رای دادگاه درباره اصل حسن نیت دارنده سند تجاری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۰۶۵۹)

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۰۶۵۹
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۵/۲۵
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	اصل حسن نیت دارنده سند تجاری
قاضی	شهرام بیگی هدایت اله جوادی بهزاد سعادت زاده

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره اصل حسن نیت دارنده سند تجاری: در اسناد تجارتی اصل بر داشتن حسن نیت دارنده سند تجارتی است مگر اینکه سوءنیت وی اثبات شود.

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دعوی ر.ن. به طرفیت خ.س. به خواسته مطالبه مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۶۰ ریال وجه ۱ فقره چک به شماره ۳۹۵۴۳ مورخ ۵/۵/۸۹ به عهده بانک ت. شعبه . . . به انضمام خسارت تأخیر تأدیه و خسارات دادرسی با عنایت به مجموع محتویات پرونده نظر به اینکه طبق چک مستند دعوی و گواهی عدم پرداخت آن به میزان خواسته در قبال خواهان محرز می باشد و با توجه به اینکه دفاع خوانده مشعر بر اینکه با خوانده رابطه معاملاتی نداشته و چک صادره در وجه شخص دیگری صادر و چک در ید نامبرده امانی بوده است با توجه به وصف تجریدی بودن اسناد تجارتی و اینکه خواهان به عنوان دارنده با حسن نیت بوده مسموع نمی باشد و ایراد و دفاعی در قبال دعوی مطروحه به عمل نیاورده است، لذا دادگاه دعوی خواهان را ثابت تشخیص داده با استناد به مواد ۲۴۹، ۳۱۰، ۳۱۲، ۳۱۴ و ۳۱۵ قانون تجارت و مواد ۱۹۸، ۵۱۹ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده واحده قانون استفساریه تبصره الحاقی به ماده ۲ قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب ۱۰/۳/۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۱۶۰ ریال بابت اصل خواسته به انضمام خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ صدور چک لغایت اجرای حکم و مبلغ ۰۰۰/۳۱۲/۳ ریال بابت هزینه دادرسی در حق خواهان صادر و اعلام می نماید. رأی صادره حضوری و ظرف مهلت ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران می باشد.

رییس شعبه ۲۱۲ دادگاه عمومی حقوقی تهران بیگی

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

آقای ر.ن. به طرفیت آقای خ.س. دادخواست اعاده دادرسی نسبت به دادنامه قطعی به شماره ۱۳۰۴-۲۵/۹/۹۲ صادره از این محکمه را در فرجه قانونی تقدیم و اعلام کرده است در رأی قطعی قید شده است که وجه چک متنازع فیه به آقای ن.پ. پرداخته شده است و آقای ن.پ. طی اقرارنامه محضری به شماره ۵۴۸۳۸-۲۰/۱/۹۲ صادره از دفترخانه اسناد رسمی شماره . . . شهرضا اعلام نموده است که منظور از عبارت دریافت وجه چک این است که وجه چک را از آقای ر.ن. دریافت نموده و چک را پس از اخذ گواهی عدم پرداخت صادره از بانک محال علیه به آقای ر.ن. منتقل کرده ام از آقای س. صادرکننده چک وجهی نگرفته ام آقای س. در جلسه دادرسی مورخ ۲۱/۵/۹۳ این محکمه اعلام نموده است به آقای ن.پ. وجهی از بابت چک مورد دعوی نداده ام چک را در حق آقای م.خ. صادر کرده ام و چک در ید وی امانت بوده است به وی داده بودم تا ببرد چک را خورد کند و مابقی را به بنده تحویل دهد که ایشان ظاهرا چک را واگذار کرده ولی مابقی وجه چک را به من نداده اند لذا معتقدم چک نباید پرداخته شود با عنایت به مراتب مذکور الذکر و اینکه رأی قطعی یادشده بر این پایه استوار بوده است که آقای ن.پ. اعلام نموده کلیه وجه چک را دریافت کرده است و باوجود دریافت وجه چک دیگر حق مراجعه ولو از طریق انتقال به غیر به صادرکننده ندارد حالیه بعد از صدور رأی قطعی آقای ن.پ. طی اقرارنامه رسمی به شماره ۵۴۸۳۸-۲۰/۱۱/۹۲ صادره از دفترخانه اسناد رسمی . . . شهرضا اعلام کرده از صادرکننده وجهی نگرفته و منظور از بیان جملات مذکور این بوده است که از آقای ر.ن. در قبال واگذاری چک پس از دریافت گواهی عدم پرداخت وجه را دریافت نموده است و صادرکننده چک آقای س. هم در جلسه دادرسی حاضر و مراتب را تأیید کرده است فلذا در اجرای مدلول ماده ۴۳۸ از قانون آیین دادرسی مدنی رأی با پذیرش اعاده دادرسی و موارد اعلام شده رأی صادره قطعی یادشده را نقض نموده و با عنایت به اینکه آقای س. اعلام کرده است چک را در وجه آقای خ. صادر کرده اند و امانت بوده است و از طرف دیگر بیان داشته اند که چک را به آقای خ. داده بودند که ببرد در بازار نقد کند و مابقی را به وی تسلیم کند این بیان دیگر وصف امانی بودن چک را حتی برفرض صحت ادعا از بین می برد و برفرض صحت ادعا در بخش ندادن مابقی وجه توافق شده از سوی آقای خ. خیانت درامانت نسبت به این قسمت قابلیت طرح دارد و این امر قابل تسری به نفس چک نیست و توجها به اینکه صدور چک پذیرفته شده است و دارنده چک اصل بر این است که دارنده با حسن نیت است مگر اینکه خلافش ثابت شود و دلیل خلاف اصل موجود نیست علی هذا تجدیدنظرخواهی آقای خ.س. را به طرفیت آقای ع. (ر.ی.) ن. نسبت به دادنامه ۰۳۶۸-۲۷/۵/۹۲ صادره از شعبه ۲۱۲ دادگاه عمومی حقوقی تهران مشعر بر محکومیت تجدیدنظرخواه به پرداخت وجه چک و خسارت تأخیر تأدیه و هزینه دادرسی وارد ندانسته و با رد آن دادنامه تجدیدنظر خواسته را مستندا به ماده ۳۵۸ از قانون آیین دادرسی مدنی تأیید نموده و اعلام می دارد رأی صادره قطعی است.

رییس شعبه ۴ دادگاه تجدیدنظر استان تهران مستشار دادگاه

جوادی سعادت زاده