حوزه ی عمومی در فضای مجازی و مقایسه ی آن با فضای غیرمجازی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حوزه ی عمومی در فضای مجازی و مقایسه ی آن با فضای غیرمجازی
عنوانحوزه ی عمومی در فضای مجازی و مقایسه ی آن با فضای غیرمجازی
رشتهحقوق مالکیت فکری
دانشجومریم موثق سیچانی
استاد راهنماسیدحسن شبیری زنجانی
استاد مشاورمصطفی بختیاروند
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه قم



حوزه ی عمومی در فضای مجازی و مقایسه ی آن با فضای غیرمجازی عنوان پایان نامه ای است که توسط مریم موثق سیچانی، با راهنمایی سیدحسن شبیری زنجانی و با مشاوره مصطفی بختیاروند در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

به جرات می توان گفت اهمیت حوزه ی عمومی به اندازه ی آثار ادبی و هنری است؛ زیرا که تقریبا هم زمان با پیدایش آثار ادبی و هنری، حوزه ی عمومی هم شکل گرفته است. در نگاه نخست، شاید حوزه ی عمومی برای پدیدآورنده و حقوق اثر مالکیت ادبی و هنری مضر باشد؛ اما اگر کمی دقیق تر شویم، می فهمیم که برای رشد و پیشرفت دانش و سلامت جامعه بسیار مفید است و صرفه جویی اقتصادی برای استفاده کنندگان و به تبع آن، جامعه، در پی خواهد داشت؛ مضافا این که شکل گیری و حمایت از حوزه ی عمومی مطابق با اعلامیه ی جهانی حقوق بشر و میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. در قانون ایران، به طور ناقص به حوزه ی عمومی و قلمروش اشاره شده که این نقص، تقریبا در پیش نویس لایحه ای که هنوز به تصویب نرسیده، بر طرف گردیده است. شکل گیری و پیشرفت روز افزون فناوری های رایانه ای، باعث شد که حوزه ی عمومی در فضای مجازی هم مطرح شود. به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی، مفهوم و مصادیق حوزه ی عمومی در این فضا با فضای غیر مجازی تا حدی متمایز است. دو خصوصیت فراسرزمینی بودن فضای مجازی و نداشتن قانون مختص این فضا سبب گردیده که چالش هایی بر سر راه بهره برداری از حوزه ی عمومی در فضای مجازی، ایجاد شود که برای رهایی از این چالش ها گریزی جز استفاده از راه حل هایی هم چون تصویب قوانین مالکیت فکری در سطح بین المللی و اعمال قواعدی مانند قاعده ی مدت حمایت کوتاه تر نیست.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

مقدمه ۱

الف) تبیین موضوع ۱

ب) قلمرو موضوع ۱

پ) بیان مسیله ۲

ت) بیان سوالات اصلی ۳

ث) فرضیه ها ۴

ج) پیشینه تحقیق ۴

چ) روش تحقیق ۵

ه) ساماندهی تحقیق ۵

فصل اول: کلیات ۷

مبحث اول: مفاهیم مقدماتی ۸

گفتار اول: مفهوم و انواع حوزه ی عمومی و مقایسه ی آن با حوزه ی خصوصی ۸

بند اول: مفهوم حوزه ی عمومی ۸

الف) تعریف حوزه ی عمومی در لغت ۸

ب) تعریف حوزه ی عمومی در اصطلاح حقوقی ۹

بند دوم: انواع حوزه ی عمومی ۱۲

الف) حوزه ی عمومی ساختاری ۱۲

ب) حوزه ی عمومی کارکردی ۱۳

بند سوم: مقایسه ی حوزه ی عمومی با حوزه ی خصوصی ۲۲

گفتار دوم: مفهوم و مصادیق فضای مجازی و مقایسه ی آن با فضای غیر مجازی ۲۵

بند اول: مفهوم فضای مجازی ۲۵

بند دوم: مصادیق فضای مجازی و تعریف آن ها ۲۹

الف) شبکه ۲۹

ب) اینترانت ۳۰

پ) اینترنت ۳۱

ت) اکسترانت ۳۲

بند سوم: مقایسه ی فضای مجازی با فضای غیر مجازی ۳۳

مبحث دوم: ویژگی ها، فواید و کارکرد ها و مبانی حوزه ی عمومی ۳۵

گفتار اول: ویژگی های حوزه ی عمومی ۳۵

گفتار دوم: فواید و کار کرد های حوزه ی عمومی ۳۶

گفتار سوم: مبانی حوزه ی عمومی ۳۸

مبحث سوم: سیر تحول حوزه ی عمومی در قوانین فرا ملی و ملی ۴۱

گفتار اول: قوانین بین المللی ۴۱

بند اول: کنوانسیون برن ۴۱

بند دوم: کنوانسیون کپی رایت جهانی ۴۳

بند سوم: معاهده ی سازمان مالکیت فکری در مورد کپی رایت ۴۵


بند چهارم: کنوانسیون رم ۴۶

بند پنجم: معاهده ی سازمان مالکیت فکری در مورد حقوق مرتبط ۴۷

بند ششم: موافقت نامه تریپس ۴۸

گفتار دوم: قوانین کشور های اروپایی و آمریکایی ۴۹

بند اول: کشور های اروپایی ۴۹

بند دوم: کشور آمریکا ۵۴

گفتار سوم: قوانین ایران ۵۷

فصل دوم: تحلیل مفهومی و مصداقی حوزه ی عمومی در فضای مجازی، تاثیرات، چالش ها و راه حل ها ۶۳

مبحث اول: تحلیل مفهومی و مصداقی حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۶۴

گفتار اول: مفهوم و ماهیت حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۶۴

گفتار دوم: مصادیق حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۸۱

مبحث دوم: تاثیرات متقابل فضای مجازی و حوزه ی عمومی ۱۰۰

گفتار اول: تاثیرات حوزه ی عمومی بر فضای مجازی ۱۰۰

بند اول: تاثیرات مثبت ۱۰۰

بند دوم: تاثیرات منفی ۱۰۳

گفتار دوم: تاثیرات فضای مجازی بر حوزه ی عمومی ۱۰۴



بند اول: تاثیرات مثبت ۱۰۵

بند دوم: تاثیرات منفی ۱۱۱

مبحث سوم: چالش های حوزه ی عمومی در فضای مجازی و راه های برون رفت از آن ها ۱۱۶

گفتار اول: چالش های مربوط به حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۱۱۷

بند اول: چالش مربوط به مدت حمایت ۱۱۷

بند دوم: چالش مربوط به اختصاص ارادی اثر به حوزه ی عمومی ۱۲۰

بند سوم: چالش مربوط به فقدان شرایط ضروری برای حمایت کپی رایت اثر (خروج تخصصی) ۱۲۱

بند چهارم: چالش مربوط به خروج تخصیصی ۱۲۵

الف) نظم عمومی و اخلاق حسنه ۱۲۵

ب) استثنایات حمایت کپی رایت ۱۲۸

بند پنجم: چالش مربوط به نقض حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۱۳۱

گفتار دوم: راه های برون رفت از این چالش ها (راه حل ها) ۱۳۶

بند اول: راه برون رفت از چالش مدت حمایت ۱۳۶

بند دوم: راه برون رفت از چالش اختصاص ارادی اثر به حوزه ی عمومی ۱۳۹

بند سوم: راه برون رفت از چالش فقدان شرایط ضروری برای حمایت کپی رایت اثر ۱۴۲

بند چهارم: راه برون رفت از چالش خروج تخصیصی ۱۴۲

الف) نظم عمومی و اخلاق حسنه ۱۴۲

ب) استثنایات حمایت کپی رایت ۱۴۳

بند پنجم: راه برون رفت از چالش نقض حوزه ی عمومی در فضای مجازی ۱۴۵

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۴۸

فهرست منابع ۱۵۲

کلیدواژه ها

  • حوزه ی عمومی
  • حوزه ی خصوصی
  • مدت حمایت
  • فضای مجازی
  • حوزه عمومی
  • حوزه خصوصی
  • کنوانسیون برن
  • فضای مجازی
  • حقوق مالکیت معنوی
  • شبکه رایانه ای
  • اینترنت
  • اینترانت