حمایت کیفری از محیط زیست در برابر واحدهای صنعتی آلاینده
 | |
| عنوان | حمایت کیفری از محیط زیست در برابر واحدهای صنعتی آلاینده |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | صدیقه ابراهیمی |
| استاد راهنما | ابوالفتح خالقی |
| استاد مشاور | منصور ابراهیمی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
حمایت کیفری از محیط زیست در برابر واحدهای صنعتی آلاینده عنوان پایان نامه ای است که توسط صدیقه ابراهیمی، با راهنمایی ابوالفتح خالقی و با مشاوره منصور ابراهیمی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
کارخانجات و واحدهای صنعتی، بزرگ ترین آلوده کنندگان محیط زیست می باشند. صدماتی که این گروه از آلوده کنندگان به طبیعت وارد می سازند؛ جبران ناپذیرتر از گروه دیگر، یعنی انسان ها می باشد. حقوق کیفری به کمک ابزارهای حمایتی خود (همانند ابزارهای حمایتی تقنینی، قضایی، اجرایی و ...) تاثیر بسزایی در حفاظت از محیط زیست و تحقق اهداف توسعه پایدار دارد. پی بردن به کاستی ها در این حیطه و نحوه رفع موانع مهم ترین هدف این پژوهش می باشد. در این پژوهش راهکارهای حمایتی حقوق کیفری را در دو بعد تقنینی و اجرایی بررسی می نماییم. مقنن تنها به جرم انگاری آلودگی های آب، هوا، صوت و پسماندها، ناشی از فعالیت صنایع پرداخته است. در قوانین حمایتی موجود علاوه بر جرم انگاری، به ابزارهای دیگری از جمله: اعمال اقدامات پیشگیرانه و ارایه پاسخ های جزایی توجهی ویژه شده است. سپس در مرحله اجرا با وظایف و اختیارات سازمان حفاظت محیط زیست آشنا می شویم و به مطالعه موردی پرونده های زیست محیطی صنایع آلاینده شهر تهران می پردازیم. یافته های حاصل از بررسی دوازده پرونده انتخابی آلودگی صنایع در قالب دو جدول کیفی و کمی آورده شده است. در این پژوهش عملکرد موثر سازمان حفاظت محیط زیست در پیشگیری از وقوع جرم آلودگی زیست محیطی و اعمال شدیدترین پاسخ جزایی موجود در قوانین کشورمان (پلمپ یا تعطیلی موقت واحد آلاینده) به روشنی نشان داده شده است. از این رو، الزام سایر متولیان حقوق کیفری (دادسرا و دادگاه های ویژه جرایم محیط زیست و کلانتری ها) به تقویت همکاری خود با این سازمان ضروری می باشد. در انتها، جرم انگاری و تقنین اختصاصی جرایم آلودگی خاک و آلودگی ناشی از بو از یک سو و اعمال پاسخ های نوین جزایی از جمله لغو پروانه و تعطیلی دایم واحدهای صنعتی آلاینده از سوی دیگر، پیشنهاد می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
مقدمه ۱
۱– تعریف و تبیین مساله ۱
۲– سوالات تحقیق ۴
۳– فرضیه های تحقیق ۴
۴– ضرورت انجام پژوهش ۴
۵– سابقه و پیشینه تحقیق ۵
۶– اهداف و کاربردهای تحقیق ۵
۷– ساماندهی تحقیق ۶
۸– روش تحقیق و چارچوب پژوهش ۷
بخش نخست: کلیات (مفاهیم، پیشینه و اهمیت) ۸
فصل نخست: مفاهیم ۸
مبحث نخست: مفاهیم لغوی ۸
گفتار نخست: محیط زیست ۸
گفتار دوم: اکوسیستم ۹
گفتار سوم: آلودگی محیط زیست ۱۰
گفتار چهارم: آلوده کنندگان محیط زیست ۱۱
گفتار پنجم: جرم زیست محیطی ۱۲
مبحث دوم: مفاهیم اصطلاحی ۱۳
گفتار نخست: محیط زیست ۱۳
بند نخست: انواع محیط زیست ۱۵
گفتار دوم: اکوسیستم ۲۰
گفتار سوم: آلودگی زیست محیطی ۲۱
بند نخست: منابع آلودگی ۲۲
بند دوم: انواع آلایندگان ۲۴
گفتار چهارم: انواع آلودگی محیط زیست ۲۶
بند نخست: آلودگی آب ۲۶
بند دوم: آلودگی هوا ۲۸
بند سوم : آلودگی خاک ۳۳
بند چهارم: آلودگی صوتی ۳۶
بند پنجم: آلودگی شیمیایی ۳۸
بند ششم: آلودگی هسته ای و رادیواکتیو ۴۰
بند هفتم: آلودگی حرارتی ۴۲
بند هشتم: آلودگی ناشی از پسماندها ۴۴
گفتار پنجم: آلوده کنندگان محیط زیست ۴۶
گفتار ششم: جرم زیست محیطی ۴۷
فصل دوم: پیشینه و اهمیت ۵۲
مبحث نخست: پیشینه حمایت از محیط زیست ۵۲
گفتار نخست: پیشینه اجتماعی و تاریخی ۵۳
گفتاردوم: پیشینه حمایت از محیط زیست در اسلام ۵۶
گفتار سوم: پیشینه تقنینی ۶۱
گفتارچهارم: اسناد بین المللی ۶۴
بند نخست: اسناد عام بین المللی ۶۷
بند دوم: اسناد خاص بین المللی ۶۸
بند سوم: اسناد بین المللی الحاقی توسط کشور ایران ۷۱
مبحث دوم: اهمیت و جایگاه حمایت از محیط زیست ۷۲
گفتار نخست: لزوم حمایت کیفری از محیط زیست ۷۶
بند نخست: حمایت کیفری تقنینی ۸۰
بند دوم: حمایت کیفری اجرایی و قضایی ۸۸
گفتاردوم: اهمیت پیشگیری در حمایت از محیط زیست ۸۹
گفتار سوم: تعارضات حمایت از محیط زیست ۹۴
مبحث سوم: مسیولیت کیفری آلایندگان محیط زیست ۹۸
گفتار نخست: مسیولیت کیفری اشخاص حقیقی ۹۹
گفتار دوم: مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی ۱۰۰
بند نخست: دلایل مخالفان ۱۰۱
بند دوم : دلایل موافقان ۱۰۴
بخش دوم: سنجش ساز و کارهای تقنینی و اجرایی سلامت زیست محیطی صنایع ۱۰۹
فصل نخست: راهبردهای حمایت کیفری تقنینی ۱۰۹
مبحث نخست: قوانین عام ۱۱۱
گفتار نخست: قانون اساسی ۱۱۱
گفتار دوم: قانون مجازات اسلامی ۱۱۴
مبحث دوم: قوانین خاص ۱۲۰
گفتار نخست: حمایت از سلامت آب ۱۲۱
بند نخست: جرم انگاری ۱۲۲
بند دوم: پاسخ های جزایی ۱۲۳
الف) پاسخ های جزایی مالی ۱۲۴
ب) پاسخ های جزایی غیرمالی ۱۲۸
بند سوم: اعمال اقدامات پیشگیرانه ۱۳۳
گفتار دوم: حمایت از سلامت هوا ۱۳۷
بند نخست: جرم انگاری ۱۳۹
بند دوم: پاسخ های جزایی ۱۴۱
بند سوم: اقدامات پیشگیرانه ۱۴۶
گفتار سوم: حمایت از مدیریت صحیح پسماندها ۱۴۷
بند نخست: جرم انگاری ۱۴۸
بند دوم: پاسخ های جزایی ۱۴۹
بند سوم: اقدامات پیشگیرانه ۱۵۰
گفتار چهارم: حمایت از ایمنی صوتی ۱۵۱
بند نخست: جرم انگاری ۱۵۴
بند دوم: پاسخ های جزایی ۱۵۵
بند سوم: اقدامات پیشگیرانه ۱۵۵
فصل دوم: راهبردهای حمایت کیفری اجرایی ۱۵۶
مبحث نخست: دستگاه های اجرایی مسیول ۱۵۷
گفتار نخست: سازمان حفاظت محیط زیست ۱۵۷
گفتار دوم: شهرداری ها ۱۶۰
گفتار سوم: سایر ارگان ها ۱۶۳
بند نخست: وزارت صنایع، معادن و فلزات ۱۶۳
بند دوم: وزارت کشور ۱۶۴
بند سوم: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۱۶۵
بند چهارم: وزارت نیرو ۱۶۵
مبحث دوم: سیمای حمایت از محیط زیست در شهر تهران (مطالعات موردی) ۱۶۷
گفتار نخست: پرونده های زیست محیطی مربوط به آلودگی آب ۱۶۷
گفتاردوم: پرونده های زیست محیطی مربوط به آلودگی هوا ۱۸۲
گفتارسوم: پرونده های زیست محیطی مربوط به آلودگی آب و هوا ۱۹۱
نتیجه گیری و پیشنهادها ۲۰۵
فهرست منابع و ماخذ ۲۱۱
پیوست ها ۲۱۹
کلیدواژه ها
- محیط زیست
- آلودگی
- آلاینده های صنعتی
- آلاینده ها
- حمایت کیفری
- حقوق جزا
- محیط زیست