حکمرانی مطلوب در حکومت علوی با تاکید بر حاکمیت قانون و پاسخگویی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حکمرانی مطلوب در حکومت علوی با تاکید بر حاکمیت قانون و پاسخگویی
عنوانحکمرانی مطلوب در حکومت علوی با تاکید بر حاکمیت قانون و پاسخگویی
رشتهحقوق عمومی
دانشجوعلیرضا پیرحاجی خوزانی
استاد راهنماهدی غفاری
استاد مشاورناصرعلی منصوریان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۳
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



حکمرانی مطلوب در حکومت علوی با تاکید بر حاکمیت قانون و پاسخگویی عنوان پایان نامه ای است که توسط علیرضا پیرحاجی خوزانی، با راهنمایی هدی غفاری و با مشاوره ناصرعلی منصوریان در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

از گذشته تا به امروز همواره نقش دولت ها و حکومت ها در پیشرفت و تعالی جوامع یا عقب افتادگی آن ها مورد بحث و مناقشه بوده است بویژه در چند دهه اخیر این مهم بیش از پیش نمایان شده است و مباحثی مانند دولت کوچک، دولت کارآفرین، دولت الکترونیک و دولت کارآمد به عنوان یک پارادایم غالب مطرح گشته است اما به تازگی مفهوم حکمرانی مطلوب به گونه ای فزاینده در ادبیات توسعه مورد استفاده قرار گرفته است نظریه حکمرانی مطلوب که با ویژگی های مختلفی از جمله حاکمیت قانون و پاسخگویی تعریف می شود الگویی برای توسعه پایدار انسانی محسوب می گردد از آنجا که در کشور های اسلامی همانند کشور ما اجرای دستورالعمل های این نظریه نمی تواند بدون توجه به آموزه ها و سنت های اسلامی صورت گیرد مسیله توافق یا تعارض این دستور العمل ها با آموزه های اسلامی قابل تامل به نظر می رسد. در این پژوهش مولف بر آن است تا با مطالعه همزمان مولفه های نظریه حکمرانی مطلوب با تاکید بر دو شاخصه حاکمیت قانون و پاسخگویی و متون تاریخی و روایی موجود درباره چگونگی کشورداری امام علی (ع) و اندیشه سیاسی ایشان به عنوان یکی از بزرگترین رهبران جامعه اسلامی به ارایه الگویی کارآمد از یک مدل حکومت دینی در دوران معاصر بپردازد و از این رهگذر با بررسی مولفه های مذکور در حکومت علوی در خواهیم یافت که امام (ع) نه تنها در مقام نظر معتقد به حکمرانی مطلوب بوده اند بلکه در عمل نیز همواره خود را متعهد به آن می دانستند.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

بخش اول: حکمرانی مطلوب از منظر حکومت علوی

فصل اول : مفهوم حکمرانی مطلوب ۸

گفتار اول : پیشینه و تعریف نظریه حکمرانی مطلوب ۹

بند اول : پیشینه حکمرانی مطلوب ۹

بند دوم : تعریف حکمرانی مطلوب ۱۳

گفتار دوم : مولفه های حکمرانی مطلوب ۱۸

بند اول: مشارکت ۲۰

بند دوم : اجماع محوری ۲۲

بند سوم: مسیولیت پذیری ۲۳

بند چهارم: شفافیت ۲۵

بند پنجم: کارایی و اثر بخشی ۲۷


بند ششم: عدالت و عدم تبعیض میان شهروندان ۲۹

فصل دوم : حکمرانی مطلوب در حکومت امام علی (ع) ۳۲

گفتار اول : حکومت از دیدگاه امام علی ( ع ) ۳۲

بند اول : هدف حکومت در اندیشه سیاسی امام علی (ع) ۳۳

بند دوم : اصول حکمرانی علوی ۳۶

الف ) حق مداری ۳۶

ب) شایسته سالاری ۳۷

ج) حفظ کرامت انسانی ۳۸

د) انسان سازی ۴۰

گفتار دوم :بررسی مولفه های حکمرانی مطلوب در حکومت علوی ۴۲

بند اول : مشارکت شهروندان در حکومت ۴۳

بند دوم : کارآمدی و کارآیی دولت ۴۵

بند سوم : عدالت میان شهروندان ۴۷

بخش دوم: بررسی جایگاه حاکمیت قانون و پاسخگویی در حکومت علوی

فصل اول:حاکمیت قانون ۵۳

گفتار اول : مفهوم حاکمیت قانون ۵۴

بند اول: برداشت های حاکمیت قانون ۵۹



الف) برداشت شکلی از حاکمیت قانون ۵۹

ب) برداشت ماهوی از حاکمیت قانون ۶۲

بند دوم : مبانی حاکمیت قانون ۶۴

الف) آزادی ۶۴

ب) حقوق بشر ۶۷

ج) برابری ۶۸

گفتار دوم : جایگاه حاکمیت قانون در حکومت علوی ۷۰

بند اول : قانون و قانونگرایی از دیدگاه حضرت علی (ع) ۷۱

بند دوم : برابری در مقابل قانون در حکومت علوی ۷۸

فصل دوم: پاسخگویی ۸۷

گفتار اول : مفهوم پاسخگویی ۸۹

گفتار دوم : پاسخگویی در حکومت علوی ۱۰۲

بند اول : مبانی پاسخگویی از دیدگاه امام علی (ع) ۱۰۳

الف) پرهیز از تکبر ، خود شیفتگی و خودکامگی ۱۰۴

ب) تاکید بر محرومیت زدایی و صیانت از حقوق مستضعفان ۱۰۵

ج) برقراری عدالت ۱۰۷


د) تعهد به حقوق انسانی ۱۰۸

بند دوم : جلوه های پاسخگویی حکومت علوی ۱۱۰

نتیجه گیری ۱۲۰

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • مردم
  • حکمرانی مطلوب
  • حکومت علوی
  • پاسخگویی
  • حاکمیت قانون
  • حکمرانی خوب
  • اصل حاکمیت قانون
  • علویان
  • پاسخگویی
  • حکومت دینی
  • جامعه اسلامی