رای دادگاه درباره دعوای استرداد جهیزیه (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۱۴۵)

شماره دادنامه	۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۱۱۴۵
تاریخ دادنامه	۱۳۹۳/۰۷/۱۹
نوع رأی	رأی شعبه
نوع مرجع	دادگاه تجدیدنظر استان
گروه رأی	رای حقوقی
موضوع	دعوای استرداد جهیزیه
قاضی	موسوی محرمعلی بیگدلی علیجان حاجی آقازاده

چکیده دادنامه و رای دادگاه درباره دعوای استرداد جهیزیه: امضاء سیاهه جهیزیه توسط زوج، هرچند فاکتور برخی از اقلام آن به نام زوج ارائه شود، از موجبات استرداد توسط زوجه است؛ زیرا صرف خرید دلیل بر مالکیت زوج نیست و ممکن است این خرید براساس عرف حاکم بر جامعه و توافق و بنای قبل از عقد طرفین صورت گرفته باشد که به عنوان کمک و جهیزیه از سوی زوج خریداری و به تملک زوجه درآمده و جزء جهیزیه او محسوب می شود.

رأی دادگاه بدوی

در خصوص دادخواست خانم الف.ز. با وکالت آقای س.ن. به طرفیت آقای م.الف. با وکالت آقای ب.الف. مبنی بر استرداد جهیزیه و طلاجات مقوم به مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۵۱ ریال به انضمام خسارات دادرسی به استناد تصاویر مصدق از سیاهه لوازم و اثاث ‬البیت و سند رسمی ازدواج دائم به شماره ۶۶۵۴ تنظیمی در دفتر اسناد رسمی شماره ... تهران به شرح متن دادخواست بدین خلاصه که خواهان اذعان داشته همسر دائمی خوانده می‬ باشد که در زمان ازدواج جهیزیه ای به شرح لیست پیوست جهت زندگی به منزل زوج برده است و مقداری طلاجات به میزان یکصد و هفتاد گرم و مبلغ پنجاه و نه میلیون و پانصد هزار ریال به شوهر تحویل داده که تقاضای محکومیت خوانده را به استرداد جهیزیه و وجوه و طلاجات را نموده است. وکیل خوانده در دفاع عنوان نموده که سه قلم از اجناس و لوازم مذکور در سیاهه مورد ادعای خواهان قبلا توسط زوج تهیه شده است و بهای آن‬ها نیز توسط زوج پرداخت که این سه قلم اثاث‬ البیت شامل ۱-تلویزیون ۲-یخچال فریزر ۳-لباسشوئی می باشد و در جهت ادعای خود به فاکتور خرید اجناس و صورت حساب بانکی مبنی بر واریز مبلغ ۰۰۰/۰۰۰/۲۱ ریال به ‬عنوان خرید اقلام مذکور از فروشگاه استناد نموده است. دادگاه از توجه به محتویات پرونده و با التفات به دفاعیات وکیل خوانده به شرح منعکس در پرونده که مبین تهیه اجناس و کالاهای یادشده توسط خوانده دارد مضاف بر اینکه مندرجات فاکتور ارائه شده که به صحت و اصالت آن ایرادی نشده و اتفاقا مقدم بر تاریخ تنظیم سیاهه جهیزیه نیز می‬باشد مبین صحت ادعای خوانده و وکیل ایشان می باشد و با التفات به اینکه اساسا جهیزیه نوعی اباحه در تصرف برای شوهر می ‬باشد به‬ طوری‬که که حق مالکیت زوجه بر جهیزیه کماکان باقی است و اینکه علی‬ الاصول تهیه جهیزیه توسط زوجه به عمل می آید به این معنا که بهای آن توسط زوجه پرداخت یا کارسازی می شود تا معنا و مفهوم جهیزیه بر آن قابل پذیرش باشد پس درصورتی که بخشی از اثاث ‬البیت توسط شوهر به هرنحو تهیه شده این موضوع حق مالکیت برای زوجه به مانند جهیزیه ایجاد نمی‬ کند تا قادربه اعمال این حق مالکیت و در نتیجه استرداد جهیزیه باشد لذا در صورت اثبات تهیه اثاث‬ البیت توسط شوهر موضوع از مصادیق جهیزیه خارج خواهد شد. بر همین اساس با توجه به دفاعیات مؤثر وکیل خوانده در خصوص سه قلم از اقلام مذکور در سیاهه که شامل تلویزیون، یخچال فریزر، لباسشوئی می باشد خواسته خواهان در خصوص قسمت اول خواسته مبنی بر استرداد جهیزیه به همه اقلام مذکور در سیاهه به جز سه قلم ۱-تلویزیون ۲-یخچال فریزر ۳-لباسشوئی محمول بر صحت تشخیص و مستندا به مواد ۶۱۹ و ۶۲۰ از قانون مدنی و مواد ۱۹۴ و ۱۹۸ از قانون آیین دادرسی مدنی حکم به محکومیت و الزام خوانده به استرداد جهیزیه وفق سیاهه تقدیمی به جز سه قلم یادشده به انضمام خسارات دادرسی صادر و اعلام می نماید و نسبت به سه قلم از اقلام مذکور در سیاهه با التفات به اینکه حسب دلایل مذکور و منعکس در پرونده به نظردادگاه توسط شوهر تهیه شده است و هزینه آن به زوجه تحمیل نگردیده از مصداق جهیزیه خارج بوده و در این قسمت حکم به بی‬حقی خواهان صادر و اعلام می نماید، اما در خصوص خواسته دیگر خواهان مبنی بر استرداد یکصدوهفتادگرم طلا و مبلغ پنجاه و نه میلیون و پانصد هزار ریال وجه نقد با عنایت به اینکه استرداد مال هرچند توسط یکی از زوجین به عمل آمده باشد از مصادیق ماده ۴ قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱/۱۲/۰۱ خارج بوده بر همین اساس قرار عدم صلاحیت این مرجع به صلاحیت و شایستگی محاکم حقوقی تهران صادر و اعلام می نماید. رأی صادره ظرف بیست روزازتاریخ ابلاغ درمرجع محترم تجدیدنظراستان تهران قابل تجدیدنظرخواهی می باشد.

رئیس شعبه ۲۵۱ دادگاه حقوقی خانواده تهران- حاجی آقازاده

رأی دادگاه تجدیدنظر استان

در خصوص تجدیدنظرخواهی خانم الف.ز. به‬ طرفیت آقای م.الف. با وکالت آقای ب.الف. نسبت به آن قسمت از دادنامه شماره ۲۰۰-۱۷/۲/۹۳ صادره از شعبه ۲۵۱ دادگاه خانواده تهران که به موجب آن در مورد سه قلم از اقلام مندرج در سیاهه جهیزیه تجدیدنظرخواه که عبارت است از تلوزیون و یخچال فریزر و ماشین لباسشوئی حکم بر بی‬حقی وی صادر گردیده است با توجه به مندرجات پرونده و اسناد و مدارک ابرازی و تحقیقاتی که صورت گرفته است و لوایح طرف تجدیدنظرخواه وارد و موجه است و این بخش از رأی دادگاه مغایر با قانون و دلائل موجود در پرونده می باشد زیرا ۱- دلیل کافی بر مالکیت تجدیدنظرخوانده نسبت به اقلام مذکور اقامه نشده است و فاکتور ابرازی دلیل بر صحت ادعا نیست ۲- اقلام مذکور برابر سیاهه ابرازی که به امضاء شهود و زوج رسیده است به عنوان جزء جهیزیه تحویل زوجه گردیده است و این سند از هر گونه ایراد و اشکال مصون مانده است که دلالت بر مالکیت تجدیدنظرخواه به اقلام مزبور دارد ۳- بر فرض که ادعای تجدیدنظرخوانده در مورد خرید این سه قلم کالا صحیح باشد صرف خرید دلیل بر مالکیت وی نیست و ممکن است این خرید بر اساس عرف حاکم بر جامعه و توافق و بنای قبل از عقد طرفین صورت گرفته باشد که به عنوان کمک و جهیزیه از سوی زوج خریداری و به تملک زوجه در آمده و جزء جهیزیه او محسوب می گردد لذا با استناد به ماده ۳۵۸ قانون آئین دادرسی مدنی این بخش از رأی تجدیدنظرخواسته نقض و حکم بر استرداد این سه قلم کالا نیز صادر می گردد. این رأی قطعی است.

رئیس و مستشار شعبه ۳۰ دادگاه تجدیدنظر استان تهران

بیگدلی – موسوی