حمایت از کپی رایت در سرویس های استریم

عنوان	حمایت از کپی رایت در سرویس های استریم
رشته	حقوق مالکیت فکری
دانشجو	پویان احمدی
استاد راهنما	باقر انصاری
استاد مشاور	ابراهیم رهبری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

حمایت از کپی رایت در سرویس های استریم عنوان پایان نامه ای است که توسط پویان احمدی، با راهنمایی باقر انصاری و با مشاوره ابراهیم رهبری در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

استریمینگ فناوری پخش آنلاین محتوای صوتی و تصویری بدون نیاز به دانلود و ذخیره شدن نسخه ای از اثر در دستگاه الکترونیکی کاربر است. با گسترش استفاده از فناوری استریمینگ، در کنار افزایش دسترسی قانونی به آثار داری کپی رایت، استفاده های غیرقانونی از آن نیز زیاد شده و این چالش های حقوقی را ایجاد می کند که قواعد حقوقی ناظر بر حمایت از کپی رایت در سرویس های استریم کدام است و مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های استریم چگونه شکل می گیرد و رژیم حقوقی قابل اعمال بر آن ها چیست؟ در این پژوهش با مطالعه تطبیقی در مقررات گوناگونی که در معاهدات سازمان جهانی مالکیت فکری، دستورالعمل های اتحادیه اروپا، قوانین ملی کشورها و آرای دادگاه هایی که در نظام های حقوقی پیشرفته در این موضوع دست به صدور حکم زده اند، این نتیجه به دست می آید که کپی رایت در سرویس های استریم تحت حق عرضه اثر به عموم شناسایی می شود. آرای متعددی از دیوان دادگستری اتحادیه اروپا، دیوان عالی انگلستان و ایالات متحده این نظر را تایید می کند. در ایران، حق عرضه اثر به عموم به رسمیت شناخته شده است و قانون تجارت الکترونیکی حق مزبور را در بستر مبادلات الکترونیک حمایت می کند. در رابطه با نقض کپی رایت در این سرویس ها، نقض مستقیم در سرویس های استریم غیرتعاملی که کاربران تنها دریافت کننده محتوا هستند، رخ می دهد و تحت مقررات عادی نظام کپی رایت به آن پرداخته می شود. نقض غیرمستقیم که در دکترین و رویه قضایی مورد شناسایی قرارگرفته، در یک سرویس استریم تعاملی که کاربران علاوه بر دریافت، به تولید محتوا نیز می پردازند، روی می دهد. نتیجه این پژوهش نشان می دهد اگر سرویس، استانداردهایی ذکرشده در مقررات مرتبط را رعایت کند، از معافیت های درگاه های امن موردحمایت قانون بهره مند شده و فارغ از مسیولیت مستقیم کاربر در صورت نقض کپی رایت، مسیولیت نقض غیرمستقیم برای سرویس شناسایی نمی شود. در ایران با توجه به فقدان قانون در این حوزه، با بررسی و مقایسه رژیم درگاه های امن در نظام های حقوقی اتحادیه اروپا و ایالات متحده و نیز آرایی که در دادگاه های معتبر خارجی در این موضوعات صادر شده است، می توان مسیولیت نقض کپی رایت را تحت نظریه تقصیر مورد تحلیل قرار داد و قایل به مسیولیت غیرمستقیم سرویس استریم در صورت اهمال در وظایف یا مشارکت و تسهیل در نقض شد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست تفصیلی مقدمه

الف) بیان مسیله

ب) اهمیت موضوع

پ) پیشینه پژوهش

ت) اهداف پژوهش

ث) سوالات پژوهش

ج) روش پژوهش

چ) ساختار پژوهش

فصل اول: مفهوم استریم و چالش های آن با حقوق مالکیت فکری

گفتار اول: مفهوم استریم و سرویس های استریم

بند اول: تعریف و تاریخچه استریم

الف) تعریف استریم

ب) تاریخچه استریم

۱– آغاز آرام استریم (ابتدای ۱۹۹۰ – ابتدای ۲۰۰۰)

۲– شروع استریم مدرن (۲۰۰۵ – ۲۰۱۱)

۳– ظهور توییچ (۲۰۱۱–۲۰۱۴)

۴– ادامه یکه تازی توییچ و یوتیوب (۲۰۱۵ – ۲۰۲۰)

۵– عصر طلایی استریم (۲۰۲۰ – تاکنون)

بند دوم: انواع استریم

الف) استریم زنده

ب) استریم VOD

پ) استریم OTT

بند سوم: کارکرد استریم

بند چهارم: محتوای قابل استریم

بند پنجم: تفکیک تعاریف پلتفرم، سرویس استریم و استریمر

الف) پلتفرم (Platform)

۱– تعریف

۲– انواع پلتفرم

ب) سرویس استریم (Streaming Service)

۱– تعریف

۲– انواع سرویس استریم

۳– انواع سیستم های عضویت و پرداخت هزینه

پ) استریمر (Streamer)

۱– تعریف

۲– انواع فعالیت های استریمر ها

گفتار دوم: چالش های مالکیت فکری با استریم

بند اول: چالش های مالکیت ادبی وهنری و حقوق وابسته

الف) کپی رایت

ب) حقوق وابسته

۱– حقوق هنرمندان مجری

۲– شناسایی پلتفرم های استریم به عنوان سازمان های پخش

بند دوم: چالش های مالکیت صنعتی

الف) پتنت ۵۰ ب) علایم تجاری

بند سوم: تاثیر سرویس های استریم قانونی بر رشد یا کاهش نقض کپی رایت

الف) دلایل استفاده از سرویس های استریم غیرمجاز

ب) چالش یا فرصت اشتراک گذاری دسترسی به محتوا

فصل دوم: شناسایی حمایت از کپی رایت در سرویس های استریم در نظم حقوقی کنونی

مقدمه

گفتار اول: مقررات بین المللی مرتبط با استریم

بند اول: معاهدات اینترنت وایپو

الف) معاهده WCT

ب) معاهده WPPT

بند دوم: دستورالعمل های اتحادیه اروپا

الف) دستورالعمل جامعه اطلاعاتی اروپا ۲۰۰۱/۲۹

۱– مواد مهم دستورالعمل

۲– شناسایی استریم به موجب حق عرضه اثر به عموم

۲–۱– پرونده ITV Broadcasting Ltd v TV Catchup Ltd

۲–۲– برآیند بررسی

ب) دستورالعمل تجارت الکترونیک ۲۰۰۰/۳۱

۱– محدوده دستورالعمل

۲– مواد مهم دستورالعمل

پ) دستورالعمل بازار واحد دیجیتال ۲۰۱۹/۷۹۰

۱– مواد مهم دستورالعمل

۲– انتقادات

گفتار دوم: قوانین ملی مرتبط با استریم

بند اول: انگلستان

الف) قانون کپی رایت، طراحی و اختراعات ۱۹۸۸

۱– مواد مهم قانون

۲– شناسایی استریم به موجب حق عرضه اثر به عموم

۲–۱– پرونده UEFA v Briscomb

۲–۲– برآیند بررسی

ب) قانون نسخ شده اقتصاد دیجیتال ۲۰۱۰

۱– مواد مهم قانون

۲– انتقادات

پ) قانون اقتصاد دیجیتال ۲۰۱۷

ت) پیشنهاد قانون جدید ۲۰۲۲

بند دوم: ایالات متحده

الف) قانون کپی رایت ۱۹۷۶

۱– مواد مهم قانون

۲– شناسایی استریم به موجب حق اجرای عمومی اثر

۲–۱– پرونده Twentieth Century Fox Film Corp v iCraveTV

۲–۲– پرونده American Broadcasting Cos Inc v Aereo Inc

۲–۳– برآیند بررسی

ب) قانون کپی رایت در هزاره دیجیتال ۱۹۹۸

۱– مواد مهم قانون

۲– انتقادات

۳– اجرای DMCA و تاثیر آن بر سرویس های استریم با نگاهی به نتفلیکس

پ) قانون مدرن سازی موسیقی ۲۰۱۸

۱– مواد مهم قانون

۲– انتقادات

ت) قانون حمایت از استریم مجاز ۲۰۲۰

۱– مواد مهم قانون

۲– انتقادات

بند سوم: ایران

الف) قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان ۱۳۴۸

ب) قانون تجارت الکترونیکی ۱۳۸۲

پ) لایحه قانون حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط

ت) پیش نویس قانون انتظام بخشی نمایش ویدیویی درخواستی برخط

ث) مقررات سازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر

ج) مقررات داخلی سرویس های استریم ایرانی

۱– آپارات

۲– نماوا

۳– فیلیمو

فصل سوم: نقض کپی رایت در سرویس های استریم

مقدمه

گفتار اول: مفهوم نقض کپی رایت و انواع نقض در سرویس های استریم

بند اول: تعریف نقض کپی رایت

بند دوم: نقض اولیه (مستقیم)

الف) مصادیق نقض اولیه کپی رایت در محیط آنلاین به شیوه استریم

ب) سایر شیوه های نقض اولیه کپی رایت محیط آنلاین

بند سوم: نقض ثانویه (غیرمستقیم)

الف) نقض مشارکتی

ب) نقض ناشی از فعل غیر

بند چهارم: تدابیر فنی حمایت در برابر نقض

الف) تعریف تدابیر فنی

ب) پرکاربردترین تدابیر فنی

۱– DRM

۲– منع جغرافیایی

گفتار دوم: ارزیابی مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های استریم

بند اول: نقض در سرویس های استریم غیرتعاملی (سرویس های AOD/VOD)

الف) نقض مستقیم آثار در سرویس های استریم غیرمجاز

۱– چگونگی انجام سرقت و توزیع محتوا

۲– توزیع محتوای غیرقانونی

ب) مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های استریم غیرتعاملی

۱– نقض مستقیم

۲– نقض غیرمستقیم

۳– پرونده Eight Mile Style v Spotify

بند دوم: سرویس های استریم تعاملی

الف) بررسی مفهوم محتوای تولیدی کاربران

۱– مالکیت محتوای تولیدی کاربر

۲– چالش های کپی رایت و محتوای تولیدی کاربران

۳– استناد به استفاده منصفانه در محتوای تولیدی کاربران

۳–۱– پرونده Lenz v Universal Music Corp

۳–۲– پیامد پرونده و تاثیر آن بر استفاده منصفانه

ب) بررسی مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های استریم تعاملی

۱– بررسی مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های تعاملی با نگاهی به یوتیوب

۱–۱– نقض مستقیم

۱–۲– نقض غیرمستقیم

۲– پرونده Viacom International v YouTube

۲–۱– مستندات پرونده

۲–۲– رای دادگاه منطقه جنوبی نیویورک

۲–۳– رای دادگاه تجدیدنظر ناحیه دوم ایالات متحده

۲–۴– نتیجه گیری از پرونده

۳– پرونده Capitol Records v Vimeo

۳–۱– مستندات پرونده

۳–۲– رای دادگاه منطقه جنوبی نیویورک

۳–۳– رای دادگاه تجدیدنظر ناحیه دوم ایالات متحده

۳–۴– سرانجام پرونده

۳–۵– نتیجه گیری از پرونده

۴– پرونده های یوتیوب و سیاندو در اتحادیه اروپا

۴–۱– پرونده Peterson v Google & YouTube

۴–۱–۱– مستندات پرونده

۴–۱–۲– رای دادگاه بدوی و تجدیدنظر منطقه هامبورگ

۴–۱–۳– رای و پرسش های دیوان عالی آلمان

۴–۲– پرونده Elsevier v Cyando

۴–۲–۱– مستندات پرونده

۴–۲–۲– رای دادگاه بدوی و تجدیدنظر منطقه مونیخ

۴–۲–۳– رای و پرسش های دیوان عالی آلمان

۴–۳– رای مشترک دیوان دادگستری اتحادیه اروپا در پرونده های یوتیوب و سیاندو

۴–۵– نتیجه گیری از پرونده

پ) مسیولیت نقض کپی رایت در سرویس های استریم تعاملی در ایران

۱– پرونده های مهم

۱–۱– پرونده پلتفرم دیوار

۱–۲– پرونده پلتفرم آپارات

۲– نظریه های حقوقی در رابطه با مسیولیت نقض در سرویس های استریم تعاملی

۲–۱– نظریه تقصیر

۲–۲– نظریه خطر

۲–۳– نظریه استناد عرفی

۳– برآیند نظریه ها

نتیجه

منابع

الف) منابع فارسی

کتاب ها

مقالات

منابع اینترنتی

قوانین مورد استناد

ب) منابع انگلیسی

کتاب ها

مقالات

پرونده های حقوقی

منابع اینترنتی

مقررات و قوانین مورد استناد

کلیدواژه ها

• کپی رایت
• سرویس استریم
• وی اودی
• مسیولیت نقض کپی رایت
• حقوق مالکیت فکری