حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل و مطالعه تطبیقی آن در نهج البلاغه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل و مطالعه تطبیقی آن در نهج البلاغه
عنوانحکمرانی مطلوب در نظام بین الملل و مطالعه تطبیقی آن در نهج البلاغه
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوحسن فرج دنیوی
استاد راهنماحسین آل کجباف
استاد مشاوررضا موسی زاده، سیدجواد موسوی زاده
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه پیام نور مرکز


حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل و مطالعه تطبیقی آن در نهج البلاغه عنوان رساله ای است که توسط حسن فرج دنیوی، با راهنمایی حسین آل کجباف و با مشاوره رضا موسی زاده و سیدجواد موسوی زاده در سال ۱۳۹۲ و در مقطع دکتری دانشگاه پیام نور مرکز دفاع گردید.

چکیده

آنچه که در طول تاریخ قابل مشاهده بوده و می باشد نشانگر این موضوع است که برخی از اشکال حکمرانی نسبت به برخی دیگر کارآمدتر و مفیدتر بوده اند که برای تشخیص این کارآمدی و مفیدی نیاز به یک سری اصول می باشد .که این اصول را می توان به کمک مفهوم حکمرانی مطلوب مورد شناسایی قرار داد. هر چند مفهوم حکمرانی مطلوب قایم به ذات نیست لیکن خود بر اصول و ارزشهایی حاکم است که می توان با عنوان مولفه های حکمرانی مطلوب از آنها نام برد که در اکثر مفاهیم این مولفه ها یعنی، حاکمیت قانون، پاسخگویی، مشارکت و شفافیت وجود داشته و مشترکند و به عنوان چهار مولفه ی اصلی حکمرانی مطلوب مطرح هستند.البته مولفه های دیگری همچون توجه به آرای عمومی (اجماع) ،برابری و اثر بخشی و کارایی نیز برای حکمرانی مطلوب برشمرده اند که با تحقق چهار مولفه اصلی سایر مولفه ها هم متحقق خواهند شد.اما در مورد امکان تحقق ایده ی حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل حداقل در مورد مولفه های شفافیت ، مشارکت و پاسخگویی تردید چندانی وجود ندارد لیکن در خصوص مولفه حاکمیت قانون با توجه به اینکه نظام بین المللی مستقل از سیاست نیست جای تامل بیشتری وجود دارد. با توجه به این که مولفه های مطرح شده از مفاهیم حقوق بشری هم هستند تقویت هر یک از این مولفه ها می تواند منجر به تقویت سایر مولفه ها شود و اینکه برای عملیاتی کردن ایده ی حکمرانی مطلوب ابتدا می توان در زمینه هایی که مناسب تر هستند مانند تجارت بین الملل و محیط زیست اقدام کرد تا موجب تقویت این ایده در نظام بین الملل شود. مطالعه تطبیقی اندیشه سیاسی و سیره حکومتی امام علی(ع) و ادبیات نظریه حکمرانی شباهت چشمگیری میان آموزه های حکومتی امام و نظریه حکمرانی به نمایش می گذارد جوهره اصلی نظریه حکمرانی که تایید ماهیت حکومتگران بر وضعیت شهروندان و سطح توسعه جامعه است به وسیله آموزه های اسلامی تایید می شود. حتی آموزه های اسلامی از این هم فراتر رفته و ماهیت حکومتها را به میزان استقامت و پایداری ملتها و لیاقت و پشتکاری که از خود نشان می دهند وابسته می داند. لذا ما در این رساله در پی جواب به این سوال اصلی هستیم آیا مفهوم و مولفه های نظریه حکمرانی مطلوب که در نظام بین الملل مورد توجه هستند با آموزه های علی (ع) در نهج البلاغه مطابقت دارند ؟ بدین منظور این رسال برای جواب به این سوال اصلی و سوالات فرعی مطرح، در پنج بخش تنظیم گردیده که بخش اول مفاهیم ،جایگاه ومولفه های حکمرانی مطلوب را از منظر نظام بین الملل و نهج البلاغه بررسی و چهار بخش بعدی به بررسی چهار مولفه اصلی حکمرانی مطلوب که هر یک در بخش جداگانه ای بررسی و در نهایت نتیجه گیری کلی بعمل خواهد آمد .ضمنا این رساله از جنبه اثباتی وارد موضوع نشده و صرفا یک کار تطبیقی بوده به همین دلیل نیاز به ارایه مبانی حکمرانی مطلوب نمی باشد.

ساختار و فهرست رساله

کلیات پژوهش ۱

بخش اول : مفاهیم ، جایگاه و مولفه های حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل و نهج البلاغه ۱۲

فصل اول : مفاهیم ، جایگاه و مولفه های حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل ۱۲

گفتار اول : مفهوم حکمرانی و حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل ۱۲

مبحث اول: مفهوم حکمرانی ۱۳

مبحث دوم: تفاوت مفهوم حکمرانی با حکومت ۱۴

مبحث سوم: مفهوم حکمرانی مطلوب ۱۵

مبحث جهارم: ضرورت توجه به حکمرانی مطلوب ۱۷

گفتار دوم : جایگاه حکمرانی مطلوب در نظام بین الملل ۱۹

مبحث اول: زمینه های پیدایش نظریه حکمرانی مطلوب ۱۹

مبحث دوم : حکمرانی مطلوب در اسناد بین الملل ۲۰

بند اول: اعلامیه هزاره ۲۰

بند دوم : قطعنامه های کمیسیون حقوق سازمان ملل ۲۱

بند سوم : قطعنامه کمیسیون حقوق بشر ۲۱

بندچهارم: اعلامیه ی دهلی نو ۲۲

بندپنجم: اعلامیه ی اولان باتور ۲۳

مبحث سوم: رابطه حکمرانی مطلوب و حقوق بشر و تاثیر آن بر توسعه ۲۳

بند اول : تضمین حقوق بشر معیار اصلی حکمرانی مطلوب ۲۳

بند دوم: حکمرانی مطلوب و چگونگی تاثیر آن بر تقویت حقوق بشر ۲۴

بند سوم : حکمرانی مطلوب به منزله سیاست توسعه ۲۵

مبحث چهارم : موانع نظری و عملی فراروی حکمرانی مطلوب ۲۷

گفتار سوم: مولفه های حکمرانی مطلوب ۲۹

فصل دوم : مفاهیم ،جایگاه و مولفه های حکمرانی مطلوب در نهج البلاغه ۳۲

گفتار اول :مفهوم حکمرانی مطلوب در نهج البلاغه ۳۲

مبحث اول :مفهوم و ضرورت حکومت در نهج البلاغه ۳۳

بند اول :مفهوم حکومت در نهج البلاغه ۳۳

بند دوم: ضرورت حکومت از منظر نهج البلاغه ۳۴

گفتار دوم: جایگاه حکمرانی در نهج البلاغه ۳۶

مبحث اول :تعلق حکومت به مردم ۳۶

مبحث دوم : رابطه میان حکومت و مردم ۳۷

مبحث سوم : حکومت مردم تجلی گاه حاکمیت خدا ۳۹

مبحث چهارم :اسلام و تلاش برای شکل گیری حکمرانی مطلوب در جامعه ۴۰

مبحث پنجم:حقوق بشر معیار اصلی حکمرانی مطلوب در نهج البلاغه ۴۱

گفتار سوم : مولفه های حکمرانی مطلوب در نهج البلاغه ۴۲

مبحث اول: حاکمیت قانون ۴۳

مبحث دوم: پاسخگویی ۴۴

مبحث سوم: مشارکت ۴۵

مبحث چهارم: شفافیت ۴۶

نتیجه گیری بخش اول ۴۸

بخش دوم: حاکمیت قانون به عنوان مولفه حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل و نهج البلاغه ۵۰

فصل اول: مولفه حاکمیت قانون از منظر نظام بین الملل ۵۰

گفتار اول: حاکمیت قانون از منظر تاریخی ۵۰

گفتار دوم: مفهوم حکومت قانون ۵۲

گفتارسوم:برداشت های حاکمیت قانون ۵۳

مبحث اول: برداشتهای شکلی از حاکمیت قانون ۵۴

مبحث دوم: برداشتهای ماهوی از حاکمیت قانون ۵۵

گفتار چهارم: مفهوم حکومت بین المللی قانون ۵۵

مبحث اول: مبانی حقوقی حکومت بین المللی قانون ۵۷

بنداول: منشور ملل متحد ۵۷

بند دوم:اعلامیه ی جهانی حقوق بشر ۵۸

بند سوم:سایر اسناد بین المللی حقوق بشر ۵۹

مبحث دوم: مبانی اجتماعی حکومت بین المللی قانون ۶۰

بند اول: ضرورت های ناشی از جهانی شدن ۶۰

بند دوم: نیاز دموکراسی و حقوق بشر به حکومت قانون ۶۰

بند سوم:فضیلت حکومت قانون ۶۱

گفتار پنجم:رهاورد حکومت قانون برای حکمرانی مطلوب ۶۲

مبحث اول:قانونی بودن ۶۲

مبحث دوم:قطعیت ۶۳

مبحث سوم: با ثبات بودن(یکدستی، انسجام و پیوستگی) ۶۳

مبحث چهارم:کارآمدی ۶۴

گفتار ششم:اصول ذاتی و تبعی حاکمیت قانون ۶۴

مبحث اول: اصول ذاتی و محوری حاکمیت قانون ۶۵

مبحث دوم:اصول تبعی حاکمیت قانون ۶۶

گفتار هفتم: آثار حکمرانی مطلوب از بعد حاکمیت قانون ۶۷

مبحث اول:پیامد های حقوقی حامیت قانون ۶۸

مبحث دوم:پیامدهای سیاسی حاکمیت قانون ۷۰

مبحث سوم: پیامدهای اقتصادی حاکمیت قانون ۷۱

فصل دوم: مولفه حاکمیت قانون از منظر نهج البلاغه ۷۲

گفتار اول: مفهوم حاکمیت قانون در نهج البلاغه ۷۲

مبحث اول: حقوق متقابل ۷۴

مبحث دوم: احترام به حقوق متقابل ۷۵

گفتار دوم: قانون گرایی با تاکید برعدالت محوری و حق محوری ۷۵

گفتار سوم:محوریت قانون ۷۸

مبحث اول: محوریت قانون در عمل ۷۸

مبحث دوم:محوریت قانون در اصل شایسته سالاری ۷۹

مبحث سوم:قانون محوری در ابعاد اقتصادی مالی ۷۹

گفتار چهارم:قاطعیت در اجرای قانون ۸۱

مبحث اول: قاطعیت در اجرای قانون برای خویشان ۸۲

مبحث دوم: قاطعیت در اجرای قانون برای کارگزاران ۸۲

گفتار پنجم: پایبندی به قانون(ترجیح عدل و حق بر بقای حکومت) ۸۴

گفتار ششم: عدالت حقوقی برابر در مقابل قانون و مجازات کلیه قانون شکنان ۸۶

نتیجه گیری بخش دوم ۸۷

بخش سوم – پاسخگویی بعنوان مولفه حکمرانی مطلوب از منظرنظام بین الملل و نهج البلاغه ۹۰

فصل اول – مولفه پاسخگویی از منظر نظام بین الملل ۹۰

گفتار اول – مفهوم پاسخگویی ۹۰

گفتار دوم – اشکال پاسخگویی ۹۱

گفتار سوم – سطوح پاسخگویی ۹۱

گفتار چهارم – مبانی، کارکردها و ضرورت پاسخگویی ۹۲

مبحث اول – مبانی پاسخگویی ۹۲

مبحث دوم – کار کردهای پاسخگویی ۹۳

مبحث سوم – ضرورت وجودی پاسخگویی ۹۳

گفتار پنجم – اهداف پاسخگویی ۹۴

گفتار ششم – پاسخگویی تابعان حقوق بین الملل ۹۵

مبحث اول – پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۵

بند اول – مبنای پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۵

بند دوم – تلاش کمیته ی پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۶

بند سوم – سطوح و اشکال پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۷

بند چهارم – طلب کنندگان پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۸

بند پنجم – محدودیت های پاسخگویی سازمان های بین المللی ۹۹

بند ششم – پاسخگویی در سازمان ملل متحد ۱۰۰

الف – مبانی پاسخگویی در سازمان ملل متحد ۱۰۰

ب – سازکارهای پاسخگویی سازمان ملل متحد ۱۰۱

۱– سازکار گزارش دهی ۱۰۱

۲– سازکار پاسخگویی متقابل اعضاء در سازمان متحد ۱۰۲

۱–۲ – معرفی ساز کار پاسخگویی متقابل اعضاء ۱۰۲

ج – ساز کارهای پاسخگویی شورای امنیت ۱۰۲

د – عوامل موثر بر تقویت پاسخگویی سازمان ملل متحد ۱۰۳

۱– نقش گسترده دموکراسی در تقویت پاسخگویی سازمان ملل متحد ۱۰۳

۲– نقش جامعه ی مدنی در گسترش پاسخگویی سازمان ملل متحد ۱۰۴

ه– – مشکلات پاسخگویی در سازمان ملل متحد ۱۰۵

مبحث دوم – پاسخگویی سایر تابعان حقوق بین الملل و پیامد پاسخگویی این تابعان ۱۰۶

بند اول – پاسخگویی دولت ها ۱۰۶

الف – پاسخگویی دولت ها از طریق سازکار مسیولیت بین المللی دولت ۱۰۶

ب – محدودیت ساز کار مسیولیت بین المللی دولت ها برای پاسخگویی ۱۰۷

ج – پاسخگویی دولت ها از مجرای فرآیندهای پاسخگویی مبتنی بر معاهدات ۱۰۸

بند دوم – پاسخگویی بین المللی افراد ۱۰۹

بند سوم – پیامدهای پاسخگویی تابعان حقوق بین الملل ۱۱۰

الف – معطوف به آینده بودن پاسخگویی تابعان حقوق بین الملل ۱۱۰

ب – ارتباط میان پاسخگویی با حکومت بین المللی قانون ۱۱۱

ج– رابطه پاسخگویی و شفافیت ۱۱۲

فصل دوم – مولفه پاسخگویی از منظر نهج البلاغه ۱۱۳

گفتار اول – مفهوم پاسخگویی ۱۱۳

گفتار دوم – جایگاه پاسخگویی از منظر نهج البلاغه ۱۱۴

مبحث اول – امر پاسخگویی و وظایف متقابل ۱۱۵

بند اول – قبول اشتباه و پاسخگویی به مردم ۱۱۶

مبحث دوم – جلوه های پاسخگویی در نهج اللاغه ۱۱۷

بند اول – پاسخگویی به خداوند ۱۱۸

بند دوم: پاسخگویی به مردم ۱۱۸

الف: ارتباط مستقیم با مردم ۱۱۹

ب : گزارش به مردم ۱۲۰

ج: تاسیس مرکز پاسخگویی ۱۲۰

د: دعوت مردم به انتقاد و استقبال از انتقادات مردم ۱۲۱

ذ: انتقاد پذیری ۱۲۲

گفتار سوم – موانع پاسخگویی از منظر نهج البلاغه ۱۲۳

مبحث اول – رفتارهای چاپلوسانه و ساز شکارانه ۱۲۳

مبحث دوم – استبداد رای ۱۲۴

مبحث سوم – احتجاب ۱۲۵

نتیجه گیری بخش سوم ۱۲۷

بخش چهارم – مشارکت به عنوان مولفه حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل ونهج البلاغه ۱۲۹

فصل اول – مولفه مشارکت از منظر نظام بین الملل ۱۲۹

گفتار اول – مفهوم، مبانی و مضمون نظری مشارکت ۱۲۹

مبحث اول – تعریف و مفهوم مشارکت ۱۲۹

بند اول – مفهوم مشارکت شهروندان در حکمرانی جهانی ۱۳۱

بند دوم – مفهوم حق مشارکت سیاسی ۱۳۱

مبحث دوم – مبانی مشارکت ۱۳۲

بند اول – ارزش های بنیادی مشارکت ۱۳۲

بند دوم – ضرورت و اهمیت مشارکت ۱۳۲

بند سوم – مبانی حقوقی مشارکت ۱۳۴

الف – مقررات منشور ملل متحد ۱۳۴

ب – قطعنامه ها و اعلامیه های سازمان ملل متحد ۱۳۴

۱– اعلامیه ی جهانی حقوق بشر ۱۳۵

۲– اعلامیه ی جهانی حقوق بشر و مسیولیت افراد ۱۳۶

۳– اعلامیه ی وین و برنامه ی عمل آن ۱۳۶

۴– اعلامیه ی حق بر توسعه ۱۳۷

ج – معاهدات بین المللی حقوق بشر ۱۳۷

۱– میثاق حقوق مدنی و سیاسی ۱۳۷

۲– میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ۱۳۸

د–کنوانسیون محو تمامی اشکال تبعیض علیه زنان ۱۳۸

ه– – شکل گیری قاعده ی عرفی حق مشارکت سازمان های غیر دولتی ۱۳۹

مبحث سوم – مضمون نظری مشارکت در نظام بین الملل ۱۳۹

بند اول – فاعلان مشارکت در عرصه بین الملل ۱۴۰

الف – مشارکت نیروهای داخلی ۱۴۰

ب – مشارکت جامعه ی مدنی جهانی ۱۴۱

۱– مفهوم جامعه ی مدنی


۲– رسالت جامعه ی مدنی ۱۴۱

۳– نقش سازمان های غیر دولتی ۱۴۲

۱– ۳– رابطه سازمان های غیر دولتی با جامعه ی مدنی جهانی ۱۴۲

۲–۳– کارکردهای جامعه ی مدنی و سازمان های غیر دولتی ۱۴۲

۱–۲–۳– کارکردهای دموکراتیک سازمان های غیر دولتی ۱۴۲

۲–۲–۳ تخصصی شدن امور ۱۴۳

۳–۲–۳– جریان یافتن عقلانیت جمعی ۱۴۳

۴–۲–۳ – تسهیل توسعه ۱۴۴

۵– ۲–

نقش جامعه مدنی در کثرت گرایی نظام بین الملل ۱۴۴

بند دوم – سطوح مشارکت ۱۴۵

گفتار دوم – روند مشارکت در عرصه ی نظام بین الملل ۱۴۶

مبحث اول – وضعیت مشارکت دموکراتیک در نظام بین الملل ۱۴۶

بند اول – مشارکت دموکراتیک دولت ها در نظام بین الملل ۱۴۶

بند دوم – مشارکت دموکراتیک شهروندان در نظام بین الملل ۱۴۷

مبحث دوم – مشارکت در شکل گیری منابع حقوق بین الملل ۱۴۸

بند اول – در دوران گذشته ۱۴۸

بند دوم – در زمان حاضر ۱۴۹

مبحث سوم – روند مشارکت سازمان های غیر دولتی در نظام بین الملل ۱۵۰

بند اول – مشارکت در کنفرانس صلح پاریس (۱۹۱۹) ۱۵۰

الف – اتحادیه های کارگری ۱۵۰

ب – گروه های زنان ۱۵۰

ج – صلیب سرخ ۱۵۱

بند دوم – مشارکت سازمان های غیر دولتی در نهادهای بین المللی حل اختلافات ۱۵۲

الف – دیوان دایمی دادگستری بین المللی ۱۵۲

ب – دیوان بین المللی دادگستری ۱۵۲

ج – رکن حل اختلافات سازمان تجارت جهانی ۱۵۳

د – سازکار شکایت جمعی منشور اجتماعی اروپا ۱۵۳

بند سوم – مشارکت سازمان های غیر دولتی در اجرای حقوق بشر دوستانه ۱۵۴

مبحث چهارم – نقش جهانی شدن در گسترش مشارکت ۱۵۵

بند اول – تقویت جامعه ی مدنی جهانی وتضعیف دولت ها ۱۵۵

بند دوم – افزایش همبستگی بین المللی ۱۵۵

فصل دوم –مولفه مشارکت از منظر نهج البلاغه ۱۵۶

گفتار اول – مفهوم مشارکت در اسلام و نهج البلاغه ۱۵۶

مبحث اول – مفهوم مشارکت در اسلام ۱۵۷

مبحث دوم – مفهوم مشارکت در نهج البلاغه ۱۵۹

گفتار دوم – فواید مشارکت در نهج البلاغه ۱۵۹

گفتار سوم– حقوق متقابل حکومت وشهروندان در امر مشارکت ۱۶۰

گفتار چهارم– میزان مشارکت شهروندان در نهج البلاغه ۱۶۴

گفتار پنجم – نقش مشارکت مردم از دیدگاه نهج البلاغه ۱۶۷

مبحث اول – مشارکت مردم در تصمیم گیری ۱۶۷

بند اول – مشارکت نخبگان فکری در تصمیم گیری ها ۱۶۸

بند دوم – مشارکت نخبگان سیاسی در تصمیم گیری ۱۶۸

مبحث دوم – مشارکت مردم در عزل و نصب کارگزاران ۱۶۹

مبحث سوم – مشارکت سیاسی ۱۷۰

بند اول – مشارکت سیاسی در نهج البلاغه ۱۷۰

بند دوم – احزاب سیاسی در نهج البلاغه ۱۷۱

مبحث چهارم – حوزه های مشارکت عمومی ۱۷۲

بند اول – مشارکت عمومی در اصلاح جامعه ۱۷۳

بند دوم – ارزیابی و نقد مشارکت مردمی ۱۷۴

۱– ارزیابی مشارکت مردمی ۱۷۴

۲– نقد و بررسی شبهه ی عدم امکان مشارکت در حکومت علی (ع) ۱۷۴

مبحث پنجم – ابعاد مشارکت مردم ۱۷۵

بند اول – مشارکت مردم در امور سیاسی و اجتماعی ۱۷۶

بند دوم – مشارکت مردم در تصمیم گیریهای سیاسی ۱۷۶

نتیجه گیری بخش چهارم ۱۷۷

بخش پنجم – شفافیت به عنوان مولفه حکمرانی مطلوب از منظر نظام بین الملل و نهج البلاغه ۱۷۹

فصل اول – مولفه شفافیت ازمنظر نظام بین الملل ۱۷۹

گفتار اول –مفهوم و مبانی شفافیت در نظام بین الملل ۱۷۹

مبحث اول: تعریف ومفهوم شفافیت ۱۸۰

مبحث دوم – مبانی شفافیت ۱۸۲

بند اول – مولفه های شفافیت از نظر مبانی ۱۸۲

الف – حق بر آزادی اطلاعات ۱۸۳

ب – حق بر دسترسی به اطلاعات ۱۸۳

ج – شفافیت یکی از عناصر آزادی اطلاعات ۱۸۴

بند دوم – شرایط اثر بخشی مطلوب در شفافیت ۱۸۵

بند سوم – اهمیت و ضرورت شناخت ۱۸۶

بند چهارم – همبستگی شفافیت با سایر ارکان حکمرانی مطلوب ۱۸۷

الف – همبستگی شفافیت با مشارکت ۱۸۷

ب – همبستگی شفافیت با پاسخگویی ۱۸۷

ج – همبستگی شفافیت با حاکمیت قانون ۱۸۸

گفتار دوم – وضعیت جاری شفافیت در نظام بین الملل ۱۸۹

مبحث اول – کارکردهای شفافیت در نظام بین الملل ۱۸۹

مبحث دوم – اصل شفافیت در حوزه های مختلف نظام بین الملل ۱۸۹

بند اول – شفافیت در منابع حقوق بین الملل ۱۸۹

الف – ثبت و انتشار معاهدات در نظام جامعه ی ملل ۱۸۹

ب – ثبت و انتشار معاهدات در نظام سازمان ملل متحد ۱۹۰

بند دوم – مفهوم شفافیت در حقوق بین الملل اقتصادی ۱۹۱

بند سوم – شفافیت در نظام تجارت بین الملل ۱۹۲

الف – اصل شفافیت در موافقت نامه ی عمومی تعرفه و تجارت ۱۹۲

ب – اصل شفافیت در سایر اسناد سازمان تجارت جهانی ۱۹۳

بند چهارم – ضرورت شفافیت در حوزه ی حقوق بشر ۱۹۴

مبحث سوم – شفافیت در سازمان های بین المللی ۱۹۵

بند اول – ضرورت شفافیت در سازمان های بین المللی ۱۹۵

بند دوم – شفافیت در سازمان ملل متحد ۱۹۶

الف – روش افشای اطلاعات در نظام ملل متحد ۱۹۶

ب – نهادهای اطلاع رسانی سازمان ملل متحد ۱۹۶

ج – ضرورت تدوین سیاست افشای اطلاعات در سازمان ملل متحد ۱۹۷

بند سوم – شفافیت در اتحادیه اروپا ۱۹۸

بند چهارم – اصل شفافیت در نظام کشورهای مشترک المنافع ۱۹۸

بند پنجم – شفافیت در بانک جهانی ۱۹۸

مبحث چهارم – موانع شفافیت در نظام بین المللی ۲۰۰

بند اول – موانع سیاسی ۲۰۰

بند دوم – موانع فنی و مالی نیروی انسانی ۲۰۰

بند سوم – موانع امنیتی ۲۰۰

مبحث پنجم – روند فعلی شفافیت در جامعه ی بین المللی ۲۰۱

مبحث ششم – پیامدهای شفافیت در عرصه ی حقوق بین المللی ۲۰۲

بند اول – پیامدهای منفی عدم شفافیت ۲۰۲

بند دوم – پیامدهای مثبت شفافیت ۲۰۳

الف – اثر بخشی شفافیت در کاهش فساد ۲۰۳

ب – سایر پیامدهای مثبت شفافیت ۲۰۳

فصل دوم – مولفه شفافیت از منظر نهج البلاغه ۲۰۴

گفتار اول – تعریف و مفهوم شفافیت ۲۰۴

مبحث اول– تعریف و مفهوم شفافیت ۲۰۴

مبحث دوم– مبانی شفافیت در نهج البلاغه ۲۰۸

بند اول – نظارت بر شفافیت ۲۰۸

بند دوم – اثر بخشی شفافیت ۲۰۹

بند سوم– صداقت در شفافیت ۲۰۹

۱ – صداقت در حکومت ۲۱۰

۲ – شفافیت در حکومت ۲۱۱

گفتار دوم – جایگاه شفافیت در نهج البلاغه ۲۱۲

مبحث اول – نظارت مردم بر حکومت یکی از نتایج شفافیت ۲۱۲

بند اول – اهمیت نظارت و انواع آن ۲۱۳

بند دوم – نظارت مستقیم وغیر مستقیم ۲۱۵

الف)– نظارت درونی ۲۱۶

ب)– نظارت پنهان ۲۱۷

ج)– نظارت مردمی ۲۱۷

بند سوم – نظارت بر کارگزاران ۲۱۸

مبحث دوم – همگونی با مردم ۲۱۹

مبحث سوم – توجه شفاف به مردم ۲۲۱

بند اول – اولویت مردم در سیاست گذاری ها ۲۲۱

بند دوم – جهت گیری سیاست های اقتصادی به نفع مردم ۲۲۲

بند سوم – شفافیت در اطلاع رسانی ۲۲۳

نتیجه گیری بخش پنجم ۲۲۵

نتیجه گیری نهایی ۲۲۷

منابع و ماخذ ۲۳۱

کلیدواژه ها

  • نهج البلاغه
  • علی بن ابی طالب (ع)، امام اول
  • حکمرانی مطلوب
  • نظام بین الملل
  • امام علی(ع)
  • نهج البلاغه
  • حاکمیت قانون
  • پاسخگویی
  • مشارکت
  • شفافیت.
  • حکمرانی
  • حقوق بین الملل
  • مشارکت
  • شفافیت
  • اجرای قانون
  • پاسخ پذیری