دفاع مشروع در برابر تجاوز جنسی در حقوق کیفری ایران و انگلستان
 | |
| عنوان | دفاع مشروع در برابر تجاوز جنسی در حقوق کیفری ایران و انگلستان |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | گلین موید |
| استاد راهنما | نسرین مهرا |
| استاد مشاور | حسین میرمحمدصادقی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۰ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید بهشتی |
دفاع مشروع در برابر تجاوز جنسی در حقوق کیفری ایران و انگلستان عنوان پایان نامه ای است که توسط گلین موید، با راهنمایی نسرین مهرا و با مشاوره حسین میرمحمدصادقی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.
چکیده
تجاوز جنسی یک جرم فراگیر در ابعاد جهانی علیه جسم،کرامت و شرافت انسانی است که قربانیان آن متحمل خسارات و آثار سوء بسیار شدید و جبران ناپذیر جسمی، روانی و حیثیتی می شوند. جوامع مختلف همواره به تجاوز جنسی به عنوان یک جرم مهم توجه داشته اند، لیکن علی رغم تلاش های فراوان و برخوردهای سخت و جدی نظام های حقوقی برای مقابله با تجاوز جنسی، متاسفانه امروزه شاهد روند صعودی و رو به رشد ارتکاب این جرم به ویژه علیه اشخاص آسیب پذیر جامعه، همچون زنان و کودکان هستیم. آمار و ارقام همواره بیانگر این نکته هستند که در بسیاری از موارد متهم و قربانی جرم تجاوز جنسی برای یکدیگر شناخته شده هستند و یا حتی متهم از اعضای خانواده قربانی است، با این حال اغلب ریشه بزه دیدگی این دسته از قربانیان در خود آن ها جستجو می شود. به این معنی که آشنایی قبلی با بزهکار و همچنین تجربه های جنسی پیشین قربانی، مستمسکی برای عدم احراز عنف شده و در نهایت قربانی این جرم، به عنوان شریک رابطه جنسی قلمداد می گردد. خلاءها و نارسایی های موجود در قوانین و فرهنگ غیرحمایتی حاکم بر نهادهای عدالت کیفری، باعث می شود که بخش عمده ای از شکایات قربانیان جرم تجاوز جنسی در نظام قضایی به رسمیت شناخته نشود. گاه این اشخاص به دلیل عدم برخورداری از حمایت قانونی و همچنین از شدت استیصال، در مواجهه با اینگونه تعرضات جنسی اقدام به دفاع از خود کرده و اعمال خشونت آمیزی را علیه مرتکبین انجام می دهند؛ لیکن در اکثر موارد به دلیل اضطراب، ترس، و وضعیت روحی که در آن به دفاع پرداخته اند قادر به رعایت کلیه شرایط مربوط به دفاع مشروع نبوده و عکس العملی بیش از میزان لازم برای دفع خطر و تجاوز نشان می دهند. همین امر باعث می شود که توسل آن ها به دفاع مشروع پذیرفته نشده و در نهایت مجرم شناخته شوند. در پژوهش حاضر برآنیم تا به روش توصیفی_تحلیلی و با بررسی تطبیقی رویکرد تقنینی و قضایی دو نظام کیفری ایران و انگلستان در مواجهه با موارد دفاع مشروع در برابر تجاوز جنسی، به تحلیل انتقادی وضع موجود در قوانین و رویه فعلی مراجع قضایی ایران بپردازیم، و از رهگذر این بررسی به ارایه پیشنهاداتی در جهت اصلاح مقررات و همچنین جلوگیری از صدور احکام غیر منصفانه در این زمینه، اهتمام ورزیم.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
الف) بیان مساله
ب) اهمیت و ضرورت پژوهش
ج) سابقه پژوهش
د)اهداف پژوهش
ه) سوالات پژوهش
و) فرضیات پژوهش
ز) روش پژوهش
ح) ساختار پژوهش
بخش اول: پدیدار شناسی
فصل اول: تحقق تجاوز جنسی
مبحث اول : تعریف قانونی و ارکان تجاوز جنسی
گفتار اول : مفهوم و معیار تحقق تجاوز جنسی
گفتار دوم : ارکان و عناصر تشکیل دهنده
بند اول: رکن قانونی
بند دوم : رکن مادی
الف) رفتارمجرمانه
ب) شرایط و اوضاع و احوال
بند سوم : رکن روانی
الف) احراز عنصر روانی تجاوز جنسی
ب) تاثیر اشتباه بر عنصر روانی تجاوز جنسی
۱)اشتباه در رضایت مجنی علیه
۲) اشتباه در سن قربانی
۳) اشتباه در وجود علقه زوجیت
مبحث دوم : مفهوم رضایت در تعریف تجاوز جنسی
گفتار اول: تبیین مفهوم رضایت
گفتار دوم : شرایط پذیرش رضایت
بند اول : اعتبار رضایت
بند دوم : زمان رضایت
بند سوم : متعلق رضایت
فصل دوم: بازشناسی مفهوم دفاع مشروع
مبحث اول : مفهوم و قلمرو دفاع مشروع
گفتار اول: تعریف اصطلاح دفاع مشروع
گفتار دوم : قلمرو دفاع مشروع
مبحث دوم : شرایط تحقق دفاع مشروع
گفتار اول : شرایط حمله یا تهاجم
بند اول : غیر عادلانه و بر خلاف حق باشد
بند دوم : فعلیت داشته یا قریب الوقوع باشد
الف) تبین شرط قریب الوقوع بودن حمله
ب) حمله قریب الوقوع و سندرم زنان کتک خورده
بند سوم : معیار وجود حمله و تهدید
گفتار دوم : شرایط عمل دفاعی
بند اول :ضرورت داشته باشد
بند دوم : عدم تحریک قبلی توسط مدافع
بند سوم : متناسب با حمله بوده و بیش از حد لازم نباشد
بند چهارم : ضمانت اجرای عدم رعایت شرایط دفاع مشروع
بخش دوم: رویکرد حقوق کیفری و اقدامات حمایتی در موارد دفاع مشروع در برابر تجاوز جنسی
فصل اول: تدابیر کیفری
مبحث اول : سیاست های تقنینی و قضایی موجود
گفتار اول : رویکرد تقینی
گفتار دوم :رویکرد قضایی
مبحث دوم : چالش های موجود در سیستم پاسخ دهی کیفری
گفتار اول : در زمینه قواعد و مقررات
بند اول: قوانین و مقررات ماهوی
الف) محدوده جرم انگاری تجاوز جنسی
ب) فقدان رتبه بندی ضمانت اجرای کیفری
بند دوم: قوانین و مقررات شکلی
الف) نارسایی های ادله اثبات
ب) دادرسی بدون کیفرخواست
گفتار دوم : در زمینه پاسخ دهی نهادهای عدالت کیفری
بند اول: نقش پلیس
بند دوم : عمکرد مراجع قضایی
الف) رویکرد اجرایی منفعل
ب) مداخله سرکوبگرایانه
ج) تبریه محوری در صدور احکام کیفری
فصل دوم: تدابیر غیرکیفری
مبحث اول : تدابیر غیرکیفری پیشگیرانه
گفتار اول: تدابیر پیشگیرانه اجتماعی
بند اول: پیشگیری جامعه مدار(محیطی)
بند دوم: پیشگیری رشد مدار
گفتار دوم : تدابیر پیشگیرانه وضعی(موقعیت مدار)
مبحث دوم: تدابیر غیرکیفری حمایتی
گفتار اول: خدمات پزشکی و درمانی
بند اول: خدمات درمانی مربوط به صدمات جسمانی
بند دوم : خدمات درمانی مربوط به آسیب های روانی
گفتار دوم: اقدامات حمایتی اجتماعی
بند اول: ایجاد انجمن ها و تشکل های مردمی
بند دوم : ایجاد خطوط تلفنی جهت کمک رسانی و مشاوره
بند سوم: ایجاد خانه های امن
نتیجه گیری و پیشنهادها
منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- تعرضات جنسی
- زنای به عنف
- بزه دیدگی زنان
- دفاع از خود
- خشونت معقول