حمایت کیفری به مثابه آخرین ضمانت اجرا در حقوق خانواده

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حمایت کیفری به مثابه آخرین ضمانت اجرا در حقوق خانواده
عنوانحمایت کیفری به مثابه آخرین ضمانت اجرا در حقوق خانواده
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومختار سیاهکلرودی
استاد راهنمافرید محسنی
استاد مشاورناصر قاسمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



حمایت کیفری به مثابه آخرین ضمانت اجرا در حقوق خانواده عنوان پایان نامه ای است که توسط مختار سیاهکلرودی، با راهنمایی فرید محسنی و با مشاوره ناصر قاسمی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

جرم انگاریِ یک رفتار باید از اصول و مبانی مشخصی پیروی کند تا تشتت در این مسیر رخ ندهد. اصل حداقلی بودن حقوق جزا و تلقیِ حمایت کیفری به مثابه آخرین راهِ چاره، یکی از این اصول مهم است که می تواند چراغ راه مقنن در مسیر تقنین باشد. آن گاه که قانون گذار در قلمروی خانواده دست به جرم انگاری می زند، توجه به اصل حداقلی بودن، اهمیتی دوچندان می یابد؛ چرا که مقنن قصد جرم انگاری در محیطی را دارد که باید میان اعضای آن، صمیمیت، عشق و گذشت جریان داشته باشد. وانگهی فرض این است که پس از اتمام مجازات، اعضای خانواده باید در کنار یکدیگر به ادامه زندگی بپردازند و می بینیم که تجریم با آن هماهنگی زیادی ندارد. در این پایان نامه، ابتدا از تلقیِ ضمانت اجرای کیفری به مثابه آخرین راهکار سخن می گوییم و با تحلیل مبانی این اصل، آن را مورد تایید عقل و شرع لحاظ می کنیم. سپس به بررسی و نقد جرایم در قلمروی حقوق کیفری خانواده ایران می پردازیم، این جرایم را با عینک کمینه گراییِ حقوق کیفری می نگریم و پیشنهاد هایی، جهت رفع کاستی ها و ایرادات، مطرح می کنیم. در این مسیر می بینیم که این اصل در نظام حقوقی ایران، جایگاه درخوری پیدا نکرده است و با ارایه پیشنهادهایی نظیر تلقی نکاح به مثابه عقدی تشریفاتی، سعی در آسیب شناسی و ارتقای جایگاه این اصل در نظام حقوقی ایران داریم.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده د فهرست مطالب ه کوته نگارگان ل مقدمه

تبیین موضوع تحقیق:

ضرورت و اهداف تحقیق

سوال تحقیق

فرضیه های تحقیق

پیشینه تحقیق

قلمروی تحقیق

روش تحقیق

ساختار تحقیق

بخش نخست: حقوق کیفری به عنوان آخرین راهکار

فصل نخست: مفاهیم

مبحث نخست: حقوق کیفری

مبحث دوم: جرم انگاری و جرم

گفتار نخست: جرم انگاری

گفتار دوم: جرم

مبحث سوم: مجازات

مبحث چهارم: مفهوم حمایت کیفری

گفتار نخست: سیاست جنایی و انواع آن

بند نخست: انواع حمایت کیفری

گفتار دوم: مفهوم دولت به مثابه متصدی حمایت کیفری از خانواده

بند نخست: مفهوم خانواده

الف: تعریف و تقسیم بندی خانواده

ب: کارکردهای خانواده

فصل دوم: حمایت کیفری به مثابه آخرین راهکار

مبحث نخست: مفهوم حمایت کیفری به مثابه آخرین راه چاره

مبحث دوم: مبانی حمایت کیفری به مثابه آخرین راه چاره

گفتار نخست: حق بر مجازات نشدن

بند نخست: سیر تاریخی از حق بر مجازات شدن تا پیدایش حق بر مجازات نشدن

بند دوم: ظهور حق بر مجازات نشدن: ۵۰ گفتار دوم: اهمیت آزادی ها

گفتار سوم: هزینه های حقوق کیفری

مبحث سوم : اصول مشابه و حامی

گفتار نخست : اصل حداقلی بودن حقوق جزا

گفتار دوم: فرعی بودن حقوق کیفری

گفتار سوم: چندپارگی حقوق کیفری

گفتار چهارم: تناسب

گفتار پنجم: اصل عدم تعرض

گفتار ششم: برایت

مبحث چهارم: بررسی اصل از منظر اسلام

گفتار نخست: طرح بحث

گفتار دوم: مفاهیم اسلامی همسو با اصل

بند نخست: اصل برایت

بند دوم: قاعده سلطه

بند سوم: اهتمام اسلام به اخلاق

بند چهارم: اهتمام اسلام به اصل عدالت

بند پنجم: توجه به عنصر مصلحت

گفتار سوم: طرح یک ابهام: التعزیر لکل عمل محرم

مبحث پنجم: بررسی اصل در اسناد بین المللی و منطقه ای

گفتار نخست: اعلامیه جهانی حقوق بشر

گفتار دوم: اعلامیه حقوق بشر و شهروند فرانسه

گفتار سوم: اعلامیه حقوق بشر اسلامی ( قاهره )

گفتار چهارم: میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

گفتار پنجم: کنوانسیون اروپایی حقوق بشر

گفتار ششم: اساسنامه دیوان کیفری بین المللی

بخش دوم: نقد و بررسی جرایم قلمروی خانواده

فصل نخست: حمایت کیفری دولت از خانواده

مبحث نخست: ورود دولت به قلمروی خانواده

گفتار نخست: قول به لزوم جرم انگاری از جانب دولت

گفتار دوم: قول به عدم امکان جرم انگاری

گفتار سوم: امکان جرم انگاری ( دیدگاهی متعادل)

گفتار چهارم: یک نکته: بی معناییِ مداخله یا عدم مداخله

مبحث دوم: ویژگی های لازمِ جرم انگاری و پاسخ دهی در قلمروی خانواده

فصل دوم: جرایم مرتبط با حوزه خانواده و نقد و بررسی آن ها

مبحث نخست: جرایم مرتبط با مرحله انعقاد نکاح

گفتار نخست: ازدواج با دختر زیر سن نکاح

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار دوم: جرم ازدواج با زن شوهردار یا در عده

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا:

گفتار سوم: فریب طرف مقابل در ازدواج

بند نخست: نقد و بررسی ضمانت اجرا

گفتار چهارم: جرم عدم ثبت نکاح

بند نخست: نقد و بررسی ضمانت اجرا

گفتار پنجم: عدم ارایه گواهی سلامت حین ثبت نکاح

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار ششم: ازدواج مرد خارجی و زن ایرانی بدون اخذ اذن دولت

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار هفتم: ثبت ازدواج مجدد مرد متاهل بدون اذن دادگاه

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

مبحث دوم: جرایم مرتبط با تکالیف زوجیتی

گفتار نخست: ترک انفاق توسط شوهر نسبت به زوجه

بند نخست: نقد و بررسی ضمانت اجرا

گفتار دوم: جرم انکار یا ادعای دروغین زوجیت

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

مبحث سوم: جرایم مرتبط با تکالیف والدینی و علیه طفل و نوجوان

گفتار نخست: ترک انفاق نسبت به کودک

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار دوم: امتناع از انجام تکالیف مربوط به حضانت

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار سوم: ممانعت از ملاقات طفل با اشخاص ذیحق

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار چهارم: آیا ممانعت از اجرای حکم حضانت جرم است؟

گفتار پنجم: جرایم علیه تحصیل کودک و نوجوان

بند نخست: امتناع از ثبت نام و تهیه وسایل و موجبات تحصیل

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند دوم: جلوگیری از تحصیل

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند سوم: فریب و معاونت در فرار از مدرسه یا ترک تحصیل کودک یا نوجوان

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار ششم : جرایم علیه سلامت جسمانی کودک

بند نخست: شیر دادن طفل توسط زن مبتلا به سیفلیس

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند دوم: کوتاهی در معاینه طفل و دایه پیش از سپردن طفل به دایه

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند سوم: مسامحه در درمان بیماری آمیزشی محجور

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند چهارم: امتناع از انجام تکلیف آبلهکوبی

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار هفتم: اظهار دروغ درباره هویت طفل

بند نخست: ماده

قانون ثبت احوال کشور

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا

بند دو: بندِ "الف" ماده

قانون تخلفات، جرایم و مجازاتهای مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه

الف: بررسی و نقد ضمانت اجرا:

گفتار هشتم: ربودن، مخفی کردن یا انتساب نادرست برای دیگری یا به جای دیگریِ طفلِ تازه متولد شده

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار نهم: معاونت در فرار طفل از خانه

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار دهم: امتناع از استرداد طفل

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار یازدهم: معامله راجع به اطفال و نوجوانان

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا:

گفتار دوازدهم: قاچاق طفل و نوجوان

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتارسیزدهم: خرید، فروش یا قاچاق اعضاء و جوارح طفل و نوجوان

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار چهاردهم: تسهیل یا فراهم آوردن موجبات خودکشی طفل یا نوجوان

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار پانزدهم: بهره کشی اقتصادی

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار شانزدهم: در اختیار قرار دادن یا فروش مواد دخانی

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار هفدهم: امتناع از گزارش یا اقدام موثر موضوع ماده

قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹

بند نخست: شرح جرم

الف: خودداری از گزارش یا کمک طلبیدن

ب امتناع از اقدام فوری

بند دوم: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار هجدهم: بی توجهی و سهل انگاری منجر به نتایج بندهای ماده

قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار نوزدهم: آزار یا سوءاستفاده جنسی از طفل و نوجوان

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار بیستم: رها کردن طفل

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

گفتار بیست و یکم: یک نکته : ارتکاب جرم به قصد تادیب یا خارج از حدود متعارف و شرعی

بند نخست: بررسی و نقد ضمانت اجرا

مبحث چهارم: جرایم مرتبط با انحلال نکاح

گفتار نخست: ماده

قانون جدید حمایت خانواده و الزام به ثبت برخی اعمال حقوقی

بند نخست: الزام به ثبت فسخ و انفساخ نکاح

بند دوم: الزام به ثبت طلاق

بند سوم: الزام به ثبت رجوع

بند چهارم: اعلامِ بطلانِ نکاح یا طلاق

گفتار دوم: ماده

قانون جدید حمایت خانواده

نتایج و پیشنهادها

منابع

الف: کتاب های فارسی

ب: کتاب های عربی

پ: کتاب های لاتین

ت: مقالات فارسی

ت: مقالات لاتین

ث: پایان نامه ها

ج: فرهنگ ها و کتاب های لغت

چ: منابع الکترونیکی و اینترنتی

ح: قوانین و مقررات

Abstract

کلیدواژه ها

  • حمایت کیفری
  • کمینه گرایی
  • حقوق کیفری خانواده