حمایت کیفری از شرف زن مطالعه تطبیقی
 | |
| عنوان | حمایت کیفری از شرف زن مطالعه تطبیقی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | حیدر محسن |
| استاد راهنما | اعظم مهدوی پور، مهدی خاقانی اصفهانی |
| استاد مشاور | علیرضا صالحى فر |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۹ |
| دانشگاه | دانشگاه خوارزمی |
حمایت کیفری از شرف زن مطالعه تطبیقی عنوان رساله ای است که توسط حیدر محسن، با راهنمایی اعظم مهدوی پور و مهدی خاقانی اصفهانی و با مشاوره علیرضا صالحى فر در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه خوارزمی دفاع گردید.
چکیده
حفاظت از شرف وناموس زن یکی از مهمترین واولین حقوقی است که در کلیه قوانین کیفری به رسمیت شناخته شده است، زیرا شرف وناموس با ارزش ترین دارایی زن است وبدون آن زندگی به خصوص در جوامع اسلامی وعربی ما عزت مند نخواهد بود واز سویی شرافت زن تاثیر به سزایی در پویایی خانواده واجتماع دارد. بنابراین، این تحقیق به "حمایت کیفری از شرف زن" در حقوق (عراق – مصر – ایران) مطالعه تطبیقی. حمایت کیفری از شرف زن با توجه به تاثیرات منفی اجتماعی وروانی که تجاوز به ناموس زن بر قربانی و خانواده اش بر جای می گذارد ما را به ضرورت حمایت قوی از وی می دارد تا این حق از دست اندازی دیگران مصون بماند، زیرا زنی که مورد تجاوز وهتک ناموس قرار می گیرد، و یا آدم ربایی همراه با رابطه جنسی ویا رابطه جنسی با رضایت ناقص بر آینده اش تاثیر منفی می گذارد و دیگر کسی حاضر به ازدواج با چنین زنی نیست، واین امر منجر به تاثیرات منفی می شود که ممکن است منجر به انحراف زن یا خودکشی وی شود، و گاهی چنین تجاوزی منجر به بارداری و زایمان می شود، و زن را که مجنی علیه است تبدیل به جانی می کند به جهت نجات از عار و فضیحت آن گونه که در جرم اسقاط جنین یا قتل کودک تازه متولد شده به جهت شرم از آثار منفی آن اتفاق می افتد، و یا این مسیله منجر به کشته شدن وی بنا حق می شود، چنانکه گاهی زن پس از تجاوز به عنف از سوی خانواده اش کشته می شود به جهت ترس از آبرو ریزی خانوادگی، که در این حالت، جامعه دو بار به زن ظلم می کند، اول آنکه عمل او را گناهی غیرقابل گذشت می داند، حتی اگر این اتفاق بدون رضایت واراده او رخ داده باشد، ودوم وقتی که به پدر یا برادر او بهانه بی جهت می دهد برای کشتن قربانی. یکی از مهمترین مواردی که این محافظت با آن روبرو است، عدم کافی بودن مطالعات قبلی و عدم آگاهی آنها از این موضوع فوق العاده مهم است و اگر این مطالعات یافت شود، تعداد آنها بسیار اندک است یا حاوی قسمت کوچکی از مسایل مربوط به افتخار زن است که برای حل یک مسیله بسیار مهم مانند محافظت از زن این مطالعه و همچنین موارد دیگر قیام نکنید. و که این حمایت درگیر آن است این است که بیشتر جرایم تعرض به ناموس زن از جمله جرایم خاموشی است که گزارش نمی شود واقدامات قانونی علیه مرتکب صورت نمی گیرد، که این امر منجر به فرار وی از مجازات می شود چنانکه در بسیاری از موارد با تجاوز به حیات مجنی علیها همراه است وجانی به جهت ترس از لو رفتن ومجازات شدن مجنی علیها را می کشد، مجنی علیها را می کشد تا جرمش توسط او کشف نشود وکارش به دادگاه کشیده نشود، ویا به جهت جنایت مفرطی که بر مجنی علیها کرده مثلا او را مثله کرده اقدام به قتل می کند تا رسوا نشود. این پژوهش برای پژوهشگران مشخص می کند که حمایت قانونی که توسط قانونگذار عراقی ویا قوانین همسو وضع شده است، قابل قبول است اما نیاز به اصلاح دارد، زیرا قوانین قدیمی است در حالی که زندگی امروزی دگرگون شده است وجرایم جدیدی به وجود آمده که به اندازه کافی مورد رسیدگی قرار نگرفته اند. حمایت اجرایی از قانون نیز نقص فراوان دارد به جهت قدیمی بودن آن در حالی که می توان برای تسریع در مراحل رسیدگی دعوا وادله اثبات وکشف جرم از ابزارهای الکترونیکی جدید بهره جست. به همین ترتیب، خدمات دادستانی عمومی در جرایمی که علیه زنان اتفاق می افتد نقش کافی در طرح شکایت ندارد، چنانکه ضابطین قضایی نیز عملکرد ضعیف تری دارند وعلی رغم تاسیس بخشی به نام پلیس اجتماعی برای رسیدگی به بسیاری از مسایل اجتماعی از پذیرش شکایت برای زنان قربانی خشونت، با این حال، این دستگاه تا به امروز مطابق برنامه تعیین شده حرکت نکرده چنانکه این ضعف در پلیسی که برای حمایت از خانواده قرار داده شده موجود است. قانونگذار کیفری برای تامین حمایت کافی از زن وحفظ ناموس، عفت وپاک دامنی زن، لازم است برخی از متون حقوقی را اصلاح کند تا با جرم ارتکابی سازگار باشد، وهمچنین متناسب باشد با تحولاتی که در جامعه اتفاق می افتد، باید متن های را به قانون آیین دادرسی کیفری اضافه کند تا با تطور اجتماعی جامعه همخوانی داشته باشد. واین حمایت بدون توسعه نهادهای دولتی مربوطه برای ایفای نقش واقعی کامل نخواهد بود. در پایان، باید اشاره کرد که تقویت این قانون حمایتی با مطالعات وتحقیقات تخصصی، همه این موارد به تدریج جنایاتی را که زن در معرض آنست کاهش می دهد؛ انجام اقدامات اصلاحی برای محافظت از ناموس بانوان ضروری است، از جمله ترتیب سیستم اجتماعی، به ویژه طایفه، وهنجارهای حاکم که مفهوم عزت را از معنای واقعی آن منحرف می کند. بنابراین، محقق در این مطالعه رویکرد (تحلیل ومقایسه ای وتوصیفی) با مرور متون قانونی مربوط به موضوع مطالعه، و تقسیم آن به چهار فصل: فصل اول به تحقیقات اولیه اختصاص دارد. فصل دوم به حمایت از بانوان در جرایم ناموسی می پردازد، در نتیجه فصل سوم به مطالعه در مورد حفاظت از بانوان در برابر جرایم علیه سلامت جنسی و جسمی وی اختصاص یافته است، به طوری که فصل چهارم به حمایت رویه ای از زن اختصاص یافته است، و نتیجه گیری شامل نتایج و پیشنهادات؛ این همان چیزی است که سعی خواهیم کرد در این تحقیق به راهکار مناسب در باره آن برسیم.
ساختار و فهرست رساله
المقدمه
اولا: التعریف بموضوع الدراسه
ثانیا: اهمیه الدراسه
ثالثا: إشکالیه وسابقه الدراسه
رابعا: اسیله وفرضیات الدراسه
خامسا: اهداف الدراسه
سادسا: منهجیه الدراسه
سابعا: نطاق الدراسه
ثامنا: خطه الدراسه
الفصل الاول مباحث تمهیدیه
تمهید
المبحث الاول التعریف بالحمایه الجزاییه لشرف الانثی
المطلب الاول: م––اهیه الحم–––ایه الجزاییه لشرف الانثی
الفرع الاول: مفهوم الحمایه الجزاییه لشرف الانثی
الفرع الثانی: مفهوم شرف الانثی اللغوی والاصطلاحی
الفرع الثالث: مفهوم شرف الانثی فی الشریعه الاسلامیه
المطلب الثانی: طبیعه الحمایه الجزاییه لشرف الانثی
الفرع الاول: مضمون الحمایه الجزاییه لشرف الانثی
الفرع الثانی: معطیات العلوم ذات الصله بالحمایه الجزاییه لشرف الانثی
الفرع الثالث: المدلول الاخلاقی والاجتماعی لشرف الانثی
المطلب الثالث: حمایه شرف الانثی فی الشریعه الإسلامیه
الفرع الاول: اهمیه شرف الانثی وعرضها فی الشریعه الإسلامیه
الفرع الثانی: مکانه المراه وطبیعه جرایم شرف الانثی فی القانون الإسلامی الإیرانی
الفرع الثالث: المساواه بین الرجل والمراه فی الشریعه الإسلامیه والاتجاهات الحدیثه
المبحث الثانی الجهود الدولیه والمحلیه لحمایه الانثی من الاعتداء الجنسی
المطلب الاول: مواجهه العنف الجنسی الواقع علی الانثی فی المواثیق الدولیه
الفرع الاول: مشکله وتطور الاهتمام بظاهره العنف الجنسی ضد الانثی فی المجتمع
الفرع الثانی: اشکال العنف الجنسی فی العراق ضد الانثی
المطلب الثانی: الجهود المحلیه فی مکافحه العنف الجنسی ضد الانثی
الفرع الاول: جهود مجلس الوزراء فی إقرار الاستراتیجیه الوطنیه لمناهضه العنف ضد الانثی
الفرع الثانی: دور مجلس القضاء الاعلی فی مکافحه جرایم العنف الاسری
الفرع الثالث: دوروزاره الداخلیه العراقیه فی مکافحه جرایم الاعتداء الجنسی
الفصل الثانی الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی الجرایم الماسه بعرضها وحیایها فی القانون العراقی والمقارن
تمهید
المبحث الاول الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه الاغتصاب فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: ارکان جریمه الاغتصاب فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: فعل المواقعه فی جریمه الاغتصاب
الفرع الثانی: الشروع والمساهمه الجزاییه فی جریمه الاغتصاب
الفرع الثالث: الرکن الخاص فی الاغتصاب (انتفاء رضاء المجنی علیها)
الفرع الرابع: القصد الجرمی فی جریمه الاغتصاب
المطلب الثانی: عقوبه جریمه الاغتصاب فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: العله من تجریم الاغتصاب
الفرع الثانی: الظروف البسیطه فی جریمه الاغتصاب
الفرع الثالث: الظروف المشدده فی جریمه الاغتصاب
المبحث الثانی الحمایه الجزاییه للانثی فی جریمتی هتک العرض فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: الحمایه الجزاییه للانثی فی جریمه هتک العرض بالقوه والتهدید فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی لجریمه هتک العرض
الفرع الثانی: الرکن الخاص رکن القوه والتهدید (انعدام الرضا)
الفرع الثالث: القصد الجرمی فی جریمه هتک العرض
الفرع الرابع: الشروع فی جریمه هتک العرض
الفرع الخامس: عقوبه جریمه هتک العرض بالقوه او التهدید
المطلب الثانی: الحمایه الجزاییه للانثی فی جریمه هتک العرض دون قوه او تهدید فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی فی جریمه هتک العرض دون قوه او تهدید
الفرع الثانی: القصد الجرمی فی جریمه هتک العرض دون قوه او تهدید
الفرع الثالث: الرکن المفترض فی جریمه هتک العرض دون قوه او تهدید
الفرع الرابع: عقوبه جریمه هتک العرض بغیر القوه او التهدید
المبحث الثالث الحمایه الجزاییه للانثی فی جریمتی المواقعه بالرضا الغیر معتبر قانونا فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه مواقعه انثی دون السن القانونی برضاها فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی لجریمه مواقعه انثی دون السن القانونی برضاها
الفرع الثانی: القصد الجرمی فی جریمه مواقعه انثی برضاها دون السن القانونی
الفرع الثالث: محل الجریمه (مواقعه انثی دون السن القانونی فی غیر حاله الزواج)
الفرع الرابع: عقوبه جریمه مواقعه انثی دون السن القانونی فی غیر حاله الزواج
المطلب الثانی: الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه مواقعه انثی بإغوایها بوعد الزواج فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی فی جریمه مواقعه انثی بإغوایها بوعد الزواج
الفرع الثانی: محل الجریمه (انثی اتمت الثامنه عشره من العمر)
الفرع الثالث: القصد الجرمی والخطا فی جریمه الإغواء بوعد الزواج
الفرع الرابع: عقوبه جریمه مواقعه انثی بالغه بعد الوعد بالزواج
الفرع الخامس: اعتبار زواج الجانی من المجنی علیها عذرا مخففا للجریمه
الفصل الثالث الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی الجرایم الواقعه علی حریتها الجسدیه والجنسیه فی القانون العراقی والمقارن
تمهید:
المبحث الاول الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمتی الزنا فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه زنا الزوجیه فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: ارکان جریمه زنا الزوجیه
الفرع الثانی: عقوبه جریمه زنا الزوجیه
المطلب الثانی: الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه زنا المحارم فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: ارکان جریمه زنا المحارم
الفرع الثانی: عقوبه جریمه زنا المحارم
المبحث الثانی جریمه قتل الانثی او الاعتداء علیها بدافع الشرف فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: ارکان جریمه قتل المراه او الاعتداء علیها غسلا للعار فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی (ارتکاب الفعل المودی الی الوفاه او الایذاء)
الفرع الثانی: القصد الجرمی فی جریمه قتل المراه او الاعتداء علیها غسلا للعار
الفرع الثالث: محل الجریمه (وقوع الجریمه علی امراه علی قید الحیاه)
المطلب الثانی: عقوبه جریمه قتل المراه غسلا للعار فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: المصلحه المحمیه فی جریمه القتل غسلا للعار
الفرع الثانی: عقوب––ه جریمه قتل المراه غسلا للعار
الفرع الثالث: شروط العذر لتخفیف العقوبه فی جریمه قتل المراه غسلا للعار
الفرع الرابع: التطبیقات القضاییه لقتل المراه غسلا للعار
المبحث الثالث الحمایه الجزاییه لشرف الانثی فی جریمه الخطف مع المواقعه فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: ارکان جریمه خطف الانثی مع المواقعه فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: الرکن المادی فی جریمه خطف الانثی مع المواقعه
الفرع الثانی: القصد الجرمی فی جریمه خطف الانثی مع المواقعه
المطلب الثانی: عقوبه جریمه خطف الانثی مع المواقعه فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: حالات اعفاء وتخفیف عقوبه جریمه خطف الانثی مع المواقعه
الفرع الثانی: زواج الخاطف من المخطوفه کعذر مخفف
الفصل الرابع الحمایه الجزاییه الإجراییه لشرف الانثی فی القانون العراقی والمقارن
تمهید:
المبحث الاول الحمایه الجزاییه الإجراییه لشرف الانثی لمرحله التحری والتحقیق فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول:الحمایه الجزاییه الإجراییه لشرف الانثی فی مرحله التحری وجمع الادله فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: مرحله التحری فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثانی: تحریک الدعوی الجزاییه فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثالث: جهه التحری وجمع الادله فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
المطلب الثانی: مرحله التحقیق الابتدایی فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: سلطه التحقیق الابتدایی فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثانی: وسایل التحقیق الجنایی فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
المبحث الثانی الحمایه الجزاییه الإجراییه لشرف الانثی فی مرحله المحاکمه والطعن بالاحکام فی القانون العراقی والمقارن
المطلب الاول: إجراءات المحاکمه فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: المحکمه المختصه فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثانی: ضمانات المحاکمه وادله الإثبات فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
المطلب الثانی: الحکم فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: تسبیب الحکم الجنایی فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثانی: الطعن فی الاحکام الصادره فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
المطلب الثالث: تنفیذ الاحکام والتعویض فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی فی القانون العراقی والمقارن
الفرع الاول: تنفیذ الاحکام فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثانی: التدابیر الاحترازیه فی جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الفرع الثالث: التعویض عن ضرر جرایم الاعتداء علی شرف الانثی
الخاتمه
المصادر
کلیدواژه ها
- شرف زن
- قاچاق زنان