حمایت از داده های شخصی و حریم خصوصی در بلاکچین
 | |
| عنوان | حمایت از داده های شخصی و حریم خصوصی در بلاکچین |
|---|---|
| رشته | حقوق مالکیت فکری |
| دانشجو | صبری رضایی |
| استاد راهنما | مصطفی السان |
| استاد مشاور | باقر انصاری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
حمایت از داده های شخصی و حریم خصوصی در بلاکچین عنوان پایان نامه ای است که توسط صبری رضایی، با راهنمایی مصطفی السان و با مشاوره باقر انصاری در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
بلاک چین، فناوری نسبتا جدید و یکی از بزرگ ترین نوآوری های قرن بیست ویکم است. این فناوری امکان ثبت دایمی و امن داده ها از جمله داده های شخصی را در فضایی به نام بلاک فراهم می آورد. در این ارتباط، پرسش اساسی در این پژوهش این است که فناوری بلاک چین چه ظرفیت ها و تهدیدهایی برای حمایت از داده های شخصی و حریم خصوصی دارد و اصول پردازش داده های شخصی و حقوق اشخاص موضوع داده تا چه حد در این بستر رعایت می شود. برای پاسخ به این پرسش ها، ضمن بررسی قوانین ملی و فراملی مرتبط با حوزه داده های شخصی و حریم خصوصی، منابع فارسی و سپس به منظور انجام مطالعات تطبیقی، منابع انگلیسی شاخص در زمینه بلاک چین، داده های شخصی و حریم خصوصی را مورد مطالعه قرار داده شده است. سپس، با بررسی نقاط مشترک منابع، حد متیقن نظرات متخصصان و نویسندگان این حوزه جمع آوری شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد انواع گوناگون بلاک چین، سطوح مختلفی از حمایت و تهدیدات را برای داده های شخصی و حریم خصوصی به همراه دارند. بلاک چین های خصوصی و نیازمند مجوز، به دلیل سهولیت شناسایی کنترلگر و همچنین تعداد کمتر کاربران، حریم خصوصی بیشتری را نسبت به بلاک چین های عمومی و بدون مجوز برای اشخاص موضوع داده به همراه می آورند. بلاک چین کنسرسیوم یا هیبرید نیز که از مزایای هر دو نوع عمومی و خصوصی بهره می برد، حمایت از از حریم خصوصی کاربران و داده های شخصی آن ها را نسبت به بلاک چین عمومی بیشتر تامین می کند. از مصادیق داده های شخصی در بلاک چین می توان به کلید عمومی، آدرس کیف پول و هرگونه داده تراکنشی در این بستر اشاره نمود و اصول پردازش داده های شخصی باید بر آن ها اعمال شود. همچنین حقوق کاربران این بستر به عنوان اشخاص موضوع داده، مطابق قوانین باید رعایت گردد. با توجه به ویژگی های منحصر به فرد این فناوری، اعمال برخی اصول پردازش و رعایت بعضی از حقوق اشخاص موضوع داده مانند حق بر فراموشی و حق بر اصلاح داده ها، با چالش مواجه می شود. همچنین در این پژوهش، راهکارهای فنی و حقوقی مناسب برای حل این چالش ها پیشنهاد شده است.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
فصل اول: تعاریف و مفهوم شناسی
گفتار اول: مفهوم بلاک چین
گفتار دوم: مفهوم داده های شخصی
گفتار سوم: مفهوم حریم خصوصی
فصل دوم: اصول پردازش داده های شخصی در بلاک چین
گفتار اول: مصادیق داده های شخصی در بلاک چین
گفتاردوم: احراز کنترلگر و پردازشگر در بلاک چین
گفتار سوم: اعمال اصول پردازش داده های شخصی در بلاک چین
فصل سوم: حمایت از حریم خصوصی در بلاک چین
گفتار اول: حقوق اشخاص موضوع داده در بلاک چین
گفتار دوم: راهکارهای حل چالش های حریم خصوصی اشخاص موضوع داده در بلاک چین
نتیجه
منابع
فهرست تفصیلی مقدمه
الف) بیان مسیله
ب) اهمیت موضوع
پ) سوالات پژوهش
ت) فرضیات پژوهش
ت) پیشینه و نوآوری پژوهش
ث) ضرورت پژوهش
ث) اهداف پژوهش
ج) روش پژوهش
چ) سازماندهی پژوهش
فصل اول: تعاریف و مفهوم شناسی
گفتار اول: مفهوم بلاک چین
بند اول: تعریف و ماهیت بلاک چین
بند دوم: ویژگی های کلیدی بلاک چین
الف: عدم تمرکز
ب: شفافیت
پ: ثبات
ت: امنیت
بند دوم:بازیگران فضای بلاک چین
الف) نودها
ب) ماینرها
پ) کاربران
ت) توسعه دهندگان
بند چهارم: انواع بلاک چین
الف) بلاک چین عمومی/بدون مجوز
ب) بلاک چین خصوصی/ مجاز
پ) بلاک چین کنسرسیوم/هیبرید
بند پنجم: کاربردهای بلاک چین
الف) رمز ارزها
ب) قراردادهای هوشمند
پ) حفاظت از حقوق مالکیت فکری
ت) تجارت الکترونیک
ث) ذخیره سازی داده ها
ج) اینترنت اشیاء
گفتار دوم: مفهوم داده های شخصی
بند اول: تعریف داده های شخصی
الف) قوانین ملی
ب) قوانین بین المللی و فراملی
بند دوم: اهمیت داده های شخصی در عصر فناوری اطلاعات
بند سوم: اصول حمایت از داده های شخصی ۵۰ الف) اصل قانونی، منصفانه بودن و شفافیت
ب) اصل محدود بودن به اهداف
پ) اصل حداقلی بودن
ت) اصل صحت
ث) اصل محدودیت ذخیره سازی
ج) اصل تمامیت و محرمانگی
داده های شخصی باید به گونه ای پردازش شوند که با اتخاذ اقدامات فنی و سازمانی مقتضی، امنیت مناسب داده های شخصی از جمله در برابر پردازش غیرمجاز و غیرقانونی و از دست رفتن، تخریب یا آسیب دیدن ناگهانی آن ها تضمین شود
چ) اصل پاسخگویی
بند چهارم: حقوق شخص موضوع داده
الف) حق اطلاع
ب) حق دسترسی
پ) حق اصلاح
ت) حق حذف
ث) حق جابجایی
ج) حق اعتراض
گفتار سوم: مفهوم حریم خصوصی
بند اول: تعریف حریم خصوصی
الف) قوانین ملی
ب) قوانین بین المللی و فراملی
Iبند دوم: انواع حریم خصوصی
الف) حریم خصوصی جسمانی
ب) حریم خصوصی اماکن خصوصی و منازل
پ) حریم خصوصی ارتباطاتی
ت) حریم خصوصی اطلاعاتی
بند سوم: رابطه حریم خصوصی و حمایت از داده های شخصی
فصل دوم: اصول پردازش داده های شخصی در بلاک چین
گفتار اول: مصادیق داده های شخصی در بلاک چین
بند اول: کلید عمومی
بند دوم: آدرس کیف پول
بند سوم: داده های تراکنشی
الف) ناشناس نمودن داده ها
ب) مستعارسازی داده ها
بند چهارم: نشانی پروتکل اینترنت (آدرس آی پی)
الف) پروتکل اینترنتی ثابت
ب) پروتکل اینترنتی متغیر
بند پنجم: امضای دیجیتال
گفتاردوم: احراز کنترلگر و پردازشگر در بلاک چین
بند اول: کنترلگر
الف) سازنده بلاک چین
ب) کاربران
پ) ماینرها
ت) نودها
ث) توسعه دهندگان
بند دوم: پردازشگر
گفتار سوم: اعمال اصول پردازش داده های شخصی در بلاک چین
بند اول: اصل (مشروعیت) قانونی بودن پردازش داده های شخصی در بلاک چین
الف) رضایت
ب) شفافیت
پ) منصفانه بودن
بند دوم: اصل محدود بودن پردازش به اهداف در بلاک چین
۱– مشخص بودن هدف پردازش
۲– استفاده متناسب با هدف پردازش
بند سوم: اصل حداقلی بودن داده ها در بلاک چین
بند چهارم: اصل صحت داده ها در بلاک چین
بند پنجم: اصل محدودیت ذخیره داده های شخصی در بلاک چین
بند ششم: اصل تمامیت (یکپارچگی) و محرمانگی داده ها در بلاک چین
الف) تمامیت (یکپارچگی)
ب) محرمانگی
بند هفتم: اصل پاسخگویی در بلاک چین
فصل سوم: حمایت از حریم خصوصی در بلاک چین
گفتار اول: حقوق اشخاص موضوع داده در بلاک چین
بند اول: حق اطلاع رسانی در بلاک چین
الف) قرارداد هوشمند
ب) مدیریت رضایت
پ) شفافیت
بند دوم: حق دسترسی در بلاک چین
بند سوم: حق اصلاح در بلاک چین
بند چهارم: حق بر فراموشی (حذف داده های شخصی) در بلاک چین
الف) مفهوم حق بر فراموشی
ب) شرایط درخواست حذف داده های شخصی
پ) استثناهای اعمال حق حذف داده های شخصی
ت) نحوه اعمال حق بر فراموشی (حذف داده های شخصی) در بلاک چین
۱– تبیین مفهوم حذف در بلاک چین
۲– امکان سنجی اعمال حق بر فراموشی در بلاک چین
۳– راه های جایگزین حذف کردن داده های شخصی در بلاک چین
بند پنجم: حق محدود کردن پردازش
بند ششم: حق انتقال (جابجایی) داده های شخصی در بلاک چین
بند هفتم: حق اعتراض در بلاک چین
گفتار دوم: راهکارهای حل چالش های حریم خصوصی اشخاص موضوع داده در بلاک چین
بند اول: ذخیره سازی داده ها خارج از زنجیره
بند دوم: حمایت از داده ها به واسطه طراحی و به طور پیش فرض
بند سوم: الگوریتم اثبات دانش صفر
بند چهارم: طراحی بلاک چین های حریم خصوصی پسند
بند پنجم: استفاده از بلاک چین های خصوصی
بند ششم: بازنگری و روزآمد کردن قوانین و تهیه اسناد راهنما
نتیجه
منابع
کلیدواژه ها
- داده های شخصی
- بلاکچین
- حریم خصوصی
- شخص موضوع داده