهدا عضو، عملیات ورزشی، اعمال جراحی و اجاره رحم و ... بستگی به این دارد که انسان چه نسبتی با حیات و اعضای بدن خود داشته باشد. در خصوص موضوعات فوق دیدگاه های مختلفی بدون توجه به این نکته که همه این موضوعات مبنای واحد داشته و به موضوع حق بر خویشتن بازمی گردند، ارایه شده است. در این رساله به این نتیجه رسیدیم که انسان مسلط بر نفس خود است به این معنی که بر اوقات، اعمال و شوون خود مسلط است اما نه به این معنی که بتواند هر زمان خواست حیات خود را سلب کند لذا اصولا خودکشی و قتل از روی ترحم نامشروع است. در تسلط بر اعضای بدن نیز استدلال شد که انسان اصولا بر اعضای بدن خویش مسلط است اما نباید اقداماتی انجام دهد که ضرر شدیدِ غیرعقلاییِ بر خود وارد کند لذا مصالحه بر قطع عضو نامشروع است و اهداء عضو در موارد مشخص مشروع، ورزش های خشن نامشروع است و اجاره رحم مشروع.

ساختار و فهرست رساله

مقدمه

بخش اول: حق؛ مفهوم و منبع

فصل اول: معنای لغوی حق

گفتار اول: مشترک لفظی بودن حق

گفتار دوم: مشترک معنوی بودن حق

فصل دوم: معنای اصطلاحی حق

گفتار اول: اصطلاح فقهی و حقوقی

گفتار دوم: اصطلاح فلسفی

فصل سوم: منابع حق، امری مبتنی بر جهان بینی

بخش دوم: حق بر خویشتن

فصل اول: حق انسان بر نفس خویش

گفتاراول: بررسی انتقادی ادله و تحلیل دیدگاه تسلط انسان بر نفس خویش

گفتاردوم: بررسی انتقادی ادله و تحلیل دیدگاه عدم تسلط انسان بر نفس خویش

فصل دوم: حق انسان بر اعضای بدن خویش

گفتاراول: بررسی انتقادی ادله و تحلیل دیدگاه تسلط انسان بر اعضای بدن خویش

گفتار دوم: بررسی انتقادی ادله و تحلیل دیدگاه عدم تسلط انسان بر اعضای بدن خویش

بخش سوم: جلوه های بحث حق بر خویشتن در حقوق کیفری

فصل اول: جلوه های حق انسان بر نفس خویش در حقوق کیفری

گفتار اول: خودکشی

گفتار دوم: اتانازی (قتل از روی ترحم)، قتل است یا ترحم؟

فصل دوم: جلوه های حق انسان بر اعضای بدن خویش در حقوق کیفری

گفتار اول: مصالحه بر قطع عضو و اهداء عضو

گفتار دوم: عملیات ورزشی

گفتار سوم: اعمال جراحی

گفتار چهارم: اجاره رحم

نتیجه گیری

منابع

کلیدواژه ها

  • حق
  • حق بر خویش
  • حق بر حیات و اعضای بدن
  • خودکشی
  • قتل از روی ترحم
  • قطع عمدی عضو
  • اهداء عضو
  • ورزش های خشن