دزدی دریایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دزدی دریایی
عنواندزدی دریایی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوامیرحامد ضیایی
استاد راهنمافضل اله فروغی
استاد مشاورمحمدهادی صادقی، شهرام ابراهیمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه شیراز


دزدی دریایی عنوان پایان نامه ای است که توسط امیرحامد ضیایی، با راهنمایی فضل اله فروغی و با مشاوره محمدهادی صادقی و شهرام ابراهیمی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

بدون تردید، دزدی دریایی یکی از قدیمی ترین واژگانی است که در گنجینه لغات بشری قرارگرفته است. دزدی دریایی را می توان از پدیده هایی دانست که در طول تاریخ حیات خویش، فراز و نشیب بسیاری را پیموده به گونه ای که تا چند دهه قبل، از آن به عنوان بخشی از تاریخ دریانوردی یاد می شد و حال آنکه ظهور مجدد موارد دزدی در سرتاسر آبهای کره خاکی، نشانگر احیا و رونق دوباره این فرزند به راستی ناخلف دریاها و اولینِ جرایم علیه بشریت است. در چنین شرایطی، جامعه جهانی تلاش خود را برای مبارزه و ریشه کن کردن دزدی دریایی آغاز نموده است. این تلاش با محور قراردادن ظرفیت های موجود در سطح جهانی، همکاری های بین الدولی و نیز نظام عدالت کیفری داخلی کشورها سعی دارد تا خطرات ناشی از شیوع چنین پدیده شومی را مهار کرده و واکنشی مناسب در مقابل آن تدارک ببیند؛ اما نتیجه بخش بودن تمامی این تلاشها نیازمند هماهنگی و سازماندهی دقیق در مورد مفاهیم، روش ها و راهکارهای مبارزه با دزدی دریایی است. بدین ترتیب بررسی مفهوم و ماهیت حقوقی این پدیده، مطالعه تاریخچه و شناسایی توانمندی های بالقوه در برخورد با آن، اهمیت فراوانی پیدا می کند. کنوانسیون های موجود در ارتباط با دزد دریایی، اساسنامه دیوان کیفری بین المللی، سازمان های بین المللی همچون سازمان ملل و النهایه حقوق داخلی کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، منابعی است که دربرگیرنده این مفاهیم و ابزارها، هرچند با حدودی از کاستی ها و ناهماهنگی ها است.بدین ترتیب، پایان نامه حاضر در راستای پاسخ دادن به این سوالات مورد بحث قرارگرفته است که، اولا مفهوم و ماهیت پدیده دزدی دریایی چیست؟ و آیا این مفهوم در گذر زمان دچار تحول گردیده است؟؛ ثانیا چه عواملی منجر به بازتولید این پدیده گردیده است؟؛ ثالثا چرا از دزدی دریایی که به عنوان یکی از خطیرترین جرایم علیه امنیت بشری شناخته می شود در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی نامی برده نشده است؟ و النهایه این مهم که قوانین کیفری ایران تا چه اندازه توانایی پاسخگویی در مقابل این پدیده را دارند؟نتایج حاصل از مطالعات انجام شده در رابطه با سوالات فوق، این پاسخ ها را برای ما آشکار می کند که اولا مفهوم دزدی دریایی همان چیزی است که در ماده ۱۰۱ کنوانسیون حقوق دریاها ۱۹۸۲ بیان شده و نیز دزدی دریایی دارای ماهیتی مستقل بوده و تا با امروز نیز این ماهیت را حفظ نموده است؛ ثانیا ریشه اصلی احیاء مجدد دزدی دریایی را می توان در عدم ثبات داخلی کشورهای دارای سواحل و نبود نظارت و امنیت کافی در چنین آبهایی جستجو کرد؛ ثالثا عدم ذکر دزدی دریایی در اساسنامه دیوان به شرایط خاص راجع به تصویب این اساسنامه و انتظارات جامعه جهانی از چنین نهادی بازمی گردد و در آخر اینکه قوانین داخلی ایران بطور شفاف توانایی پاسخگویی در مقابل چنین پدیده ای را ندارند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: مقدمه ۱

گفتار اول: طرح بحث و اهمیت موضوع: ۱

گفتار دوم: پرسش های تحقیق ۳

گفتار سوم: فرضیات تحقیق ۵

گفتار چهارم: اهدف تحقیق ۵

گفتار پنجم: پیشینه تحقیق ۶

گفتار ششم: روش و محتوای تحقیق ۷


فصل دوم: کلیات ۱۰

مبحث اول: تاریخچه دزدی دریایی ۱۰

گفتار اول: شکل گیری و تحولات دزدی دریایی ۱۱

بند اول: ظهور دزدی دریایی ۱۱

بند دوم: رواج و توسعه دزدی دریایی ۱۵

بند سوم: افول رونق دزدی دریایی ۱۸

گفتار دوم: احیای دزدی دریایی در دوران معاصر ۲۰

بند اول: شیوع دزدی دریایی در آبهای داخلی و بین المللی ۲۱

بند دوم: گسترش دزدی دریایی در آیینه قطعنامه های شورای امنیت ۲۵

مبحث دوم: مفهوم جرم دزدی دریایی ۳۲

گفتار اول: دشواری های تعریف ۳۳

گفتار دوم: تعریف دزدی دریایی ۳۷

بند اول: لغت شناسی ۳۸

بند سوم: تعاریف در حقوق بین الملل ۴۵

بند چهارم: گزینش تعریف ۶۹


فصل سوم: ارکان و ماهیت جرم دزدی دریایی ۷۲

مبحث اول: ارکان جرم دزدی دریایی ۷۲

گفتار اول: رکن قانونی ۷۲

گفتار دوم: رکن مادی ۸۱

بند اول: اجزاء سازنده رکن مادی ۸۱

بند دوم: شرایط تحقق رکن مادی ۸۳

بند سوم: مکان وقوع رکن مادی ۸۷

گفتار سوم: رکن معنوی ۸۹

بند اول: قصد فعل و قصد نتیجه ۸۹

بند دوم: همکاری در جرم دزدی دریایی ۹۲

مبحث دوم: ماهیت جرم دزدی دریایی ۹۵

گفتار اول: دزدی دریایی و اساسنامه دیوان کیفری بین المللی ۹۵

بند اول: جنایت نسل کشی ۹۵

بند دوم: جنایت علیه بشریت ۹۶

بند سوم: جنایات جنگی ۹۷

بند چهارم: جنایت تجاوز ۹۹

گفتار دوم: دزدی دریایی و جرایم مشابه ۱۰۳

بند اول: اخاذی ۱۰۳

بند دوم: سرقت دریایی ۱۰۳

بند سوم: راهزنی دریایی ۱۰۴

بند چهارم: تروریسم دریایی ۱۰۵


فصل چهارم: صلاحیت رسیدگی به جرم دزدی دریایی ۱۰۸

مبحث اول: دزدی دریایی و دیوان کیفری بین المللی ۱۰۸

گفتار اول: اساسنامه دیوان کیفری بین المللی ۱۰۹

بند اول: تشکیل دادگاه کیفری بین المللی ۱۰۹

بند دوم: صلاحیت موضوعی(ذاتی) دیوان ۱۱۰

بند سوم: بازنگری در اساسنامه دیوان ۱۱۳

گفتار دوم: علل عدم ذکر جرم دزدی دریایی در اساسنامه دیوان ۱۱۶

بند اول: اساسنامه رم و جرایم در انتظار ورود ۱۱۶

بند دوم: عدم صلاحیت دیوان نسبت به جرم دزدی دریایی ۱۱۹

مبحث دوم: دزدی دریایی در حقوق کیفری ایران ۱۲۹

گفتار اول: خلاءهای تقنینی ۱۲۹

بند اول: بزه دیدگی کشتی ها و اتباع ایرانی ۱۳۰

بند دوم: دزدی دریایی و نظام عدالت کیفری ایران ۱۳۴

گفتار دوم: تدوین و امضای توافقنامه های بین المللی ۱۴۶

بند اول: انعقاد توافقنامه، شیوه ای نوین در حل بحران های جهانی ۱۴۶

بند دوم: ایران و انعقاد اسناد همکاری بین المللی ۱۴۸

گفتار سوم: ارایه راهکار برای وضعیت مبهم حقوق داخلی ایران ۱۵۰

بند اول: تمسک به قوانین موجود، تقنین و جرم انگاری و یا توسعه مفهوم ۱۵۱

بند دوم: توافقنامه ها و همکاری های بین المللی ۱۵۵

نتیجه گیری ۱۵۹

فهرست منابع ۱۶۷


ضمایم ۱۹۹

کلیدواژه ها

  • دزدی دریایی
  • دیوان بین المللی کیفری
  • دزدی
  • قانون دریا
  • جامعه
  • جمعیت جهانی
  • صلاحیت قضایی
  • عدالت کیفری
  • دزدی دریایی
  • صلاحیت
  • جامعه جهانی
  • دیوان بین المللی کیفری