حمایت از شهود و مطلعین در فقه و حقوق موضوعه ایران

عنوان	حمایت از شهود و مطلعین در فقه و حقوق موضوعه ایران
رشته	حقوق
دانشجو	منیره هنرور
استاد راهنما	دکتر مهدی ذوالفقاری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان

حمایت از شهود و مطلعین در فقه و حقوق موضوعه ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط منیره هنرور، با راهنمایی دکتر مهدی ذوالفقاری در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان دفاع گردید.

چکیده

دت شهود در فقه اسلامی به عنوان یکی از مهم ترین ادله اثبات جرم مطرح می باشد. شاهد که بار تحمل و ادای شهادت را به عهده دارد، به ویژه در جرایم بزرگ و یا سازمان یافته همواره از ناحیه بزهکاران و یا همدستان آن ها در معرض تهدید،آزار و اذیت جسمی و روانی است. تهدیدات مکرر در ایجاد خطرات جسمی و روحی که به طور مستقیم شاهد را مورد هدف قرار می دهد، غالباموجب عدم رغبت شهود به همکاری با دستگاه قضایی و در نتیجه عدم کشف جرایمی است که جامعه بشری به منظور حفظ حقوق و آزادی های فردی و نظم عمومی نیاز مبرم به کشف و اثبات آن ها دارد. بنابراین، لازم است با اتخاذ شیوه های حمایتی مختلف در جریان دادرسی و حتی بعد از آن از شهود حمایت نمود از طرفی پاس داشت عدالت و دادگستری و صیانت از شهروندان به ویژه در مقام همکاری با کارگزاران نظام عدالت کیفری از یک سو و سیاست جنایی افتراقی متاثر از رهیافت های بزه دیده شناسی حمایتی از سوی دیگر، ایجاب می کند که امنیت بزه دیدگان و شهود به انحای مختلف تامین شود لذا هدف از این رساله بررسی شرایط و وضعیت شهود در فقه امامیه با استفاده از کتب فقهی وحقوقی دانشمندان شیعه می باشد. از این روی، مطالب موضوع به خاطر اهمیت آن از لحاظ حمایت از شهود و وضعیت آنان در حیطه فقه امامیه و و قانون آیین دادرسی کیفری بصورت مستدل بررسی نموده ایم.اگر بپذیریم که شهادت به عنوان یکی از مهم ترین ادله ی اثبات در امور کیفری شناخته می شود و برخلاف برخی ادله مانند اقرا، تحصیل آن نیازمند همکاری شهروندان در اجتماع است، تردیدی باقی نمی ماند که قانون گذار باید برای ارزش نهادن به شهادت شهود به سمت یک روش حمایتی نسبت به آن ها حرکت کند. بیان شنیده ها، دیده ها و آگاهی هایی که افراد در تعاملات روزمره خود به آن دست می یابند در پیشگاه مقام قضایی، شهادت تعبیر می گردد. ادای شهادت علاوه تحکیم روابط میان شهروندان و تقویت رابطه آنها با حکومت، تضمین کننده ی امنیت در اجتماع و صیانت از عدالت کیفری است. در این فرایند شهود به علت ویژگی های خاص خود یا اهمیت و شدت جرایمی که همکاری مضاعف آنها را می طلبد، باید از شیوه های حمایتی بهره مند گردند که ریشه در حمایت از حقوق فردی و حقوق جامعه دارد، لذا برای شناخت مبنای این اقدامات، شایسته است علل آن را بر مبنای صیانت از حقوق فردی و کرامت انسانی بشر و حمایت از عدالت ترسیم نمود. در مجموع می توان گفت حمایت از شاهد، مجموعه اقدامات مالی، امنیتی، آموزشی و روان شناختی است که دستگاه عدالت کیفری برای مشارکت بیشتر شهود در فرآیند دادرسی به کار می رود.لذا می طلبد به صورت اختصاصی در فصل هایی از قانون مجازات اسلامی تهدید شهود جرم انگاری شود و به عنوان یک جرم با جنبه ی عمومی تلقی گردد.کلید واژه:فقه،حقوق موضوعه،شاهد،مطلع،حمایت

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه

چکیده مقدمه ۲الف–بیان مسیله ۳ب–اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۴ج–سوالات ۴د–فرضیه ها

و–اهداف تحقیق ۵ه–نوع روش و ابزار گردآوری تحقیق ۶ز–ساماندهی تحقیق ۶فصل اول)کلیات و مفاهیم

۱–۱–واژه شناسی

۱–۱–۱–واژگان اصلی

۱–۱–۱–۱– شهادت

۲–۱–۱–۱–شاهد ۹۱–۱–۱–شهود

۴–۱–۱–۱–مطلع

۵–۱–۱–۱–ادله اثبات دعوا

۲–۱–۱–واژگان مرتبط ۱۳۱–۱–۲–تحمل و ادای شهادت ۱۳۱–۱–۲–۲–حمایت حقوقی و کیفری ۱۴۱–۱–۲–۳–گواه

۱–۱–۲–۴–بینه

۱–۲–۲–جایگاه شهادت در میان ادله اثبات دعوی ۱۶۱–۲–۱–مبانی فقهی شهادت و جایگاه آن در اثبات دعاوی ۱۷۱–۲–۲–نقش و جایگاه شهادت در حقوق موضوعه ایران

۱–۲–۳–مقایسه شاهد و مطلع با عناوین مشابه و اقسام آن

۱–۲–۳–۱–کارشناس

۱–۲–۳–۲–علم قاضی

۱–۲–۳–۳–تحقیقات محلی

۱–۲–۳–۴–اسناد رسمی و عادی

فصل دوم)مبانی فقهی حمایت از شهود و مطلعین و بررسی راهکارهای آن از نظر شرعی ۲۸۲–۱–مبانی فقهی حمایت از شهود و مطلعین

۲–۱–۱–وجوب اقامه قسط و واجب بودن مقدمات این امر از جمله حمایت از شهود و مطلعین

۲–۱–۲–قاعده لاضرر و آیه شریفه

سوره بقره

۲–۲–بررسی راهکارهای حمایت از شاهد و مطلع از نظر شرعی ۳۴۲–۲–۱–راهکارهای مغایر با رعایت تساوی میان خصمین ۳۴۲–۲–۱–۱–شهادت بدون افشاءهویت شاهد و مطلع برای مدعی علیه

۲–۲–۱–۲–ادای شهادت در غیاب مشهود علیه

۲–۲–۲– راهکارهای مستلزم صرف هزینه از بیت المال ۳۸۲–۲–۲–۱–تغییر محل اقامت

۲–۲–۲–۲– تامین وسایل حفظ امنیت برابر شاهد و مطلع ۴۰فصل سوم)راهکارهای حمایت از شاهد و مطلع در حقوق موضوعه ایران ۴۲۳–۱–حمایت های عمومی از شاهد و مطلع

۳–۱–۱–تامین هزینه های رفت و آمد شاهد و مطلع و سایر هزینه های متعارف ایشان ۴۹۳–۱–۱–۱–مقررات قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص پرداخت هزینه به شاهد و مطلع ۵۰۳–۱–۱–۲–:اشکالات وارد بر مقررات موجود

۳–۱–۲–حمایت از شاهد و مطلع در برابر تهدید یا تلافی جویی ۵۴۳–۱–۲–۱–لزوم جرم انگاری اختصاصی تهدید ،شاهد یا مطلع و یا انتقام جویی علیه ایشان ۵۶۳–۱–۲–۲–لزوم تعقیب جرم حتی بدون شکایت شاکی خصوصی

۳–۲–حمایت های فوق العاده از شهود و مطلعین خاص ۵۹۳–۲–۱–حمایت به صورت عدم افشای اطلاعات مربوط به هویت و محل اقامت مخصوصا در جرایم سازمان یافته

۳–۲–۲–غیر علنی کردن محاکمه یا بخشی از آن به منظور حمایت از شاهد و مطلع ۶۴۳–۲–۳–ادای شهادت با استفاده از وسایل ارتباط از راه دور

۳–۲–۴–حضور مقام قضایی در محل اقامت شاهد

۳–۲–۵–حمایت با تامین وسایل حفظ امنیت و ارایه آموزش های لازم ۶۸۳–۲–۶–امکان اتخاذ سایر راهکارهای فوق العاده حمایت از شاهد و مطلع ۶۹نتیجه گیری

پیشنهادها

فهرست منابع

چکیده انگلیسی

کلیدواژه ها

• فقه،حقوق موضوعه،شاهد،مطلع،حمایت
• فقه،حقوق موضوعه،شاهد،مطلع،حمایت