حل و فصل اختلافات درحقوق بین الملل فضا

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حل و فصل اختلافات درحقوق بین الملل فضا
عنوانحل و فصل اختلافات درحقوق بین الملل فضا
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوتکتم موسوی
استاد راهنمامنصور جباری
استاد مشاورمنصور وفایی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



حل و فصل اختلافات درحقوق بین الملل فضا عنوان پایان نامه ای است که توسط تکتم موسوی، با راهنمایی منصور جباری و با مشاوره منصور وفایی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

حقوق بین الملل فضا به عنوان مجموعه مقررات سازمان دهنده فعالیتهای بشری در فضای ماورای جو در سالهای اخیر و در اثر افزایش اکتشافات و استفاده از امکانات تکنولوژیک و تجاری فضا در کانون توجهات محافل حقوقی قرار گرفته است.در این میان ، ورود سازمانهای بین المللی ، شرکتهای خصوصی و حتی افراد حقیقی به عرصه استفاده های تجاری از فضا به نحو فزاینده ای بر تعداد بازیگران فعالیتهای فضایی و به تبع آن بر پیچیدگی روابط آنها افزوده است.حقوق بین الملل فضا در مواجهه با تغییرات جدید در عرصه استفاده های صلح آمیز از فضای ماورای جو با چالشهای جدیدی روبرو شده است زیرا کنوانسیونها و معاهدات مربوط به حقوق فضای ماورای جو نتیجه روابط سیاسی و امکانات تکنولوژیک دهه های ۶۰ و ۷۰ قرن گذشته است و با نیازهای امروز مطابقت ندارد.در این راستا فقدان یک مکانیسم دایمی برای حل و فصل اختلافات برخواسته از حقوق فضا مشکلات عدیده ای را در راستای هموار سازی زیر ساختهای حقوقی برای پیشرفت حقوق فضا و کارامد سازی آن برای پاسخگویی به نیازهای قرن بیست و یکمی بشر در زمینه فعالیتهای فضایی پدید آورده است.نکته اینجاست که مکانیسم پیشنهادی برای حل و فصل اختلافات برای آنکه بتواند با ویژگیهای خاص اختلافات فضایی هماهنگ باشد باید از شیوه های نوین و منعطف برای حل و فصل اختلافات بهره بگیرد تا در عین حال بتواند دعاوی ارجاعی را سریع ، کم هزینه و بصورت قطعی حل وفصل کند.براین اساس شیوه های جایگزین حل و فصل اختلافات مانند : داوری ، میانجی گری ،مذاکره و غیره در کانون توجهات این تحقیق قرار گرفته اند و معایب و مزایای هر یک در ارتباط با طبیعت اختلافات در چارچوب حقوق فضا به بحث و بررسی گذارده شده است.در نهایت و پس از مطالعه انواع مختلف مکانیسمهای حل اختلافات، طرح دادگاه فراگیر به عنوان مناسب ترین ساختار برای تاسیس یک نهاد دایمی برای حل و فصل اختلافات پیشنهاد شده است. دادگاه فراگیر مجموعه ای است که از مکانیسم های مجزا و متفاوت برای رسیدگی به پرونده های ارجاع شده برخوردار است بدین معنی که هر پرونده با توجه به ویژگی ها، مختصات و پیچیدگی های موجود در قالب متناسب ترین شیوه حل و فصل اختلاف مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. در ادامه علاوه بر تشریح مشخصات ساختاری ، نمای کلی پیشنهاد ی برای نحوه رسیدگی به اختلافات ارجاعی و شیوه گزینش مکانیسم مناسب برای رسیدگی به اختلاف در قالب دادگاه فراگیر، ارایه شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه ۱

فصل اول: کلیات و مبانی ۵

بخش اول : اصل استفاده صلح آمیز ازفضای ماورای جو ۷

گفتار اول: تاریخچه تلاش برای استفاده منحصرا صلح آمیز ازفضا ۷

گفتار دوم: معاهدات واسناد بین المللی حقوق فضا ۹

گفتار سوم: نهادهای فعال در حقوق بین الملل فضا ۱۳

گفتار چهارم: حاکمیت کشورها درفضا ۱۸

گفتار پنحم: اصل مسیولیت درحقوق فضا ۲۰

۱– بررسی انواع مسیولیت بین المللی ۲۲

۲– انواع Liability ۲۶

الف– مسیولیت مطلق ۲۶

ب – مسیولیت بین المللی مبتنی برتقصیر ۲۷

۱ – چگونگی بکارگیری مسیولیت مبتنی برتقصیر ۲۸

۲ – نحوه تعیین میزان غرامت ناشی ازتقصیر ۲۹

۳ –خسارات دوگانه ۳۰

ج – مسیولیت تضامنی ۳۰

۱ – مسیولیت ناشی ازتصادم بین اشیاء فضایی چند کشور ۳۱

۲ – مسیولیت ناشی از شی مشترک فضایی ۳۲

۳ – مسیولیت تضامنی سازمانهای بین المللی ۳۴

۴ – حادثه دردرون شی فضایی ۳۵

نتیجه گیری ۳۷

بخش دوم : رویکرد فراگیر شدن روشهای حل وفصل اختلافات ۳۹

گفتار اول: پیشینه رویکرد حل اختلافات ۳۹

گفتار دوم: بررسی تفصیلی روش های حل اختلاف ۴۵

الف– دادرسی قضایی ۴۶

ب – داوری ۴۸

ج – سازش ۵۰

د – میانجی گری ۵۱

ه – مذاکره ۵۳

و – روش های ترکیبی ۵۳

۱ – پیش مطالعه بی طرفانه ۵۴

۲ – دادرسی اختصاری ۵۴

۳ – آمبودزمان ۵۶

۴ – میانجی گری – داوری ۵۶

۵– دادرسی اختصاری هیات منصفه ۵۷

گفتار سوم : مهم ترین شاخصه های شیوه های حل اختلاف ۵۸

الف– فاکتورهای مثبت شیوه های مبتنی بر دادرسی قضایی ۵۸

ب– فاکتورهای مثبت داوری ۵۹

ج– فاکتورهای مثبت شیوه های غیرقضایی حل اختلاف ۶۰

د– فاکتورهای مثبت میانجی گری ۶۰

ه–– فاکتورهای مثبت روش پیش مطالعه بی طرفانه ۶۱

فصل دوم: بایسته های مکانیسم خاص برای حل اختلافات در حقوق بین الملل فضا ۶۲

بخش اول: ضرورت وجود مکانیسم خاص برای حل اختلافات در حقوق بین الملل فضا ۶۳

گفتار اول: عرصه منحصر به فرد فعالیت ها در فضای ماورای جو ۶۵

گفتار دوم: استفاده نظامی از فضای ماورای جو و تکنولوژی های دارای کاربرد دوگانه ۶۶

گفتارسوم: همکاری های بین المللی ۶۹

گفتار چهارم: علوم و فنون فضایی ۷۱

گفتار پنجم: تجاری سازی فضای ماورای جو ۷۳

گفتار ششم: افزایش فعالان پروژه های فضایی ۷۴

بخش دوم: ویژگیها والزامات مکانیسم تخصصی حل و فصل اختلافات درحقوق فضا ۷۷

گفتار اول: الزام آوری و دایمی بودن مکانیسم حل اختلاف ۸۰

گفتار دوم: سازگاری با روند تکامل حقوق فضا ۸۳

گفتار سوم: تشخیص منافع عمومی و خصوصی ۸۴

گفتار چهارم: فاکتورهای الزامی مکانیسم حل و فصل اختلافات در حقوق فض ۹۱

فصل سوم: پیشنهاد تاسیس یک دادگاه فراگیر برای حقوق فضا ۹۳

بخش اول : ازریشه های شکل گیری دادگاه فراگیر تا رویه قضایی ۹۸

گفتار اول: اندیشه ایجاد دادگاه فراگیر ۹۸

گفتار دوم: رویه قضایی در حل وفصل اختلافات فضایی ۱۰۱

۱ – رجینا دورینگ کوشل وبنو کاروس علیه شلنبرگ اوگیلوی ومتر ۱۰۱

۲ – حوزه اینترنتی جزایر آنتیلس هلند علیه مخابرات آنتیلس ۱۰۲

۳ –ایتلاف فلوریدا برای صلح و عدالت علیه جرج هلبر واکر بوش ۱۰۳

۴ –اداره تلفن وتلگراف آمریکا علیه مارتین ماریتا ۱۰۴

۵– نمیتس علیه ایالات متحده ۱۰۴

نتیجه گیری ۱۰۷

بخش دوم : دادگاه فراگیر، مکانیسمی کارآمد در حل اختلافات حقوق بین الملل فضا ۱۰۹

گفتار اول : ساختار پیشنهادی دادگاه فراگیر برای حل اختلافات فضایی ۱۱۱

الف ) اقامه دعوا ۱۱۱

ب) روند نظارت ۱۱۳

ج) بررسی وجود منافع عمومی در اختلاف ارجاع شده ۱۱۴

د) آیا طرفین متنازع بر روی انتخاب یک شیوه حل و فصل اختلاف توافق دارند یا خیر ۱۱۵

ه) انتخاب مکانیسم حل اختلاف ۱۱۵

و) استفاده از شیوه های الزام آور حل اختلاف ۱۱۶

گفتار دوم: نحوه اداره دادگاه فراگیر حقوق فضا ۱۱۸

الف – تامین مالی ۱۱۸

ب – آموزش پرسنل ۱۱۹

ج – استانداردهای حقوقی و تکنیکی نیروی انسانی ۱۲۰

نتیجه گیری کلی ۱۲۲

منابع و مآخذ

۱۳۰

کلیدواژه ها

  • حقوق بین الملل
  • مقررات
  • سازمان بین المللی
  • بنگاه های اقتصادی خصوصی
  • حقوق فضا
  • حل و فصل اختلافات
  • فضای ماورا
  • رابطه سیاسی
  • دادگاه
  • حقوق فضا
  • حل و فصل اختلافات