حمایت کیفری از زوجه در قانون حمایت خانواده مصوب 1391

عنوان	حمایت کیفری از زوجه در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	موسی قاسمعلی زاده
استاد راهنما	سیدعلیرضا میرکمالی
استاد مشاور	مهدی صبوری پور
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

حمایت کیفری از زوجه در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ عنوان پایان نامه ای است که توسط موسی قاسمعلی زاده، با راهنمایی سیدعلیرضا میرکمالی و با مشاوره مهدی صبوری پور در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ در زمینه ی حمایت کیفری افتراقی از زوجه، نسبت به قوانین سابق حمایت خانواده، دست به نوآوری هایی زده است. مثلا قانون گذار برای اولین بار عدم ثبت عقد موقت را در موارد لزوم، پیش بینی کرده است یا ترک انفاق نسبت به زوجه را با شرایط خاص جرم انگاری کرده و تبصره ای را هم اضافه نموده که هیچ یک در قوانین سابق وجود نداشته است. اما با بررسی بیشتر مقررات کیفری قانون مذکور، برخی ایرادهایی را نیز می توان مشاهده کرد. مثلا بحث تعدد زوجات یا حتی نشوز زوج مسکوت مانده و این در عمل و رویه ی قضایی مشکلاتی را به وجود آورده است. هم چنین برخی بایسته های قانون گذاری و قانون نگاری مثل اصل ضرورت در مقررات کیفری قانون حمایت خانواده رعایت نشده است. با توجه به تفاوت زن و مرد به لحاظ فیزیکی و جنسی، انتظارات متفاوت عرف و جامعه از آن ها و نقش مهم زوجه در رشد خانواده و تربیت فرزندان، قانون گذار باید نگاه ویژه ای به زن داشته و قوانین مربوطه، به ویژه قانون حمایت خانواده را در جهت حمایت کیفری افتراقی از وی سوق دهد؛ چرا که زن امروزی با زن صدر اسلام تفاوت دارد و به لحاظ حقوق و تکالیف نیز با زن آن زمان برابر نیست. در این تحقیق توصیفی و تحلیلی، حمایت کیفری افتراقی از زوجه با روش هایی مثل جرم انگاری های جدید، تشدید مجازات های قانونی، برشمردن عامل جنسیت به عنوان یکی از علل مشدده، محروم کردن بزهکار از تخفیف های قانونی و عدول مثبت از اصل تساوی، بهره گیری از مجازات های اجتماعی، ترمیمی و مدنی در کنار مجازات های کیفری به صورت ترکیبی برای پیش گیری از خشونت علیه زوجه، تسریع در تعیین تکلیف لوایح گوناگون در حوزه ی خانواده مثل لایحه ی صیانت، کرامت و تامین امنیت بانوان در برابر خشونت، فراهم کردن زمینه و امکانات لازم برای ارایه آموزش های لازم به زوجه در جامعه تا بتواند خشونت های زوج علیه خود را به پلیس گزارش دهد، جرم انگاری عمل نشوز زوج به عنوان یک جرم مانع و نشر و گسترش فرهنگ سازی صحیح در مورد ازدواج و تعیین مهریه، به عنوان راهکارهایی برای حمایت کیفری از زوجه و اصلاح قانون حمایت خانواده پیشنهاد شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه ۱ ۱– بیان مسیله و طرح موضوع ۱ ۲– اهمیت و ضرورت موضوع ۴ ۳– سوال های تحقیق ۵ ۴– فرضیه های تحقیق ۶ ۵– پیشینه ی تحقیق ۶ ۶– نوآوری های تحقیق ۸ ۷– اهداف و کاربردهای تحقیق ۸ ۸– روش تحقیق ۹ ۹– سامان دهی تحقیق ۹ فصل نخست – مبانی و تحولات حمایت کیفری از زوجه در قوانین حمایت خانواده مبحث نخست – مبانی حمایت کیفری از زوجه ۱۴ گفتار نخست – ضرورت ورود حقوق کیفری به حوزه خانواده ۱۵ بند اول: برقراری نظم و انتظام در جامعه ۱۵ بند دوم: حفظ حقوق اعضای خانواده ۱۶ بند سوم: حفظ استحکام خانواده ۱۷ گفتار دوم – ارزش جایگاه زن ۱۷ بند اول: رویکرد اسلام نسبت به جایگاه زن ۱۸ بند دوم: نگاه حقوق بشری به مسیله حقوق زن ۲۰ گفتار سوم – بزهدیدگی زوجه در خانواده ۲۲ گفتار چهارم – لزوم حمایت کیفری افتراقی از زوجه ۲۳ مبحث دوم – تحولات جرایم علیه زوجه در قوانین حمایت خانواده ۲۶ گفتار نخست – جرم عدم ثبت نکاح ۲۷ بند اول: پیشینه الزام به ثبت نکاح در حقوق ایران ۲۷ بند دوم: ارکان تشکیل دهنده جرم ۲۹ ۱– رکن مادی جرم ۲۹ ۲– رکن معنوی جرم ۳۱ بند سوم: مجازات جرم عدم ثبت نکاح ۳۲ گفتار دوم – جرم ازدواج مرد با دختر زیر سن نکاح ۳۳ بند اول: پیشینه قانونی جرم ۳۴ بند دوم: ارکان تشکیل دهنده جرم ۳۵ ۱– رکن مادی جرم ۳۶ ۲– رکن معنوی جرم ۳۸ بند سوم: مجازات جرم ازدواج با دختر زیر سن نکاح ۳۹ گفتار سوم – جرم ترک نفقه ۴۰ بند اول: تحولات قانونی جرم ترک نفقه به زوجه ۴۱ بند دوم: ارکان تشکیل دهنده جرم ۴۲ ۱– رکن مادی جرم ۴۳ ۲– رکن معنوی جرم ۴۵ بند سوم: مجازات جرم ترک نفقه به زوجه ۴۶ فصل دوم – بایدهای سیاست جنایی در جهت حمایت کیفری از زوجه در نهاد خانواده مبحث نخست – نشوز زوج ۵۰ گفتار نخست – مفهوم نشوز و صور آن ۵۰ گفتار دوم – شرایط تحقق نشوز زوج ۵۳ گفتار سوم – ادله ی جرم انگاری نشوز زوج ۵۶ بند اول: تنافی سوء استفاده از حق با مقاصد عالی شریعت ۵۷ بند دوم: حرام بودن معلق گذاشتن دیگری و آثار منفی آن در جامعه ۵۸ بند سوم: ضرر دست دوم یا غیر مستقیم ۶۰ مبحث دوم – رفتارهای ارتکابی توسط زوج علیه زوجه در خانواده ۶۱ گفتار نخست – چند همسری ۶۲ بند اول: پیشینه قانونی چند همسری در حقوق ایران ۶۴ بند دوم: بحث چند همسری در قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ ۶۶ گفتار دوم – خشونت علیه زوجه ۶۹ بند اول: خشونت جنسی علیه زوجه ۶۹ بند دوم: ضرب و جرح زوجه از سوی زوج ۷۲ بند سوم: ارتکاب قذف و توهین توسط زوج ۷۴ گفتار سوم – عدم پرداخت مهریه در فرض ملایت زوج ۷۵ نتیجه گیری و پیشنهادها ۷۹ فهرست منابع ۸۶ چکیده انگلیسی ۹۳

کلیدواژه ها

• حمایت کیفری افتراقی
• بزهدیدگی زوجه
• قانون حمایت خانواده
• نشوز زوج