رابطه جرم سیاسی و محاربه در سیاست جنایی تقنینی ایران و فقه جزایی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
رابطه جرم سیاسی و محاربه در سیاست جنایی تقنینی ایران و فقه جزایی
عنوانرابطه جرم سیاسی و محاربه در سیاست جنایی تقنینی ایران و فقه جزایی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوحامد راعی عباس آبادی
استاد راهنماسیدمنصور میرسعیدی
استاد مشاورحسنعلی موذن زادگان
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



رابطه جرم سیاسی و محاربه در سیاست جنایی تقنینی ایران و فقه جزایی عنوان پایان نامه ای است که توسط حامد راعی عباس آبادی، با راهنمایی سیدمنصور میرسعیدی و با مشاوره حسنعلی موذن زادگان در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

محاربه و جرم سیاسی از جمله پدیده های جنایی هستند که در جامعه کنونی ما با توجه به حوادث پیش آمده در سال های پس از انقلاب اسلامی از اهمیت زیادی برخوردار می باشند . جرم محاربه از جمله جرایمی است که در قانون مجازات اسلامی طی ماده ۱۸۳ جرم انگاری شده است . قانون گذار در این ماده به تعریف این جرم پرداخته و در سایر مواد بعضی از مصادیق این جرم را متذکر شده است . جرم سیاسی نیز از جمله موضوعاتی است که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته اما علی رغم تکلیف قانون اساسی به قانون گذار برای تعیین حدود و ثغور و شرایط و موضوعات مرتبط با آن تا کنون قانونی در این مورد از تصویب قو مقننه نگذشته است هر چند در سال های اخیر اقداماتی در این جهت ، همچون تدوین لایحه و طرح جرم سیاسی صورت پذیرفته ولی ناکافی به نظر می رسد . در این تحقیق سعی بر آن است که ضمن بیان تعریف و ارکان جرم محاربه و سایر مباحث ملحق به این جرم همچون بغی و افساد فی الارض و همچنین تعریف جرم سیاسی و بررسی لایحه و طرح جرم سیاسی و نقد آن ، بحث تطبیقی در مورد این دو جرم انجام گیرد تا با استفاده از مطالب ذکر شده مرز میان این دو جرم تفکیک شده و تفاوت های آنها در بستر مباحث علمی روشن گردد . تا از این طریق ، ضمن فراهم شدن زمینه دفاع از حقوق شهروندان اعمالی که ماهیتا سیاسی محسوب می شوند ، تحت عنوام محاربه قرار نگیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه

بیان مسیله

سوالات تحقیق

فرضیه ها ی تحقیق

سوابق مربوط

اهداف تحقیق

سازماندهی تحقیق

فصل اول : محاربه ۱

مبحث اول : تعریف و پیشینه محاربه ۱

گفتار اول : تعریف لغوی و اصطلاحی محاربه وپیشینه آن ۱

بند اول : معنای لغوی محاربه ۱

بند دوم : معنای اصطلاحی محاربه ۲

بند سوم : محارب کیست ؟ ۲

بند چهارم : مراد از سلاح در محاربه ۶

بند پنجم : تعریف محاربه در حقوق موضوعه ایران ۷

گفتار دوم : بررسی آیه محاربه(آیه

سوره مایده) ۱۱

بند اول : شان نزول آیه ۱۱

بند دوم : تفسیر آیه ۱۴

مبحث دوم : ارکان جرم محاربه ۲۰

گفتار اول: رکن قانونی محاربه ۲۰

گفتار دوم: رکن مادی محاربه ۲۲

بند اول : رفتار مجرمانه ۲۲

۱) علنی بودن ۲۳

۲) عدم نیاز به همراه بودن با جرم دیگر ۲۴

۳) عدم تاثیر زمان و مکان ۲۶

بند دوم : وسیله مجرمانه ۳۰

بند سوم : موضوع جرم ۳۴

بند چهارم : نتیجه مجرمانه ۳۵

گفتار سوم: رکن روانی محاربه ۴۱

۴۱ سوء نیت عام بند اول : عمد در رفتار مجرمانه

۴۲ سوء نیت خاص بند دوم : قصد ایجاد ارعاب در مردم

بند سوم : انگیزه ۴۵

ب

مبحث سوم : محاربه و افساد فی الارض در فقه جزایی ۴۶

گفتار اول : تفسیر محاربه در فقه جزایی ۴۶

بند اول : تفسیر محاربه به وجه قطع طریق و راهزنی ۴۶

بند دوم : تفسیر محاربه به وجه اعم از باغی ۴۷

بند سوم : تفسیر محاربه به وجه تجرید السلاح لاخافه الناس ۴۸

بند چهارم : تفسیر محاربه به وجه مبارزه با حرکت های اسلامی و حکومت اسلامی ۵۰

گفتار دوم : تبیین افساد فی الارض در فقه جزایی ۵۲

بند اول : تبیین لغوی افساد فی الارض ۵۳

بند دوم : تبیین فقهی افساد فی الارض ۵۵

بند سوم: تبیین افساد فی الارض در حقوق موضوعه ایران ۶۱

فصل دوم : جرم سیاسی ۷۱

مبحث اول : تعریف جرم سیاسی و مفاهیم مرتبط با آن ۷۱

گفتار اول : تعریف جرم سیاسی ۷۱

بند اول : تعریف ماهوی جرم سیاسی ۷۱

بند دوم : تعریف مصداقی جرم سیاسی ۷۶

گفتار دوم : مفاهیم مرتبط با جرم سیاسی ۷۸

ج

بند اول : قدرت سیاسی و حاکمیت ۷۸

بند دوم : نظام سیاسی (رژیم سیاسی) ۸۱

مبحث دوم : ضابطه تشخیص جرم سیاسی و تفاوت های آن با جرایم علیه امنیت ۸۲

گفتار اول : ضوابط تشخیص جرم سیاسی (شرایط و عوامل مشخصه جرم سیاسی) ۸۲

بند اول : ضابطه ذهنی ۸۳

بند دوم : ضابطه عینی ۸۹

بند سوم : ضابطه مختلط (ضابطه مرکب) ۹۱

بند چهارم : ضابطه افکار عمومی ۹۴

بند پنجم : سایر ضوابط ۹۴

گفتار دوم : بررسی تفاوت های جرم سیاسی و جرایم علیه امنیت ۹۶

بند اول : خشونت آمیز بودن یا غیر خشونت آمیز بودن افعال مجرمانه ۹۶

بند دوم : ایراد صدمه به استقلال و تمامیت ارضی کشور یا ایراد صدمه به امنیت حکومت ۹۹

بند سوم : توجه به انگیزه مرتکب جرم جهت تشخیص امنیتی یا سیاسی بودن جرم ۱۰۱

بند چهارم : تابعیت مرتکب ۱۰۲

مبحث دوم : بررسی جرم سیاسی در لایحه جرم سیاسی و فقه جزایی و ویژگی های آن

در حقوق موضوعه ۱۰۳

گفتار اول : بررسی جرم سیاسی در لایحه و طرح جرم سیاسی ۱۰۳

د

بند اول : خصوصیات لایحه ۱۰۳

بند دوم : نظرگاه های گوناگون درباره نحوه جرم انگاری جرم سیاسی ۱۰۹

بند سوم : تفاوت ها و شباهت های لوایح دولت و قوه قضاییه ۱۱۱

گفتار دوم : ویژگی های جرم سیاسی ۱۱۵

بند اول : اصل عدم استرداد مجرمین سیاسی ۱۱۵

الف ) مبانی اصل عدم استرداد مجرمین سیاسی ۱۱۸

ب) اقسام جرم سیاسی و حقوق استرداد مجرمین ۱۲۱

۱ جرایم سیاسی محض (بسیط) و اصل عدم استرداد مجرمین سیاسی ۱۲۱

۲ جرایم مرکب و اصل عدم استرداد مجرمین سیاسی ۱۲۲

۳ جرایم مرتبط و اصل عدم استرداد مجرمین سیاسی ۱۲۴

بند دوم : هیات منصفه و رسیدگی علنی ۱۲۵

الف ) هیات منصفه ۱۲۵

ب) رسیدگی علنی ۱۲۹

گفتار سوم : جرم سیاسی در فقه جزایی ۱۳۲

بند اول : تعریف و شرایط تحقق بغی ۱۳۲

الف) تعریف بغی ۱۳۲

ب) شرایط تحقق بغی (ضوابط تشخیص) ۱۳۴

ه

بند دوم : اقسام باغیان ۱۴۰

فصل سوم : بررسی تطبیقی جرم سیاسی ، محاربه و بغی ۱۴۴

مبحث اول: بررسی تطبیقی محاربه و بغی ۱۴۴

گفتار اول : گفتمان فقهی اهل سنت ۱۴۶

الف جرایم علیه امنیت ملت ۱۴۶

ب جرم علیه امنیت دولت ۱۴۹

گفتار دوم: گفتمان فقهی شیعه ۱۵۶

الف جرم علیه امنیت ملت ۱۵۶

ب جرم علیه امنیت دولت ۱۶۰

گفتار سوم: گفتمان فقهی در دوران معاصر ۱۶۳

مبحث دوم : بررسی تطبیقی بغی و جرم سیاسی ۱۶۸

الف ) آرا و نظرات ۱۶۸

ب ) آیا جرم سیاسی همان بغی است ؟ ۱۷۰

مبحث سوم : بررسی تطبیقی محاربه و جرم سیاسی ۱۷۵

مبحث چهارم : بررسی مصادیق محاربه درحقوق موضوعه در پرتو ویژگی های

جرم سیاسی ۱۷۸

موضوع ماده

ق م ا

الف) بر هم زدن امنیت کشور

و

موضوع ماده

ق م ا

ب) تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروههای مخالف نظام

۱۸۰ موضوع ماده

ق م ا ج) تحریک نیروهای خودی به تمرد یا تسلیم

د ) توهین به مقامات سیاسی خارجی ۱۸۲

موضوع ماده

ق م ا

ه ) جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده

و) تحریک به جنگ و کشتار ۱۸۵

ز) طرح براندازی حکومت ۱۸۶

ح) قیام مسلحانه علیه حکومت ۱۸۷

ط) قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ۱۹۰

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۹۲

خذ

Ĥ منابع و م

کلیدواژه ها

  • جرم سیاسی
  • محاربه
  • بغی
  • افساد فی الارض
  • جرایم علیه امنیت
  • جرم سیاسی
  • حقوق جزا
  • سیاست جنایی
  • فساد فی الارض
  • فقه
  • قانون مجازات اسلامی
  • محاربه
  • امنیت ملی
  • ایران
  • رفتار بزهکارانه