حمایت از زنان در قبال خشونت خانوادگی در نظام حقوق مدنی ایران
 | |
| عنوان | حمایت از زنان در قبال خشونت خانوادگی در نظام حقوق مدنی ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق خانواده |
| دانشجو | مریم بهنیا |
| استاد راهنما | بهنام یوسفیان شوره دلی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان |
حمایت از زنان در قبال خشونت خانوادگی در نظام حقوق مدنی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مریم بهنیا، با راهنمایی بهنام یوسفیان شوره دلی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.
چکیده
خشونت خانوادگی دارای انواع و اقسام مختلف است که خشونت اقتصادی و مالی تا خشونت های جسمی و روانی و خشونت جنسی را نیز در بر می گیرد. نظام حقوقی مدنی ایران که ریاست خانواده را بر عهده شوهر و زن را ملکف به تمکین و سکونت در منزل تعیین شده توسط شوهر و حق طلاق را به شوهر داده و زنان را نیز از درخواست طلاق جز در موارد استثنایی محروم می شناسد. باید دانست که میان تحمل شرایط خشونت–آمیز از یک سو و توانایی اثبات وجود این شرایط از سویی دیگر فاصله بزرگی وجود دارد و پرونده های طلاق معمولا چندین سال طول می کشد و با شکست های احتمالی در اثبات تحقق خشونت خانوادگی امکان تشدید خشونت و یا تدام آن افزایش می یابد و چه بسا بزه دیدگان یا آسیب دیدگان از این خشونت مجبور به تحمل شرایط ناگواری شوند. وجود موانع قانونی برای درخواست طلاق متاسفانه با این رویه نادرست همراه است که زنان حتی در صورت اثبات عسر و حرج برای صدور حکم طلاق مجبور می شوند از تمام یا قسمت اعظم مهریه خود صرف نظر کنند به طوری که در بسیاری موارد مهریه به جای اینکه یک حقوق مالی به معنای واقعی کلمه باشد صرفا ابزاری برای چانه زدن و جلب توافق همسر برای طلاق محسوب می شود. این امر در شرایط عادی شاید نگران کننده نباشد ولی در برخی شرایط و حالات که زنان علاوه بر تحمل خشونت خانوادگی مجبور به صرف نظرکردن از حقوق مالی خود برای دریافت حکم طلاق می شوند؛ چه بسا به دلیل نداشتن شغل و درآمد قابل اتکا، پس از طلاق با مشکلات مالی جدی مواجه می شوند و این امر خود مانع بزرگی در مسیر فرار زنان از تحمل خشونت مستمر خانوادگی است. در پایان نامه پیش رو در می یابیم که متاسفانه راه کاری جهت جبران خسارات مذکور در قانون ایران پیش بینی نگردیده، لذا بناچار می بایست به قواعد عمومی مسیولیت مدنی تمسک جست که این امر نیز با مشکلاتی روبه رو است که از جمله آن می توان به ضرورت اثبات تقصیر، زمان بر بودن، عدم پذیرش خسارات معنوی وارده از سوی زوجه در خصوص برخی از رفتار ها و اعمال جنسی و ... اشاره نمود. این گونه چالش ها همراه با مشکلات مربوط به دریافت خسارت به خاطر تحمل خشونت خانوادگی و نیز مشکلاتی که در دریافت نفقه در صورت سکونت در منزل جداگانه وجود دارد، انگیزه انتخاب موضوع و مساله اصلی این پژوهش است. روش تحقیق این پایان نامه تحقیقی، توصیفی، تحلیلی بوده که با مراجعه به کتب، مقالات و پژوهش موجود صورت گرفته است.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده
مقدمه
فصل اول: کلیات
مبحث اول: مفهوم شناسی
گفتار اول: مفهوم خشونت علیه زنان
گفتار دوم: خشونت خانوادگی، انواع و گستره آن
۱– خشونت خانگی
۲– خشونت های عمومی
۳– خشونت جسمی
۴– خشونت جنسی
۵– آزار جنسی
۶– خشونت روانی
۷– خشونت مالی
۸– خشونت اجتماعی
گفتار سوم: برخی دیگر از مفاهیم حقوقی مرتبط
مبحث دوم: جایگاه کلی حقوق مدنی در پیشگیری از خشونت در روابط اجتماعی
گفتار اول: نقش مسیولیت مدنی به عنوان مکمل مسیولیت کیفری در مقابله با مرتکبین خشونت
گفتار دوم: حمایت های حقوق مدنی از بزه دیدگان خشونت فراسوی جبران خسارت
فصل دوم: مسیولیت مدنی مرتکبین خشونت خانوادگی علیه زنان
مبحث اول: جبران خسارات مادی و بدنی
گفتار اول: نابرابری دیه زن و مرد و امکان دریافت خسارات مازاد بر دیه
گفتار دوم: چگونگی مطالبه خسارات مالی و بدنی از نظر قضایی و آیین دادرسی
گفتار سوم: حدود الزام به پرداخت نفقه در فرض انحلال نکاح یا معذور بودن از تمکین
مبحث دوم: خسارات معنوی و جبران خسارات ناشی از لطمه به سلامت روانی زن
گفتار اول: طرق جبران خسارت معنوی و پاسخ به اشکالات شرعی مطروحه ۵۰ گفتار دوم: خسارات ناشی از لطمه به سلامت روانی زنان از طریق ارتکاب خشونت خانوادگی و جبران مخارج روان درمانی
گفتار سوم: خسارت معنوی در روابط زوجین
مبحث سوم: جواز یا عدم جواز روابط جنسی خشونت آمیز با زوجه و مسیولیت ناشی از آن
گفتار اول: خشونت جنسی متضمن صدمه جسمی و مسیولیت مدنی ناشی از آن
گفتار دوم: ممنوعیت ایذاء و سوء معاشرت در روابط زناشویی و ضامن بودن مرتکب نسبت به خسارات معنوی حاصله
فصل سوم: مقابله با خشونت خانوادگی علیه زنان از طریق سایر حمایت های مدنی
مبحث اول: موارد تجویز درخواست طلاق از سوی بزه دیدگان خشونت خانوادگی و چالش های فراروی آن ها در این مسیر
گفتار اول: وکالت زوجه در طلاق به صورت شرط ضمن عقد
گفتار دوم: تجویز طلاق به استناد احراز عسر و حرج در ادامه زندگی مشترک
بند سوم: مصادیق عسروحرج
گفتار سوم: پیامدهای مالی انجام طلاق برای زنان بزه دیده
بند اول: حمایت های مالی از زنان پس از طلاق
بند دوم: برقراری مستمری زنان بعد از طلاق
گفتار چهارم: حضانت و سرپرستی اطفال پس از طلاق، منشا نگرانی زنان بزه دیده
بند اول: حضانت فرزند پس از طلاق
بند دوم: شرایط لازم برای حضانت
بند سوم: سلب حق حضانت
مبحث دوم: تجویز سکونت زن در مسکن جداگانه در موارد خوف از خشونت
نمونه رای بدوی الزام به تهیه مسکن مستقل برای زوجه
نمونه رای دادگاه تجدیدنظر الزام به تهیه مسکن مستقل برای زوجه
گفتار اول: شرایط لازم برای داشتن جواز قانونی سکونت در مسکن جداگانه و بار اثبات آن ها
بند اول: خوف ضرر و زیان بدنی، مالی و شرافتی
نمونه رای تمکین
گفتار دوم: پیامدهای قانونی جواز سکونت زن در مسکن جداگانه
بند اول: نفقه در مسکن جداگانه
بند دوم: مسکن علیحده در طلاق
بند سوم: ازدواج مجدد زوج (تعدد زوجات)
بند چهارم: ارث زوجه از زوج
نتیجه گیری
پیشنهادها
منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- عسر و حرج
- مسکن علیحده
- مسولیت مدنی
- نفقه زوجه
- حضانت اطفال
- طلاقِ
- آزار جسمی